ai thằng ngồi thu lu dựa lưng vô vách chòi, tựa như hai cái cày, cặp gàu tát nước hay hai cái lu sành, vì quá im lặng, chỉ khác là đằng miệng chốc chốc lại lòe lên đốm đỏ, hai đốm đỏ quá to lập lòe từ hai điếu thuốc cuộn trộng bằng ngón tay cái. Trước chòi, lâu lâu rộ lên tiếng vịt ngủ mớ, tuy rằng the thé điếc tai nhưng cũng đỡ cô quạnh. Chợt thằng Bảnh vứt điếu thuốc vô cái chậu đất rửa chén kêu cái “xèo”, phủi đít quần đứng dậy:
- Ê Cưng, mày ở đây canh vịt, tao vô xóm chút.
Thằng Cưng càu nhàu:
- Giờ này còn đi đâu nữa? Rủi ông chủ ra đây không thấy mày thì sao?
-
Chời chời. Bộ mày nghĩ từ xóm ra đây bây nhiêu cây số?
- Vậy chớ còn mày thì sao? - Thằng Cưng đập lại. Bảnh đáp gọn lỏn:
- Tao khác.
Rồi Bảnh chui vô góc chòi, chỗ để sọt trứng. Thấy lóa trong tay nó hai cục trắng trắng, Cưng biết Bảnh đã dợt hai cái hột vịt bỏ vô túi quần đem theo. “Lấy thêm cho đủ nửa chục đi, cho hai hột ngó kỳ lắm”. Tay Bảnh bốc trứng theo lời thằng Cưng khuyên nhưng miệng còn hỏi lại cho an tâm: “Mày không mét ông chủ chớ?”. Không nghe tiếng thằng Cưng trả lời, nhưng ở lâu với nhau Bảnh biết, như vậy có nghĩa là “Đời nào!”. Chụp mũ lên đầu, khoác thêm tấm áo mưa cho đỡ lạnh, Bảnh xăm xăm bước ra ngoài. Trời tối đen như mực, tay cầm bùi nhùi huơ huơ cho loãng bớt bóng tối, thấy bờ cao ruộng thấp, đồng lúa gặt dở lắp xắp nước, trong bụng Bảnh ớn ớn: “Mẹ, đi không khéo chụp ếch như chơi”. Nhưng Bảnh cả quyết bước tới, nhắm hướng mấy bụi tre trong xóm mà băng. Đi chưa hết một bờ ruộng, nghe tiếng thằng Cưng kêu ới ới, chạy thùm thụp đuổi theo, Bảnh đứng lại chờ, trong bụng nghi hoặc: “Hổng lẽ nó sợ buồn, đòi theo!?”. Nhưng không. Thằng Cưng dúi cho Bảnh cục đá chống yêu.
- Mày cầm theo cho chắc bụng. Tối trời vầy nhiều ma da, ma trơi lắm.
Thằng Bảnh cảm động:
- Vậy mày ở chòi thì sao?
- Dù sao cũng còn đàn vịt hai trăm chín chục con nằm chầu trước cửa, đông là vui mà mầy.
Bảnh nắm chặt cục đá trong tay, bảo bạn:
- Thôi mày trở vô. Tao đi à. Hồi nào đại sự thành công, tao kể mày nghe.
Thằng Cưng một mình trở vô chòi, lượm lọt trong vạt áo một mớ đất cục. Đứng ngoài nhìn vô căn chòi tối thui, im lìm trơ vơ giữa đồng không mông quạnh, nó rùng mình. Nếu trời không gió lạnh, chắc nó đứng luôn ngoài này chờ thằng Bảnh về, có trăng có sao như vậy ngó còn đỡ ớn lạnh hơn chui đầu vô cái chòi tối hì hùm, muỗi kêu i um như con nít khóc dại.
