Suzan lái xe vào làng. Có đã tìm thấy một trạm xăng nhưng chẳng có nhà để xe. Vậy nên cô đã quyết định đi đến nhà trọ. Khi cô đến có một chiếc Daimler lớn do một ông già lái đang chuẩn bị đi ra, ông mặc ních đầy quần áo ấm, có vẻ là một người từ xa đến. Anh chàng thợ máy mà Suzan đang nói chuyện cùng nhìn cô một cách chăm chú và dường như chẳng để ý gì đến những gì cô nói. - Cô là cháu của bà ấy đúng không? Cuối cùng anh ta hỏi với giọng tôn trọng. - Gì cơ? - Cô là cháu của nạn nhân đúng không? Anh ta hỏi lại. - À vâng, đúng thế. - Thảo nào, tôi cứ nghĩ là đã nhìn thấy cô ở đâu đó rồi. Suzan lên đường trở về nhà. - À bà đây rồi - cô Gilchrist kêu lên- Bà thích ăn mì Ý đúng không? Tôi đã chuẩn bị cho tối nay... - Ồ không, tôi không đói lắm. Cô vào bếp pha cà phê nhẹ và trở lại phòng khách. Cô Gilchrist mời cô một miếng bánh đám cưới vừa nhận được nhưng Suzan đã từ chối. - Hừm, ngon đấy chứ, cô gái già nói sau khi nếm một miếng. Cô đã kết luận: "Miếng bánh là của con gái bà Hélène, tôi đã nhớ ra là cô ấy vừa đính hôn nhưng tôi chẳng còn nhớ chắc chắn tên cô ấy." Suzan để cô Gilchrist nói chuyện phiếm một hồi lâu rồi mới tham gia vào câu chuyện. - Tôi nghe nói rằng chú Richard đã đến đây ít ngày trước khi mất. - Vâng đúng thế. Khoảng ba tuần trước đó. - Ông ấy đã có vẻ gì là ốm không? - Không hẳn như vậy đâu. Ông ấy đã có vẻ khỏe mạnh là đằng khác. Bà Lansquenet đã rất ngạc nhiên khi nhìn thấy ông ấy. "Ồ Richard! Sau chừng ấy năm!" "Anh đến xem cô có khỏe không?" "Em khỏe". Tôi nghĩ rằng bà Lansquenet đã hơi bực mình vì chuyến viếng thăm không báo trước sau nhiều năm không thăm hỏi gì này. "Thôi, chúng ta hãy làm lành với nhau đi, ông Abernethie nói. Cô, Timothy và tôi, chúng ta là những đại diện cuối cùng của thế hệ lớn. Với Timothy thì chẳng có thể nói chuyện gì khác ngoài chuyện sức khỏe của chú ấy. Cô có vẻ đã có hạnh phúc với Pierre. Tôi thừa nhận là đã lầm. Cô hài lòng rồi chứ?" Ông ấy đã nói một cách nhẹ nhàng. - Ông ấy đã ở lại lâu không? - Không, ông ấy chỉ ở lại ăn trưa thôi. Chúng tôi đã ăn thịt bò. Trí nhớ của cô Gilchrist phần nhiều dành cho việc nấu ăn. - Họ đã vui vẻ với nhau chứ? - Ồ khá vui. Suzan im lặng một lát rồi lại hỏi: - Cô Cora có ngạc nhiên không khi nhận tin Richard chết? - Có, có. Bà ấy đã rất choáng váng. - Ông ấy đã không nói về bệnh của mình sao? - Không, nhưng bà Lansquenet đã nói rằng ông ấy có vẻ già đi nhiều. Thậm chí bà ấy đã dùng từ "lão suy". - Thế cô có nghĩ rằng ông ấy bị lão suy không? - Ồ không, nếu chỉ nhìn bề ngoài thì không. Nhưng tôi không được nói chuyện với ông ấy nhiều lắm, vì tôi để họ nói chuyện riêng với nhau. - Cô có nghhe thấy cuộc nói chuyện của họ không? Suzan đang tự hỏi liệu cô hầu gái có tính nghe lỏm không. Cô Gilchrist đỏ mặt vì bị xúc phạm: -Không, thưa bà Banks, hoàn toàn không. Tôi không phảiloại người đi nghe lỏm chuyện người khác. "Như thế có nghĩa là có. Suzan nghĩ thầm. Nếu không cô ta đã trả lời đơn giản là không." - Đừng nóng cô