Tôi, Dế và Nhạn "phục kích" tụi thằng Dư ở bờ suối bên kia. Dế bảo buổi trưa tụi thằng Dư thường lùa trâu xuống dầm mình cho mát. Phục ở ven bờ, thế nào cũng tóm được chúng. Nhưng hai ngày đầu, tụi thằng Dư không xuất hiện. Ba đứa tôi ngồi vắt vẻo trên cành ổi sát mép nước, chờ đỏ con mắt. Trong khi Nhạn và Dế nhướng mắt dòm dỏ bốn phía để tìm tung tích đối phương thì tôi lại lo ngay ngáy về chuyện khác. Để tham gia "phục kích" tụi xóm Miễu vào những buổi trưa, tôi phải nói dối anh Thoảng là tôi ở nhà phụ dì tôi làm giàn mướp. Tôi cứ sợ anh qua chơi thình lình, không thấy tôi, anh sẽ biết ngay là tôi phịa chuyện. Anh mà giận tôi, không dạy tôi học võ nữa thì khốn. Nhưng may làm sao, thời gian trốn học của tôi không kéo dài. Trưa ngày thứ ba, lúc tôi đang ngồi nhai ổi non chóp chép thì Nhạn bất thần kêu lên: - Tụi nó tới! Tôi lật đật ném trái ổi đang gặm dở xuống suối và vạch lá nhướng cổ dòm ra. Tụi xóm Miễu đang tới thật. Bữa nay tụi nó chỉ đi có hai đứa. Thằng Dư và một đệ tử của nó đang đủng đỉnh trên lưng trâu, vừa đi chúng vừa trò chuyện, thỉnh thoảng lại bật lên những tràng cười giòn giã. Tội nghiệp chúng nó. Chúng không biết tai họa đang đến gần. Trong khi thằng Dư và đồng bọn thong thả giục trâu xuống suối thì ba đứa tôi nín thở ngồi yên trên chạc ổi. Chúng tôi sợ gây ra tiếng động, tụi thằng Dư sẽ hốt hoảng phóng trâu vọt mất. Và như vậy, tôi sẽ chẳng còn một dịp may nào để phục thù. Khi tụi xóm Miễu cỡi trâu vừa tầm, Nhạn khẽ khoát tay. Lập tức ba đứa tôi nhún mình phóng xuống, ôm chặt cổ địch thủ. Nhạn "phụ trách" thằng đệ tử. Tôi và Dế "chăm sóc" thằng Dư. Tụi xóm Miễu bị bất ngờ, không kịp trở tay, đành đưa lưng ra đỡ những cú đấm. Quần nhau một lát, năm đứa đều tuột khỏi lưng trâu, rơi tòm xuống nước. Tôi mới tập bơi nên rất sợ những trận đánh nhau dưới nước. Nhưng Nhạn đã trấn an tôi. Nó bảo trận thủy chiến sẽ chỉ xảy ra ở sát bờ, nơi mực nước chỉ cao hơn lỗ rốn một chút xíu. Nhạn chỉ nói đúng một nửa. Mực nước chỗ tôi và Dế vật nhau với thằng Dư đúng là chỉ cao tới ngực tôi là cùng. Nhưng đó là khi tôi đứng yên kia. Còn khi phải đánh nhau, nhoài tới nhoài lui, người tôi bị mất thăng bằng, đôi chân lúc nào cũng bị nhấc bổng khỏi mặt đất thì dòng suối lúc đó đối với tôi mênh mông chẳng khác nào đại dương. Vì vậy, từ khi rơi xuống nước, tôi chẳng giở một miếng võ nào ra được. Tôi chỉ lo nín thở và vẫy vùng sao cho khỏi uống nước. Thế nhưng tôi vẫn bị sặc liên tục. Nước chui vào mũi, chui vào tận óc khiến đầu tôi nhói buốt. Sau sự ngỡ ngàng ban đầu, thằng Dư dần dần lấy lại bình tĩnh và bắt đầu phản công. Là một đứa nhiều kinh nghiện trận mạc, Dư nhanh chóng nhận ra sự lúng túng hốt hoảng của tôi. Thế là nó cứ đưa lưng cho thằng Dế đấm. Nắm tay thằng Dế bé bằng