Cửa phòng thuyền trưởng mở toang. Gianxen nằm trên giường.
Mong muốn của Gianxen đã được thực hiện - y lại ở giữa đại dương, lại một mình với bà Lamôlơ. Y biết rằng y sắp chết. Suốt mấy ngày nay y vật lộn với cuộc sống - một viên đạn xuyên qua bụng y - và nay, cuối cùng y đã dịu đi. Y nhìn những ngôi sao qua chiếc cửa mở.
Bỗng một bóng đen che mờ các ngôi sao và Dôia bước vào. Ả cúi xuống hỏi thăm sức khỏe của Gianxen. Y nhấp nháy mí mắt đáp lại, và Dôia hiểu rằng y muốn nói: "Anh rất hạnh phúc, em đang ở bên anh". Khi ngực y giần giật mấy lần để hít không khí, ả ngồi cạnh giường y và ngồi im, không nhúc nhích. Chắc hẳn những ý nghĩ buồn bã đang ám ảnh đầu óc ả.
- Anh bạn thân mến, anh bạn duy nhất của tôi, - ả khẽ nói với vẻ tuyệt vọng âm thầm, - anh là người duy nhất trên đời này yêu quí tôi. Anh sẽ chết mất... Ôi, lạnh quá...
Gianxen không trả lời, chỉ có mí mắt động đậy, dường như muốn xác định rằng y đang cảm thấy lạnh dần... Ả nhìn thấy mũi y nhọn lại và miệng y hé ra thành một nụ cười yếu ớt. Khuôn mặt y mới đấy thôi còn hồng hào đầy sức sống thì nay đã tựa như bằng sáp. Ả chờ đợi thêm nhiều phút nữa rồi chạm môi vào tay y. Nhưng y vẫn chưa chết. Y chầm chậm hé mở mắt, mấp máy môi. Dôia cảm thấy như y nói: "Tốt quá..."
Sau đó, mặt y biến đổi hẳn. Ả quay đi và thận trọng kéo rèm cửa.
Viên thư ký - con người thanh nhã nhất nước Mỹ - nằm sấp mặt, những ngón tay cứng đờ bám vào thảm: hắn chết ngay tức khắc, không kịp kêu một tiếng. Garin vừa cắn cắn đôi môi run rẩy vừa từ từ đút vào túi khẩu súng lục phát tia. Rồi y bước đến cánh cửa thép thấp lè tè. Y quay trên chiếc đĩa đồng một tập hợp con số mà chỉ riêng y biết - cửa lập tức mở toang. Y vào trong căn phòng kín mít, không có cửa sổ, xây bằng bê tông cốt sắt.
Đấy là một loại tủ sắt riêng của nhà độc tài. Nhưng ở đấy không có vàng, cũng không có giấy tờ gì hết mà có một thứ quí giá hơn nhiều đối với Garin: một kẻ thứ ba giống hệt y, được y đem theo từ Châu Âu, lúc đầu bí mật giấu ở đảo Vàng rồi ở đây, trong căn phòng bí mật này của lâu đài. Kẻ thứ ba giống hệt y này là nam tước Coócphơ, một dân lưu vong người Nga đã bán mình để lấy một món tiền lớn.
- Vậy là rốt cuộc ông đã đến, - nam tước Coócphơ thốt lên và lười nhác quay về phía Garin. - Quỷ tha ma bắt ông đi, ông biến đâu vậy?... Ông còn định giam hãm tôi trong cái nhà mồ này bao lâu nữa? Thà tôi chết đói ở Pari còn hơn...
Garin không đáp, y giật dải băng và quẳng đi bộ lễ phục cùng với mớ huân chương, huy chương.
- Ông cởi quần áo ra.
- Để làm gì? - nam tước Coócphơ tò mò hỏi.
- Đưa quần áo của ông cho tôi.
- Có chuyện gì thế?
- Đưa cả hộ chiếu và mọi giấy tờ nữa... Bộ đồ cạo râu của ông đâu?
Garin ngồi vào chiếc bàn trang điểm. Y không sát xà phòng vào mặt, nhanh chóng cạo râu ria, mặt nhăn lại vì đau đớn.
- Trong phòng bên cạnh có một người đang nằm. Ông phải nhớ rằng đó là viên thư ký riêng của ông. Nếu hắn bị bắt, ông có thể bảo rằng ông đã phái hắn đi làm một nhiệm vụ bí mật... Ông hiểu chứ?