Gilchrist, Suzan nói, tôi khônng định nói như thế. Nhưng trong những ngôi nhà tường mỏng nư thế này, đôi khi, chẳng muốn người ta cũng nghe thấy chuyện người khác nói. - Điều đó hoàn toàn đúng, các bức tường ở đây cách âm không tốt và tôi cũng hiểu rằng bà muốn biết những gì họ đã nói với nhau. Nhưng, tôi lấy làm tiếc, tôi chẳng thể giúp gì cho bà được. Nhưng hình như họ đã nói về sức khỏe của ông Abernethie và rồi về một ám ảnh hoang tưởng nào đó của ông ấy. Điều đó hay xảy ra với những người ốm. Bà cô tôi cũng vậy. Cô Gilchrist lại kể về bà cô hoang tưởng của mình, nhưng Suzan làm như không nghe thấy gì. - Chúng tôi cũng đã nghĩ như vậy. Những ngườiở của chú tôi rất quý ông ấy và rất choáng váng khi biết rằng ông Abernethie nghĩ rằng... - Ồ, tất nhiên rồi. Những người ở thường rất dễ mếch lòng trước những chuyện như thế. - Tôi nghĩ là ông ấy đã nghi họ muốn đầu độc mình. - Tôi không biết. Thực sự, tôi... Suzan nhận thấy vẻ lúng túng của cô hầu gái. - Đó không phải là những người ở sao, một người nào đó khác chăng? Đôi mắt cô hầu né tránh cái nhìn của người đối thoại. Suzan nghĩ thầm rằng cô Gilchrist này phải biết nhiều hơn là cô ta nói. Thấy không nên thúc ép, Suzan đổi chủ đề: - Cô có dự định gì cho tương lai, cô Gilchrist? - Thưa bà, tôi đã đề nghị ông Entwhistle cho ở lại đây cho đến khi mọi chuyện được giải quyết xong xuôi. - Tôi biết và tôi rất cảm ơn cô về chuyện đó. - Tôi cũng muốn hỏi cô xem điều đó cần bao nhiêu thời gian, bởi vì tôi cũng phải tìm một việc làm mới của nữa. - Chẳng có việc gì nhiều phải làm đâu. Tôi sẽ dọn xong tất cả trong vòng hai ngày nữa. - Bà quyết định bán tất cả đi à? - Đúng thế. Tôi nghĩ rằng sẽ có thể tìm được người thuê lạicác xe leo lên lối đi. Những người mặc đồ đen bước xuống và ngập ngừng đi qua đại sảnh vào phòng khách. Trong vỉ thép của lò một ngọn lửa nhỏ đang cháy để chống lại cái lạnh đầu mùa của những ngày mùa thu này và để sưởi ấm những người đến dự lễ tang của Richard Abernethie. Lanscombe bước vào phòng, mang theo một khay bạc. Ông mời mỗi người một ly vang Jerez. Ông Entwhistle, người lớn tuổi nhất trong những hội viên của văn phòng "Bollard, Entwhistle, Entwhistle và Bollard's" đang đứng quay lưng về phía lò sưởi. Ông nhận ly Jerez và nhìn mọi người với cái nhìn sắc sảo củ một người có địa vị. Vì không biết hết những người có mặt, ông chuẩn bị để sắp xếp mọi người theo vai vế; các cuộc giới thiệu trước lễ tang đã không được cụ thể và thường là không trực tiếp. Ông quan sát ông già Lanscombe trước tiên. "Hán đang run kìa, gã tội nghiệp! Tôi sẽ không ngạc nhiên rằng hắn đã gần 90! Lão già này quả là một đầy tớ trung thành; thật hiếm có đầy tớ như vậy ngày nay. Một thời đại đáng buồn! Richard đáng thương đã đúng khi hắn quyết định ra đi sớm!" Bởi vì, đối với ông Entwhistle, bảy mươi hai tuổi, thì Richard Abernethie mất ở tuổi sáu mươi tám là quá sớm. Ông Entwhistle đã giã từ công việc từ hai năm nay, nhưng điều đó không ngăn cản ông đến vùng miền Bắc