Tập 1

Quý ròm nện lọ mực xuống mặt bàn đánh chát một tiếng, dõng dạc hỏi:
- Người quỳ dưới công đường kia là ai?
Nhỏ Xuyến Chi lí nhí:
- Bẩm Bao đại nhân, thảo dân là Trương thị, người huyện Hóc Môn ạ!
Quý ròm trầm giọng:
- Ngươi có oan ức gì?
- Bẩm Bao đại nhân, người hàng xóm xấu bụng của tiểu nữ...
Nhỏ Xuyến Chi mới nói nửa chừng, Quý ròm đã nghiêm mặt cắt ngang:
- Người hàng xóm của ngươi xấu bụng hay tốt bụng, Bản phủ sẽ phán xét! Ở chốn công đường, ngươi không được tùy tiện nói xấu kẻ khác!
Nhỏ Xuyến Chi cúi đầu:
- Bẩm Bao đại nhân, tiểu nữ biết tội rồi ạ!
Quý ròm hất đầu:
- Ngươi nói tiếp đi!
- Bẩm Bao đại nhân, người hàng xóm của tiểu nữ là Trần Bội Linh, thừa lúc tiểu nữ ngủ say đã lẻn vào nhà lấy trộm đồ đạc. Tiểu nữ choàng tỉnh, hô hoán và nắm được tay y thị, bị y thị xô ngã gây nên thương tích trầm trọng ạ!
- Ngươi bị thương tích gì?
- Dạ, bị trầy ngón tay út ạ!
Quý ròm lại đập lọ mực xuống bàn:
- Hoang đường! Trầy vi tróc vảy có chút xíu mà ngươi dám bảo là trầm trọng! Chẳng lẽ ngươi không coi vương pháp ra gì ư?
Nhỏ Xuyến Chi liếm môi:
- Dạ thưa, tại Bao đại nhân không biết đó thôi! Tuy trầy da có chút xíu nhưng nếu không khéo giữ gìn để vi trùng tê-ta-nốt ăn vô lục phủ ngũ tạng, chết như chơi đấy ạ!
Thấy “Trương thị” giở y học thường thức, “Bao đại nhân” bối rối ngồi thừ ra một lúc rồi khẽ đưa mắt sang bên cạnh:
- Công Tôn tiên sinh!
Nhỏ Hạnh chúm chím:
- Dạ, có học trò!
- Ngươi có nghe nói đến loại vi trùng tê-ta-nốt này bao giờ chưa?
- Dạ, có ạ! - Nhỏ Hạnh lễ phép cúi đầu - Học trò nghe đồn trong giang hồ có một loại vi trùng như thế! Nó còn độc hại hơn cả “mật Khổng Tước” hay “Thất đoạn tiêu hồn tán” nữa đấy ạ!
Quý ròm lo lắng hạ giọng:
- Lần sau nhớ lưu tâm đến loại vi trùng này đấy nhé! E rằng bọn hắc đạo sẽ dùng nó gây hại cho bá tánh đó!
- Dạ, học trò nhớ rồi ạ! - Nhỏ Hạnh ngoan ngoãn đáp, phải cố lắm nó mới khỏi phì cười.
Quý ròm quay về phía “người kêu oan”:
- Trương thị!
- Có thảo dân!
- Ngươi bảo Trần Bội Linh lẻn vào nhà ngươi lấy trộm đồ, thế y thị đã lấy đi những gì vậy?
Nhỏ Xuyến Chi chớp mắt:
- Bẩm Bao đại nhân, Trần Bội Linh đã lấy trộm của tiểu nữ một... chùm dây thun ạ!
- To gan! - Quý ròm trừng mắt, lần thứ ba nó đập đánh chát lọ mực xuống mặt bàn - Ngươi dám đùa với bản phủ hả? Cái chùm dây thun giẻ rách kia...
Quý ròm chưa nói xong, nhỏ Xuyến Chi đã chồm dậy cuống quít ngắt lời:
- Bẩm Bao đại nhân... bẩm Bao đại nhân...
- Quỳ xuống! - Quý ròm hét như sấm - Ngươi định làm náo loạn công đường hả?
- Dạ, thảo dân không dám ạ! - Nhỏ Xuyến Chi méo xệch miệng - Thảo dân chỉ xin Bao đại nhân nhẹ tay cho! Ðại nhân mà đập thêm một cái nữa, ngày mai thảo dân sẽ không còn lọ mực đâu mà đem đi học ạ!
Vẻ mặt hớt hơ hớt hải của “Trương thị” khiến những ai có mặt ở “công đường” đều ôm bụng cười bò. “Công Tôn tiên sinh” nghiêm trang, đạo mạo là thế mà cũng không khỏi che miệng cười rúc rích.
Chỉ riêng “Bao đại nhân” không cười. Ngài nghệt mặt ra một lúc rồi hắng giọng:
- Triển hộ vệ!
- Dạ, có thuộc hạ! - Tiểu Long bước tới một bước, ứng tiếng thưa.
Quý ròm vung tay:
- Ngươi đem cái lọ mực chết tiệt này trả cho Trương thị, rồi kiếm cho ta một cái gì đó để ta... gõ!
“Ngự miêu” Tiểu Long phát huy sự khù khờ:
- Bẩm đại nhân, cái gì là cái gì ạ?
- Bất cứ cái gì! - Sự lẩm cẩm của Tiểu Long làm Quý ròm nóng gáy - Miễn gõ đánh “chát” là được!
Thấy “Bao đại nhân” miệng mũi xịt khói, Tiểu Long không dám thắc mắc thêm một tiếng nào, lật đật quay mình đi xuống dưới. Lui cui giữa các dãy bàn một hồi, nó bước lên trịnh trọng đặt xuống trước mặt Quý ròm... một chiếc giày.
- Hỗn xược! - Quý ròm gầm gừ - Sao ngươi có thể đưa cho bản phủ cái vật thối tha này được?
Tiểu Long bối rối đưa tay quẹt mũi:
- Dạ bẩm, vật này không thối tha đâu ạ! Ðôi giày này Hải đại phu mới mua hôm qua và mới mang sáng nay đấy!
“Bao đại nhân” liếc xuống chỗ Hải quắn một cái rồi quay lại ngần ngừ nhìn chiếc giày:
- Ngươi không nói dối bản phủ đấy chứ?
- Bẩm, thuộc hạ không dám ạ!
Quý ròm sờ tay lên chiếc giày:
- Nhưng chiếc giày này gõ có kêu to không đấy?
- Dạ, to lắm ạ! - Tiểu Long nhanh nhẩu quảng cáo - Ðế giày bằng nhựa cứng, lại có đinh nữa!
- Thôi được! Ðể ta gõ thử xem!
Nói xong, Quý ròm cầm chiếc giày nện xuống mặt bàn đánh “ầm” một tiếng, bụi bay mù mịt. Hai “thầy trò” vội vã ngả người ra sau và quýnh quíu đưa tay bịt mũi. Quân sư “Công Tôn Sách” đứng cách đó mấy bước cũng hấp tấp quay mặt đi chỗ khác.
Mặt Quý ròm lập tức sa sầm:
- Bụi bay mù trời như thế mà ngươi dám kêu là giày mới hả?
Tiểu Long mặt mày xanh lè xanh lét. Mãi một lúc nó mới ấp úng đáp:
- Bẩm đại nhân, giày mới thật mà! Chỉ có bụi là... cũ thôi!
Cái lối đối đáp ấm ớ của “Triển Chiêu” lại khiến cả “công đường” cười nghiêng cười ngửa.
Tràng cười làm “Bao đại nhân” tím mặt. Ngài quắc mắt nhìn người thuộc hạ, miệng hét vang:
- Còn không đi làm phận sự đi! Ngươi định đứng đó làm trò cười đến bao lâu nữa!
Tiểu Long gãi tai:
- Bẩm, phận sự gì ạ?
Quý ròm đưa hai tay lên trời:
- Triển hộ vệ ơi là Triển hộ vệ! Ngươi theo bản phủ bao nhiêu năm sao vẫn còn ngờ nghệch quá thế!
Rồi thấy sau khi mình than trời thống thiết, “Triển Chiêu” mặt mày vẫn tiếp tục láo ngáo, Quý ròm đành... bứt râu, nói rõ:
- Ngươi lập tức đi bắt Trần Bội Linh về quy án cho ta!
