- Nhìn kìa, nó phun nước! Bob Andy kích động la lên. Đằng kia! Thấy không? Bob chỉ ngón trỏ về phía biển. Bob nói đúng: cách bờ vài cây số, một hình bóng to dài vừa mới xuất hiện. Ngay giữa lưng nó, một một dòng nước phun lên, toả hơi nước khắp nơi. Rồi con cá voi xám lại lặn xuống. Ba Thám Tử Trẻ - Hannibal Jones, Bob Andy và Peter Crench - đang đứng trên vách đá nhìn xuống bãi biển. Hôm nay là ngày nghỉ xuân dầu tiên. Sáng hôm đó ba bạn dậy sớm, đạp xe đạp ra bờ biển với hy vọng nhìn thấy cá voi xám bơi qua. Hằng năm, từ tháng hai đến tháng ba, hàng triệu những con động vật có vú khổng lồ này rời bỏ bờ biển Alaska để về Mêhicô. Tại đó, trong những vùng eo biển đầy nắng mặt trời nằm phía nam bán đảo Mêhicô, vùng có tên là California Baja, cá voi mẹ cho ra đời những chú cá voi con. Rồi sau khi nghỉ ngơi hồi sức lại được vài tuần, đàn cá voi lại lên đường thực hiện một chuyến hành trình tám ngàn cây số về hướng bắc. Suốt mùa hè chúng ăn những con tép nhỏ xíu và những sinh vật nổi trong dòng nước đại dương Arctique. - Không ai biết chính xác cá voi lên phía bắc như thế nào, Bob nói. Bob Andy làm việc bán thời gian ở thư viện Rocky, thành phố nhỏ nơi Ba Thám Tứ Trẻ sống bên bờ Thái Bình Dương. Bob đã dành trọn ngày hôm qua để dọc sách về cá voi. - Tại sao vậy? Peter hỏi. - Bởi vì người ta không theo được chúng, Bob vừa giải thích vừa liếc nhìn sổ tay. Khi xuống phía nam, cá voi tập trung thành đàn và rất dễ thấy. Còn bận về thì không. Có người nghĩ rằng chúng chia nhau thành cặp và đi ngược trở ra ngoài khơi. - Có thể, Peter thừa nhận. Dù sao thì khó nhìn thấy chúng hơn. Cậu nghĩ sao hả Babal? Thám tử trưởng - Hannibal Jones, hình như không nghe bạn. Thậm chí Hannibal không nhìn đại dương, nơi một con cá voi xám khác mới xuất hiên và đang phun cột hơi nước. Hannibal đang nhìn cái vịnh vắng vẻ bên chân vách đá. Tuần vừa rồi có bão lớn và trên bãi biển rải đầy cây, nhựa và những đống rong rêu do sóng biển mang đến. - Có cái gì đó động đậy kìa, Hannibal lo lắng nói. Ta hãy thử đến gần xem. Hannibal chạy lon ton trên đôi chân ngắn, bắt đầu xuống vịnh. Peter và Bob đi theo. Nước đã bắt đầu rút xuống. Ba thám tử chạy dọc theo bờ nước suốt vài phút cho đến lúc Hannibal đứt hơi dừng lại. Hannibal chỉ một vật đang nằm trong nước cách đó vài mét. - Con cá voi! Peter kêu. - Cá voi bị mắc cạn, Hannibal nói. Hay đúng hơn là cá voi sắp bị mắc cạn... trừ phi ta giúp nó trở xuống nước. Ba thám tử vội vàng cởi giày cởi vớ ra, bỏ xuống cát. Rồi xắn quần lên, bước xuống biển. Cá voi còn nhỏ: chỉ dài hơn ba mét một chút. Bob đoán là chú cá voi bị lạc mẹ và bị sóng mạnh đẩy vào bờ. Bãi biển dốc nhẹ đến nỗi khi ba bạn đến gần cá voi, nước chỉ lên đến mắt cá chân thôi: cũng may, vì trời buổi sáng mát lạnh và nước biển lạnh