trái ổi xá-lị, thụi cả trăm cái cũng chẳng ăn thua gì. Dư chỉ tìm cách "triệt" tôi. Nó cứ quơ tay dưới nước, tóm chân tôi, ra sức kéo. Bằng chiến thuật ác ôn đó, Dư cho tôi "uống nước" dài dài. Tôi nhảy loi choi một cách kinh hoàng nhưng vẫn không sao thoát được tay nó. Đôi tay nó như vòi bạch tuộc, cứ quấn chặt lấy chân tôi. Dế ngay lập tức nhận ra nguy cơ của tôi. Nhưng sức vóc nó chẳng bằng thằng Dư, do đó nó chẳng biết làm sao cứu tôi. Dế chỉ biết nhắm lưng địch thủ thoi lấy thoi để. Mà địch thủ thì sẵn lòng cho Dế đấm tha hồ. Chỉ có tôi là nhận lãnh đau thương. Trong khi tôi đinh ninh mình sắp chết ngộp đến nơi thì Dư thình lình buông tôi ra và quày quả lội vào bờ. Hóa ra bên kia, tên đệ tử của nó đang bị Nhạn đuổi chạy cuống cuồng. - Sẽ có ngày tụi mày biết tay ông! Dế rít qua kẽ răng. Nhưng nó không buồn đuổi theo thằng Dư. Nó choàng tay ngang lưng tôi, dìu tôi vào bờ. Khi tôi lên tới bờ thì tụi xóm Miễu đang dắt trâu chạy thục mạng. Đang thù thằng Dư đến tận xương tủy, tôi ngó Nhạn, hổn hển giục: - Đuổi theo chứ! Nhạn lắc đầu: - Không nên! Bên kia là đất của tụi nó. Mình bén mảng qua đó, phe nó ùa ra làm thịt mình liền! Nghe Nhạn nói vậy, tôi không đòi đuổi theo nữa. Nhưng nỗi ấm ức trong lòng cứ cuồn cuộn dâng lên, tôi bèn cúi xuống nhặt một hòn đất cày ném theo cho hả tức. Nhạn cười: - Ném vậy không trúng đâu! Anh xem đây nè! Vừa nói, Nhạn vừa tháo chiếc ná thun máng trên cổ xuống. Nó lắp đạn, giương dây, thản nhiên tuyên bố: - Em sẽ bắn vào mông nó! Nhạn thả tay. Hòn đạn đi veo véo và đánh độp một phát vào mông thằng Dư. Dư nhảy nhổm người lên. Nó nhăn nhó và thò tay ra sau mông xoa lấy xoa để khiến chúng tôi không nhịn được cười. Dế vừa vổ tay vừa nhảy cỡn: - Cho mày hết "ị" luôn! Nhưng thằng Dư là một đứa láu cá. Xoa một lát, chừng hết đau, nó liền chổng mông về phía tụi tôi để chọc tức. Tôi nghiến răng giật chiếc ná trên tay Nhạn: - Mày đưa đây! Và tôi cúi xuống đất lui cui tìm đạn. Không có sỏi, tôi nhặt một mảnh bát vỡ lắp vào ná. Rồi tôi giương dây, hùng hồn: - Tao sẽ bắn vào mông kia của nó! Tôi ngắm nghía thật kỹ và buông tay. Tôi thấy mảnh bát vỡ vút ra khỏi gọng ná như chim sổ lồng. Nhưng nó không trúng vào mông thằng Dư như tôi dự định mà lại ghim ngay vào ót nó. Thằng Dư hét lên một tiếng bài hãi khiến tôi xanh mét mặt mày. Thằng Dế ác nhơn đứng bên cạnh còn la lên: - Anh bắn bể "gáo dừa" nó rồi! Khiến tôi càng thêm khiếp đảm. Ở đằng kia, tên đệ tử của thằng Dư vội vàng chạy lại xem xét vết thương của thủ lĩnh. Và nó bật la hoảng: - Máu! Máu quá trời! Dư kinh hãi đưa tay sờ đầu. Thấy máu, nó hét lên: - Chết tao rồi! Và nó đưa tay ra sau ôm chặt lấy ót. Và cứ giữ tay như thế, nó ba chân bốn cẳng chạy về nhà. Ở phía sau, tên đệ tử quýnh quíu rượt theo.