- Có chuyện gì đấy ông? - nam tước Coócphơ vừa hỏi to vừa bắt lấy chiếc quần Garin quăng đến.
- Từ đây tôi sẽ theo lối bí mật vào công viên, đến chỗ chiếc xe của tôi. Ông sẽ giấu viên thư ký vào lò sưởi và sang phòng làm việc của tôi. Sau đó ông lập tức gọi điện cho Rôlinh. Tôi hy vọng là ông nhớ rõ toàn bộ cơ chế nền độc tài của tôi chứ? Đầu tiên là tôi, rồi đến phó thứ nhất của tôi - giám đốc cảnh sát bí mật, rồi đến viên phó thứ hai của tôi - trưởng ban tuyên truyền, rồi đến viên phó thứ ba của tôi - trưởng ban khiêu khích. Rồi đến hội đồng bí mật ba trăm người, đứng đầu là Rôlinh... Ông cởi quần mau lên chứ!... Ông hãy gọi điện cho Rôlinh bảo rằng ông, tức là Piốt Garin, sẽ đứng đầu quân đội và cảnh sát. Ông sẽ phải chiến đấu dữ dội đấy, ông bạn thân mến ạ... Còn tôi thì chuồn đây.
Khi Garin ngồi một mình trên chiếc xe bịt kín và phóng như bay qua những đường phố trung tâm thì y hiểu ngay rằng y đã bỏ chạy kịp thời. Tại các khu công nhân và các vùng ngoại ô, hàng chục vạn người đổ ra đường... Đây đó đã tung bay những lá cờ cách mạng. Trên các phố xá vội vã dựng lên những chiến lũy bằng ô tô bị lật nhào, bằng đồ đạc ném qua cửa sổ, bằng cột đèn, bằng cánh cửa, bằng chấn song...
Con mắt giàu kinh nghiệm của Garin nhận thấy công nhân được vũ trang đầy đủ... Trên các xe tải lướt qua các đám đông, chất đầy lựu đạn, và các loại súng... Rõ ràng đây là bàn tay của Senga.
Giá như trước đây mấy tiếng đồng hồ, hẳn Garin đã cương quyết ra lệnh tung quân đội đàn áp những người khởi nghĩa. Nhưng lúc này y chỉ bực dọc đạp mạnh chân ga. Chiếc xe lao vùn vụt giữa những tiếng hô và những lời nguyền rủa: "Đả đảo tên độc tài! Đả đảo hội đồng ba trăm người!"
Máy phát tia nằm trong tay Senga. Mọi người đều biết rõ điều đó, những người khởi nghĩa đã tuyên bố ầm lên như vậy. Senga đang lãnh đạo cuộc cách mạng như một người chỉ huy dàn nhạc đang điều khiển bản hợp xướng anh hùng.
Loa phóng thanh đặt khắp mọi nơi theo lệnh của Garin trước đây, trong thời kỳ bán vàng, nay chống lại chính y, đang loan báo cho toàn thế giới biết về cuộc tổng khởi nghĩa.
Ngược với mọi sự chờ đợi của Garin, nam tước Coócphơ, kẻ giống hệt Garin, bắt đầu hành động một cách kiên quyết và thậm chí, còn có kết quả nữa. Những đội quân tinh nhuệ của y tiến công các chiến lũy. Kỵ binh xéo chết nhiều người trên các ngã tư. Những toán quân đặc biệt bẻ gãy các khóa cửa, xông vào nhà các công nhân, thẳng tay bắn giết.
Nhưng những người khởi nghĩa bền bỉ chiến đấu. Tại các thành phố khác, tại các trung tâm công nghiệp lớn, họ kiên quyết chuyển sang tiến công. Đến trưa thì cả nước đã vùng dậy khởi nghĩa...
Garin cho xe chạy hết tốc lực, lao băng băng qua các thị trấn, đè chết lợn, gà, chó... Thỉnh thoàng y chỉ dừng lại vài phút để lấy xăng, đổ nước lạnh vào bộ chế hòa khí... Y chạy suốt đêm.
Vào năm giờ sáng hôm sau, xe y bị nã súng...
Vào bảy giờ sáng, khi lướt qua một thị trấn nào đó, y nhìn thấy những lá cờ cách mạng và những đám người đang cất tiếng hát...