buốt. Nhưng không may cho cá voi, vì nước cạn quá không cho phép nó bơi trở ra biển. Ba Thám Tử Trẻ tiến hành đẩy và kéo. Thậm chí ba bạn còn thử nhấc cá voi lên, nhưng nó quá nặng - Hannibal ước tính trọng lượng nó khoảng một tấn - làn da rất dày, trơn như nước đá. Không có chỗ vịn nào khác ngoài vây và đuôi, mà ba thám tử lại sợ làm cho cá voi con bị thương nếu kéo vào đó mạnh quá. Dù sao thì con vật có vẻ không sợ. Thậm chí dường như nó hiểu rằng ba thám tử đang ra sức cứu nó. Nó nhìn ba thám tử bằng ánh mắt thân thiện và khích lệ trong khi ba bạn cố sức đẩy nó trên nền cát trở ra nước sâu. Khi cúi xuống để thử vòng tay ôm con cá voi, Bob để ý thấy một cái gì đó là lạ trong lỗ mũi cá. Bob nhớ lại những gì đã đọc về cá voi xám và hiểu ra rằng có lẽ mình lầm khi tưởng đây là một chú cá voi con bị lạc mẹ. Bob định thông báo điều mình mới thấy cho Peter và Babal, thì một ngọn sóng mạnh hơn vỗ vào bờ cách đó vài mét. Ba bạn bị ngã nhào. Khi ba bạn đứng dậy trở lại, thì nước đã rút ra xa nữa, còn con cá voi bị đẩy về đất liền đang nằm chỗ cát khô. - Úi chà! Peter kêu. Bây giờ nó đã mắc cạn hẳn rồi. Và thủy triều vẫn đang xuống! Bob buồn rầu lắc đầu: - Phải chờ hơn sáu giờ nữa, thì nước mới đủ cao để cho cá voi trở ra biển. - Cá voi có sống nổi lâu như thế trên cạn không? Peter hỏi. - Mình nghĩ là không. Nó sẽ bị mất nước rất nhanh. Da sẽ khô đi. Bob cúi xuống vuốt nhẹ cái đầu tròn của con cá voi. Bob cảm thấy buồn cho nó. - Trừ phi bọn mình tìm ra cách cho nó trở xuống biển ngay, nếu không nó sẽ chết. Làm như hiểu được những gì Bob vừa mới nói, cá voi mở to mắt ra. Nó nhìn Bob buồn bã và chịu thua. Dù sao đó là cảm giác của Bob. Sau đó, mắt nó nhắm lại từ từ. - Cho nó trở xuống biển hả? Peter hỏi lại. Nhưng làm thế nào? Thậm chí bọn mình còn không nhúc nhích được nó nữa. Peter nói đúng, và Bob biết như vây. Bob nhìn sếp. Hannibal Jones chưa nói tiếng nào. Điều này rất lạ. Thường Hannibal là người đầu tiên có ý kiến khi Ba Thám Tử Trẻ gặp khó khăn. Nhưng nếu không nói gì, thì Hannibal vẫn tập trung suy nghĩ. Thật vậy, Hannibal đang véo véo môi dưới giữa ngón trỏ và ngón cái, đây là dấu hiệu suy gẫm tột độ. - Nếu Mahomet không đi đến núi, thì núi sẽ phải đi đến Mahomet - cuối cùng Hannibal tuyên bố. - Cậu có thể nói một cách rõ ràng hơn không? Peter phản đối. Cậu nói núi gì vậy? Có lúc Hannibal diễn đạt ý nghĩ bằng những câu nói rất văn vẻ và khó hiểu, đến nỗi Bob và Peter không hiểu ra. - Núi tức là biển, Hannibal giải thích. Phải chi ta có cái cuốc và có thể tấm bạt... rồi cái bơm cũ mà chú Titus mua tháng rồi... Và một cái ống dài. - Bọn mình có thể đào một cái lỗ, Bob xen vào. - Và để tấm bạt vào, Peter nói thêm. - Rồi cho nước vào đó, Hannibal kết thúc. Ta sẽ được cái hồ bơi cho cá voi sống đến khi