Tới đây, Tiểu Long mới nhớ ra. Nó buột miệng “à” một tiếng rồi quay mình phi thân lên... ghế, phóng đi.
Lát sau, bị can Bội Linh được giải tới.
Quý ròm đập chiếc giày:
- Nước có quốc pháp, nhà có gia quy! Tên thảo dân lỗ mãng kia, đến trước công đường sao ngươi không quỳ xuống mà còn đứng trơ mắt ếch ra đó nhìn xương sườn của bản phủ?
Nhỏ Bội Linh chớp mắt:
- Bẩm Thanh Thiên đại lão gia, hôm qua thảo dân chơi cầu lông bị té trặc đầu gối nên không quỳ được ạ!
- Thôi được, cho ngươi đứng trả lời! - Quý ròm gật gù - Bây giờ nghe bản phủ hỏi đây! Trương thị ở huyện Hóc Môn tố cáo ngươi lẻn vào nhà đánh cắp một chùm dây thun, chuyện đó có không?
Nhỏ Bội Linh lí nhí:
- Dạ, có ạ!
- Trương thị cũng tố cáo ngươi xô thị ngã té gây thương tích trầm trọng, chuyện đó có không?
- Dạ, cũng có luôn ạ!
- Hảo!
Thấy “Trần thị” miệng mồm nhanh nhẩu, Quý ròm khoái chí gục gặc đầu. Nhưng đang lúc ưỡn ngực định hùng hồn luận tội, mặt mày Quý ròm đột nhiên nhăn nhó và nó bất thần phán một câu trớt quớt khiến cả công đường sững sờ:
- Nhận tội thành khẩn như thế là tốt lắm! Hảo, hảo! Thôi, bãi đường!
Mệnh lệnh kỳ quặc của “Bao đại nhân” đến quân sư “Công Tôn Sách” cũng phải há hốc miệng:
- Bẩm đại nhân...
- Khỏi bẩm! - Quý ròm vừa khoát tay vừa tót ra khỏi ghế - Bản phủ chỉ bãi đường tạm thời thôi! Năm phút sau, bản phủ sẽ thăng đường xử tiếp!
“Công Tôn Sách” vẫn tròn mắt:
- Nhưng đại nhân... đi đâu thế?
Mặt Quý ròm nhăn như bị:
- Ta thực hiện nhiệm vụ bí mật Hoàng thượng giao, ngươi không được phép tò mò!
Vù một cái, Quý ròm đã phóng ra khỏi cửa lớp, co giò chạy thẳng. Thằng Lâm đứng ngoài cửa dòm theo một hồi rồi quay vào, hí hửng reo:
- A, tao biết rồi! Bao đại nhân đi... vệ sinh!
Thông báo của thằng Lâm khiến cả lớp cười lăn bò càng. Hải quắn vừa đập bàn “thùng thùng” vừa bô bô:
- Bao đại nhân cũng là con người, cũng có máu có thịt và có... “nước chảy về đông”, từ nãy đến giờ muốn giữ trong người mà “mãi sao ta không giữ được”!
Lớp trưởng Xuyến Chi đỏ mặt quay lại:
- Ðủ rồi nghe bạn Hải! Không có nói bậy à!
Quý ròm không biết bạn bè đang giễu cợt mình. Một lát, nó quay vào với dáng điệu đường bệ và oai vệ ra lệnh:
- Thăng đường!
Quới Lương vọt miệng:
- Bẩm Thanh Thiên đại lão gia, ngài đã làm xong công việc Hoàng thượng giao chưa ạ?
- Xong rồi! - Không biết thằng Quới Lương tinh quái đang giăng bẫy, Quý ròm trịnh trọng gật gù - Bản phủ chỉ làm nhoáng một cái là xong!
- Nhưng sau khi làm xong, ngài có nhớ dội nước không ạ?
Câu hỏi của Quới Lương khiến “Bao đại nhân” chết đứng như bị “bọn hắc đạo” bất thần điểm huyệt. Còn “công đường” thì như muốn nổ tung. Quý ròm vừa thẹn vừa giận nhưng rốt cuộc không nhịn được, nó đành phải phì cười.
Có đến mười phút, “công đường” mới thôi náo loạn. Chờ cho trật tự vãn hồi đâu đó, Quý ròm mới đập bàn “xử” tiếp:
- Trần Bội Linh!
- Dạ, có tiểu nữ!
- Như vậy là ngươi đã nhận mọi tội lỗi rồi phải không?
- Dạ.
Quý ròm nghiêm mặt:
- Vậy thì ngươi nghe bản phủ luận tội đây! Ngươi manh tâm đánh cắp đồ đạc của hàng xóm là bất nghĩa, đánh cắp xong còn hành hung người là bất nhân, vào công đường giả bộ trặc chân không chịu quỳ là bất... bất...
Thấy “Bao đại nhân” cà lăm lâu lắc, “Công Tôn Sách” khẽ nhắc:
- Bất lịch sự!
- À, phải rồi! - Quý ròm mừng rơn - Vào công đường không chịu quỳ là bất lịch sự. Một người vừa bất nghĩa vừa bất nhân vừa... bất lịch sự thì phép nước đạo trời không thể dung thứ. Bản phủ phạt ngươi tội... cạo đầu, ngươi có phục không?
Nhỏ Bội Linh đứng thẳng người lên, giọng thách thức:
- Tiểu nữ phục nhưng e có người không phục ạ!
Quý ròm đập chiếc giày đánh “bốp”, mắt long lên:
- Hỗn xược! Xưa nay bản phủ “thiết án như sơn”, làm gì có ai dám không phục?
Ðúng vào lúc “Bao đại nhân” đang hùng hùng hổ hổ, “Công Tôn Sách” giật mình nhớ tới một việc, liền bước lại kề tai nói nhỏ:
- Ðại nhân nên cân nhắc cẩn thận! Học trò nhớ ra rồi, Trần Bội Linh hình như là cháu họ của Bàng Thái sư đấy!
Nghe nhắc đến Bàng Thái sư, “Bao đại nhân” càng điên tiết:
- Bàng Thái sư thì Bàng Thái sư chứ! Nếu ông ta phạm tội, ta cũng... cạo trọc lóc cái đầu của ông ta nữa là!
Ngay lúc đó, có tiếng hô vọng lên từ dưới lớp, nghe rõ là giọng thằng Quốc Ân:
- Bàng Thái sư tới... ới... i...
“Bao đại nhân” lật đật đứng lên khỏi ghế, quay người ra cửa, vòng tay cúi đầu:
- Bao Chửng tham kiến Thái sư!
Bàng Thái sư quả là uy nghiêm khiếp người. Từ khi Thái sư bước vào, “công đường phủ Khai Phong” cứ im phăng phắc.
Nhưng cái sự yên lặng quá đáng này lại khiến Quý ròm lấy làm lạ. Theo kịch bản, khi thủ vai Bàng Thái sư, thằng Lâm phải vênh vênh váo váo, đi đứng khệnh khạng để chọc cười. Ðây có phải là phủ Khai Phong thật và thằng Lâm có phải là Bàng Thái sư thật đâu, sao thiên hạ im thít thế kia?
Quý ròm tự hỏi và từ từ ngẩng đầu lên. Nó không ngọ nguậy còn khá, vừa ngẩng đầu lên, “Bao đại nhân” giật bắn người như chạm phải lửa.
Người mà khi nãy nó vừa cúi đầu “tham kiến” và bây giờ đang đứng im lặng trước mặt nó và nhìn nó bằng ánh mắt sửng sốt kia so ra còn đáng sợ hơn cả Bàng Thái sư. Ðó chính là cô Trinh chủ nhiệm lớp.
Nhỏ Xuyến Chi bảo sáng nay cô Trinh đi họp trên phòng giáo dục đến mười giờ mới về, sao cô về sớm vậy kìa? Quý ròm ngạc nhiên nhủ bụng và đưa đôi mắt lo lắng nhìn cô giáo, nó rụt rè thưa:
- Chào cô ạ!
- Bây giờ thì chào cô chứ không “tham kiến Thái sư” nữa à?
