hi đi trên phố, tôi rẽ vào một trạm điện thoại công cộng gọi về đồn xem có tin tức gì không. Viên cảnh sát thường trực nói cách đây chừng vài phút có một người đàn ông không nêu tên mà chỉ đọc số điện thoại nói rằng ông có thể gọi điện cho người ấy.

Tôi quay số điện thoại ấy. Có ngay tiếng trả lời.

- A-lô!

- Tôi là thanh tra Selby. Có người nhắn tôi gọi số máy này.

- Vâng, vâng. Thưa ông Selby - Tiếng của một người đàn ông trả lời bằng giọng the thé - Tôi là Phil Joyner người gác đêm của khách sạn Merrich. Đêm hôm qua ông có đến hỏi về một khách trọ, ông Bennett...

- Đúng thế.

- Ông Bennett đã trở về khách sạn trước đây mười phút đồng hồ. Tôi đã đưa cho ông ta tấm danh thiếp mà ông để lại. Nhưng ông ta không thèm ngó đến. Rồi ông ta cười và ném nó vào sọt giấy vụn và đi lên gác.

Im lặng một thoáng rồi người đàn ông nói tiếp.

- Tôi biết ông muốn gặp ông ta.

- Cảm ơn ông Joyner - Tôi nói - Tôi sẽ tới khách sạn ngay.

- Tôi muốn giúp đỡ các ông cảnh sát. Người ta không có nhiều bạn bè, đúng không ông?

- Làm bạn tốt hơn làm kẻ thù - Tôi nói - Xin cảm ơn ông một lần nữa.

Stan tiến lại hỏi tôi:

- Có gì mới không?

- Fred Bennet vừa trở về khách sạn.

- Tốt. Cầu cho anh ta là một vị khách nồng hậu.

- Tôi cho rằng anh sẽ làm việc này. Còn tôi, tôi sẽ gặp Denver Eddie, như vậy sẽ tốt hơn.

- Rất khó tìm loài chim săn mồi ấy, kể cả ban ngày. - Stan lưu ý tôi.

- Có một cuộc liên hoan ở Câu lạc bộ Trung tâm. Có hai loại người không thể không tham dự, một trong đó là Eddie. Tới đây hắn không đánh bạc mà cho những con bạc vay tiền.

- Đúng thế - Stan trả lời - Tôi quên mất.

- Anh phụ trách Fred Bennet, còn tôi, Denver Eddie. Anh có thể dùng xe hơi, còn tôi đi bằng tàu điện ngầm.

- Địa chỉ của Fred thế nào?

- Khách sạn Merrich, phố số 14.

- Tôi đi đây. Nhưng Pete, hãy coi chừng Eddie, hắn là một kẻ thiếu nhân cách.

Lời cảnh báo của Stan thật là vô ích và cả việc tôi đến Câu lạc bộ Trung tâm nữa, một khi không có cuộc hẹn với Eddie. Những cuộc đỏ đen sẽ tan trước khi tôi tới nơi. Không một con bạc nào, kể cả hai người chỉ điểm của chúng tôi, nhìn thấy hắn ở đây đêm hôm nay.

Tôi rời Câu lạc bộ trở về ga tàu điện ngầm và đột nhiên tôi thấy mỏi mệt. Tôi tới ngồi trên một ghế đá trong công viên. Một điếu xì-gà lúc này là rất cần thiết.

Trên ghế đá kế bên, một đôi nam nữ đang âu yếm nhau trong bóng tối mà không để ý gì đến xung quanh, kể cả cảnh sát đi tuần đêm.

Tôi hút thuốc và cố gắng không suy nghĩ gì. Dưới gần đấy là tiếng ầm ầm của tàu điện ngầm đang chạy.

- Em có nghe thấy tiếng ầm ì đó không? - Chàng trai hỏi cô gái.

Thay vì trả lời, cô gái lắc đầu.

- Khi anh còn bé, hồi ở Brooklyn - Chàng trai nói tiếp - Mẹ anh nói đấy là tiếng nói của thần linh.

- Của gì? - Cô gái hỏi.

- Của thần linh... Em biết rõ, đó là những người lùn sống trong lòng đất. Mẹ anh nói đây là lúc các thần linh đang chơi bowling, đó là những quả bowling đang lăn.

- Anh phải đưa em về nhà thôi - Cô gái vẫn cười và nói - Nếu không cha mẹ em...

Tôi đứng bật lên khiến cho đôi trai gái ấy phải câm bặt và nhìn tôi.