thủy triều lên lại. Sau khi thảo luận ngắn, Thám tử trưởng quyết định Bob và Peter sẽ đạp xe về Thiên Đường Đồ Cổ - nơi chú của Hannibal kinh doanh đồ linh tinh - để lấy những thứ cần thiết đến, còn Hannibal sẽ ở lại cho có bạn với cá voi. Khi Bob và Peter đã đi rồi, thám tử trưởng tiến hành tìm kiếm trong đống đồ rải trên bãi cát. Cậu tìm thấy một cái xô nhựa, bị móp nhưng còn nguyên. Suốt nửa tiếng, trong khi chờ tiếp viện đến. Hannibal ra biển lấy nước về tưới cho cá voi. Thám tử trưởng không thích lao động chân tay mấy. Cậu thích vận dụng trí thông minh hơn và tỏ thái độ bực bội khi đón tiếp hai bạn trở về sau khi đã cố gắng đi nhanh. - Bộ các cậu có dừng lại hái hoa dọc đường hả? Hannibal càu nhàu. Thay vì mang hoa về, Bob và Peter mang tất cả những gì Hannibal yêu cầu: một tấm bạt không thấm nước, bơm tay, cuốc và ống tưới nước. - Ta hãy cố đào cho thật gần cá voi, Hannibal ra lệnh. Như vậy có thể ta sẽ làm cho nó ngã xuống hố được. Peter khỏe nhất trong ba cậu gần như đào hố một mình. Cũng may là cát dưới lớp bề mặt khô ráo hoàn toàn mềm. Trong vòng một giờ là đào xong hố, dài khoảng bốn mét, rộng hai mét và sâu hai mét. Tấm bạt được đặt xuống hố, sao cho đáy và thành không thấm nước. Peter đặt bơm dưới nước, rồi bắt đầu bơm, trong khi Hannibal và Bob kéo ống nước. Cái bơm có lẽ xưa kia của một tàu đánh cá và rất tốt. Chẳng bao lâu cái hố đầy nước. - Tốt. Còn phải làm phần khó nhất, Hannibal nói. - A! Cậu nghĩ thế à? Peter đáp. Hy vọng lần này sẽ đến lượt cậu. Hannibal không thèm trả lời. Thám tử trưởng nghĩ mình đã làm rất nhiều rồi. Chính Hannibal đã nghĩ ra mưu kế này mà. Sau khi nghĩ một hồi, ba thám tử ra đứng phía sau con cá voi tỳ tay mạnh vào con vật đang nằm nhắm mắt bất động. Bob vuốt nhẹ đầu nó. Con cá voi mở mắt ra ngay, và như nở một nụ cười. - Đến ba là đẩy nhé, thám tử trưởng ra lệnh. Sẵn sàng chưa? Tất cả cùng một lúc nhé! Một! Hai! B... Hannibal không kịp nói hết. Ba bạn chưa kịp bắt đầu đẩy thì con cá voi ưỡn lên, như để tập trung sức lực. Rồi bằng một động tác đột ngột và mạnh, nó như nhảy lên và rơi vào hồ bơi của nó! - Trời! Bob kêu. Hannibal và Peter cũng chưng hửng y như Bob. Khi đã nằm trong nước, cá voi trở về tư thế bình thường. Nó lặn xuống một hồi, thích thú vì được trở về môi trường tự nhiên, rồi trở lên mặt nước phun một cột hơi nước qua lỗ mũi. Tưởng như nó đang cám ơn ân nhân của nó. - Khi thuỷ triều cao trở lại... Hannibal bắt đầu nói. - Cậu khỏi phải lo cho thủy triều: chắc chắn nước sẽ lên cao lại, Peter nói. Nhưng bây giờ gần chín giờ rồi và bọn mình còn công việc ở Thiên Đường Đồ Cổ. Chưa nói là mình chưa ăn sáng nữa. Hannibal sống tại nhà chú Titus và thím Mathilda ở Thiên Đường Đồ Cổ, ngoại ô Rocky. Thỉnh thoảng ba bạn giúp chú Titus một tay, phân loại