Đội Thí đặt ngay ngắn trên mặt bàn cóc gặm cuốn sổ ghi chép to đùng. Năm thếp giấy học sinh kẻ ngang được đóng thành một tập dày, áp bên ngoài là tấm bìa đỏ chót. Dòng chữ “Sổ công tác đội cải cách ruộng đất làng Thượng  - năm 1956” được kẻ in hoa nắn nót, chắc nịch. Hàng trên cùng trang đầu tiên là dòng chữ nghệch ngoạc, thiếu nét: “Địa chủ hết thời

Nông dân vạn đại”Chính giữa trang cùng nét chữ xiêu vẹo, to nhỏ đậm nhạt không đều ấy ghi rõ:“Kiên quyết thanh thải những phần tử thuộc giai cấp bóc lột, và những phần tử xấu khác ra khỏi đảng” (yêu cầu thứ nhứt của nghị quyết tiến hành cải cách ruộng đất đợt 5) ký tên Huỳnh Thí chữ (T) có chân đá cao quá trán. Cuốn sổ là vật bất ly thân của Đội Thí chiếm hết một ngăn của cái xắc vải xanh công nhân. Đội Thí lật trang chính giữa ghi họ tên của nhiều người quan trọng. không ai được dòm vào ( trừ lão Đam ). Lão chả biết chữ tịt nào, có đốt thành tro uống vào bụng lão cũng chẳng biết ai với ai. Huỳnh Thí nhìn mọi người dự họp rồi phát biểu:- Các đồng chí có biết hạng người nào là kinh tởm nhứt không? Là bọn cơ hội, bọn nịnh nọt, cái bọn lúc nào cũng úp úp mở mở như buôn bạc giả. Miệng thì yêu đồng chí, đồng đội hơn cả cha mẹ, anh em mà tay thì cầm dao găm xỉa vào hông đồng chí lúc nào không hay. Tôi căm thù nhứt là loại đó. Mạ tôi chết thê thảm, xót xa, uất nghẹn cũng vì bọn đê mạt ấy.Huỳnh Thi kéo vạt áo chấm mắt. - Tôi thử hỏi các đồng chí? Vì sao chi bộ làng Thượng có nhiều cuộc họp kín đến thế. Tại sao bà Khế là đảng viên cộng sản mà vợ chồng lão địa chủ cường hào Hoàng Lỗi nể vì, e sợ. Tôi chưa nói đến mấy ông quan cách mạng khác, có cái gì đó chưa rõ ràng là bọn quốc dân Đảng hay Cộng sản, có phải thế không? Mai mốt phải đấu tố, phải lôi chúng ra ánh sáng, phải loại bỏ chúng ra khỏi hàng ngũ của Đảng thì công cuộc cải cách ruộng đất mới thành công được. Càng nói, mồ hôi càng túa ra, nước bọt tung toé, càng khát nước, Huỳnh Thí liếc sang thư ký giúp việc. Lão Đam rút xoạch chiếc khăn từ trong cái xắc vải xanh công nhân. Chiếc khăn màu cỏ úa, lỗ chỗ như miếng sách bò quá già, to quá cỡ.- Tôi nói thật. Đã theo cách mạng phải triệt để. “lòm cho ra lòm” “eng cho ra eng” (làm cho ra làm, ăn cho ra ăn). Huỳnh Thí lúc hăng lên là nói nhiều từ địa phương không ai hiểu nổi. Nhiều người không hiểu, tức cười. Huỳnh Thí bực bội muốn tự vả vào mồm cho quên đi mớ từ cổ hủ của làng Huỳnh. Huỳnh Thí từng bảo: Đã thoát ly là thoát ly ráo cho đến khi nào thành người của Trung ương mới thôi.Có ai đó, ngồi tận góc nhà lên tiếng.- Tôi có ý kiến: “tán thành chủ trương làm triệt để, nhưng thận trọng khi quy kết cho đồng chí của mình. Phải có bằng chứng cụ thể, chớ không nói oan cho đồng chí là phải tội, là sai một ly đi một dặm.Huỳnh Thí đứng bật dậy: Chiếc khăn như sách bò vắt qua vai, đẫm mồ hôi:- Bằng cứ là chỉ thị của cấp trên. Nói toạc cho các đồng chí biết: Đó là lệnh của đồng chí tỉnh uỷ viên, phụ trách khu vực. Cấp trên đã nói là đúng, lúc này càng trúng. Nghi ngờ ý kiến cấp trên là do dự là sai quan điểm, lập trường, đồng chí có biết không? Cả phòng im phắc, nghe rõ tiếng uống nước ừng ực của đội trưởng. Cả một ngày đêm mệt mỏi, căng thẳng, không đấu