Cô Trinh nghiêm trang hỏi.
Mặt Quý ròm đỏ ửng:
- Thưa cô, em không dám ám chỉ cô là... Bàng Thái sư đâu ạ! Ðó chỉ là sự tình cờ thôi!
Rồi sợ cô Trinh không tin, Quý ròm vội vã nói thêm:
- Tới đoạn này, đáng lẽ bạn Lâm đóng vai Bàng Thái sư phải bước vô, không hiểu sao bạn ấy chạy đâu mất và...
- Tao còn ở đây chứ chạy đi đâu! - Tiếng thằng Lâm từ ngoài cửa oang oang vọng vào - Tao đang định bước vô thì cô giáo xuống tới, tao đành phải nhường đường cho cô chứ biết làm sao!
Cô Trinh quay ra cửa, vẫy tay:
- Lâm vào chỗ ngồi đi!
Rồi cô lướt mắt qua bọn Quý ròm, Tiểu Long, nhỏ Hạnh, Xuyến Chi và Bội Linh:
- Các em cũng về chỗ cả đi!
Như được tha bổng, “Bao Thanh Thiên”, “Triển Chiêu”, “Công Tôn Sách” và hai kẻ “thảo dân” ở huyện Hóc Môn thở đánh phào và rón rén quay về bàn mình.
Từ khi cô Trinh thình lình xuất hiện, công đường giả bỗng chốc hóa thành công đường thật. Cả lớp im thít nghển cổ nhìn lên bàn cô giáo, thấp thỏm chờ xem cô sẽ xử tội làm náo loạn lớp học của cả lớp như thế nào, nhất là trong số những kẻ đầu têu lại có cả lớp trưởng Xuyến Chi và lớp phó học tập Hạnh. Ðó là chưa kể Quý ròm còn dám kêu cô là Bàng Thái sư, nhân vật phản diện đáng ghét nhất trong bộ phim Bao Thanh Thiên đang chiếu mỗi ngày trên Ðài truyền hình thành phố.
Nhưng cô Trinh chẳng có vẻ gì muốn ra lệnh “khai đao”. Cô đưa mắt nhìn một vòng khắp lớp rồi tươi cười hỏi:
- Các em thích phim Bao Công lắm phải không?
Thấy cô giáo vui vẻ, cả lớp nhao nhao:
- Dạ, thích lắm cô!
- Phim Bao Công hấp dẫn lắm cô ơi!
Thằng Lâm cao hứng ngoác miệng đọc to lời bài hát trong phim:
- Phủ Khai Phong có Bao Thanh Thiên
Thiết diện vô tư, rõ ngay gian
Anh hùng hào kiệt yêu trợ giúp
Vương Triều Mã Hán ở cạnh bên
Toàn thiên thử thân như chim én
Triệt địa thử...
Sợ “thi sĩ Hoàng Hôn” biến lớp học thành Câu lạc bộ thi ca và âm nhạc, cô Trinh liền cắt ngang:
- Nhưng em Lâm có biết Bao Công là ai không?
Thấy cô chú ý đến mình, Lâm nhanh nhẩu vọt miệng:
- Biết, cô! Bao Công tức là Bao Thanh Thiên!
Những đứa khác sợ mất phần, liền tranh nhau đáp:
- Là Thanh Thiên đại lão gia, cô!
- Là Bao hắc tử, cô!
- Là Âm Dương phán quan nữa, cô!
Cô Trinh gõ tay xuống bàn ra hiệu cho cả lớp im lặng, rồi thong thả nói:
- Ðiều cô muốn hỏi là tiểu sử của Bao Công kìa! Cô không hỏi các biệt danh. Em nào biết thì giơ tay lên!
Cô Trinh vừa nói xong, gần một nửa lớp rùng rùng giơ tay khiến cô không khỏi ngạc nhiên.
Cô chỉ Tần:
- Em nói đi!
Tần đứng dậy, mặt mày hớn hở:
- Thưa cô, Bao Công tên thật là Bao Chửng, sinh tại Hợp Phì, Lư Châu thuộc Trung Quốc. Vì ông xử án công minh nên người ta gọi ông là Bao Thanh Thiên! - Rồi để khoe khoang sự hiểu biết của mình hơn nữa, nó hùng hồn “giảng” cho cô giáo - Thanh Thiên tức là “trời xanh” đó cô!
- Ðiều đó thì cô biết rồi! - Cô Trinh mỉm cười - Thế em còn biết gì về nhân vật Bao Công nữa!
Tần chưa kịp đáp thì những đứa giơ tay nãy giờ đã rần rần:
- Em, cô!
- Em nè, cô!
Cô Trinh chỉ nhỏ Hiền Hòa:
- Em!
Hiền Hòa đứng dậy:
- Thưa cô, ngoài thời gian làm Phủ doãn phủ Khai Phong, Bao Công còn giữ nhiều chức vụ quan trọng khác như Giám sát ngự sử, Long Ðồ các Trực học sĩ và Khu mật Phó sứ nữa ạ!
- Còn gì nữa không?
- Dạ, hết rồi ạ!
Nghe nhỏ Hiền Hòa bảo “hết”, thằng Lâm nóng nảy vọt miệng:
- Thưa cô, bạn Hiền Hòa kể còn thiếu cô ơi!
- Còn thiếu? - Cô nhìn Lâm.
Lâm đứng dậy:
- Dạ, đúng thế ạ! Ngoài những chức vụ trên, Bao Công còn làm Gián quan Viện Tư gián, làm Tam ty sứ, và lúc mất còn được truy phong làm Lễ bộ thượng thư nữa ạ!
Ðám học trò khiến cô Trinh càng lúc càng kinh ngạc. Chẳng biết bằng cách nào chúng lại thuộc lòng tiểu sử cái ông Bao Công này như thế! Cô hỏi:
- Các em đọc được những điều đó từ đâu thế?
- Ðọc ở trong báo đó cô! - Cả lớp đồng thanh “giải đáp thắc mắc” cho cô chủ nhiệm - Từ hồi Ðài truyền hình chiếu phim Bao Thanh Thiên, cả chục tờ báo viết về ổng, tụi em tìm đọc rồi đem đố nhau, riết rồi đứa nào cũng thuộc hết cô ơi!
Thấy cô Trinh có vẻ quan tâm đến đề tài Bao Công, thằng Lâm bép xép không bỏ lỡ cơ hội khoe khoang “kiến thức”:
- Em còn biết diễn viên đóng vai Bao Công là Kim Siêu Quần nữa đó cô! Kim Siêu Quần đóng phim được trả hai trăm ngàn đô-la Hồng Kông mỗi giờ, vợ Kim Siêu Quần là Trần Kỳ...
- Thôi, thôi, đủ rồi em! - Cô Trinh hoảng hốt khoát tay, sợ thằng Lâm nổi hứng lôi tuột cả cháu chắt của ông Kim Siêu Quần này ra kể đến tối - Cô hỏi về nhân vật Bao Công chứ có hỏi về diễn viên đóng vai Bao Công đâu!
- Về Bao Công hả cô?
Lâm liếm mép, vẻ như chưa chịu thôi. Nó vốn ghiền phim Bao Thanh Thiên như con nít ghiền kẹo kéo. Cả tháng nay, nó sưu tầm các bài báo viết về những gì liên quan đến bộ phim này và cắt dán đầy cả một cuốn tập. Tại cô Trinh không cho kể chứ nếu không, nó có thể kể vanh vách về đời tư của các diễn viên Kim Siêu Quần, Hà Gia Kính, kể cả những diễn viên phụ như Long Long, Dương Hùng...
- À! - Ðang nghĩ ngợi, Lâm chợt nhớ ra liền buột miệng reo - Em còn biết năm sinh và năm mất của ông Bao Công nữa đó cô! Ổng sinh năm 999, đậu tiến sĩ năm 1027 và mất năm 1062.
Cô Trinh gật đầu:
- Thế ông Bao Công làm quan dưới triều vua nào?
Lâm đáp như máy:
- Thưa cô, dưới triều vua Tống Nhân Tông ạ!
- Giỏi lắm! - Cô Trinh khen, rồi gật gù hỏi tiếp - Thế lúc đó nước ta đang ở dưới triều vua nào?