*

Chiến thắng không phải bao giờ cũng đem lại niềm vui.Từ lúc bắn hạ thằng Dư, lòng tôi ngập đầy lo lắng.Nhạn và Dế cũng rầu rĩ không kém. Thằng Dế, sau lời reo mừng rỡ khi thấy tôi bắn trúng địch thủ, đã bắt đầu nhận ra tình thế hiểm nghèo đang treo lơ lững trên đầu. Nếu thằng Dư có mệnh hệ nào, chúng tôi sẽ lãnh đủ hậu quả. Còn nếu nó chết, chúng tôi sẽ đi tù. Điều đó khỏi cần bàn cải.Vì những lẽ đó mà trên đường về, chẳng có khúc khải hoàn. Chỉ có những dáng đi ủ rũ.Nhạn buồn rầu chép miệng:- Ai bảo anh bắn vào đầu nó chi!Nhạn nói trổng trổng, nhưng rõ ràng có ý trách tôi. Tôi chống chế:- Tao đâu có cố ý bắn vào đầu nó! Tao nhắm vào mông chẳng hiểu sao lại trúng đầu!Nhạn đã thấy tài xạ kích của tôi một lần lúc bắn xoài trong vườn ông Tư Thiết nên nó chẳng buồn trách móc tôi nữa. Nó chỉ thở dài:- Chẳng hiểu thằng Dư có sao không!Câu nói bâng quơ của Nhạn khiến tôi tự dưng thót lại. Đã vậy, thằng Dế lỏi tì kia còn bép xép chen vô:- Khi nãy thấy tay thằng Dư dính đầy máu, em sợ muốn són cả ra quần!Tôi hắng giọng nói, tự trấn an hơn là để trấn an Nhạn và Dế:- Chắc không sao đâu! Có thể nó chỉ bị trầy da thôi!Tôi cố nó cứng, nhưng giọng lại run run.Nhạn xem chừng như tội nghiệp tôi. Nó gật gù nói theo:- Ừ, có thể nó chỉ bị trầy da!Sự a dua của Nhạn giúp tôi yên tâm được chút chút.Nhưng sự yên tâm đó kéo dài không lâu.Chúng tôi về nhà được chừng mười lăm phút đã nghe tiếng ồn ào ngoài ngõ.Nấp trong kẹt cửa dòm ra, tôi toát mồ hôi hột khi thấy thằng Dư đang thất thểu đi vào. Một đứa con gái, chắc là chị nó, cầm tay nó dắt đi. Tụi con nít trong xóm xúm đen xúm đỏ chung quanh.Ngoảnh lại sau lưng, không thấy Nhạn và Dế đâu, tôi vội vàng lỉnh xuống nhà dưới, vòng ra sau hè.Hóa ra hai ông tướng đã chuồn ra ngoài trước tôi và đang đứng trên chuồng gà kê sát tường, kiểng chân dòm qua cửa tò vò, quan sát hiện trường.Tôi lật đật leo lên đứng cạnh Nhạn và hồi hộp nhỏng cổ nhìn vào nhà.Lúc này, dì Sáu đã nghe động. Dì vội vã bước ra hiên:- Gì vậy Út Thêm?Hóa ra chị thằng Dư tên Út Thêm. Mặt mũi nó dễ thương mà cái tên sao nghe xấu hoắc! Tôi nhủ bụng và thấp thỏm dỏng tai chờ nghe nó tố cáo tôi.- Em cháu bị té chảy máu! Nhờ dì coi giùm cho nó chút!Giọng Út Thêm êm ái như ru. Tôi ngẩn ngơ tưởng đang nghe họa mi hót. So với nhỏ Thơm, giọng nói của Út Thêm du dương hơn gấp một tỉ lần. Du dương nhất là nó chẳng tỏ vẻ gì muốn "méc" dì Sáu về tội ác của chúng tôi.Sau khi giải tán đám con nít hiếu kỳ, dì Sáu dắt thằng Dư lại đằng phản và bắt đầu xem xét vết thương.Ngọ nguậy trên cái chuồng gà chênh vênh, tôi quay sang Nhạn và Dế, ngầm chia sẻ nỗi mừng thoát nạn.Hóa ra Út Thêm dắt thằng Dư đến nhà dì tôi là để nhờ xức thuốc và băng bó, chứ không phải để mắng vốn. Ông tôi là thầy thuốc nổi tiếng, vì vậy dì tôi cũng học được ở ông ít nhiều. Từ ngày ông mất, dì tôi trở thành cô y tá nghiệp dư trong làng. Những khi trúng gió, đau bụng, nhức đầu hay phỏng nước sôi, đứt tay chảy máu, người làng thường đến dì tôi xin thuốc hoặc nhờ băng bó. Làng Hà Xuyên là một làng nghèo. Dì tôi chữa bệnh không bao giờ lấy tiền. Để tạ ơn, người khá giả thì biếu cặp gà, người túng bấn thì đem cho buồng chuối chặt trong vườn. Từ ngày về chơi nhà dì đến nay, tôi đã chứng kiến nhiều cảnh lạ lùng và cảm động, những mối quan hệ đầy tình nghĩa thôn lân từ lâu đã vắng bóng trong nếp sinh hoạt của người thành thị.