ĐẶNG THỊ HUỆ Biên dịch
CHƯƠNG IV
Theseus tìm thấy cha

Ngày hôm sau Theseus chào tạm biệt những người con trai của Phytalus và đánh xe ngựa qua những khu rừng xanh mướt cạnh dòng sông Cephisus. Chàng dừng lại để cho những chú ngựa của mình nghỉ ngơi sau một chuyến đi dài mệt mỏi. Trong khi xuống suối rửa mặt, chàng nhìn thấy một chàng trai trẻ, đẹp trai đang đi bộ trên đồng cỏ cạnh dòng sông êm đềm. Chàng trai trẻ cầm trên tay một bó hoa trắng được kết từ một loại hoa rất lạ: mặc dù cánh màu trắng nhưng rễ lại có màu đen tuyền. Tay kia chàng trai cầm một chiếc đũa bằng vàng sáng bóng. Không hiểu sao tự nhiên môi trên của chàng trai lại bị thâm đen nhưng nhìn toàn thể chàng vẫn rất đẹp trai, khoẻ mạnh và đang ở độ tuổi đẹp nhất của tuổi trẻ. Chàng trai tiến đến gần Theseus và nói:
- Hãy đến đây với ta nào.
Theseus làm theo lời chàng trai trẻ. Chàng không hề biết rằng trước mặt chàng còn có rất nhiều nguy hiểm kì lạ.
Chàng trai trẻ nói tiếp:
- Hỡi chàng trai bất hạnh, chàng đang đi đâu thế? Chàng không hề biết gì về vùng đất này đúng không? Hãy cẩn thận bởi những người con trai của Pallas đang cai trị đất nước Athen một cách tàn bạo và không có trật tự. Cha của chàng không hề có quyền lực thực sự và trong nhà ông ấy có một nữ phù thủy đến từ một đất nước xa xôi. Tên của mụ ta là Medea, con gái của Aeetes là anh trai của nữ pháp sư Circe đang sinh sống tại hòn đảo Sorceress. Mụ ta từng cưới chàng dũng sĩ Jason nổi tiếng và lấy cho chàng bộ lông cừu vàng. Tuy nhiên, để thực hiện mục đích của mình, để giúp đỡ người mà mình lấy làm chồng, Medea đã giết chết anh trai mình là Absyrtus. Bên cạnh đó, mụ ta cũng đã gây ra rất nhiều tội ác, làm rất nhiều việc xấu xa khiến mọi người căm ghét. Thế nhưng, hiện giờ mụ đang sống cùng đức vua Aegeus, không hiểu mụ ta cho ông uống bùa mê thuốc lú gì mà ông vua tội nghiệp sợ và yêu mụ ta hết mực. Hãy mang theo mình loại thảo dược thần kỳ này và nếu Medea mời chàng uống rượu thì hãy để một nhánh thảo dược vào trong cốc, như vậy chàng sẽ thoát khỏi bàn tay của thần chết. Medea cũng là một nữ pháp sư nên mụ ta có nhiều phép thuật mà những người bình thường không thể chống lại được. Mụ biết trước Aegeus có một cậu con trai sẽ đến Athen tìm cha và giúp ông lấy lại ngai vàng và quyền lực nên mụ luôn chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng để tiếp đón và ám hại người con trai đó của đức vua. Hãy cẩn thận đấy chàng trai trẻ của ta. Ta chính là thần Hermes đây và ta muốn giúp chàng thoát khỏi những mối nguy hiểm sắp xảy ra.
Nói xong thần Hermes đưa cho Theseus bó hoa rồi đi nhanh vào trong rừng. Theseus không nhìn thấy bóng dáng của thần ở nơi nào và đây là lần cuối cùng chàng được chiêm ngưỡng hình dáng thực sự của một vị thần tài giỏi. Theseus quỳ xuống và cầu nguyện. Chàng cảm ơn các vị thần đã không bỏ rơi chàng trong lúc khó khăn nhất. Chàng để những bông hoa vào túi treo trước ngực rồi quay trở về xe ngựa, tiếp tục lên đường. Chàng điều khiển những chú ngựa đến thẳng thành Athen. Đến gần tới nơi, chàng nhìn thấy ngôi đền của Athene đứng sừng sững giữa bầu trời và lâu đài của đức vua Aegeus với vẻ cổ kính. Đây chính là quê hương của cha chàng, chàng không ngờ Athen lại là một vùng đất đẹp đến vậy. Mọi thứ đối với chàng đều vô cùng lạ lẫm nhưng chàng tin rằng chỉ trong một thời gian nữa thôi, chàng sẽ là thành viên chính thức của gia đình.