Tới đây thì Lâm tắc tị. Nó đứng thộn mặt một hồi, rồi ấp úng:
- Thưa cô, điều đó đâu có trong phim Bao Thanh Thiên ạ!
Cô Trinh vẫn điềm nhiên:
- Không có trong phim Bao Thanh Thiên nhưng có trong môn lịch sử chứ? Em chưa học qua sao?
- Em cũng chẳng nhớ nữa! - Lâm gãi đầu - Có thể em đã học nhưng bây giờ em quên mất rồi ạ!
Cô Trinh quay nhìn cả lớp:
- Em nào có thể trả lời được?
Khi cô hỏi về Bao Công, cả chục đứa nhao nhao tranh nhau đáp nhưng lúc này thì cả lớp im ru.
Cô Trinh vẫn kiên trì chờ đợi. Nhưng lớp học vẫn kiên trì làm thinh khiến cô sốt ruột, lại hỏi:
- Sao? Chả lẽ không em nào biết hay sao?
Câu hỏi gặng của cô khiến thằng Lâm nhột nhạt quá chừng. Nó liếm môi đáp bừa:
- Thưa cô, lúc đó nước ta đang ở triều vua Lê Lợi ạ!
Thấy cô giáo lắc đầu, Hải quắn liền vọt miệng cầu may:
- Triều nhà Trần, thưa cô!
Cô Trinh lại lắc đầu:
- Các em phải suy nghĩ kỹ càng trước khi trả lời chứ! Lê Lợi chống giặc Minh, Trần Hưng Ðạo chống giặc Nguyên Mông, trong khi ở đây là nhà Tống kia mà!
Ðược cô gợi ý, lớp phó trật tự Minh Vương thập thò giơ tay:
- Thưa cô, trong sách nói Lý Thường Kiệt phạt Tống bình Chiêm, như vậy thời nhà Tống bên Trung Quốc chắc ở nước mình đang là nhà Lý hở cô?
- Ðúng rồi! - Cô Trinh gục gặc đầu - Nhưng là triều vua nào của nhà Lý!
Minh Vương nói đúng được nhà Lý đã là phúc ba đời, còn nói rõ triều vua nào nữa thì có tài thánh nó mới mong đáp được.
Nó ngần ngừ một lúc rồi ngượng ngùng thú nhận:
- Thưa cô, em không biết ạ!
Cô Trinh lại quay nhìn cả lớp:
- Sao, chẳng em nào biết ư? Bao Công đỗ tiến sĩ năm 1027, vậy năm đó nước ta đang ở dưới triều vua nào?
Cả lớp xì xào bàn tán, đầu cổ quay tới quay lui nhặng xị nhưng mãi vẫn không có cánh tay nào đưa lên.
Tiểu Long liếc Quý ròm:
- Sao mày?
- Sao cái gì?
- Năm 1027, nước mình thuộc triều vua nào?
- Thuộc nhà Lý.
Tiểu Long nhăn mặt:
- Dĩ nhiên là nhà Lý, nhưng Lý gì?
- Lý Tiểu Long chứ Lý gì!
Quý ròm buông một câu ngang phè khiến Tiểu Long sầm mặt:
- Dẹp mày đi! Tao hỏi thật mà mày cứ đùa!
- Chứ không đùa thì tao biết làm gì! - Quý ròm bứt tai - Những chuyện này, bố ai nhớ nổi! Mày hỏi nhỏ Hạnh thì may ra!
Nhỏ Hạnh ngồi tuốt ngoài đầu bàn. Tiểu Long phải nhoài người qua lưng Quý ròm khều áo nó:
- Hạnh nè!
- Gì? - Nhỏ Hạnh quay lại.
- Hạnh có biết lúc đó là triều vua nào không?
Nhỏ Hạnh chưa kịp đáp thì cô Trinh đã trông thấy:
- Em Long làm gì mà ngả tới ngả lui thế?
Tiểu Long hoảng vía phân trần:
- Thưa cô, em định hỏi xem bạn Hạnh có biết được triều vua nào không ạ!
Câu trả lời của Tiểu Long khiến cô Trinh đưa mắt nhìn sang người học trò cưng của mình. Nhỏ Hạnh học môn văn của cô giỏi nhất lớp, tính nết lại ngoan ngoãn, siêng năng, trước nay vẫn thường giúp cô trong công việc sổ sách. Nhưng không chỉ có vậy, nhỏ Hạnh của cô còn nổi tiếng trong toàn trường là người có trí nhớ siêu hạng, “một bộ từ điển bách khoa biết đi”. Thế mà cô quên bẵng mất.
Cô liền hắng giọng gọi:
- Hạnh!
Nhỏ Hạnh khép nép đứng dậy:
- Dạ.
- Em có thể trả lời câu hỏi vừa rồi không?
- Dạ, được ạ!
- Em nói cho các bạn nghe đi!
Nhỏ Hạnh chớp mắt:
- Thưa cô, ở nước ta vua Lê Ðại Hành trị vì từ năm 980 đến năm 1005, vua Lý Thái Tổ trị vì từ năm 1010 đến năm 1028, vua Lý Thái Tông trị vì từ năm 1028 đến năm 1054. Như vậy, căn cứ theo những cột mốc về thời gian thì Bao Công sinh ra vào thời vua Lê Ðại Hành ở nước ta, đỗ tiến sĩ vào thời vua Lý Thái Tổ và ra làm quan vào thời vua Lý Thái Tông ạ!
Nhỏ Hạnh thao thao liệt kê một loạt những dãy số khiến cả lớp ngẩn ngơ. Tuy chẳng lạ gì kho kiến thức đồ sộ của “nhà thông thái” mang kiếng cận này, nhiều cái miệng vẫn “ồ” lên thán phục.
Cô Trinh dĩ nhiên quá sức hài lòng. Cô gật gù:
- Giỏi lắm! Một người Việt Nam phải hiểu biết về lịch sử của nước mình rành mạch như thế chứ!
Rồi cô nói thêm:
- Các em tìm hiểu về nhân vật Bao Công cũng tốt. Nhưng nếu chỉ hiểu về lịch sử nước người trong khi hoàn toàn mù mờ về lịch sử nước mình thì không hợp lý chút nào!
Thằng Lâm giơ tay:
- Nhưng thưa cô, Ðài truyền hình chỉ chiếu phim về Bao Thanh Thiên, Tần Thủy Hoàng chứ có chiếu phim về Lê Ðại Hành hay Lý Thái Tổ đâu ạ!
Trước băn khoăn cắc cớ của Lâm, cô Trinh thoáng bối rối. Nhưng rồi cô trấn tĩnh được ngay. Cô nói:
- Ðó là khiếm khuyết của các nhà làm phim. Nhưng các em không thể vin vào đó để bào chữa cho sự lơ là của mình đối với môn lịch sử được!
Lâm vẫn chưa chịu thôi. Nó cố phân bua cho bằng được:
- Nhưng thưa cô, có phải ai cũng nhớ nổi các triều vua thời xưa đâu ạ! Bạn Hạnh là người đến từ... hành tinh khác, là trường hợp ngoại lệ rồi cô ơi!
Những điều thằng Lâm nói tuy là ương bướng nhưng không phải hoàn toàn vô lý. Quốc Ân, Quới Lương và Hải quắn, ba đứa trong băng “tứ quậy” lập tức hùa theo bạn:
- Ðúng rồi đó cô!
- Gì chứ những năm lên ngôi rồi xuống ngôi khó nhớ lắm cô ơi!
Cô Trinh vẫy tay cho cả lớp yên lặng, rồi điềm nhiên hỏi lại:
- Thế tại sao các em lại nhớ vanh vách năm sinh, năm mất, cả năm đỗ tiến sĩ của ông Bao Công ở bên Trung Quốc thế?
Câu hỏi vặn của cô Trinh khiến bọn Quới Lương “tắt đài” ngay tắp lự. Nhưng cô Trinh dường như không chú ý đến ba đứa “a dua” đó. Trước những khuôn mặt đang ngẩn ra của băng “tứ quậy”, cô thong thả giở xấp bài đặt trên bàn rồi nhìn thẳng vào chỗ thằng Lâm đứng, cô nghiêm nghị nói tiếp:
- Em Lâm không chỉ không biết về các triều vua thôi đâu! Em còn không biết nhiều điều quan trọng khác nữa!