Út Thêm ngồi nhấp nhổm bên cạnh thằng Dư, chốc chốc lại buột miệng lo lắng hỏi:- Có sao không dì?Săm soi một hồi, dì tôi đứng thẳng người dậy, tươi tỉnh đáp:- Cháu đừng lo! Vết thương không nặng lắm đâu!Nghe vậy, bốn cái miệng cùng thở phào. Út Thêm là một. Cộng thêm ba tên trộm đang rình ở ngoài hè nữa là bốn.Sau khi nói một câu nghe mát lòng mát dạ, dì tôi bước lại tủ lom khom lục thuốc. Dì lôi ra bông băng, thuốc tím, thuốc đỏ. Rồi dì kêu thằng Dư cúi đầu xuống để dì rửa vết thương.Thằng Dư gan lì không thua gì thằng Thể. Thuốc tím sát trùng, xức vào vết thương, rát muốn nhảy dựng. Nhưng Dư không kêu một tiếng. Nó nghiến chặt răng, không rên rỉ, cũng chẳng hít hà. Chỉ có cặp mắt nó láo liên. Hẳn nó muốn xem tụi tôi nấp ở đâu.Cho đến khi ra về, bước tới ngõ rồi, nó vẫn còn ngoái đầu lại dáo dác dòm quanh.

*

Kể từ hôm đó, tôi chán đánh nhau.Tôi chán cả trò tắm suối lẫn bắn chim.Tôi thích nằm đu đưa trên chiếc võng ngoài vườn và vẩn vơ nghĩ tới... Út Thêm hơn.Không hiểu sao mỗi lần nghĩ tới Út Thêm, tôi cảm thấy người tôi lơ lơ lửng lửng và tôi mong gặp lại nó biết bao. So với nhỏ Thơm, Út Thêm dịu dàng hơn. Mà tôi, tôi lại thích những bạn gái dịu dàng. Nhỏ Thơm chất phác nhưng rắn rỏi. Mặc dù nó mến tôi và tôi cũng mến nó nhưng cứ mỗi lần nghĩ đến cảnh nó cỡi lên cổ thằng Nhạn, tôi lại cảm thấy sao sao ấy.Út Thêm chắc không vậy. Người có vóc dáng mảnh mai và giọng nói êm ái như nó chắc không thích trò đánh nhau, mặc dù thằng Dư em nó là chúa đập lộn. Khi Út Thêm chào dì tôi ra về, tôi đã ngẩn ngơ trước nụ cười rụt rè của nó. Nó cười dễ thương ghê. Nhỏ Thơm cười tươi hơn, nhưng không có duyên bằng. Khi Út Thêm cười, tôi đã để ý kỹ. Tôi thấy nó có một cái răng khểnh, giống như tôi. Mặc dù cái răng khểnh của tôi khi cười trông vô duyên tệ.Thằng Nhạn là chúa thộn. Ngay vào lúc tôi đang nằm lắc lư trên võng và mường tượng đến nụ cười của người đẹp xóm Miễu thì nó cầm dây võng giật đùng đùng:- Anh Chương! Dậy ăn đu đủ!Tôi quay lại. Thằng Nhạn đang cầm trái đu đủ vàng lườm trên tay.- Đu đủ ở đâu vậy? - Tôi hỏi.- Ở trên cây. Em mới hái.Vừa nói, Nhạn vừa cầm dao bổ trái đu đủ làm đôi. Rồi nó đưa tôi phân nửa, kèm với một cái muỗng:- Anh ăn đi! Đu đủ nhà em ngọt lắm!Tôi tròn mắt:- Mày không gọt ra à?Nhạn cười:- Gọt chi cho mất công! Để vậy, lấy muỗng múc ăn ngon hơn!Nói xong, nó cầm muỗng xoáy vào nửa trái đu đủ trên tay, múc ăn ngon lành. Lập tức tôi làm theo nó. Vừa ăn tôi vừa hỏi:- Nè Nhạn!- Gì?- Thằng Dư ấy mà.- Thằng Dư sao?- Chị nó ấy mà.- Chị nó sao?