vùng núi phía bắc, người ta vẫn kể lại chuyện này, và chắc chắn người ta còn kể nữa. Câu chuyện được kể đi, kể lại nhiều lần đến mức chán ngấy. Nếu bạn ngồi bên đống lửa trong lều của một người thợ săn hoặc trong một quán rượu của dân miền núi, nếu hoàn cảnh thuận tiện và bầu không khí đủ ấm áp thì cuối cùng một người nào đó sẽ kể cho bạn nghe. Người ấy sẽ nói rất bình tĩnh, rất kiên nhẫn như anh ta mới kể lần đầu và chưa biết đoạn kết của câu chuyện ra sao. Cái kỳ lạ nhất của chuyện này, khác với những chuyện khác, là chỉ có một cách kể. Người ta chỉ nói những sự kiện. Không ai thêm mắm, dặm muối vào cả. Người ta nói mỗi người đều khẳng định là nói theo trí nhớ của mình, đòi hỏi mọi người phải tôn trọng anh ta.

 

Dave Henderson và Lane Baker là hai chàng thợ săn, đều dưới ba mươi tuổi, đều sinh ra và lớn lên trong một thị trấn nhỏ vùng núi. Dave thì trầm tĩnh, không rụt rè nhưng cũng không cởi mở, đơn giản là anh ta chỉ ít nói. Anh ta thường xuyên đến trường học và đã đọc đôi ba cuốn sách. Chăm chú và kiên nhẫn nhằm vào mục tiêu và anh ta bắn rất trúng. Anh ta không hề cáu gắt trước công việc. Đó là một người thợ săn tốt bẩm sinh.Dave và Lane cùng nhau đi săn, nhưng hai người không có gì là giống nhau. Vào mùa săn họ đi vào núi tìm hươu nai. Đã có lần họ giết được một con gấu. Lane chạy khắp thị trấn kể cho mọi người nghe anh ta đã giết gấu như thế nào. Anh ta uống rượu rồi cầm khẩu súng ngồi rình suốt ngày và cả nửa đêm để phân tích những tiếng động và cuối cùng đã giết được con ác thú. Với Lane thì bao giờ cũng vậy. Anh chàng uống rượu và huênh hoang ấy thực chất là một kẻ ích kỷ đáng ngạc nhiên.Điểm giống nhau duy nhất của hai người là tính say mê săn bắn và thiên nhiên. Họ kết bạn với nhau trong một buổi đi chơi ở thị trấn. Dave sẽ không biết mình sẽ đi săn một cách thích thú như thế nào nếu không có Lane. Còn Lane, anh ta rất vui khi có được một người bạn ít nói và không uống rượu như Dave.Cả hai chàng cùng yêu một cô gái. Cô ta tên là Sally. Cha cô là chủ một quán rượu. Đôi khi cô cũng phục vụ khách hàng, cô đi từ bàn nọ tới bàn kia bằng những bước nhẹ nhàng. Cô ta rất đẹp và ít tuổi hơn hai chàng trai. Cô rất tế nhị. Tất nhiên Lane thường qua lại quán để uống cà-phê và ngắm Sally. Anh ta thường bịa ra những chuyện kỳ quặc để kể lại: các cô gái rất hài lòng khi nghe chuyện anh.Không ai biết Dave cũng yêu Sally, nhưng anh ít có dịp gặp cô. Anh ít đến quán, anh không uống rượu và cảm thấy khó chịu khi ngồi ở đây nhìn những người khác say sưa còn mình thì không dùng gì. Anh lặng nhìn Sally từ xa. Nhưng anh không hề ảo tưởng. Anh biết rõ Lane đang làm gì và thấy người bạn có ưu thế hơn mình. Nhìn chung, mỗi khi ra khỏi rừng, Lane tỏ vẻ khó chịu và xấc xược với Dave.Lúc ấy vào tháng mười. Lá cây mang một màu rực đỏ. Tất cả báo hiệu mùa thu đã đến: sương mù bao phủ các ngọn cây yên tĩnh.Lane giương súng bắn lung tung.