Y chạy trốn suốt hôm sau về phía Tây, về phía bờ biển Thái Bình Dương. Lúc tảng sáng, khi tiếp xăng, y nghe thấy giọng nói quen thuộc của Senga phát ra từ loa phóng thanh.
- Thắng lợi, thắng lợi rồi... Thưa các đồng chí, trong tay tôi là thứ vũ khí ghê gớm của cách mạng - bộ máy phát tia khủng khiếp...
Garin nghiến răng, không nghe hết, cho xe lao đi tiếp. Lúc mười giờ sáng, y thấy tấm biểu ngữ đầu tiên ở vệ đường với những dòng chữ in đậm:
"...
Các đồng chí...
Tên độc tài đã bị bắt sống. Nhưng đó chỉ là kẻ giống hệt Garin...
Garin đã trốn mất. Y đang chạy sang phía tây...
Các đồng chí, hãy cảnh giác, hãy bắt giữ chiếc xe của tên độc tài...
(Ghi rõ đặc điểm). Garin không được phép thoát khỏi tòa án cách mạng...".
Đến giữa trưa, Garin phát hiện thấy một chiếc mô tô đang đuổi theo. Y không nghe thấy tiếng súng, nhưng cách đầu y mười phân, kính xe bị một viên đạn bắn thủng. Y cảm thấy lạnh gáy. Y dận hết ga, phóng ra sau một quả đồi, ngoắt về phía những ngọn núi rậm rạm cây cối. Một giờ sau, xe y lao vào khe núi. Động cơ bắt đầu trục trặc và im bặt. Garin nhảy ra, vặn tay lái, đẩy xe lăn xuống vực, rồi vất vả lê bước, leo theo triền dốc dựng đứng về phía rừng thông.
Từ trên cao y nhìn thấy ba chiếc mô tô phóng vùn vụt trên đường cái. Chiếc cuối cùng dừng lại. Một người cởi trần, đeo súng, nhảy khỏi mô tô và cúi người bên vực thẳm, nơi chiếc xe vỡ tan của tên độc tài đang lăn xuống.
Đến ngày thứ tư, y đã cuốc bộ đến một xóm hẻo lánh ven biển, gần Lốt Angơlét. Tại đây, chiếc khí cầu riêng của y đã chờ sẵn.
Bình minh bừng dậy trên bầu trời không một gợn mây. Làn hơi nước hồng hồng tỏa lan khắp mặt biển. Garin cúi người qua cửa sổ khí cầu máy, nhìn qua ống nhòm và vất vả lắm mới thấy mặt bên dưới là chiếc du thuyền "Aridôna" nhỏ như một mảnh vỏ sò.
Chiếc khí cầu máy bắt đầu hạ thấp. Toàn thân nó lấp lánh ánh nắng. Trên du thuyền đã nhận thấy nó và kéo cờ lên. Khi khí cầu máy chạm vào mặt nước thì từ du thuyền có một chiếc xuồng tách ra. Ngồi trên tay lái là Dôia. Garin vất vả mới nhận ra ả - mặt ả hốc hác hẳn đi. Y nhảy xuống xuồng, vừa mỉm cười như không có chuyện gì xảy ra vừa ngồi xuống cạnh Dôia và vỗ vào tay ả.
- Anh rất mừng được gặp em. Đừng buồn, con mèo nhỏ của anh ạ. Thua keo này ta bày keo khác chứ lo gì... Sao em lại có vẻ thất vọng thế?
Dôia cau mày quay đi để khỏi nhìn thấy mặt y.
- Em vừa chôn cất Gianxen xong. Em mệt lắm rồi. Bây giờ em chẳng thiết gì nữa.
Vầng mặt trời to tướng hiện lên từ chân trời, và sương mù tan đi như một ảo ảnh.
Dải ánh nắng rộng trải dài, lấp lánh, và trên đó hiện lên đen đen ba chiếc cột buồm nghiêng và mấy ngọn tháp có chấn song bít kín của chiếc "Aridônna".
- Tắm rửa, ăn sáng và đi ngủ đã - Garin nói.
Chiếc "Aridônna" quay mũi về phía đảo Vàng. Garin quyết định giáng một đòn vào tận trái tim những người khởi nghĩa, chiếm lấy bộ máy phát tia chính và giếng mỏ. Y tự tin, kiên quyết và vui vẻ - tâm trạng sảng khoái đã trở lại với y.