Trời! Tôi nghĩ. Một quả bowling! Khi khám nghiệm tử thi, bác sĩ pháp y đã nói Cody Marden chết vì bị một vật tròn và nặng đập mạnh vào đầu. Vật gì khác ngoài quả bóng bowling bằng gỗ? Hơn nữa, trên bàn giấy của tôi có một biên bản về một vụ ăn cắp quả bowling chỉ các xác của Marden có vài mét, đúng không?

Đúng đây chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng nó chỉ có thể là một quả bowling.

- Một người điên - Chàng trai nói khi thấy tôi chạy vội đến ga tàu điện ngầm - Cái đó không thiếu trong khu phố này.

Trở về văn phòng, sau khi đọc lại tờ biên bản về việc quả bóng bị mất cắp, tôi lên cơ quan cảnh sát thành phố. Theo yêu cầu của tôi, bộ phận phụ trách bảo quản những vật cảnh sát và dân chúng thu nhặt được đưa cho tôi quả bowling. Tôi xem xét kỹ vật chứng này. Quả bóng gỗ được đặt trong một chiếc túi du lịch có quai bằng da. Nặng chừng bảy ki-lô-gam, dùng lâu ngày, quả bowling đã được đánh bóng lại. Tôi còn thấy trên túi du lịch có vết xám, có thể đây là vết máu.

Tôi hy vọng là tìm thấy chủ của quả bóng gỗ nhưng số sê-ri của nó không còn nữa nhưng may thay một trong hai lỗ để người ta cầm trên tay có một dòng chữ mạ vàng Francini. Cũng là dân chơi bowling khi nhàn rỗi, tôi biết đây là tên của một cửa hiệu bán dụng cụ thể thao.

Tôi để lại chiếc túi và quả bóng ở phòng xét nghiệm và trở về đồn. Tôi gặp Stan Rayder trên cầu thang.

- Tôi hy vọng là anh may mắn hơn tôi - Stan nói - Vào giờ xảy ra vụ án thì Fred Bennet đang say khướt cùng với sáu người bạn khác. Sáu người này và hai người hầu bàn sẵn sàng ra làm chứng... Cái nghề này... bao giờ cũng vậy - Stan nhún vai. Chúng ta đi uống cà-phê ở Blue Heaven chứ, Pete?

- Với một bữa điểm tâm thịnh soạn - Tôi nói thêm - Nhưng...

- A! Tại sao?

- Có một công việc đặc biệt khó khăn đang chờ chúng ta, Stan. Người ta sắp sửa phái chúng ta đi.

Công việc mất nhiều thời gian hơn tôi tưởng.

Nhưng đến sáu giờ sáng thì chúng tôi đã có đủ mọi thứ cần thiết.

Trả lời tiếng chuông của chúng tôi, Ralph Tiner ra mở cửa. Chau đôi mày, anh ta lần lượt nhìn Stan và tôi rồi đứng tránh sang một bên để chúng tôi vào trong nhà. Đêm hôm qua tóc anh ta vẫn chải mượt, nhưng sáng nay để rối bù, mắt màu hạt dẻ lúc này sưng vù và có những tia máu.

Stan và tôi ngồi trên ghế tràng kỷ còn Tiner ngồi xuống chiếc ghế bành đã hỏng sau một lúc ngập ngừng.

- Thế nào, ông Selby, hãy còn câu hỏi ư?

- Còn một vài câu - Tôi trả lời - Đây là đồng sự của tôi, ông Stan Rayder.

Tiner khẽ gật đầu còn Stan thì cau mày.

- Các ông đã tìm ra kẻ đã giết Cody chưa? - Anh ta hỏi.

- Tôi tin là đã tìm ra. Chúng tôi cũng đã tìm ra hung khí giết người. Đó là một quả bowling mà cái đó lại là của ông.

Tiner cười gượng.

- Quả bowling của tôi đã bị mất cắp nhiều tuần lễ nay rồi.

- Quả bóng ấy mới mất tối hôm qua thôi. Một vài phút sau khi ông dùng nó để đánh một cú vào gáy Cody Marden.

Anh ta đứng bạt khỏi ghế và kêu to:

- Các ông mấy trí rồi! Theo ông thì tôi đã làm những gì?

- Quả bóng bị hai đứa trẻ ăn cắp - Tôi nói tiếp - Ông đã để nó ở đầu ngõ, nhưng bọn trẻ đã lấy nó rồi bỏ chạy.

Tiner ra một cử chỉ thương hại rồi nhắc lại:

- Tôi cam đoan là các ông đã mất trí rồi.

- Một quả bowling đựng trong túi du lịch được nắm ở hai quai xách như là một quả chùy, đó là vũ khí giết người...

- Các ông điên rồi! - Tiner cãi lại.

- Việc xét nghiệm đã chứng minh tóc của Marden còn dính vào chiếc túi và cả trên quai túi bằng da nữa. - Stan nói.