Vậy là Theseus đã đến Athen. Với vẻ khôi ngô, tuấn tú, mặt rạng rỡ, chàng hiên ngang bước đi trên đường phố Athen. Chàng mặc bộ quần áo của người dân Inonia. Mái tóc chàng buông kín hai vai. Trong chiếc áo dài, trông chàng giống như một cô gái hơn là một dũng sĩ vừa lập hàng loạt chiến công hiển hách. Con đường chàng đi chạy qua trước cửa đền thờ Apollo đang được xây dựng. Đúng lúc đó, những người thợ xây đang lợp mái đền nhìn thấy chàng, họ tưởng chàng là con gái nên buông lời chòng ghẹo. Tức giận trước những lời đó, Theseus bước nhanh tới một chiếc xe ngựa kéo đang đi trên đường, chàng tháo ách ngựa, cầm cả chiếc xe quăng lên khiến những người thợ hoảng sợ khi nhận ra đó không phải là một cô gái mà là một chàng trai có sức khỏe vô địch.
Theseus lái xe thẳng vào lâu đài, đi qua sân và để xe ngựa đỗ ở cổng. Trong sân, những người trẻ tuổi đang học cách ném lao trúng mục tiêu, những người khác ngồi trên bậc của ngôi nhà. Họ chơi đàn, chơi sáo, cùng nhau hò hét và vui chơi hết mình. Họ là những người đàn ông vụng về, cục mịch và hay bị đỏ mặt hơn những người khác. Họ ngước mắt lên nhìn chằm chằm về phía chàng trai trẻ nhưng lại chẳng nói bất cứ điều gì. Theseus biết rằng họ chính là những người anh em họ của mình, con trai của Pallas. Tuy nhiên, những người đó chẳng nói gì với chàng, nên chàng đi qua họ vào bên trong, tay vẫn cầm quả trùy sắt lớn. Chắc chàng sẽ không để ý đến họ nếu không có một anh bạn cao lớn chặn chàng lại để hỏi của chàng. Đến cửa đại sảnh, Theseus dừng lại và hét lên. Hai người phục vụ chạy đến chỗ chàng. Theseus nói:
- Hãy chăm sóc những con ngựa của ta, ta đến đây để gặp ông chủ của các người.
Nói rồi chàng đi thẳng lên chỗ những chiếc ghế cao đặt cạnh lò sưởi. Căn phòng vắng lặng nhưng trên một chiếc ghế cao có một người đàn ông đang ngủ lơ mơ. Trên đầu người đàn ông này đội một chiếc vòng vàng và một con cào cào cũng bằng vàng. Theseus biết đó chính là cha mình, trông ông thật tiều tuỵ giống như đám lửa sắp tàn trong lò sưởi. Bộ dạng ông lúc này khác hẳn những gì mẹ chàng kể về ông hồi còn trẻ. Thời gian và những rắc rối ông phải đối mặt đã khiến ông trở nên yếu đuối và ốm yếu như thế này. Nhà vua không hề ngước mắt nhìn lên để xem ai vừa vào trong đại sảnh, về phần mình, Theseus chạm tay vào vai của ông. Chàng quỳ xuống và đặt tay xung quanh đầu gối của đức vua với vẻ yêu thương và kính trọng. Đây là lần đầu tiên chàng được gặp mặt cha mình, lần đầu tiên chàng ở gần ông đến thế và được chạm vào ông. Ban đầu, nhà vua khẽ giật mình, ông vừa giụi đôi mắt đỏ ngầu của mình vừa nói:
- Ngươi... ngươi là ai vậy? Ngươi muốn gì ở đây?