- Chị nó... hiền ghê mày há!Tôi muốn nói chị nó "dễ thương ghê" nhưng lại cảm thấy ngường ngượng, bèn nói tránh đi.Nhạn không buồn để ý đến chị thằng Dư. Nó gật đầu một cách máy móc:- Ừ.Rồi nó phun hột đu đủ trong miệng ra, nói:- Trái đu đủ này ít hột ghê anh hén?Tôi liếm môi:- Ừ. Nhưng mà này!- Gì?- Chị thằng Dư ấy mà.- Chị nó sao?- Chị nó có cái tên ngộ ghê! Ai lại tên Út Thêm!Nhạn tỏ vẻ hiểu biết:- Bởi vì nó có một bà chị tên Út.- Là sao? - Tôi không hiểu.- Nhà nó đông anh em. Khi đẻ chị nó, tưởng là hết rồi, nhà nó mới đặt tên Út. Không ngờ mấy năm sau, nó lót tót chun ra, nhà nó bèn gọi nó là Út Thêm. Sau đó, mẹ nó lại sinh thêm một đứa nữa, tức là thằng Dư.Câu giải thích của Nhạn khiến tôi phì cười. Hóa ra cái tên của hai chị em thằng Dư cũng "sự tích" gớm!Ngồi im một lát, tôi lại buột miệng:- Nè Nhạn!- Gì?- Nhỏ Út Thêm ấy mà.- Nó sao?Loay hoay một hồi, không nghĩ ra câu nào mới, tôi bèn lặp lại câu khi nãy:- Nó hiền ghê mày há?Nhạn có vẻ đã ngán ngẩm trước việc tôi cứ khen Út Thêm "hiền ghê" hoài, nó trả lời bằng một giọng kém hào hứng:- Ừ, hiền.Tôi nhìn Nhạn bất mãn:- Nó hiền thật mà!- Thì em có nói gì đâu!Tôi tiếp tục:- Nó không "méc" dì Sáu chuyện mình bắn bể đầu thằng Dư.- Ừ.- Nó chỉ tới nhờ dì Sáu xức thuốc thôi.- Ừ.- Khi ra về, nó còn cười.- Cười thì nói làm gì. Ai mà chẳng cười.- Nhưng nó có cái răng khểnh mày ạ. Nó giống tao.Nhạn hắng giọng:- Tưởng gì! Cái răng lồi xỉ của nó em thấy lâu rồi.Cái từ ngữ thô thiển của Nhạn khiến tôi tức ói máu. Cái răng khểnh của người ta, nó lại gọi là "răng lồi xỉ", nghe chẳng thơ mộng tí nào. Tôi cau mặt:- Mày đừng gọi là răng lồi xỉ. Đó là răng khểnh.- Em cứ gọi là răng lồi xỉ. Em chẳng biết răng khểnh gì ráo. Ở làng em, mọi người đều gọi những chiếc răng mất trật tự, nằm không ngay hàng thẳng lối là răng lồi xỉ.Nhạn bình thường hiền lành, tôi bảo sao nghe vậy. Chẳng hiểu sao hôm nay nó cứng đầu quá xá. Hay là nó không ưa Út Thêm vì Út Thêm mắc cái tội tài đình là làm chị thằng Dư! Nghĩ vậy, tôi không thèm cãi nhau với nó. Tôi chỉ chép miệng, thăm dò:- Nhưng mày có công nhận là nó dễ mến không?Nhạn bĩu môi:- Em chẳng mến nó chút xíu nào!Nhạn làm tôi cụt hứng. Tôi chớp mắt:- Nhưng nó hiền.- Nó hiền kệ nó! - Nhạn nhún vai - Nó hiền, nhưng em nó thì dữ. Trước sau gì thằng Dư cũng sẽ tìm cách phục thù anh em mình!Kể từ lúc gặp Út Thêm, tự trong thâm tâm tôi đã không còn xem thằng Dư là kẻ thù nữa. Tôi coi nó như... em. Vì vậy, nghe Nhạn nói về thằng Dư một cách hậm hực, tôi ngồi im không tán đồng cũng không phản đối.Để lảng chuyện, tôi giả bộ ngó lên vòm lá, xuýt xoa:- Khế chín quá trời mày ơi!Nhạn mắc bẫy tôi ngay. Nó nhìn lên những chùm trái lủng lẳng trên cao:- Anh ăn không, em hái xuống cho?Tôi lắc đầu:- Lát nữa tao mới ăn. Bây giờ tao no quá, phải nằm nghỉ một lát!- Vậy lát nữa em hái cho anh!Nói xong, Nhạn cầm lấy chiếc muỗng và cái vỏ đu đủ trên tay tôi rồi trở gót vào nhà.Chỉ đợi vậy, tôi ngả lưng xuống võng và co chân đạp vào thành giếng cho chiếc võng chao qua chao lại. Nằm đong đưa một mình, tôi tha hồ thả nỗi nhớ bay xa.