nước Anh này với cương vị là người thi hành di chúc của người đã mất, khách hàng lâu năm nhất của ông. Sau đó ông nghĩ đến những quy định của di chúc và, lại một lần nữa ông quan sát mọi người. Trước tiên, bà Helen, phu nhân của ông Leo. Ông biết bà rất rõ. Đó là một phụ nữa rất quyết rũ mà ông rất có cảm tình và tôn trọng. Ông nhìn bà một cách có thiện cảm. Màu đen rất hợp với bà và bà vẫn giữ được những đường nét cân đối của mình. Trên khuôn mặt bà, Entwhistle rất thích những đường nét đẹp của bà như đối mắt màu xanh biếc và cách bà chải tóc xuống hai bên thái dương. Helen bao nhiêu tuổi rồi nhỉ? Năm mươi mốt, có thể là năm mươi hai? Entwhistle ngạc nhiên vì bà đã không đi bước nữa sau khi bà Leo qua đời. Đầy quyến rũ, bà đã tạo nên với chồng bà một cặp rất hòa hợp. Đôi mắt của Entwhistle nhìn sang bà TImothy. Ông chưa bao giờ biết rõ về bà ta cả. Không, màu đen không hợp với bà ta. Một bộ thể thao cỡ lớn có thể sẽ phù hợp hơn với người phụ nữ vừa có thể chăm sóc chồng vừa chăm sóc bản thân thậm chí hơi quá này. Có phải thực sự là ông Timothy rất ốm yếu? Entwhistle cho rằng đó chỉ là một gã mắc bệnh tưởng. Vả lại, đó cũng là ý kiến của Richard Aberbethie. "Tôi bị yếu phổi từ nhỏ", Timothy thường nói như vậy. Nhưng đó gần như là tất cả những gì mà hắn có thể coi là bệnh rồi, Entwhistle nghĩ và chuyển sang quan sát George Crossfield, con trai của Laura. Người đàn ông mà Laura đã cưới làm chồng là một kẻ mờ ám, người ta biết rất ít về hắn. Hắn tự giới thiệu là một nhà môi giới chính khoán. Con trai họ, George, làm việc cho một văn phòng luật sư tiếng tăm đáng ngờ. Một gã điển trai nhưng không biết tính tình thế nào. Mẹ gã, không biết gì về tài chính, quản lý tài sản gia đình tồi đến mức khi bà qua đời cách đây năm năm, hầu như chẳng còn gì để lại cho gã cả. Ông Entwhistle tiếp tục theo đuổi công việc dò xét của mình. Những người phụ nữ trẻ này là ai vậy nhỉ? A, cô gái đang đắm mình trong việc ngắm nhìn những bông hoa giả trên một cái bàn đá xanh này là Rosamund, con gái của Geraldine. Một cô gái trông dễ thương, thậm chí đẹp, mặc dù khuôn mặt hơi có vẻ ngớ ngẩn. Cô là diễn viên kịch và đã cưới một anh chàng, cũng là diễn viên, cũng điển trai và cũng chắc hẳn là ngu ngốc và đầy tính xấu, diễn viên là như vậy mà. Ông Entwhistle có một vài định kiến đối với nghề này. Anh ta xuất thân từ đâu và trình độ hiểu biết của anh ta ra sao? Ông vừa tự hỏi vừa ném một cái nhìn coi thường về phía Michael Shane với bộ tóc vàng không còn mấy quyến rũ. Và đây là Suzan, con gái của Gordon: có cá tính hơn Rosamund, thành công hơn trong diễn kịch. Cô đang ngồi rất gần ông Entwhistle và ông này đang ngắm cô rất chăm chú. Tóc đen, mắt xám hung, gần như có ánh vàng, miệng vẻ hờn dỗi, hấp dẫn. Bên cạnh cô là người đàn ông mà cô mới cưới mới đây: theo như những gì mà Entwhistle đã được biết thì đó là một phụ tá dược sĩ. Ông Entwhistle kết thúc cuộc thẩm tra của mình bằng Cora Lansquenet, người sinh sau cùng trong số anh em