- Thưa đức vua, con là một kẻ tội nghiệp đến từ Troezen. - Theseus đáp lại - Con đến đây quỳ gối dưới chân người và mang cho người những món quà vô cùng quý giá. Con không hề có ý định làm hại người, cũng không phải là người xấu nên đức vua không cần phải hoảng sợ như vậy.
Đức vua vẫn chưa hoàn toàn tỉnh ngủ, ông lẩm bẩm trong miệng như thể đang cố gắng ghi nhớ điều gì đó:
- Từ Troezen đến à?
- Vâng đúng như vậy đấy ạ. Con mang những món quà từ Aethra, vợ của người và con chính là con trai của người đây. Con nghĩ rằng người vẫn nhớ thanh kiếm và đôi dép vàng người cất dưới tảng đá lớn trong rừng trước khi người chia tay mẹ con!
Nói rồi Theseus đặt thanh kiếm và đôi dép lên chân của đức vua để ông nhìn những đồ vật này kĩ hơn.
Đức vua đứng dậy hét lên với vẻ sung sướng:
- Cuối cùng thì con cũng đã đến rồi. Vậy là các vị thần đã tha thứ cho ta và nghe thấu những lời cầu nguyện của ông già tội nghiệp này. Nhưng từ "vợ" không được ghi trong chuôi kiếm và không được giấu trong đôi dép bằng vàng. Ta nghĩ rằng con không nên nhắc đến từ đó nếu không người khác sẽ nghe thấy...
- Người khác đó đã nghe thấy rồi đó.
Một giọng nói trong trẻo ngọt ngào vang lên đằng sau chiếc cột lớn. Một người đàn bà da đen, xanh xao nhưng rất xinh đẹp xuất hiện. Mụ ta mặc một bộ váy áo kiểu phương Tây dành cho người giàu có, chiếc váy sáng lấp lánh và được pha nhiều màu sắc rực rỡ. Mới nhìn người phụ nữ này, Theseus đã có cảm giác ở mụ ta có điều gì đó khiến chàng không thích - sự xấu xa, độc ác và vô cùng nham hiểm. Người phụ nữ nhẹ nhàng đưa tay lên ôm quanh cổ Theseus và hôn lên đôi má của chàng. Trên cơ thể mụ ta toát lên một mùi hương ngọt ngào khó tả, mùi hương đó thật quyến rũ. Sau đó, mụ ta buông chàng ra, đặt tay lên vai chàng và cười lớn. Mụ hơi hướng mặt về phía Aegeus lúc đó vì bị giật mình và sợ hãi đã ngã vào trong chiếc ghế bành rồi nói:
- Đức vua yêu quý của thiếp, tại sao chàng lại nghĩ rằng chàng có thể giấu thiếp bất cứ việc gì cơ chứ. Dù chàng cố gắng giấu giếm điều gì thì rồi sau đó thiếp cũng tìm ra được câu trả lời cơ mà.
Rồi mụ ta quay sang nhìn chăm chăm vào mắt Theseus, mỉm cười với vẻ thân thiện:
- Chúng ta là bạn bè, đúng vậy không nào? Ta rất mừng vì chàng đã đến nơi này.
Theseus hiểu được sự nham hiểm trong câu nói của mụ ta nhưng chàng vẫn đáp lại một cách nhã nhặn:
- Thưa quý bà, tôi yêu quý bà như yêu quý cha tôi, đức vua Aegeus vậy. Tôi cũng rất kính trọng người vì người là vợ của cha tôi.
Quý bà Medea nói tiếp:
- Chàng yêu quý ta nhiều đến vậy thật sao? Vậy thì để chúc mừng cho điều này, ta nghĩ chúng ta phải uống rượu ăn mừng mới được. Ta cũng không ngờ con riêng của chồng ta lại dành cho ta một tình cảm sâu sắc đến như vậy.
Rồi mụ ta với chiếc cốc bằng vàng đang đặt trên bàn đằng sau Aegeus. Mụ ta quay lưng lại phía Theseus rồi nhẹ nhàng rót cho người lạ mặt một cốc rượu màu trông rất lạ. Rót xong, mụ ta mang cốc rượu đến cho Theseus và nói:
- Hãy chúc mừng ta và đức vua, cha của chàng đi.