tố thêm một tên quốc dân đảng nào mà chuốc thêm bực bội, bất lực trước thái độ chai lỳ, ngạo mạn của bà Khế, Huỳnh Thí nằm vật ra gường, quai xắc vẫn quàng chéo qua vai. Lão Đam lật đật bê chậu nước để đội Thí rửa mặt, một chậu nước khác pha tí nước nóng thêm nhúm muối để ngâm chân. Thí nửa ngồi nửa nằm hai chân thả vào chậu, ống quần xắn quá đầu gối. Thí húp một mạch hết bát cháo nóng trứng gà tươi, hành, tía tô mà lão Đam hỳ hục làm suốt thời gian mụ Đội ngâm chân. Nếu không có cái nhìn trộm rồi cúi gằm xuống thì lão Đam như là mẹ, là cha, là chú, là anh của Thí. Thí nghe nói “cái giống” của lão Đam đã bị chó cái nhà mụ Lỗi cắn đứt nên cô lúc nào cũng vô tư, thậm chí sàm sỡ. Thí chọn lão Đam giúp việc cũng có cái lý của nó. Lão khoẻ mạnh, không nề hà mọi công việc. Lão không đưa chuyện và đặc biệt an tâm là Đam không biết chữ. Lão “công công” này không làm ăn được gì, càng an toàn. Dẫu sao trong nhà có mùi đàn ông có hơn. Thí cúi gập người nắn bắp chân. Lão Đam đẩy nhẹ tay, nắn đều hai chân, Thí hít hà sảng khoái giang hai tay ra giường.Lão Đam kín đáo đổ chậu nước ngâm chân rồi khép cửa đi ra ngoài. Thí gọi giật- Này có biết tẩm quất không? Lão Đam cười ngọng nhìn xuống, gật đầu. Thí nằm ngửa giang hai chân, giang tay thật thoải mái. Không biết là lão Đam học từ lúc nào mà đấm bóp khá bài bản. Lão ý tứ, khi tay lướt qua vùng ngực rất khẽ khàng. Thí tiếc cho lão Đam, con người đầy đặn, cổ to, bụng thon, bắp chân, bắp tay chắc đanh như gỗ lim mà mất “chất” đàn ông. Thôi không được gì cho ra hồn thì cũng thoả nắn bóp. Thí cầm tay lão Đam đặt lên ngực. Lão cứ để yên, không giám mân mê. Thí kéo tay lão Đam xuống nữa, lão ghé mồm định thổi tắt đèn. Thi cười: “cứ để đèn, người ta tưởng chúng mình đang hội ý”Lão Đam buột mồm.- Đấu tố chớ!- Cũng được! Thí tự tay bật cúc áo. Lão Đam chồm lên ngấu nghiến. Thí quay cuồng, hả hê, hai tay xoa mái đầu húi cua, cái cổ to bè của Đam. Thí nói như thổi vào tai Đam:- Nghe nói bị chó ăn hết kia mà.- Nghe thì như rứa, thử nhìn coi? Thí bật dậy, nhìn kỹ rồi nằm xuống ôm lão Đam quay mấy vòng. Có khuôn mặt dúm dó, vàng nhợt, hai mắt sáng áp sát vào cửa sổ, tiếng như vọng từ dưới mồ:- Lão này ghê thiệt. Hơn  hai chục năm trước bóp chân cho choa, có mụn con gái, không dám nhận - chừ lại bóp chân cho mụ Đội. hé hé hé….Có ai đó ra hiệu rút lui. Bốn chân đi xa lão Đam định nhổm dậy, Thí ghìm xuống, giọng khô: “Kệ nó, đang ngon!..” Đam nhìn qua cửa sổ, mụ Lỗi vật vờ đi trước như ma hời, Câm theo sau ngật ngưỡng như say rượu. Cả hai nhoà vào bóng đêm, chui tọt vào chái nhà còn sót lại của gia tài địa chủ Hoàng Lỗi. Đội Thí búi lại tóc, xỉa theo- Hứ, địa chủ hết thời mà còn…. đúng là cà cuống chết đến đít còn cayLão Đam nghệt mặt. Thí dằn giọng- Còn đứng đó làm gì nữa!Qua cơn cuồng loạn, đê mê, Thí tỉnh queo- Như vừa rồi là vi phạm kỷ luật, biết chưa?- Dạ biết, thưa đội.- Nhìn mặt tui biết: nhận tội để lần sau tái phạm chớ gì?- Dạ- Lần sau, có lệnh mới được, nghe rõ chưa?- Dạ, mới rõ một nửa.- Còn nửa kia thì sao?- Dạ….. lúc cần thì mức nước ngâm chân…. tẩm quất ….  hay là- A… ha…. gọi là liên hoan văn nghệ. Xem ra…. về khoản này lão Đam chẳng ngờ nghệch tí nào.