- Tại sao cậu lại nhằm vào những con chim? - Dave hỏi - Tớ không hiểu cậu ra sao nữa.- Vì cái đó làm tớ thích thú - Lane cãi lại - Tớ ngắm mọi vật động đậy, điều đó làm tớ hài lòng.- Cậu có thể bắn vào người đấy.Lane cười.- Nhiều khi cậu nói như một đứa trẻ. - Anh ta lắc đầu nói.- Không phải vì chim chóc mà tớ nói - Dave giải thích - Làm như cậu thì hươu nai cách đây mấy ki-lô-mét cũng bỏ chạy hết.- Xung quanh đây không có hươu nai. Chúng không còn ở trên núi nữa, kể cả trên hành tinh này.Dave đi theo Lane trên một lối mòn. Anh nhìn đôi vai rộng của kẻ tình địch chuyển động theo nhịp chân bước. Lane bắt đầu “mở máy”. Buổi sáng trong ngày thì anh ta nói rất hào hứng; những âm thanh không ngừng tuôn ra trên miệng. Anh ta chỉ ngừng nói khi đi qua chỗ lội, hoặc khi buộc phải luồn qua một bụi rậm, nhằm bắn một con chim hoặc một con quạ.- Tớ vẫn yên tâm khi cậu đi sau tớ với khẩu súng trên tay - Anh ta bảo với vẻ gây gổ - Vì cuối cùng, nếu cậu giết tớ, thì cậu có thể đến với con bé Sally được. Cậu không có tình địch nữa. Cậu sẽ van lạy nó, cậu biết đấy. Không như tớ. Con bé đã thú nhận với tớ tối hôm nọ: “Em rất yêu Dave, nhưng không yêu anh ấy bằng anh”. Nó nói với tớ như thế đấy.Dave vẫn đi theo mà không nói năng gì. Từ sáng sớm nay anh đã nghe những câu như thế rồi.- Nó nói thêm: “Nếu Dave theo đuổi em quá sát sao thì tốt hơn cả là chúng ta làm đám cưới ngay lập tức trước khi Dave thế chân anh”. Một việc kỳ cục... Con rể một ông chủ quán rượu. Tớ sẽ tha hồ uống!- Im đi. Cậu làm mất thì giờ! - Dave khô khan quát.- Tớ nói như vậy không nhằm làm cậu tức điên lên đâu. Tớ chỉ muốn giải thích cho cậu đời là thế nào.- Cậu không có ý định lấy cô ấy. Cậu biết rõ điều đó.Lane dừng bước, quay ngoắt lại nhìn Dave.- Căn cứ vào đâu mà cậu nói như vậy? Làm thế nào mà cậu biết ý định của tớ?- Cậu chỉ muốn làm con rể ông chủ quán thôi. Cậu biết rõ điều ấy. Chưa bao giờ cậu thực sự yêu Sally.Lane cười sặc sụa; anh ta đưa tay lên xoa cái cằm nhiều ngày không cạo râu.- Dave! - Anh ta nói bằng giọng độ lượng - Ghen tuông là không tốt. Tớ rùng mình khi nghĩ đến việc có một địch thủ đi theo phía sau tớ trong rừng rậm. Nhất là hắn ta bắn giỏi như cậu.- Chúng ta tới đây để cãi nhau hay là để săn hươu nai?- Đồng ý. Tớ muốn mọi việc đều rõ ràng cũng như những bài diễn văn chính trị mà cậu thường trình bày.Họ cùng đi xuống con đường hẻm gồ ghề những đá bên cạnh là một vực sâu. Họ nhìn thấy con đường cái bò ngoằn ngoèo ở phía dưới.- Chúng ta có thể đi sang phía bên kia. – Dave gợi ý.