Abernethie. Mẹ cô đã gần năm tươi tuổi khi cô ra đời. Người đàn bà tội nghiệp ấy đã không sống qua nổi lần sinh đẻ thứ mười này. Ba trong số các con bà đã mất rất sớm. Cô bé Cora trở thành mối quan tâm chung của cả gia đình. Các anh chị của cô luôn rất tử tế với cô. Không xinh lắm, cao lêu nghêu, hay tán tỉnh lung tung, không ai nghĩ rằng cô có thể lấy chồng. Rồi cô gặp Pierre Lansquenet tại một trường học vẽ. Rồi một ngày, cô tuyên bố với mọi người ý định cưới chàng nghệ sĩ của cô. Richard đã phản đối kịch liệt, ngay từ đầu ông đã không thích chàng trai và cho rằng đó là một kẻ hám của hồi môn. Nhưng trong khi ông còn đang tìm hiểu về anh chàng thì Cora đã lỉnh đi cùng người yêu và cưới anh ta. Họ sống ở Cornouailles và ở Bretagne. Pierre Lansquenet là một họa sĩ tầm thường và thậm chí còn là một người chồng tồi. Điếu đó cũng không ngăn cản được Cora gắn bó với anh ta và không tha thứ cho gia đình vì thái độ của họ đối với Pierre. Vì là một người hào phóng, Richard đã cho họ một khoảng trợ cấp, thêm vào những gì mà họ đã có, giúp họ duy trì cuộc sống. Entwhistle tự hỏi chẳng biết Pierre Lansquenet đã bao giờ kiếm được một đồng tiền nào chưa? Cora đã trở thành bà góa 12 năm nay rồi, hoặc hơn thế nữa. Trong ngày tang tóc hôm nay, cô chẳng hề thể hiện một sự đau đớn quá mức. Cũng phải nói rằng Cora chưa bao giờ biết giả vờ. Lanscombe lại xuất hiện và nói với một giọng trầm, nhỏ: - Bữa trưa đã sẵn sàng. (1) Nhà bếp của các gia đình lớn châu Âu thường được chia làm 3 phần, một ngăn kho để đồ, một ngăn để nấu ăn và một ngăn bàn để chuẩn bị đồ ăn trước khi phục vụ. ngôi nhà không mấy khó khăn. Tôi cũng dự định tặng cô ba tháng lương, mong cô chấp nhận. - Bà thật là hào phóng, tôi rất xúc động. Bà có thể... nếu tôi có thể... nếu cần thiết... bà có thể giới thiệu tôi được không? Chẳng hạ như là nói rằng tôi đã làm cho ai đó trong gia đình bà và người ấy đã rất hài lòng về tôi. - Tất nhiên, tất nhiên rồi. - Tôi không biết nếu có thể... - tay cô Gilchrist run run và cô cố gắng lấy lại giọng bình thường - có thể tránh nêu ra tên và hoàn cảnh... - Tôi không hiểu... - Ấy là bởi vì bà chưa nghĩ đến đấy thôi. Đã xảy ra một vụ án mạng, một vụ giết người mà người ta đã nói đến khắp nơi, trên báo. Bà hiểu chứ? Mọi người sẽ nghĩ: "Hai người đàn bà chung sống, một người đã bị giết, có thể chính người hầu gái là thủ phạm." Tôi đã nghĩ đến điều đó bao lâu nay rồi và tôi e rằng tôi chẳng thể nào tìm được một việc làm như thế này nữa. Tôi biết làm gì bây giờ? Cô Gilchrist nói với giọng thống thiết và Suzan rất xúc động. Cô đã nhận ra sự thất vọng của cô gái già dũng cảm nhưng vô vị này, sự sống của cô ta phụ thuộc từ nay vào những gì mà người chủ tương lại nghĩ về cô ta. - Nhưng nếu người ta tìm ra thủ phạm? - À, trong trường hợp này thì mọi chuyện đều sẽ tốt đẹp. Nhưng liệu người ta có làm được điều đó không? Theo tôi thì cảnh sát vẫn chưa có hướng điều tra nào cả. Và chừng nào thủ phạm chưa bị bắt thì người ta vẫn có quyền