Sáng hôm sau, viên thuyền phó chịu trách nhiệm chỉ huy con tàu sau khi Gianxen chết, lo lắng chỉ những đám mây khí quyển. Chúng nhanh chóng kéo đến từ phía Tây, phủ kín bầu trời tại một độ cao chừng mười cây số. Cơn dông và có lẽ là cơn bão biển lớn tiến lại gần.
Đang miên man suy nghĩ, tính toán, Garin đuổi viên thuyền trưởng đi.
- Bão biển thì đã sao, chuyện vặt. Tăng tốc độ lên...
Từ cầu chỉ huy, viên thuyền trưởng rầu rĩ nhìn bầu trời đang phủ đầy mây đen. Y ra lệnh bịt kín các cửa mạn, neo chặt xuồng và tất cả những gì có thể bị cuốn đi.
Đại dương tối sầm lại. Gió ào đến từng cơn, gầm rít, báo trước cho các thủy thủ về tai họa sắp đến. Biển nổi sóng dữ dội.
Rồi từ mạn Đông, một đám mây đen lớn, nặng nề, lan dần tới. Những cơn gió trở nên hung dữ hơn, sóng tràn qua boong du thuyền. Sóng nổi lên cao ngất.
Viên thuyền trưởng bảo Dôia và Garin:
- Ông bà xuống dưới đi. Mười lăm phút nữa chúng ta sẽ ở trung tâm cơn bão. Các động cơ không cứu nổi chúng ta đâu.
Cơn bão ập xuống chiếc "Aridôna" với tất cả sự ghê gớm của cơn bão cấp mười một. Chiếc du thuyền bị vùi lấp giữa các cột sóng, nghiêng hẳn đi, đáy lộ ra đến tận sống đuôi, không thể điều khiển được nữa, bị cuốn băng băng theo những vòng của một hình xoắn ốc ngày càng thu hẹp về phía trung tâm cơn bão hay "mắt bão" như các thủy thủ thường gọi.
Những đám mây đen chạm đến boong du thuyền. Trời tối đen như mực. Thành du thuyền kêu răng rắc. Mọi người phải bám vào bất kỳ thứ gì vớ được để khỏi bị tan xương.
Chiếc "Aridôna" bị hất tung lên đỉnh các ngọn sóng, lật nghiêng rồi ném xuống vực thẳm. Đột nhiên mặt trời chói lòa hiện ra, trời im gió một thoáng lát, và những đợt sóng trong xanh, lấp lánh như bằng thủy tinh lỏng, cao bằng tòa nhà mười tầng, đập vào nhau, phát ra những tiếng ầm inh tai nhức óc, dường như thần Hải Vương đang giận dữ vỗ tay...
Đó chính là "mắt bão", nơi nguy hiểm nhất của cơn bão. Trên boong chiếc "Aridôna", mọi thứ đều bị cuốn sạch: mấy chiếc xuồng, cả hai ngọn tháp có đặt bộ máy phát tia, các ống khói và cầu chỉ huy cùng với viên thuyền trưởng...
Động cơ bị cháy hỏng, tay lái bị gãy.
- Em không thể chịu nổi nữa, - Dôia rên rỉ.
- Rồi sẽ kết thúc chứ... Chà, thật ma quỷ! - Garin khàn khàn trả lời.
Cả hai bị tơi tả, bị đau đớn vì va đập liên tục vào tường, vào bàn ghế, giường tủ. Trán Garin nứt toác. Dôia nằm trên sàn, bíu chặt vào chân chiếc giường bắt chặt bằng vít. Lăn đi lăn lại trên sàn cùng với người là vali, các cuốn sách đổ ra từ trong tủ, gối đệm, cam, bát đĩa vỡ...
- Garin, em không thể chịu nổi nữa, quăng em xuống biển đi.
Một cú giật khủng khiếp hất Dôia ra khỏi giường, lăn tròn đi. Garin ngã lộn nhào qua người ả, đập vào cửa.
Vang lên tiếng răng rắc dữ dội. Nước đổ ào ào xuống. Tiếng người la thét. Căn phòng vỡ làm đôi. Một đợt sóng mạnh cuốn Garin và Dôia đi, ném xuống vực nước ngầu bọt...
Khi Garin mở mắt ra, cách mũi y mười phân là một con tôm nhỏ ẩn dật, náu một nửa mình trong chiếc vỏ sò óng ánh, đang giương mắt nhìn và ngạc nhiên vẫy vẫy râu. Garin cố gắng lắm mới hiểu: "Vậy là ta sống sót...". Nhưng y hồi lâu vẫn chưa gượng dậy nổi. Y nằm nghiêng trên cát. Tay phải y bị thương. Nhăn mặt vì đau đớn, y cố co chân lại, ngồi dậy.