Nằm co ro trong mùng, chăn trùm kín mặt, lâu lâu nghe im ắng quá, thằng Cưng lại với tay ra ngoài chọi một cục đất vô giữa sân quây vịt cho tụi nó giật mình kêu ré lên. Có tiếng động quen thuộc dù sao cũng đỡ sợ. Nó nghĩ phải chi có cục đá chống yêu gối trên đầu giường thì vững dạ biết bao, giờ chắc nó đã ngủ khì rồi chớ đâu còn nằm nghe tim đập thấp thoi như vầy nữa.
Về cục đá chống yêu của hai thằng chăn vịt mướn, cũng là câu chuyện làm cười bể bụng những người am tường khoa học. Số là bữa đó có ông thầy phù thủy đi cúng cho người ta dưới làng Om về, vì đứt xích xe mà lỡ độ đường, nửa đêm thấy giữa đồng loi thoi ánh đèn, lại có tiếng vịt lao xao, ông mừng quá đẩy cửa chòi bước vô, gặp lúc thằng Bảnh, thằng Cưng đang luộc hột vịt ăn dằn bụng. Được cho ăn trứng, được cho ngủ qua đêm, còn được hứa sáng sớm thằng Bảnh sẽ nối lại giùm sợi xích đứt, ông thầy mừng quá, hỏi hai cậu có cần giúp gì không, thầy có tài bắt ma, trừ tà, ấn quỷ. Lúc đó thằng Cưng mừng quá, tình thiệt hai đứa nó là con mồ côi, một đứa sống với bà ngoại một đứa ở với cậu, đều là con nhà nghèo nên nhận chăn vịt mướn lấy cơm ăn từ năm 13 tuổi. Kiếp thằng chăn vịt, hễ cứ nghe lúa gặt ở đâu là dong vịt tới đó, hạ trại ngoài đồng ngoài trại mà ngủ cả dăm bữa nửa tháng, hết lúa lại nhổ trại, dong vịt đi. Cứ đi như vậy cả tháng, hết lương ăn mới đáo qua nhà một lần. Sống long đong tựa cô hồn như vậy nhưng hai đứa nó vẫn không sao quen được với bóng tối, thằng nào cũng sợ ma nín đái. Nó xin ông thầy giúp nó. Ông thầy lim dim mắt hồi lâu, hỏi trong nhà có cục đá nào không? Cả hai đồng thanh: “Dạ có. Có nắm đá kỳ lưng bằng nắm tay”. Ông bảo thỉnh tới cho ông, cầm cục đá hồi lâu, ông ho một tiếng lớn làm mấy con vịt thính tai giựt mình kêu các các, ông sáng mắt phán:
- Thầy có cách rồi. Thầy sẽ làm phép cho hòn đá này, biến nó thành linh vật, thành hòn đá trừ yêu, ai cầm nó trong tay thì ma quỷ phải tránh xa, không cách chi chạm tới. Nhưng ngặt nỗi... ngặt nỗi khi làm phép, phải có máu mỏ vịt bôi lên thì mới linh nghiệm.
Máu mỏ vịt? Hai đứa nó hoang mang. Vịt mà chặt mỏ thì máu phun ra thành tia xa tới cả thước, còn mong chi sống? Lâu lâu ăn vụng vài quả trứng còn được, vì cả ba trăm con vịt, ông chủ không biết con nào đẻ con nào không, chớ thiếu một con vịt đẻ thì ông biết. Dù có nại ra con vịt đó mắc gió mắc dịch mà chết, thì ông vẫn chửi, vẫn dọa đuổi, vẫn bớt đi một cái áo trong bộ đồ thưởng Tết. Nhưng nỗi sợ ma lấn át hết thảy mọi nỗi sợ khác, hai thằng cắn răng thọp cổ một con vịt đẻ mập ú, chặt mỏ lấy máu làm phép hòn đá trừ yêu. (Chúng đâu hay ông thầy bày trò bởi ông thấy vịt sống mà mơ tới vịt luộc, thèm nhỏ dãi!).