Theseus nhận lấy cốc rượu và cảm ơn tấm thịnh tình của Medea. Nhớ đến lời thần Hemles dặn dò, chàng rút một bông hoa có cuống đen cánh trắng ra và đặt vào trong cốc rượu. Sau đó cốc rượu nổi bong bóng, khẽ rít lên rồi vỡ tan thành nhiều mảnh. Thứ rượu mà Medea mời Theseus chảy xuống sàn nhà, nhuốm đỏ mặt sàn giống như máu tươi. Thấy vậy Theseus cũng không hề tỏ ra tức giận bởi chàng biết đối với người phụ nữ nham hiểm này, nóng nảy chẳng đem lại kết quả tốt đẹp nào cả.
Medea cười lớn và nói:
- Thực sự bây giờ chúng ta đã là bạn của nhau bởi các vị thần đã bảo vệ chàng. Ta xin thề với sự chứng kiến của nước thiêng của Styx rằng bạn của chàng cũng là bạn của ta và kẻ thù của chàng sẽ là kẻ thù cửa ta từ bây giờ cho đến lúc chúng ta chết. Các vị thần ủng hộ chàng và ta xin thề lời thề độc của các vị thần và lời thề đó không bao giờ có thể bị phá bỏ bởi ta có quan hệ họ hàng với các vị thần bất tử.
Bây giờ thì Theseus đã biết ông nội của Medea là thần mặt trời. Medea đúng là một phụ nữ lắm mưu nhiều kế nhưng dù sao bà ta cũng có nguồn gốc từ các vị thần. Theseus cầm tay của Medea bởi chàng đã hoàn toàn tin vào lời thề của bà ta. Một khi ai đó đã thề độc dưới sự chứng kiến của các vị thần thì sẽ không bao giờ phá vỡ lời thề của mình. Chàng nắm lấy tay Medea và nói:
- Ta cũng xin thề dưới sự chứng kiến của thần Dớt vĩ đại rằng bạn của người sẽ là bạn của ta và kẻ thù của người sẽ là kẻ thù của ta cho đến khi ta chết. Ban đầu ta không tin người nhưng bây giờ thì chẳng có gì khiến ta phải nghi ngờ về sự trung thực của người cả.
Medea ngồi cạnh Aegeus và đỡ đầu ông về phía vai mình trong khi Theseus cầm tay ông. Đức vua Aegeus bật khóc vì vui sướng. Làm sao ông không vui được khi đứa con trai mà ông yêu quý và chờ đợi đã lâu và người phụ nữ ông yêu cũng rất nể sợ lại trở thành bạn của nhau. Cả hai người bọn họ đều mạnh hơn những đứa con của Pallas. Vậy là bây giờ ông đã có hy vọng rồi. Trong khi ba người đang ngồi chuyện trò, một trong số những người con của Pallas có tên là Pallantidae chạy vào bên trong đại sảnh để xem xem bữa tối đã được chuẩn bị chưa. Hắn nhìn chăm chăm về phía chàng trai lạ rồi lại chạy ra bên ngoài thông báo với anh em của mình:
- Ông già đó ngồi trong vòng tay của người phụ nữ kia và một chàng trai trẻ cao lớn với chiếc trùy bằng sắt. Đây là lần đầu tiên em nhìn thấy cảnh đó nên vội chạy đến báo ngay cho các anh.
Thế là tất cả bọn họ cùng nhau đi vào trong sân trước lâu đài vừa đi vừa lầm bầm những câu doạ nạt, chúng đá những viên đá trong sân và cãi vã như thể đó là những việc giỏi nhất chúng có thể làm. Những kẻ hống hách này luôn cho mình là mạnh nhất nên đã coi thường đức vua, tước đoạt quyền lực của ông, biến ông thành một ông vua bù nhìn.