- Xin các ông nghe đây... - Tiner bắt đầu giở giọng.

- Ông đã nói với ông Selby là mình không nhìn thấy Marden từ sáu tháng nay - Stan nói - Nhưng thực ra ông đã gặp anh ta vào tối hôm qua. Chúng tôi biết vì có dấu vân tay của anh ta trên cuốn danh bạ điện thoại của ông. Anh ta đã xé một mẩu trong đó để ghi số điện thoại của Leda Wallace. Mẩu giấy đó chắp lại đúng là ở một tờ trong cuốn danh bạ đó.

Stan nghỉ một thoáng, rồi nói tiếp:

- Cái đó chứng tỏ rằng Marden đã ở nhà ông trước khi bị giết chết.

- Các ông vào lục soát nhà tôi mà không có lệnh khám nhà. Các ông vào đây bằng cách nào?

- Chúng tôi có một lệnh khám nhà - Stan trả lời - Nhưng vì ông không ở nhà nên chúng tôi đã dùng một mẩu dây thép để mở khóa cửa.

Môi của Tiner mấp máy, nhưng anh ta không nói gì cả.

- Còn một việc nữa, ông Tiner - Stan nói tiếp - Qua tin tức của những người hàng xóm, chúng tôi còn biết ông thường dùng kho than để làm nơi hẹn hò với một cô gái. Nhưng sau một thời gian ông bỏ bẵng, kho than ấy đã biến thành một căn phòng. Ông đã đặt xác của Marden lên một mặt phẳng nghiêng để cái xác rơi vào kho than ấy. Có đúng không?

Tiner lắc đầu. Mặt anh ta tỏ vẻ bối rối. Một số người chối cãi tội của mình cho đến phút chót, nhưng Ralph Tiner không phải là loại người ấy. Sự tiếc nuối và ân hận đang vò xé anh ta.

- Và chúng tôi cũng có những người làm chứng nữa.

- Người làm chứng ư? - Tiner nhắc lại với giọng mất hết âm sắc - Người làm chứng nào?

- Ngoài hai đứa trẻ đã ăn cắp quả bowling, còn người phục vụ trong quán cà-phê bên kia đường tuyên bố rằng đã nhìn thấy ông trong ngõ đi ra nhìn bọn trẻ chạy trốn như đang ngập ngừng không biết có nên đuổi theo hay không. Nói cách khác ông bị tóm gọn rồi, ông Tiner.

Tiner nhìn Stan với vẻ hốt hoảng, ngồi bất động, mắt nhìn vào không trung.

- Như ông thấy đấy, ông Tiner - Tôi nói một cách ôn tồn - Chúng tôi đã biết ai và bằng cách nào gây ra vụ này; nhưng điều chúng tôi chưa biết là tại sao lại như vậy.

Từ xa tiếng còi xe hơi của cảnh sát rú lên rồi tắt lịm. Tiner nhìn hai bàn tay của mình và run lên.

- Tại sao ông lại làm như thế, ông Tiner? - Tôi gặng hỏi.

Anh ta hít vào một hơi thật sâu rồi để không khí từ từ thoát ra khỏi hai buồng phổi.

- Tôi đang cần tiền một cách tuyệt vọng thì tối hôm qua Cody tới nhà với hai chiếc va-li đầy hổ phách màu xám. Có dễ đến bốn chục ki-lô-gam.

- Hổ phách xám ư? - Stan ngạc nhiên hỏi lại.

- Chất này do cá nhà táng sinh ra. Người ta thường thấy nó nổi trên mặt biển hoặc bị đánh dạt lên bờ. Hổ phách xám có giá trị rất lớn.

Hình như anh ta muốn nói thật nhiều nếu cái đó có thể an ủi mình được.

- Người ta dùng nó để làm nước hoa. Bốn chục ki-lô hổ phách xám có thể bán được hai mươi nhăm ngàn đô-la nếu không phải là ba mươi ngàn.

Stan rít lên một tiếng qua kẽ răng.

- Cái đó rất giống với đất sét ướt. Số hổ phách này tôi đựng trong thùng bên cạnh máy xay đất khiến người ta tưởng đây là đất sét, phải không, ông Selby?

Tôi gật đầu rồi hỏi:

- Đó là lý do tại sao ông đã giết Marden. Vì số hổ phách xám đó ư?