Dưới bàn tay của ông thầy phù thủy và sau cái chết của con vịt đẻ, hòn đá kỳ lưng của hai thằng chăn vịt trở thành vật thiêng xua quỷ, trừ tà, luôn có mặt trong gói hành lý của tụi nó theo những chuyến mùa đưa vịt đi thả.
*
Hổm rày có cả hai tuần lễ, thằng Cưng không bao giờ dám nghĩ tới chuyện chỉa trứng vịt của ông chủ đem luộc ăn nữa vì vài tối thằng Bảnh lại vô xóm một lần, mà lần nào cũng đem theo ít nhứt là ba trứng. Cưng đã quen lệ sập tối, cơm nước xong ngồi hút chưa tàn điếu thuốc thằng Bảnh đã đứng dậy quơ bùi nhùi nhắm hướng mấy bụi tre xăm xăm bước đi. Để rồi nửa khuya trở về, se sẽ vạch mùng chui vô nằm ôm lưng nó, khịt khịt mũi vì cái mùi rơm rạ, ẩm ướt bốc lên từ chính đầu tóc, áo quần mình. Tuy Bảnh chẳng tâm sự gì, nhưng nó biết những ngày qua thằng Bảnh đi đâu, làm gì. Cùng thân phận, ráp cặp với nhau đi lùa vịt từ nhỏ, lại phải luôn sống trong điều kiện chỉ có hai đứa với nhau, nên mọi giác quan của thằng Cưng hướng hết về thằng bạn lầm lì của nó. Nó biết bạn nó mà.
Nhìn bầy vịt cứ lùa xuống ruộng lại kéo nhau leo lên chạy a về sân, đứng chen kêu sa sả đòi cho ăn, thằng Cưng phất phất cây sào xua chúng xuống nước, nói với thằng Bảnh đang đứng cách đó một thửa ruộng, đang hì hụp dưới mương mò trứng vịt đẻ rớt, nói hơi lớn tiếng:
- Bảnh nè, chắc mai hay mốt đây phải nhổ trại đi nữa thôi, ruộng ở đây gặt hết rồi, hết mồi cho vịt ăn rồi.
- Ở chớ sao đi được mầy? Đại sự o mèo của thằng bạn mầy chưa tới đâu, sao rút sào đi cho được?
Nghe tiếng nói lạ chen ngang, Cưng quay lại thấy sau lưng một thằng mặt mày sáng sủa nhưng ngó có mùi đểu giả đang lội ruộng soàm soạp tiến về phía hai đứa nó, rồi đi băng qua mặt nó tới đứng trên con mương nơi thằng Bảnh đang mò trứng, hất hàm:
- Tao nói vậy trúng ý không mày, Bảnh?
Thằng Bảnh ngẩng phắt lên, trong tay cầm cái hột vịt thẩm màu sình, bộ dạng sẵn sàng chụi chuyện chớ không có ý lảng tránh, xuống xề cho qua. Nghe mùi sắp có đụng độ tới nơi, thằng Cưng rút sào phăm phăm chạy lại đứng bên bạn.
- Tao nói chơi vậy. Cho mày cắm sào ở đây đến mút mùa lệ thủy thì con Hường cũng không có cắp thúng theo đít thằng chân vịt như mày đâu. Bông đẹp phải chọn chậu kiểng chớ mày.
Thằng Bảnh không nói gì, cứ đè mặt thằng con trai xóm ngó trừng trừng khiến nó càng tức, tức sì mũi nước.
- Tao thương tình mày cô quạnh nên mới nói, từ rày đừng ăn cắp trứng của ông chủ đem vô xóm nữa, tao với mày đã ngán món hột vịt rồi.