Trong khi đó, bên trong đại sảnh những người phục vụ bắt đầu dọn bàn ăn, thịt và đồ uống ra ăn mừng. Theseus được đưa đi tắm và mặc quần áo mới. Suốt bao nhiêu năm qua, đây là lần đầu tiên vua Aegeus cảm thấy vui mừng và phấn khởi đến như vậy. Tâm nguyện có một người con trai nối dõi của ông cuối cùng cũng trở thành hiện thực. Ông ân hận vì trước kia đã đối xử không tốt với mẹ của Theseus và luôn nghĩ rằng các vị thần trừng phạt ông vì điều đó. Nhưng bây giờ thì ông biết ông đã được tha thứ và nàng Aethra không hận ông, mà ngược lại vẫn còn yêu ông và làm theo những gì ông dặn dò vào ngày cuối cùng họ gặp nhau.
Trong khi Theseus đang ở trong nhà tắm, Medea nói cho Aegeus biết những việc. ông nên làm. Vì vậy khi Theseus quay trở ra ngoài đại sảnh nơi những người con trai của Pallas đang ăn uống ầm ĩ thì Aegeus đứng dậy, gọi Theseus đến ngồi cạnh mình. Ông tuyên bố dõng dạc trước tất cả những người có mặt trong đại sảnh:
- Đây là Theseus, con trai của ta, người đã giết chết những quái vật nó gặp trên đường đi. Bây giờ ta có thể khẳng đinh một điều con trai ta chính là người có quyền lực cao nhất trong ngôi nhà này. Theseus sẽ trở thành người kế vị ngai vàng và cai trị thần dân thành Athen.
Những người con trai của Pallas mặt mũi tái xanh vì sợ hãi và giận dữ, tuy nhiên, không kẻ nào trong số chúng dám đưa ra một câu trả lời ngu xuẩn bởi chúng biết bây giờ Aegeus không chỉ có một mình. Chúng biết rằng dân thành Athen căm ghét chúng, muốn chúng biến khỏi thành phố này, chính vì vậy chúng không dám làm bất cứ điều gì chống lại người đàn ông đã giết chết Periphetes, Sirius, Cercyon và Sciron, đồng thời chém đứt đầu của Procrustes trước mặt bao nhiêu binh lính của hắn ta. Chúng thừa hiểu chàng trai mà Aegeus gọi là con trai có sức mạnh to lớn như thế nào, chàng dũng cảm ra sao và sẵn sàng chiến đấu bảo vệ cha mình dù chàng có phải hi sinh tính mạng. Tất cả những người con trai của Pallas đều ngồi im lặng đến hết bữa tối, san đó chúng quay trở về phòng của mình, tập trung lại với nhau bàn bạc một kế hoạch mà không ai có thể nghe trộm được.
Theseus đi cùng Medea đến căn phòng thơm phức của bà và hai người cùng thảo luận một số vấn đề quan trọng. Sau đã Medea lấy một chiếc bát bằng bạc có chứa nước và trùm chiếc khăn bằng lụa màu đen qua đầu rồi ngồi nhìn chăm chăm vào trong chiếc bát. Bà ngồi im lặng như vậy một lúc lâu, rồi nói:
- Một số trong những kẻ hách dịch kia đang đi đến Sphettus nơi cha chúng sinh sống để triệu tập lực lượng, số khác thì đến Gargettus nằm cạnh thành phố để mai phục, sẵn sàng đánh bại chúng ta khi đội quân của chúng từ Sphettus bao vây chúng ta. Trước khi bình minh lên, chúng sẽ tấn công cung điện. Bây giờ ta sẽ đi ngang qua thành phố và bí mật triệu tập những người đáng tin cậy đến để bảo vệ lâu đài, ta sẽ nói với họ rằng con trai của Aegeus, người đã thông những con đường bị những kẻ độc ác chiếm đóng đang ở cùng chúng ta và chàng cần mọi người giúp đỡ để chống lại những kẻ phản bội định cướp ngôi của đức vua. Còn chàng, chàng hãy lên xe ngựa, chạy nhanh tới gặp những người con trai của Phytalus; mang giáo mác, kị binh, bộ binh của họ về đây để mai phục xung quanh làng Gargettus nơi một nhóm binh lính của Pallantidae sẽ nằm đó từ tối nay cho đến tận rạng sáng hôm sau. Phần còn lại thì chàng đã biết rồi đúng vậy không nào. Bây giờ chúng ta phải nhanh chóng thực hiện kế hoạch, nếu không mọi chuyện sẽ hỏng hết.