- Đó cũng là ý định của tớ, anh bạn. Bọn người ở thành phố đáng nguyền rủa chắc chưa xua đuổi hết muông thú ở đấy.Hai người đi đến cuối con đường hẻm, rẽ những bụi cây rồi ra đường cái. Một chiếc xe hơi xuất hiện và đỗ lại khi đến bên họ. Đó là những người ở thị trấn trong bộ đồ đi săn mới tinh. Người lái xe nhìn họ một lúc.- Các anh ở trong rừng đã lâu chưa? - Người ấy hỏi.- Hai ngày. - Lane đáp.- Các anh có nhìn thấy cái gì không?- Không có con hươu nào. Không có một mục tiêu nào.- Đó không phải là điều tôi muốn hỏi... Các anh không biết chuyện gì đã xảy ra, đúng thôi. Có một kẻ giết người đang rình mò xung quanh đây. Cảnh sát loan tin này sáng hôm nay. Họ yêu cầu chúng tôi phải canh chừng hắn.- Phải canh chừng hắn, đúng thế. - Một người ngồi trong xe nói.- Một kẻ giết người ư? - Lane hoài nghi hỏi lại - Các ông muốn nói hắn là một thợ săn ư?- Không phải. Hắn là một kẻ giết người. Hắn đã đột nhập vào một ngôi nhà và giết một người nào đó. Hắn đang lẩn trốn trong rừng.- Khu rừng này ư? - Dave hỏi.- Phải, ở đây. Các anh không thấy người nào có vẻ khả nghi ư?- Không thấy ai cả - Lane trả lời.- Hắn người như thế nào? - Dave hỏi tiếp.- Cao lớn, hình như thế. Rất lớn. Như tên khổng lồ. Người ta nói hắn mắc bệnh tâm thần.- Tại sao người là biết hắn là người điên? - Lane lo ngại hỏi.- Các anh hỏi nhiều quá - Người lái xe nói - Tất cả những gì tôi có thể nói, đó là người ta phải chuồn cho nhanh. Trong rừng đã có nhiều nguy hiểm rồi, không nên gặp thêm một kẻ điên khùng để hắn cho ăn một phát đạn nữa.- Như vậy thì hắn sẽ không gặp một người đi săn nào nữa ư? - Dave nói.- Mọi người đều phải tránh xa hắn. Tốt nhất là các cậu nên về nhà đi. Khi nào người ta tìm thấy hắn thì hãy vào rừng.- Đó là một ý kiến. - Lane nói.- Tóm lại - Người lái xe nói và sửa soạn cho xe chạy tiếp - Lúc này tôi không có lời khuyên nào khác đối với các cậu.- Cảm ơn nhiều. - Dave nói.- Như vậy đấy - Lane chế giễu - Hãy nhanh chóng tìm nơi ẩn nấp. Hãy cảnh giác với con sói độc ác.Người lái xe nhìn Lane với cặp mắt dò hỏi và cho xe chuyển bánh. Hai chàng thợ săn đứng giữa đường cái nhìn chiếc xe mất hút từ xa.- Một tên tội phạm đã mất hết lý tính - Lane nói bằng giọng mỉa mai - Một tên khổng lồ.- Những người trên xe hơi đã quá sợ hãi! - Dave nói - Có thể họ nói đúng đấy.- Họ nói bịa đó thôi. - Lane càu nhàu.- Họ không đáng là cảnh sát. - Dave nhận xét.- Tớ muốn ở trong rừng với một kẻ giết người, dù cho hắn có điên hay không, hơn là làm theo những người thành thị không ra gì ấy. Nào, tiến lên!Hai người bỏ đường cái và bắt đầu đi vào con đường hẻm lởm chởm đá xung quanh là rừng cây um tùm. Những thân cây cao lớn, những cây cúc sao rừng mọc lan tràn trên mảnh đất đầy rêu.- Trời sắp tối rồi. - Dave nói.- Còn cậu, cậu muốn về thị trấn ư? - Lane hỏi.- Không phải như vậy. - Dave bực mình cãi lại khi biết rõ ẩn ý của người cùng đi.- Tớ cho rằng có thể là cậu sợ gặp phải một tên khổng lồ điên khùng giết người đang rình mò trong vùng này.