“Choét!”, thằng Bảnh vung mạnh tay, ném cái hột vịt thâm thẩm màu sình chắc đã ngâm lâu dưới nước thẳng vô mặt thằng con trai xóm. Cái hột mới chạm chóp mũi thằng kia đã vỡ ra tung tóe đầy mặt, bò lần xuống cổ. Nhắm đánh hai thằng không lại, nó bỏ đi, vừa thòng lại một câu nhiều ngụ ý: “Để rồi mày biết” mà quên cả việc vốc nước mương lên rửa mặt cho sạch.
Không phải Bảnh không biết thằng con trai xóm đó là thằng Cương, đa tình, đắt mèo nhất xóm, vì Bảnh cũng biết từ khi Bảnh xuất hiện ở vùng này, đêm đêm ôm hột vịt băng đồng vô xóm thì thằng Cương cũng bắt đầu để mắt tới Hường. Nhưng nó tin tưởng nơi cô bạn gái có lúm đồng tiền và gia cảnh cũng nghèo hèn như nó. Tuy rằng Hường chưa hứa hẹn gì, nhưng đã nhận hột vịt của nó thì thường thường chịu lén cha ra sau đống rơm ngồi tâm sự sương xuống ướt đầu mới bịn rịn đứng lên, còn chịu cho nó nắm tay nữa. Không. Nó tin chắc. Nó quả quyết. Nó dám thách cái thằng đa tình, đắt meo nhứt xóm đó.
*
Thấy Bảnh lục sục trong góc chòi, thằng Cưng dọ hỏi:
- Mày vô xóm nữa hả? Sao hồi chiều nói tối nay ở nhà với tao mà.
- Ờ. Nhưng sao tự nhiên tao thấy nóng trong bụng, in như là có điềm gì vậy. Tao đi chớp mắt tao về liền.
Thằng Cương phập phồng:
- Sao tao ớn cái thằng bữa trước. Coi chừng nó bày trò hại mày.
Thằnh Bảnh cười lớn:
- Bẻ lọi giò tao là hung chớ gì.
Thằng Cưng không trả lời. Nó không nghĩ vậy. Bữa trước nhìn vô cặp mắt gằm ghè của thằng đó, nó thấy thằng đó nham hiểm, sâu kế hơn nhiều chớ không tầm thường như mấy trò đuổi đánh trai lạ, giữ gái của tụi con trai mới lớn như cồ thiếu mái. Biết là có cản cũng không được, thằng Cưng lẳng lặng thò tay vô bọc đồ lấy viên đá trừ yêu đưa cho Bảnh, nói vu vơ:
- Biết đâu nó không chỉ đuổi được tà ma.
Bảnh khịt khịt mũi:
- Mày tốt với tao. Nhờ nó mà hổm rày tao đi ngang đi về khu đồng mả chắn trước xóm, tao hết rùng mình.
Nhưng hôm nay, dù vẫn cầm theo hòn đá, thằng Bảnh vẫn bị một phen vừa rùng mình, vừa tái tê trong dạ.
Trên đường đi vô xóm từ hướng chòi của Bảnh phải băng qua một đoạn đường mà hai bên chạy lúp xúp những nấm mồ người chết, ban đêm tuyệt đối vắng lặng, không người qua lại, ngoài một thằng đang mê gái là nó. Thường cứ đến đoạn đồng mả là Bảnh cắm đầu chạy, chạy gần một chặp tới mấy bụi tre đầu xóm thì đứng lại thở. Tối nay mới mưa xong, đường ruộng trâu bò gặm hết cỡ trơ đất cục trơn như đổ nước mỡ, nó sợ chụp ếch không dám chạy, phải bấm móng mà đi. Đi qua chưa hết khu mồ mả, nó lạnh sống lưng, rủn người nghe vẳng ra tiếng cười hí hí từ một khu mả xây. Bóp hòn đá trong túi quần tới nát tay, nó chợt sững lại khi nghe mấy tiếng con gái vang lên khe khẽ giữa đêm thanh vắng. “Đồ quỷ, đồ quỷ. Nghĩ chơi anh ra đi”. Dù ù tai nó cũng không lẫn được, đó là tiếng con Hường, cô bạn gái má lúm đồng tiền có gia cảnh nghèo hèn như nó, đã nhận hột vịt của nó, đã cho nó nắm tay. Rồi tiếp theo là cái giọng mơn trớn, ngọt đứt lưỡi của thằng Cương, thằng đa tình, đắt mèo nhứt xóm: “Anh thương em thiệt tình mà, lâu rồi, em không biết sao?”.