Cách không xa là một cây cọ đứng cong tấm thân mảnh dẻ, làn gió mát thổi xào xạc vẫy lá... Garin đứng lên, lảo đảo bước đi. Khắp xung quanh, dù y có nhìn đâu chăng nữa, vẫn chỉ thấy những làn sóng rực rỡ ánh nắng lan đến, ào ào đập vào dải bờ thấp... Vài chục cây cọ tỏa những tàn lá rộng như hình nan quạt trước gió. Rải rác đây đó trên cát là những mảnh gỗ, những thùng hòm, những mảnh vải và dây cáp... Đó là tất cả những gì còn sót lại của chiếc "Aridôna" bị vỡ tan cùng đoàn thủy thủ khi va vào những tảng đá ngầm của đảo san hô.
Garin khập khiễng đi sâu vào đảo, nơi những chỗ cao hơn phủ đầy các bụi cây thấp và cỏ xanh rờn. Dôia nằm ngửa ở đó, dang hai tay ra. Garin ngồi xuống bên cạnh, không dám đụng vào người ả để khỏi cảm thấy hơi lạnh của cái chết. Nhưng Dôia vẫn sống, mí mắt ả giật giật, đôi môi khô khốc mấp máp.
Trên hòn đảo san hô này có một hồ nước mưa, tuy hơi mằn mặn nhưng vẫn uống được. Trên các bãi bồi là sò, hến, thủy tức, tôm nhỏ, tóm lại là tất cả những gì mà khi xưa đã dùng làm thức ăn cho người nguyên thủy, lá cọ có thể dùng làm quần áo và vật che nắng ban trưa.
Hai kẻ trần truồng bị ném lên mảnh đất trơ trụi vẫn có thể sống lay lắt qua ngày... Và chúng bắt đầu sống trên hòn đảo heo hút giữa Thái Bình Dương này. Thậm chí, cũng không hề có hy vọng là một con tàu nào đó chạy qua, nhận thấy chúng và đưa lên tàu nữa.
Garin chuyên bắt sò hến và dùng áo bắt cá trong hồ nước ngọt. Dôia tìm thấy trong một chiếc hòm bị ném lên bờ từ chiếc "Aridôna" có năm mươi bản cuốn sách in lòe loẹt các bản vẽ hệ thống lâu đài và những khu nhà giải trí trên đảo Vàng. Ở đó cũng có những bản đạo luật và bản qui định nghi thức trong cung của bà Lamôlơ, nữ chúa tể thế giới...
Suốt ngày này sang ngày khác, dưới bóng lều dựng bằng lá cọ, Dôia lật giở từng trang cuốn sách này, cuốn sách do trí tưởng tượng mãnh liệt của ả thêu dệt nên. Còn lại bốn mươi chín bản đóng bìa cứng bằng da dê và mạ vàng thì Garin dùng làm vách chắn gió.
Garin và Dôia không trò chuyện gì với nhau hết. Chuyện trò để làm gì? Và về cái gì? Chúng đã suốt đời cô độc và nay rốt cuộc, đã nhận được sự cô độc hoàn toàn.
Chúng lẫn lộn ngày tháng, rồi không đếm ngày tháng nữa. Mỗi khi bão tố tràn qua đảo thì chiếc hồ nhỏ lại tràn đầy nước mưa mới. Có nhiều tháng ròng rã trời nắng chang chang như thiêu đốt, bầu trời không một gợn mây. Vào những lúc ấy, chúng phải uống thứ nước hôi thối...
Chắc hẳn là Garin và Dôia vẫn bắt thủy tức và sò hến trên hòn đảo này. Sau khi đã no nê, Dôia lại ngồi giở cuốn sách có in những bản vẽ tuyệt đẹp các lâu đài, nơi pho tượng đá hoa cương tuyệt trần tạc hình ả nổi cao lên giữa các hàng cột đá và các bồn hoa, còn Garin thì chúi đầu vào cát, lấy chiếc áo vét tông cũ nát đắp lên người, khe khẽ ngáy, có lẽ cũng đang mơ thấy những chuyến phiêu lưu kỳ thú.
ĐẶNG NGỌC LONG dịch.