và sửa chữa đồ gỗ, đồ sắt vá các máy móc cũ mà chú Titus tìm mua về. Ba bạn vội vàng từ giã con cá voi. - Mày bảo trọng nhé, đừng để bị khô và mất nước, Bob nói với cá voi. Bọn mình sẽ trở lại chiều nay xem mày có về được với biển không. Ba thám tử mang giày trở lại, gom cái bơm, cuốc và ống nước, rồi chạy. Khi đã lên đến đỉnh vách đá và chuẩn bị leo lên xe đạp, thì Hannibal nghe tiếng động phía sau lưng. Một chiếc tàu nhỏ có ca bin và động cơ bên ngoài đang chạy dọc theo bờ cách đó không xa lắm. Trên tàu có hai người, nhưng không thấy nhận dạng. Tia chớp sáng lên trên tàu, tiếp theo đó là những tia chớp khác. - Dường như họ đang ra tín hiệu. Peter nhận xét. Thám tử trưởng lắc đầu. - Mình không nghĩ thế, Hannibal nói. Tín hiệu thì phải có nhịp độ nhất định. Mình nghĩ họ đang dùng ống nhòm: tia chớp mà ta thấy là ánh nắng mặt trời phản chiếu trên kính. Peter và Bob cho rằng suy luận này là hợp lý và sự kiện này hoàn toàn bình thường, nhưng Hannibal vẫn chưa chịu lên xe. Thám tử trưởng đang theo dõi chiếc tàu chạy về bờ. - Sao, cậu đi không? Peter nóng lòng nói. Cậu đừng có nghĩ ra những vụ bí ẩn từ bất cứ những gì cậu thấy. Bây giờ có hàng trăm người nhìn cá voi xám bằng ống nhòm. - Mình biết, Hannibal vừa nói vừa đẩy xe đạp ra đường. Nhưng người đàn ông trên tàu không nhìn cá voi: ông đang hướng vào bờ. Thật ra, mình nghĩ ông ấy đang nhìn chúng ta. - Có thể ông ấy đã nhìn thấy bọn mình cứu con cá voi, Bob thờ ơ nói. Hannibal không nói thêm gì nữa. Thím Mathilda đang đứng giữa kho bãi đồ linh tinh chờ ba bạn. Thím là người tốt bụng, vui tính, thích lo việc nhà và cùng chồng quản lý Thiên Đường Đồ Cổ. Thím đã nhận Hannibal về nuôi, khi cháu mất cha mẹ. Nhưng thím thích nhất trên đời là bắt ba thám tử làm việc. -Các cháu về trễ quá! Thím nói khi thấy cả ba bạn đạp xe qua cổng sân kho bãi đồ linh tinh. Chắc là lại bận giải mấy câu đố nữa chứ gì! Hannibal chưa bao giờ giải thích cho thím Mathilda rằng cậu đã cùng Peter và Bob thành lập một hãng thám tử thực hiện những cuộc điều tra cho khách hàng khi yêu cầu. Thím Malthida cứ tưởng ba cậu bé thuộc một trong các câu bộ chơi giải các bài đố đăng trên báo và tạp chí. Ba thám tử làm việc cật lực suốt nhiều tiếng, sau đó thím Mathilda cho ba bạn ăn trưa và tuyên bố ba cậu được tự do trong buổi chiều. Đã gần ba giờ chiều khi ba thám tử trở ra vịnh. Nước đang lên nhanh. Ba bạn bỏ xe đạp trên vách đá, chạy xuống bãi. Peter chạy nhanh nhất và đến hồ bơi tự chế trước tiên. Peter đột ngột dừng lại, chưng hửng vì điều mình đang nhìn thấy... hay đúng hơn về cái mình không nhìn thấy. Hannibal và Bob đến sau và cũng sửng sốt y như Peter. Hồ bơi vẫn còn đó, ngay giữa bãi cát khô. Và vẫn còn đầy nước. Chỉ có nước thôi, chứ không có gì khác. Con cá voi con đã biến mất.