- Cậu sợ thì có - Dave cãi lại với giọng cáu kỉnh - Cậu đang tự hỏi có phải tốt nhất là nên về nhà không chứ gì?Lane dừng lại, giậm chân.- Cái đó không làm tớ chán - Anh ta với với giọng đầy ẩn ý - Tớ đang có người đợi ở đấy.Dave đỏ mặt.- Đừng lặp lại chuyện ấy nữa. Trong đầu tớ đã có lắm chuyện rồi.- Tớ có nói điều gì xấu không? Đúng là có người đang đợi tớ ở thị trấn. Tớ có rất nhiều bạn bè, tớ ấy.- Cậu nói có ẩn ý, làm như cô ta sắp lấy cậu ấy. Sally không khờ dại đâu.- Và nếu tớ nói với nó rằng tớ vừa bắn được một con hươu để làm đồ dẫn cưới thì sao? Cậu trả lời thế nào?Lane nhìn Dave với vẻ hài lòng, chờ sự phản ứng của anh này.- Thôi, đi thôi. - Dave nói với giọng khô khốc.Họ đi chậm. Dave vẫn nhìn đôi vai của Lane. Những ý nghĩ lộn xộn đang chen lấn nhau trong đầu anh. Hắn muốn gây chuyện. Hắn muốn giải quyết ngay lúc này, ở đây. Nhưng anh không tin Lane. Anh tin chắc là không có vấn đề cưới xin nào hết; cả hai người đều chưa có người yêu. Nhưng tất nhiên hắn thực lòng. Kể cả trong buổi hôn lễ thì người ta chỉ lầm tưởng rằng họ lấy nhau mà thôi. Nhưng cô gái cứ bám chặt lấy Lane. Cô để mặc hắn phỉnh phờ và mọi người đều biết chuyện này.- Trời tối rồi. - Dave nói.- Hình như cậu không hài lòng lắm. - Lane dừng bước và nói.- Tớ chỉ nói là tớ thấy trời đã tối rồi. Tốt hơn cả là chúng ta nghỉ một lúc.Lane nhìn xung quanh.- Chúng ta đi lên một chút nữa. Chúng ta lên cao hơn năm trước.Hai người tiếp tục đi. Họ đi tới một rừng thông. Lá thông kêu lạo xạo dưới chân họ.- Nói xem, Dave, cậu sẽ làm gì nếu gặp kẻ giết người ấy?- Tớ chưa biết. Còn tùy thuộc vào sự phản ứng của hắn.- Có thể có một khoản tiền thưởng. Cậu nghĩ thế nào?- Nếu hắn đã giết một người nào đó, đúng thế.- Còn tớ thì tớ sẽ nhào vào hắn. Hắn không thể làm tớ sợ hãi được. Tớ có khẩu ca-ra-bin này, nó có giá trị hơn hẳn các loại súng khác.- Người lái xe lúc nãy nói hắn là thằng điên.- Thế thì sao? Có gì làm thay đổi tình hình? Một viên đạn thì bao giờ cũng là viên đạn dù cho đầu óc của người ta mạnh mẽ hay yếu đuối.- Đối với tớ, điều đó chẳng có gì quan trọng - Dave đẩy mũ ra sau gáy và tuyên bố - Tớ muốn mặt đối mặt với thằng điên ấy tại khu rừng này.- Cậu nghĩ đúng! Phải có một người nào hạ gục hắn chứ.- Tớ muốn đấy là người khác chứ không phải là tớ.Hai người ra khỏi rừng. Họ đi sát bên nhau. Ngay từ đầu họ tưởng rằng mình đã nhìn nhầm. Nhưng thực tế họ thấy hắn đang đứng bất động giữa đám cỏ mọc cao vút. Hắn là một kẻ cao lớn. Người ta nói phóng đại là một tên khổng lồ. Hắn không đội mũ, cái đầu hói của hắn được quấn một dải băng đen từ hai tai ra sau gáy. Hắn đang đứng thẳng người và nhìn hai người bằng cặp mắt giận dữ như họ là những người đi săn trộm. Hắn có khẩu súng trên tay.Hai chàng trai nhìn thấy hắn cùng một lúc. Họ cùng dừng bước. Họ có cảm giác là hắn đã nhìn thấy họ hàng tiếng đồng hồ rồi. Nhưng thực ra mới chỉ có năm phút.