Xấp bài đang nằm trước mặt cô Trinh là xấp bài tập làm văn lớp 8A4 nộp từ tuần trước. Ðó là bài văn phân tích tác phẩm. Ðề bài yêu cầu tìm hiểu, phân tích tâm trạng của con hổ trong bài thơ Nhớ rừng của tác giả Thế Lữ.
Khi cô vừa giở xấp bài vừa tuyên bố thằng Lâm không hiểu nhiều điều quan trọng về lịch sử, cả lớp ngơ ngác nhìn nhau, chẳng hiểu cô định nói gì.
Cô Nga dạy môn sử. Cô Trinh chỉ dạy môn văn. Và bài làm cô sẽ phát ra hôm nay là bài tập làm văn chứ có phải bài kiểm tra sử đâu.
Nhiều đứa đoán non đoán già một hồi chẳng ra, liền ngoảnh cổ nhìn Lâm nhưng thấy thằng này mặt mày chả biểu lộ cảm xúc gì, lại ngước lên nhìn cô, chờ đợi.
Cô Trinh dường như muốn kéo dài sự hồi hộp cho học trò hơn nữa. Cô kêu lớp trưởng Xuyến Chi lên, đưa xấp bài cho nó phát ra. Riêng bài làm của Lâm thì cô giữ lại.
Thấy đứa nào cũng có bài làm trong tay, chỉ riêng mình chờ hoài không thấy, Lâm cứ nhấp nha nhấp nhổm, mắt dán chặt vào xấp giấy ngày một vơi trên tay Xuyến Chi.
Ðến khi nhỏ Xuyến Chi phát xong bài tập làm văn cuối cùng, Lâm không nhịn được, liền gọi giật:
- Xuyến Chi! Bài của tôi đâu?
Nhỏ Xuyến Chi chỉ tay lên bàn cô giáo:
- Bài của bạn ở trên kia kìa!
Lâm thấp thỏm nhìn theo tay chỉ của Xuyến Chi. Ðúng lúc đó, cô Trinh cầm bài văn trước mặt lên, hắng giọng:
- Bây giờ các em yên lặng nghe cô đọc bài làm của bạn Lâm...
Ðang ồn ào hỏi điểm nhau, nghe cô nói vậy, cả lớp lập tức im phăng phắc. Ðứa nào đứa nấy nín thở nhìn chăm chăm vào tờ giấy trên tay cô, mặt mày háo hức hệt như khán giả đang chờ sân khấu kéo màn vậy.
Bài văn của Lâm đoạn đầu không có gì đáng nói, cũng tương tự bài làm của những đứa khác.
Nhưng đến đoạn sau đây thì cô Trinh nhấn mạnh từng chữ: “Nhìn cảnh vật chung quanh, hổ nhớ lại thời quá khứ oanh liệt, thời “tung hoành hống hách những ngày xưa”, cũng giống như những lúc em cùng ba mẹ ra ngồi chơi bên bến Bạch Ðằng, nhìn sóng nước bềnh bồng bỗng nhớ lại ngày xưa Trần Hưng Ðạo đã oanh liệt đánh đắm tàu giặc nơi đây...”.
Ðọc đến đây, cô Trinh ngừng lại và ngước mắt nhìn khắp lớp, hỏi:
- Bạn Lâm viết như vậy có chính xác không, các em?
Nhỏ Hiền Hòa nhanh miệng:
- Thưa cô, không ạ!
- Thế bạn Lâm đã viết sai chỗ nào?
- Thưa cô, bến Bạch Ðằng ở thành phố Hồ Chí Minh không phải là nơi Trần Hưng Ðạo đánh nhau với quân Nguyên Mông ạ!
Cô Trinh chưa kịp nói gì, Lâm đã quay sang nhỏ Hiền Hòa, ngoác miệng cãi:
- Ai bảo bạn là không phải? Bộ bạn không thấy bên cạnh bến Bạch Ðằng còn có bến Chương Dương và bến Hàm Tử nữa sao? Trong sách sử có viết rõ ràng mà còn cãi bướng!
Trong khi nhỏ Hiền Hòa đang ngớ ra trước những “dẫn chứng hùng hồn” của Lâm thì Minh Vương hăm hở giơ tay:
- Thưa cô, bạn Lâm nói không đúng ạ! Bến Bạch Ðằng, bến Chương Dương và bến Hàm Tử là tên đường chứ không phải tên sông ạ!
Lâm còn đang ngơ ngác trước sự “tấn công” đột ngột của Minh Vương thì cô Trinh đã gật đầu:
- Minh Vương nói đúng! Con sông mà gia đình em Lâm thường ra ngồi trên bờ hóng mát là sông Sài Gòn chứ không phải sông Bạch Ðằng...
Thấy cô giáo bênh vực hai đứa kia, Lâm tức tối cãi:
- Thế tại sao lại có tượng Trần Hưng Ðạo đứng trên bờ chỉ tay xuống sông hở cô?
Cô Trinh mỉm cười:
- Việc dựng tượng các danh nhân lịch sử ở nơi này nơi khác để kỷ niệm có phải là chuyện lạ đâu em! Ở Ngã sáu Sài Gòn có tượng Thánh Gióng, ở Ngã sáu Chợ Lớn có tượng An Dương Vương, như vậy đâu có nghĩa làng Gióng hoặc huyện Phong Khê thuộc thành phố Hồ Chí Minh!
Nghe cô Trinh giải thích một hồi, Lâm nghe lòng dịu lại. Nó định hỏi cô thế sông Bạch Ðằng nằm ở đâu thì thằng Dưỡng đã nhanh nhẩu:
- Thế sông Bạch Ðằng chính là sông Hồng, phải không cô?
- Sông Bạch Ðằng nằm ở miền Bắc nước ta nhưng không phải là sông Hồng! - Cô Trinh khẽ lắc đầu - Sông Bạch Ðằng thuộc tỉnh Hải Dương cũ, dài hơn hai mươi ki-lô-mét, trước đây còn có tên là sông Vân Cừ hay sông Rừng. Chính tại dòng sông này, năm 938 Ngô Quyền đã dùng cọc lim vót nhọn bí mật cắm xuống sông để đánh quân Nam Hán, năm 981 Lê Hoàn đánh thắng quân Tống và năm 1288 Trần Hưng Ðạo lại dùng chiến thuật này để đánh thắng quân Nguyên Mông...
Cô Trinh vừa nói xong, nhỏ Hiền Hòa liền quay xuống nhìn Lâm:
- Thấy chưa! Bây giờ thì biết ai cãi bướng rồi nhé!
Vẻ mặt vênh váo của nhỏ Hiền Hòa làm Lâm tức điên. Nó cong môi “xì” một tiếng:
- Hừ, làm như giỏi lắm đấy!
Nhỏ Hiền Hòa nhất quyết không chịu hiền hòa. Lâm vừa nói dứt, nó “độp” lại ngay:
- Chứ gì nữa! Ít ra tôi cũng giỏi hơn người nào cứ đinh ninh Trần Hưng Ðạo đánh đắm tàu giặc trên sông Sài Gòn!
Cú “phản kích” độc địa của nhỏ Hiền Hòa kéo theo những tiếng cười hí hí khiến Lâm tức muốn nẩy đom đóm mắt. Nó chỉ tay vào nhỏ Hiền Hòa, mặt mày đỏ gay:
- Bạn giỏi sao hôm trước cô Nga bảo bạn kể tên các nữ tướng của nước ta, bạn kể ra một lèo tới... bốn bà Trưng lận!
Ðòn trả đũa của Lâm còn “nặng ký” hơn đòn của “đối phương” gấp bội. Tới phiên nhỏ Hiền Hòa đứng chết trân giữa những tràng cười ngặt nghẽo vang lên từ các dãy bàn.
Chả là hôm trước trong giờ sử, cô Nga kêu nhỏ Hiền Hòa kể tên năm nữ tướng của Việt Nam, nó chỉ kể được Bà Triệu, Hai Bà Trưng và Bà Lê Chân rồi tắc tị.
Lắp bắp mãi, nó mới kể thêm được “nữ tướng” Mỵ Châu khiến cô Nga tròn xoe mắt:
- Mỵ Châu là ai thế?