Theseus gật đầu và mỉm cười. Chàng không ngờ nữ phù thủy Medea, người đã làm biết bao việc xấu khiến các vi thần căm tức, người mà theo những người khác nói là độc ác, lắm mưu nhiều kế bây giờ lại thay đổi và giúp đở chàng cùng cha chàng chống lại những kẻ muốn đoạt ngôi. Chàng điều khiển xe ngựa với tốc độ tối đa đến Aphidnae nơi những người con của Phytalus trang bị lực lượng quân đội tối tân và đã nằm mai phục trong những khu rừng xung quanh làng Gargettus. Mọi việc được tiến hành vô cùng nhanh chóng và theo trật tự. Khi các vì sao gần như biến mất khỏi bầu trời đêm, họ cử binh lính bảo vệ từng con đường dẫn vào trong thành phố. Theseus cùng những nhóm khác nhanh chóng lao vào bên trong giết chết binh lính của những người con trai của Pallas đang ngồi xung quanh những đống lửa lớn. Những kẻ chạy trốn cũng bị những nhóm khác bắt được và tiêu diệt hết trên đường chạy trốn. Lúc đó bầu trời cũng sắp sáng, những tia sáng đầu tiên của ngày mới le lói qua những đám mây xám, chiếu xuống mặt đất khiến cho cảnh vật hiện ra mờ mờ. Theseus dẫn những người đồng chí của mình đến lâu đài của Aegeus và họ đánh bại những đám lính đến từ Sphettus đang bao vây lâu đài của Aegeus.
Đội quân Sphettus bị đánh tan ngay trong cổng sân lâu đài trong khi họ đang cố gắng đốt ngôi nhà của Aegeus. Từ trên mái nhà, những binh lính trung thành của Athen bắn tên như mưa xuống phía dưới, tiêu diệt hầu hết lực lượng của chúng. Quân Pallantidae không có lính gác bởi chúng nghĩ rằng, ngay sau khi vào trong lâu đài chúng sẽ bắt Theseus, thiêu sống chàng và giành ngôi báu. Chúng không ngờ kế hoạch cửa chúng đã bị Medea tiên đoán trước và Theseus đã lập kế hoạch bí mật phản công khiến chúng bất ngờ không kịp trở tay. Sau đó những người bạn của Theseus nhẹ nhàng vào bên trong sân, họ chỉ để lại một số người gác cổng bên ngoài, rồi tấn công đám đông đang rối loạn của những người Pallantid. Giáo mác lao như mưa về phía kẻ thù sau đó quân của Theseus tấn công kẻ thù bằng kiếm. Họ dùng đá lớn ném về phía những tên đang cố gắng trèo qua tường để vào thành. Khi mặt trời xuống, xác chết của bọn Pallantid và đồng đảng nằm ngổn ngang trên sân trước lâu đài. Toàn bộ lực lượng kẻ thù đã bị tiêu diệt.
Thắng trận, Theseus và những người con trai của Phytalus cùng đồng minh của họ diễu binh qua thành phố. Vừa đi họ vừa hô vang rằng hoàng tử hợp pháp của đất nước đã đến và những kẻ cướp bóc cùng lũ người chống đối đã bị giết chết. Mọi người cùng nhau chia sẻ niềm vui, niềm vinh quang chiến thắng của Theseus và những người bạn. Người dân Athen thiêu xác chết và chôn cất tàn tro của họ theo đứng phong tục, tập quán dành cho những người đã chết. Cả ngày hôm đó cả kinh thành mở tiệc ăn mừng. Các tráng sĩ tập trung trong đại sảnh của Aegeus để chúc mừng đức vua và hoàng tử. Ngày hôm sau, Theseus dẫn những người bạn của mình quay trở về Procrustes, giết chết những tên cướp biển bấy lâu nay hoành hành ngang dọc, gây ra bao nhiêu đau khồ cho người dân. Theseus chia toàn bộ số tài sản lấy được từ những tên cướp biển hung hãn cho những người con trai của Phytalus và binh lính của họ. Còn chiếc giường đáng sợ của Procustes họ đem đốt để vĩnh viễn không có bất cứ nạn nhân nào phải chịu cảnh đau đớn trên chiếc giường đó nữa.