Thằng Bảnh trở đầu cắm cổ chạy, kỳ diệu thay không
chụp ếch lần nào. Nó chạy trốn những tiếng cười hí hí, rúc rích của đôi trai gái đang đùa nhau sau khu mả xây. Về tới chòi, nó loạng choạng đẩy cửa liếp cái “xạch” khiến thằng Cưng đang ngồi ngủ gật giựt mình bừng tỉnh, ngạc nhiên thấy thằng bạn mình về quá sớm theo lệ thường, chỉ kịp quở:
- Sớm
dzậy?
- Ờ, tao gặp ma trơi. - Nói xong thằng Bảnh thở dài muốn trút ruột ra ngoài.
- Kiểu trời mưa mới xong như vầy là ma trơi hiện nhiều dữ lắm. - Thằng Cưng phụ họa theo bạn.
Sáng sớm tinh mơ, khi còn chưa có một người nông dân siêng năng một nắng hai sương nào ra đồng, thì hai thằng chăn vịt mướn đã nhổ trại, lùa vịt nhắm hướng Đông đi tới. Chúng đi đuổi theo mùa gặt mà lẽ ra phải nhổ trại từ cách đây cả tuần rồi, để lại sau lưng một vạt đất rộng bằng mười chiếc chiếu trọc cỏ, dày rạ dày phân do đó là chỗ chúng quây lại cho vịt ăn vịt ngủ. Rồi sau vài cơn mưa mát đất nữa, có ai nhìn lại sẽ thấy một màu xanh non mướt lún phún che phủ vạt đất quây vịt cũ. Thằng Bảnh thằng Cưng không khi nào quay đầu nhìn lại dằm đất đã nhổ trại đi, nhưng chúng luôn luôn biết là như vậy. Vì chúng đi lùa vịt từ năm mười ba tuổi, năm nay mười chín, hàng trăm vạt mạ xanh non đã mọc phủ sau lưng chúng rồi. Có lạ gì đâu. Lạ chăng là lần này, khi hạ trại mới, đêm sập xuống, thằng Bảnh lục hoài trong gói đồ chung của hai đứa mà không thấy hòn đá trừ yêu đâu, hỏi thằng Cưng thì nó đáp tỉnh bơ: “Tao thấy nó không giúp được mày trừ ma trơi, nghĩ chắc là ông thầy bùa ổng gạt mình nên tao bỏ lại chỗ trại cũ rồi”. Thằng Bảnh đã mấy lần định bụng bỏ ra vài ngày đường quay lại trại cũ tìm hòn đá trừ yêu, nhưng nghĩ sao lại thôi. Và vì nó không bao giờ trở lại tìm hòn đá, nơi ở cái xóm nhỏ có cô gái má lúm đồng tiền, nên nó không biết thằng Cương đa tình, đắt mèo nhứt xóm là thằng đã từng lên Sài Gòn, vô trường sân khấu học ở khoa kịch nói hai năm, trai gái bê bối sao đó bị nhà trường đuổi về quê vác đất, đem tài lẻ đi tán gái. Với sở học vốn có, thằng Cương có thể trong chốc lát giả được hàng chục loại giọng nói, thì đêm đó nó giả giọng con Hường chả chớt nũng nịu một chút cũng đâu có khó khăn gì?
Sài Gòn 4-2001