- Dạ, là vợ của Trọng Thủy, thưa cô!
Cô Nga cố nén cười:
- Mỵ Châu không phải là nữ tướng!
Nhỏ Hiền Hòa nhíu mày một hồi, lại đáp:
- Thưa cô, đó là nữ tướng Mỵ Nương ạ!
Lần thứ hai cô Nga tròn mắt:
- Mỵ Nương nào thế em?
- Dạ, Mỵ Nương là con vua Hùng Vương, người mà Sơn Tinh Thủy Tinh đi hỏi làm vợ đó cô!
- Nhưng ai bảo em Mỵ Nương là nữ tướng?
Nhỏ Hiền Hòa bối rối:
- Dạ, không ai bảo cả ạ! Em chỉ đoán thế thôi!
- Em đừng có đoán bừa! - Cô Nga tặc lưỡi - Nữ tướng phải là người có công đánh giặc kìa!
- A, có công đánh giặc hả cô! - Nhỏ Hiền Hòa chợt reo lên - Vậy thì em nhớ ra rồi! Ðó là Trưng Trắc và Trưng Nhị ạ!
Cô Nga cau mày:
- Nhưng khi nãy em đã kể tên hai nữ tướng này rồi kia mà!
- Ðâu có, cô! - Nhỏ Hiền Hòa ngạc nhiên một cách thành thật - Khi nãy em mới chỉ kể có Bà Triệu, Bà Lê Chân và Hai Bà Trưng thôi!
Khi nhỏ Hiền Hòa nói tới đây, không chỉ cô Nga mà nhiều đứa trong lớp cũng đã muốn cười lắm rồi. Nhưng thấy cô Nga vẫn giữ vẻ mặt nghiêm nghị, không đứa nào dám hé môi.
Cô Nga làm nghiêm cũng chẳng phải dễ dàng gì. Phải vất vả lắm cô mới giữ được giọng nói bình thường:
- Thế theo em, Hai Bà Trưng và Trưng Trắc, Trưng Nhị khác nhau như thế nào?
Tới lúc này, thấy lớp học bỗng dưng xôn xao, lại nghe cô giáo hỏi vặn, nhỏ Hiền Hòa đã cảm thấy chột dạ lắm rồi. Nhưng đã lỡ phóng lao, nó đành phải nhắm mắt theo lao:
- Thưa cô, khác nhau ở chỗ Trưng Trắc và Trưng Nhị đánh nhau với quân Tô Ðịnh, còn Hai Bà Trưng đánh nhau với quân Mã Viện ạ!
Nhỏ Hiền Hòa vừa dứt câu, chung quanh liền nổ ra những tràng cười sặc sụa. Ðám học trò bấm bụng nén cười nãy giờ không còn kềm chế được nữa, cả mấy chục cái miệng thi nhau “hi hi, ha ha, hê hê” đủ giọng khiến nhỏ Hiền Hòa chết điếng, mặt mày xám ngoét như phải chàm.
Bây giờ nhớ lại câu trả lời hôm nọ, nhỏ Hiền Hòa còn cảm thấy người nóng bừng như hơ lửa. Vậy mà lúc nãy nó quên khuấy mất chuyện đó. Lúc nãy nghe thằng Lâm oang oang bảo mình cãi bướng, nhỏ Hiền Hòa điên tiết vặc lại, không ngờ thằng Lâm lại lôi chuyện “bốn bà Trưng” ra cà khịa lại nó.
Cô Trinh dĩ nhiên không hiểu đầu cua tai nheo ra sao. Thấy cả lớp cười nghiêng cười ngửa, cô gõ tay xuống bàn:
- Các em giữ trật tự nào! Chuyện gì mà cười cợt om sòm thế?
Lâm mau mắn:
- Thưa cô, chuyện “bốn bà Trưng” ạ!
- “Bốn bà Trưng” là chuyện gì?
Lâm không bỏ lỡ cơ hội kể tội “kẻ thù”. Nó bô bô thuật lại câu chuyện chết cười bữa trước.
Cả lớp lại một phen ôm bụng. Nhỏ Hiền Hòa lại một phen muốn chui xuống gầm bàn. Còn cô Trinh thì lắc đầu, chép miệng:
- Các em học sử như vậy thì nguy quá!
Nghe cô than thở, Hải quắn vọt miệng phân trần:
- Nhưng môn sử khó nhớ lắm, cô ơi!
Cô Trinh nhíu mày:
- Vậy tại sao các em vẫn làm bài được?
Ba, bốn cái miệng tranh nhau đáp:
- Chúng em chỉ nhớ lúc làm bài thôi ạ! Thi xong, chúng em quên tuốt hết cô ơi!
Thằng Tần nêu thắc mắc:
- Với lại những điều cô nói đâu có trong bài học hở cô!
- Ðiều gì không có trong bài học?
- Những điều cô kể về sông Bạch Ðằng ấy! Trong sách đâu có bảo sông Bạch Ðằng dài bao nhiêu mét, cũng đâu có nói trước đây nó có tên gọi là gì!
Thấy thằng Tần “lập luận” vững chắc, mấy đứa kia lại nhao nhao hùa theo:
- Ðúng rồi đó cô! Trong bài học đâu thấy nói những chuyện đó!
Bị học trò “tấn công” tới tấp, cô Trinh vẫn điềm tĩnh. Cô vẫy tay ra hiệu cho học trò ngồi xuống rồi chậm rãi nói:
- Tất nhiên môn sử trong nhà trường không thể nói đầy đủ hết mọi thứ! Nhưng chẳng lẽ các em không có cách nào tự tìm hiểu thêm về lịch sử nước nhà?
- Khó lắm cô ơi! - Thằng Lâm bép xép lại ngứa miệng - Bây giờ các trung tâm chỉ dạy toán, lý hóa, ngoại ngữ và vi tính không hà! Chẳng ở đâu mở lớp dạy thêm môn sử cả!
Cô Trinh trang nghiêm:
- Các em có thể trau dồi kiến thức lịch sử qua sách báo! Bất cứ quốc gia nào cũng có quá trình dựng nước và giữ nước của mình. Mỗi sự kiện lịch sử, mỗi anh hùng hoặc mỗi danh nhân bao giờ cũng là niềm tự hào của một dân tộc nên luôn luôn được ghi chép lại và lưu truyền qua nhiều thế hệ! - Cô Trinh ngừng một chút rồi thong thả tiếp - Nếu không hiểu biết về lịch sử, các em sẽ không biết rằng bên cạnh những anh hùng chống ngoại xâm lừng lẫy như Ngô Quyền, Trần Hưng Ðạo, Nguyễn Huệ, từ xưa nước ta đã có nhà bác học Lê Quý Ðôn, các nhà toán học Lương Thế Vinh, Vũ Hữu, các nhà y học Tuệ Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông...
Thằng Dưỡng ngạc nhiên bật hỏi:
- Ủa, Hải Thượng Lãn Ông là người nước mình hả cô? Vậy mà trước nay em cứ tưởng ổng là người Trung Quốc!
Cô Trinh mỉm cười:
- Hải Thượng Lãn Ông tên thật là Lê Hữu Trác, được xem là ông tổ nghề y của nước ta!
Rồi trước ánh mắt ngẩn ngơ của học trò, cô Trinh gật gù hỏi:
- Mấy hôm nay các em xem phim Người tình của Tần Thủy Hoàng trên ti-vi, vậy các em có biết nước ta từng có một nhân vật sang ở nước Tần, làm quan tới chức Tư lệ Hiệu úy, được Tần Thủy Hoàng rất tin dùng, sai ông đem quân ra trấn giữ ở đất Lâm Thao để trấn áp giặc Hung Nô hay không?
Nghe vậy, đám học trò nôn nao hỏi:
- Ai vậy cô?
- Có thật không cô?
Cô Trinh không trả lời, mà mỉm cười nói tiếp:
- Giặc Hung Nô khiếp uy ông, không dám động binh. Ðến khi ông giã từ nước Tần trở về Việt Nam, thấy vắng bóng ông, Hung Nô liền đem quân sang quấy nhiễu. Dẹp mãi không được, Tần Thủy Hoàng phải sai đúc tượng ông bằng đồng đặt ở cửa thành Tư Mã, đất Hàm Dương. Tượng rất to lớn, làm rỗng bên trong, chân tay đầu cổ có thể cử động được. Mỗi khi có người đến viếng, binh lính chui vào bên trong điều khiển máy móc cho tượng cử động. Giặc Hung Nô thấy vậy, tưởng ông vẫn còn, liền rút quân về...
