Khế Ngọt Ðổi Vàng
Ngày xưa, có hai anh em cha mẹ mất sớm. Người anh tham lam chiếm cả phần gia tài
chỉ để cho vợ chồng người em một túp lều tranh, với một cây khế ngọt. Hai vợ
chồng người em hiền hậu, đành vui phận nghèo, đi làm thuê gánh mướn, chăm nom
cây khế để bán quả sống lần hồi.
Nhưng đến mùa khế chín thì sáng nào cũng có con chim quạ rất lớn đến ăn hại quả;
chị vợ đuổi thế nào cũng không được, buồn bã ngồi xuống gốc cây phàn nàn: "Rõ
khổ! Cả nhà chỉ trông sống vào có cây khế, nay ông chim cứ đến tàn phá thế kia
thì đến chết đói!" Bỗng từ ngọn cây chim quạ trả lời xuống: "Ăn quả trả vàng,
may túi ba gang mà đựng".
Người vợ sợ hãi, biết là chim thần không dám ta thán gì nữa, chạy về thuật lại
cho chồng nghe. Hai người bàn định thử may mỗi người một túi ba gang xem sao.
Nhưng ngày nào chim quạ cũng chỉ đến ăn no rồi trước khi bay đi lại hót vớt
xuống một câu như trước: "Ăn quả trả vàng, may túi ba gang mà đựng"!
Rồi một buổi sớm, khi đã ăn hết nhẵn mọi quả khế, chim quạ sà xuống trước sân
kêu to như giục: "Ăn quả trả vàng, may túi ba gang mà đựng". Hót thế rồi chim
quạ bảo anh chồng ngồi lên lưng và đem theo hai cái túi ba gang. Chim cất cánh
bay muôn ngàn dậm, đến một hòn đảo mọc giữa biển, hạ cánh rồi bảo anh chồng muốn
lấy gì cứ việc lấy đầy hai túi. Anh ta vội mở choàng mắt thì thấy chung quanh
mình toàn châu ngọc, vàng bạc nhiều như cát, sỏi. Trông thấy đủ hoa mắt, nhưng
anh vốn chất phác, chỉ vội vã nhặt một ít dồn đầy hai túi con rồi lại lên lưng
chim cho chim bay về.
Từ đấy hai vợ chồng anh ta trở nên giàu có, xây nhà tậu ruộng. Năm sau nhằm ngày
kỵ, vợ chồng người em mời anh chị sang ăn giỗ. Hai anh chị từ xưa vẫn khinh miệt
đứa em nghèo không thèm đi lại, nay thấy mời bĩu môi đáp: "Chừng nào chú có
chiếu trải đàng, vàng phết ngõ tao mới đến chơi". Người em sai thợ mua chiếu cạp
điều trải khắp các lối đi, lại mua vàng phết lên tất cả các cổng ngõ. Vợ chồng
người anh thấy thế kinh ngạc vô cùng, vội vàng sang thăm, mới biết là em nay đã
giàu gấp ngàn vạn lần mình. Hỏi duyên cớ thì người em cứ chân thật nói hết sự
tình. Tham lam, người anh đòi đổi cả cơ nghiệp mình lấy túp lều tranh và cây khế
ngọt. Người em ưng thuận. Vợ chồng người anh đến ở túp lều. Chim quạ đến ăn khế,
anh ta phàn nàn, chim quạ cũng dặn: "Ăn quả trả vàng, may túi ba gang mà đựng".
Chị vợ liền may hai cái bao thật lớn. Hôm sau chim quạ cũng chở anh chồng đến
hòn đảo vàng hôm nọ. Anh ta mừng rỡ tin chắc chuyến này ắt giàu gấp mấy chú em,
ra sức dồn vàng đầy hai cái bao lớn rồi, còn nhét cả vào trong áo, ống quần, lỗ
mũi, mang tai. Ra đến giữa biển, nặng quá không bay nổi, chim quạ rũ cánh làm
anh ta sa xuống biển mà chết