nghi ngờ tôi. Suzan gật đầu và suy nghĩ. Đúng là cô Gilchrist chẳng có lợi gì trong cái chết của Cora, nhưng có phải ai cũng biết điều đó đâu. - Thôi cô đừng lo nữa - Suzan nói với giọng vui vẻ - Tôi tin chắc rằng cô sẽ tìm được một việc gì đó ở nhà các bạn của tôi. Sẽ rất dễ thôi. Chuông điện thoại kêu, cô Gilchrist giật nảy mình. - Trời ơi, ai thế nhỉ? - Chắc là chồng tôi đấy. Anh ấy đã nói với tôi là sẽ gọi cho tôi tối nay. Cô nhấc máy. "Alô? Vâng tôi là Suzan Banks đây" một khắc im lặng rồi tiếng Suzan vang lên. "Alô, anh yêu! Em đây... Ồ rất tốt... Giết người, chưa tìm ra thủ phạm... câu quen thuộc của cảnh sát ấy mà... vâng, không, chỉ có ông Entwhistle thôi... Sao cơ? Khó mà nói được nhưng em cũng nghĩ thế.Vâng, hoàn toàn đúng như chúng ta đã nghĩ... Em sẽ bán hết đồ đạc, chẳng có gì hay đâu. Không trước một hoặc hai ngày. Thật là kinh khủng... Thôi nào, không nhiều chuyện nữa. Em không biết làm gì Greg, anh không... Anh ta lưu ý... Không, không có gì đâu. Chào anh yêu." Và cô gác máy. Suzan ở lại bên điện thoại một lúc, đôi mày cau lại. Rồi đột nhiên một ý nghĩ lóe lên trong đầu, cô lẩm bẩm "Tất nhiên rồi, đó là điều duy nhất phải làm." Lại nhấc máy lên, cô xin máy liên tỉnh. Mười lăm phút sau tổng đài gọi lại thông báo là máy gọi không có trả lời. - Hãy làm ơn thử lại lần nữa cho tôi đi. Suzan nói với giọng độc đoán và giữ nguyên tai nghe. Một lát sau có giọng một người đàn ông cáu kỉnh và hơi phẫn nộ: - Alô? Alô? Ai đấy? - Chú Timothy đấy à? - Ai gọi đấy? Tôi chẳng nghhe thấy gì cả. - Chú Timothy, cháu Suzan Banks đây. - Ồ Suzan à, có việc gì thế? Sao lại gọi muộn thế này? - Vẫn còn sớm mà. - Không đâu, chú đã ngủ rồi. - Chú ngủ sớm thế. Cô Maude có khỏe không? - Cháu gọi để hỏi thăm cô à? Cô bị ngã vẫn rất đau và chẳng làm được việc gì cả. Chẳng làm được gì. Cô và chú đang gặp khó khăn đấy. Lão bác sĩ ngu ngốc ấy lại không chịu phái ytá đến nhà nữa chứ. Hắn ta nhất định muốn mang Maude đến bệnh viện. Cô chú chẳng có người ở nào cả. - Chính vì vậy mà cháu gọi điện cho chú đây. Chú có muốn nhận cô Gilchrist không? - Ai thế? Chú chưa bao giờ nghe thấy cái tên này cả. - Đó là người hầu gái của cô Cora. Cô ta rất tử tế và được việc. - Cô ta biết làm bếp không? - Có chứ. Cô ta làm bếp rất giỏi. Hơn nữa cô ta có thể chăm sóc cô Maude. - Tốt đấy. Bao giờ thì cô ta có thể đến đây được? - Cháu sẽ thu xếp nhanh nhất có thể được. Có thể là ngày kia. - Được lắm, cảm ơn cháu nhiều. Suzan đặt máy xuống và chạy vào bếp. - Cô có đồng ý đi Yorkshire, đến giúp việc bà cô tôi không? Bà ấy đã bị ngã và vỡ gót chân. Chú tôi không thể làm gì được. Ông ấy thì hơi khó chịu nhưng cô Maude rất tốt. Cô có thể giúp họ làm bếp và chăm sóc cô Maude. Xúc động quá, cô Gilchrist đánh rơi bình trà. - Ồ cảm ơn, cảm ơn vô cùng. Bà thật là tử tế! Tôi có thể tự nhận mình là khéo trong việc chăm sóc người ốm và tôi tin chắc rằng tôi sẽ hợp được với chú của bà. Tôi sẽ làm cho ông ấy những món ăn thật ngon. Cảm ơn, cảm ơn bà.