Ðám học trò lại nhấp nha nhấp nhổm:
- Ông nào oai vậy cô?
Thằng Lâm láu táu:
- Ổng giỏi võ hơn Triển Chiêu không cô?
- Các em giữ yên lặng để cô kể cho nghe!
Chưa bao giờ lớp học ngoan ngoãn đến thế. Cô Trinh vừa nói xong, cả mấy chục cánh tay khoanh để trên bàn, mấy chục cái miệng ngậm tăm và mấy chục cặp mắt hướng về phía cô giáo, háo hức chờ đợi...
Ở trên bục giảng, cô Trinh quên phắt mình là cô giáo dạy văn. Cô quên phắt hôm nay mình còn phải sửa bài tập cho học trò. Cô nhìn các em, bồi hồi nhớ lại mình lúc còn bé. Cô nhớ lúc đó những câu chuyện của người thầy dạy sử đã khiến cô sung sướng và tự hào như thế nào. Cô nhớ câu chuyện về Lý Ông Trọng, người được sắc phong là Hiệu úy Uy mãnh Anh liệt Phụ tín Ðại vương, lúc đó đã khiến cô xúc động đến ngẩn ngơ ra sao.
Bây giờ, nhìn vẻ mặt hăm hở và ánh mắt long lanh xao xuyến của học trò, cô tưởng như nhìn thấy hình bóng của tuổi thơ mình trong đó. Và cô dịu dàng kể:
- Ngày xưa, ở huyện Từ Liêm có một chàng trai họ Lý, húy là Ông Trọng, mình cao hai trượng ba thước, khí chất cương nghị và mạnh mẽ khác thường...
Giữa trưa nắng, Tiểu Long lọc cọc đạp xe chở Quý ròm đến nhà nhỏ Hạnh.
Gửi xe đạp cho bà bán thuốc lá ở chân cầu thang, hai đứa phóng vù lên những bậc cấp.
- Công Tôn tiên sinh có nhà không? - Quý ròm vừa tới trước cửa lưới đã kêu ơi ới.
Thằng Tùng chạy ra:
- Anh tìm chị Hạnh hả?
Quý ròm hừ mũi:
- Thằng này hỏi lạ! Bản phủ không tìm Công Tôn tiên sinh thì tìm ai!
Nhìn bộ tịch của Quý ròm, Tùng toét miệng cười:
- Anh mà là Bao đại nhân? Bao đại nhân to lớn, oai vệ chứ đâu có còm nhom như anh!
Mặt Quý ròm sa sầm:
- Ý nhà ngươi muốn bảo bản phủ là Bao... tiểu nhân chắc?
Thấy Quý ròm mặt mày đằng đằng sát khí, không biết ông anh thật hay đùa, Tùng rụt cổ:
- Em đâu có ý nói thế!
Rồi nó chỉ tay sang Tiểu Long, đánh trống lảng:
- Còn đây chắc là Nam Hiệp Triển Chiêu!
Quý ròm lắc đầu:
- Bậy! Ta cho Nam Hiệp Triển Chiêu... nghỉ hưu rồi! Còn đây là Bắc Hiệp Lý Ông Trọng!
Cái tên Lý Ông Trọng lạ hoắc làm Tùng ngơ ngác. Nó chớp mắt:
- Ý anh muốn nói đến... Lý Tự Trọng?
- Lại bậy nữa! - Quý ròm nhún vai - Lý Ông Trọng là... ông tổ mấy trăm đời của Lý Tự Trọng cơ đấy! Lý Tự Trọng là anh hùng đánh Pháp, còn Lý Ông Trọng là anh hùng đánh Hung Nô!
Tùng vẫn không hiểu “ông tổ mấy trăm đời của Lý Tự Trọng” là cái ông như thế nào và giặc Hung Nô là thứ giặc ra sao, mặt cứ đực ra.
- Có gì mà nhìn ngây tao như thế! - Quý ròm phẩy tay, nghiêm giọng - Là người Việt Nam phải tìm đọc lịch sử Việt Nam! Mày không chịu trau dồi kiến thức về lịch sử nước nhà thì biết đến Lý Ông Trọng thế quái nào được!
Quý ròm nói hệt giọng cô Trinh. Thằng Tùng không biết ông anh ròm của mình vừa bị cô giáo trách y như thế nên mặt mày bẽn lẽn, bụng tự trách thầm cái tội dốt sử của mình.
Chỉ có Tiểu Long là tủm tỉm cười. Nhưng sợ Tùng nghi ngờ, nó kín đáo quay mặt đi chỗ khác để thằng oắt khỏi phát hiện.
Trong khi Tùng đang bối rối trước lời “giáo huấn” sâu sắc của Quý ròm thì nhỏ Hạnh bước ra:
- A, Quý và Long đi đâu đây?
- Kẻ hèn này đi cầu kiến tiên sinh chứ còn đi đâu nữa! - Quý ròm lách qua khung cửa vừa mở, giọng hờn dỗi - Công Tôn tiên sinh lúc này được... Hoàng thượng cất nhắc, đâu có thèm nhìn nhỏi gì đến Triển hộ vệ và Bao hắc tử này nữa!
- Lý hộ vệ chứ? - Thằng Tùng ngứa miệng nhắc.
- À quên! Lý hộ vệ!
Nhỏ Hạnh ngơ ngác:
- Lý hộ vệ là ai?
Quý ròm chưa kịp đáp, thằng Tùng đã chỉ tay vào Tiểu Long, nhanh nhẩu:
- Anh Quý, à quên, Bao đại nhân bảo đây là Bắc Hiệp Lý Ông Trọng! Còn Nam Hiệp Triển Chiêu, Bao đại nhân đuổi việc rồi!
- Cho nghỉ hưu chứ không phải đuổi việc! - Quý ròm đính chính.
Nhỏ Hạnh cười khúc khích:
- Chà, Quý thuộc sử ghê nhỉ!
- Hạnh đừng có chọc quê tôi! - Quý ròm thở dài, nó chẳng buồn làm Phủ doãn phủ Khai Phong nữa - Nếu thuộc sử, tôi và Tiểu Long chả đội nắng đến tìm Hạnh trưa trờ trưa trật như thế này làm gì!
Lời than vãn của Quý ròm khiến nhỏ Hạnh áy náy tợn. Nó thu ngay nụ cười lại. Trong một thoáng, nó có cảm giác nó đang bỏ rơi bạn bè trong cơn... hoạn nạn.
Chả là sau khi bất ngờ phát hiện ra sự hiểu biết kém cỏi của học trò về lịch sử nước nhà, đặc biệt là những hiểu biết “kinh dị” kiểu như Trần Hưng Ðạo đánh nhau với quân Nguyên Mông chỗ Khách sạn nổi trên sông Sài Gòn hay Hai Bà Trưng và Trưng Trắc, Trưng Nhị là những nhân vật hoàn toàn khác nhau, cô Trinh liền tức tốc tìm gặp cô Nga. Và hai cô giáo đã bàn với nhau sẽ tổ chức cuộc thi hoạt cảnh lịch sử giữa các tổ học tập của lớp 8A4 vào giờ sinh hoạt chủ nhiệm đầu tuần tới.
Lớp 8A4 có năm tổ học tập. Mỗi tổ sẽ tự tìm hiểu, nghiên cứu sách báo và rút ra từ trong kho tàng lịch sử nước nhà một mẩu chuyện tâm đắc nhất để dựng thành hoạt cảnh.
Mỗi hoạt cảnh sẽ diễn ra khoảng mười phút, và đặc biệt những hoạt cảnh này sẽ là những hoạt cảnh không lời, gần giống như kịch câm vậy. Khi một tổ diễn, các tổ khác chỉ nhìn vào hành động, cử chỉ của các nhân vật trên “sân khấu” để đoán ra đó là sự kiện lịch sử gì.