- Vâng. Như đã nói với ông, tôi làm việc trong một xí nghiệp chế tạo nước hoa nên biết rõ giá trị của hổ phách xám. Marden nói rằng hắn đã đi theo một đoàn tàu đánh cá và ông chủ tàu đã kiếm được số hổ phách này bên bờ Yutaca. Khi tàu cập bên Tampa, nhân người chủ vắng mặt hắn đã lấy trộm hai va-li hổ phách rồi đi tắc-xi tới sân bay. Hắn lên chiếc phi cơ đầu tiên tới New York và gọi điện cho tôi khi tới nơi.

- Tại sao Marden lại gọi điện cho ông, ông Tiner? Anh ta cần một chỗ nghỉ ngơi ư?

- Vâng. Và cũng là để bán số hổ phách xám ấy. Hắn biết cảnh sát đang truy lùng mình. Và hắn cũng còn sợ nhiều người khác nữa. Như Fred Bennet hoặc Eddie chẳng hạn. Tôi có thể bán giúp hắn số hổ phách ấy. Kể cả phải chia phần trăm cho tôi thì Cody cũng đã kiếm được rất nhiều tiền.

- Ông nói rằng mình đang cần tiền, đúng không? - Tôi hỏi.

- Tôi đánh cược các trận đua ngựa thua nợ của người đánh cá thuê và người cho vay nặng lãi tám ngàn đô-la. Chúng đe dọa đánh tôi nếu tôi không trả tiền. Đó là vấn đề hàng ngày, hàng giờ.

- Có chuyện gì xảy từ sau khi Marden tới đây? - Tôi hỏi.

- Tôi nói với hắn là tôi sẽ bán giúp số hàng này. Cuối cùng tôi không tự hỏi là có giết hắn hay không mà giết hắn như thế nào. Nhưng tôi thấy không có cách nào để giấu xác hắn được. Còn Cody thì thản nhiên uống rượu và đòi đi gặp Leda Wallace. Tôi gợi ý là nên đi theo ngõ nhỏ thì không bị ai nhìn thấy. Hắn đồng ý nhưng trước tiên hắn gọi điện cho cô ta nhưng số điện thoại đã thay đổi. Hắn tra sổ danh bạ, xé một mẩu giấy trong sổ và ghi lại. Cuối cùng thì hắn không gọi, nói muốn gây cho Leda một sự bất ngờ.

- Ông đã đi theo dõi Marden ư? - Tôi hỏi.

- Vâng. Tôi biết con đường ấy và thấy có thể giết hắn mà không bận tâm đến cái xác. Tôi lấy chiếc túi du lịch trong đó có quả bowling ra rồi đi theo hắn sau đó đánh vào gáy hắn một cú thật mạnh.

- Nơi ông hạ sát Marden chính là cái mặt phẳng nghiêng dùng để chuyển vận than ư?

Tiner gật đầu và nói tiếp:

- “Khi bắt đầu lấy giấy tờ trong người Cody để rồi ném xác hắn vào mặt phẳng nghiêng thì tôi nghe thấy tiếng động ở ngoài phố. Tôi xách chiếc túi chạy ra phố nhìn cả hai bên nhưng không có lấy một bóng người. Tôi đặt chiếc túi du lịch vào một góc tối rồi vào làm tiếp công việc bỏ dở.

Khi trở lại góc phố thì chiếc túi đã biến mất. Tôi nhìn hai đầu phố thì thấy những đứa trẻ bỏ chạy cùng với chiếc túi. Nhưng chúng đã chạy quá xa, tôi không dám đuổi theo, sợ người khác chú ý.

Về tới nhà, tôi đặt số hổ phách xám bên cạnh chiếc máy xay đất để mọi người lầm tưởng đây là đất sét. Tôi cắt hai chiếc va-li ấy thành nhiều mảnh, gói mảnh vào giấy báo và ném vào nơi chứa rác công cộng”.

Có một sự im lặng kéo dài, Ralph Tiner ngồi yên không động đậy. Anh ta khoanh tay trên đầu gối hình như đang tự hỏi mình tại sao lại giết Cody Marden.

Tôi đưa mắt nhìn Stan Rayder và cả hai chúng tôi đều đứng lên.

- Ông đã sẵn sàng chưa, ông Tiner? - Tôi hỏi.

Anh ta chậm chạp đứng lên. Trên môi vẫn nở nụ cười lạ lùng.

- Có thể nói những cái đó như là chuyện trong mơ - Tiner lẩm bẩm - Kể cả sau khi khai báo với các ông, tôi cũng cho đây là một giấc mơ. Phải, một giấc mơ...

Cái cảm giác cho đây là một giấc mơ sẽ còn đeo đẳng Ralph Tiner lâu dài - Tôi tự nhủ trong khi cùng với Stan điệu anh ta đi. Cuộc thức giấc tàn nhẫn sẽ đến và từ đấy cuộc sống của Tiner không còn là một cơn ác mộng nữa.