Khi cô Trinh công bố điều lệ cuộc thi, trừ tổ 4 của nhỏ Hạnh, các tổ còn lại mặt mày đứa nào đứa nấy đều nhăn như bị.
Ðỗ Lễ ngửa mặt nhìn trần nhà, cảm khái than:
- Phen này tổ mình “xuống hố” rồi! Sông Bạch Ðằng ở ngoài Bắc mà thằng Lâm còn dám dời tuốt vô Sài Gòn thì còn thi với thố thế quái nào được hở trời!
Ðỗ Lễ ngồi bàn chót dãy bên phải, thằng Lâm ngồi bàn chót dãy bên trái, xưa nay ít đụng nhau, nhưng trong lãnh vực học tập, cả hai đứa đều là thành viên của tổ 5 dưới quyền của lớp phó trật tự kiêm tổ trưởng Minh Vương.
Ðang lo phát sốt trước qui định cô Trinh vừa ban ra, chưa biết làm thế nào đã nghe Ðỗ Lễ lên tiếng móc ngoéo, Lâm nghiến răng ken két. Nó trừng mắt nhìn qua chỗ Ðỗ Lễ:
- Nếu mày sợ “để lỗ” thì xin chuyển qua tổ khác! Hừ, dốt đặc cán mai mà bày đặt ta đây!
- Thôi, thôi, đừng cãi nhau nữa! - Tổ trưởng Minh Vương nhăn nhó giảng hòa - Tụi mày cùng tổ mà chẳng đoàn kết gì hết!
Nhưng không chỉ tổ 5 mới “lục đục nội bộ”. Ở tổ 1, thằng Quang quay lại bàn sau nhìn nhỏ Hiền Hòa, cười hì hì:
- Ở quận Một có đường Trần Hưng Ðạo A, ở quận Năm có đường Trần Hưng Ðạo B, như vậy là ngoài bốn bà Trưng, trong lịch sử còn có hai ông Trần Hưng Ðạo nữa đấy nhé!
Trong khi nhỏ Hiền Hòa gục đầu ấm ức thì tổ trưởng Tần nóng tiết đập bàn:
- Mày có quay lên không, thằng sứt môi!
Quang sợ uy tổ trưởng, hấp tấp quay lên. Nhưng trước khi ngoảnh mặt, nó còn cố trề môi:
- Sứt môi đâu mà sứt môi! Có mày chúa ghẻ thì có!
Quang năm ngoái đã đi giải phẫu vá lại chiếc môi, nhưng tụi bạn khi nổi khùng lên vẫn gọi nó là “Quang sứt”. Còn Tần trước đây bị ghẻ đến phải cạo trọc đầu. Nhưng đó là chuyện cũ. Bây giờ Tần đã hết ghẻ, tóc tai đã nghiêm chỉnh đâu ra đó. Nhưng nghe Tần lôi chuyện năm xửa năm xưa ra nhạo mình, Quang tức mình đem “quá khứ ghẻ” của tổ trưởng ra cà khịa lại.
Tần tính đập bàn thêm cái nữa nhưng nhớ đến cuộc thi sắp tới, nó đành bấm bụng làm thinh. Trước một cuộc thi quan trọng như vậy, Tần chẳng muốn gây gổ lôi thôi. Nếu không đoàn kết, tổ nó e sẽ cầm đèn lái mất. Nó đánh mắt sang chỗ bọn Quý ròm ngồi, bụng xuýt xoa ghen tị “Phen này chắc tổ 4 sẽ ẵm hết giải thưởng!”.
Mấy đứa tổ khác cũng nhìn tổ 4 với ánh mắt ghen tị y hệt Tần. Và cũng nghĩ y hệt Tần: “Tổ 4 đứng nhất là cái chắc!”.
Tổ 4 gồm cả thảy sáu đứa. Bàn sau có nhỏ Hạnh, Quý ròm và Tiểu Long. Bàn trước ngoài Kim Em, còn nhỏ Hiển Hoa và thằng Cung.
Cung học lực trung bình, chỉ được mỗi tài vẽ. Thầy Quảng dạy địa lý và cô Hạ Huệ dạy sinh vật lần nào kiểm tra tập cũng tấm tắc khen các hình vẽ nắn nót và sạch sẽ của nó. Nhờ các hình vẽ đó mà hôm nào nó xui xẻo trả bài vấp váp, thầy Quảng và cô Hạ Huệ cũng không nỡ cho nó điểm kém. Quý ròm ít chịu khen ai, cũng phải công nhận Cung vẽ đẹp. Quý ròm bảo Cung có hoa tay. Và Cung sống sót qua những cuộc kiểm tra bất ngờ của thầy Quảng và cô Hạ Huệ chính nhờ cái hoa tay đó.
Nhỏ Hiển Hoa học hành không khá hơn Cung, lại chả có tài vẽ. Nhưng nhỏ Hiển Hoa nổi tiếng hơn. Bởi vì hồi đầu năm học, lúc nó mới chuyển về trường Tự Do, hễ thầy cô kêu tên nó thì nhỏ Hiền Hòa đứng dậy, còn kêu tên nhỏ Hiền Hòa thì nó lại... đứng lên. Suốt cả tháng trời, hai cái tên Hiền Hòa Hiển Hoa lộn xộn này đem lại cơ man những trận cười cho cả lớp. Các thầy cô thì cười dở mếu dở. Hai đứa “trong cuộc” cũng chẳng hơn gì. Những lúc đó, nhỏ Hiển Hoa và nhỏ Hiền Hòa đứng chết trân, mặt mày nóng như đang hơ lửa.
Nhưng đó là chuyện cũ, chuyện lúc mới nhập học. Còn bây giờ thì cùng với thằng Cung và nhỏ Kim Em, nhỏ Hiển Hoa đang quay đầu ra bàn sau, cười toe toét:
- Cô Trinh và cô Nga cho thi kiểu này, tổ mình có bạn Hạnh, khỏi lo nhé!
- Còn phải nói! - Quý ròm nheo mắt - Gì chứ hoạt cảnh lịch sử, “nhà thông thái” của chúng ta nhắm mắt cũng có thể nói trúng phóc!
Nhưng sự hào hứng quá mức của tổ 4 lập tức bị cô Trinh làm cho tắt ngấm. Cô nói:
- Các em nhớ chuẩn bị kỹ lưỡng nhé! Riêng em Hạnh sẽ không tham gia cuộc thi này!
Cả tổ 4 tái mặt:
- Sao thế cô?
Cô Trinh thản nhiên:
- Cô và cô Nga sẽ mời em Hạnh vào ban giám khảo!
Lời phán của cô Trinh khiến tổ 4 choáng váng. Quý ròm nghe như có ai gõ búa vào đầu. Nó lắp bắp:
- Vào... ban giám khảo ư? Vào đó... làm gì?
Trái với vẻ thất thần của các thành viên tổ 4, các tổ khác mừng rỡ nhao nhao:
- Ðúng rồi đó cô!
- Bạn Hạnh thuộc cả mấy bộ từ điển, tụi em làm sao thi cho lại hở cô!
Những nét mặt ủ dột của các thành viên tổ 4 khiến cô Trinh động lòng. Cô tặc lưỡi nói thêm:
- Em Hạnh chỉ không tham gia cuộc thi thôi! Còn khi tổ 4 chuẩn bị, Hạnh vẫn có quyền góp ý!
Sự “khoan hồng” vào phút chót của cô Trinh chẳng khiến năm thành viên còn lại của tổ 4 phấn khởi tẹo nào. Quý ròm liếc Tiểu Long, càu nhàu:
- Quan trọng là lúc giải đáp chứ góp ý chuẩn bị thì ăn thua gì!
Tiểu Long khịt mũi:
- Góp ý cũng cần thiết chứ mày!
- Cần thiết cái khỉ khô! - Quý ròm nổi cáu - Chả cần đến nhỏ Hạnh, tao cũng thừa sức tìm ra cả khối chuyện trong sách!
Nói thì hung hăng như vậy nhưng đến trưa, khi Tiểu Long lò dò đạp xe đến nhà hỏi “Mày tìm ra mẩu chuyện nào hay hay chưa?” thì Quý ròm lại ngẩn tò te:
- Chưa! Hay mình lại nhà nhỏ Hạnh hỏi nó thử xem!