- Trời! - Dave lẩm bẩm.- Yên lặng, mẹ kiếp. - Lane nói và bấm chốt an toàn khẩu ca-ra-bin.Bất chợt và rất nhanh chóng, tên khổng lồ chĩa súng bắn vào họ. Tiếng nổ của phát súng rền vang trong vô tận. Sau đó kẻ giết người quay gót chạy vào bụi rậm. Cả hai người thợ săn cùng nổ súng và đuổi theo hắn.- Chúng ta có bắn trúng hắn không? - Lane gào lên.- Tớ không biết.Họ lại đi sâu vào trong rừng, tới một khu rậm rạp nhất. Một sự yên lặng tuyệt đối. Hình như rừng đang bao vây lấy họ, đang chăm chú nhìn và đe dọa họ.- Có thể là chúng ta đã làm hắn bị thương. - Lane thì thào.- Không, nhất định là hắn đang nấp ở đây.- Hắn bắn không thạo lắm, đúng không?- Suỵt!Một sự yên lặng chết chóc đang ngự trị khu rừng. Bỗng họ thấy một vật gì đang động đậy.- Hắn kia rồi. - Lane nói.- Tới đó đi, đừng để hắn mất hút! - Dave bảo bạn.Hai người cùng nhảy chồm lên phía trước. Lúc này tên khổng lồ không đề phòng gì. Người ta có thể nói thân hình to lớn của hắn là một trở ngại. Hắn chạy những bước loạng choạng.- Rất khó trúng đích. - Lane nói.Bất chợt tên giết người quay lại, nhìn hai chàng trai qua kẽ lá và bắn vào họ. Một vài lá cây rơi lả tả. Hai người bạn nâng súng và bóp cò. Hai tiếng nổ nối tiếp nhau.Tên khổng lồ lại biến mất.- Hắn không đi xa được đâu - Lane thì thào - Chúng ta chia làm hai ngả để tìm hắn.- Trời sắp tối hẳn rồi. - Dave nói.- Này, anh bạn, đừng có tìm cách chuồn đấy, nếu không thì mọi người sẽ biết ngay chuyện này. - Lane vừa thở vừa nói.Đáng lẽ hắn không nên nói với mình như vậy - Dave tự nhủ khi hai người chia tay nhau. Họ đi những bước nhẹ nhàng, súng sẵn sàng nhả đạn - Hắn không nên nói với mình như vậy.Hai người đi thành một vòng cung rộng và không nhìn thấy nhưng vẫn nghe thấy bước chân giẫm lên lá của nhau. Dave khẽ nhấc từng cành cây. Anh có cảm giác là tên không lồ vẫn đang ở đâu đó, gần đây thôi. Tấm thân to lớn của hắn lẩn vào trong màn đêm đang buông xuống. Anh nín thở và bước tiếp.Bỗng anh nghe thấy tiếng cành cây gẫy ở phía sau. Tên khổng lồ lao vào anh. Trán hói, mắt nảy lửa vì giận dữ, chiếc sơ-mi kẻ ô vuông, tất cả những cái đó chắn đường anh. Tên khổng lồ, thằng điên, kẻ giết người lắp bắp một vài câu gì đó nhưng không nói lên lời.Dave chỉ bắn một phát. Tên khổng lồ rú lên. Súng rơi xuống đất và hắn ngã xuống. Hắn giãy giụa khá lâu, hai bàn tay to lớn của hắn ôm lấy bộ mặt đang méo xệch.Lại yên lặng. Tiếng nói của Lane vang lên.- Dave!Có một cái gì đó khiến Dave mím môi, cúi xuống tên khổng lồ. Một cái nhìn là đủ. Anh nghe thấy tiếng chân của Lane bước tới gần, tâm trí anh xáo động vì những ý nghĩ điên rồ. Anh đứng khựng tại chỗ, giương cao súng. Lane xuất hiện giữa bụi cây. Đây là lần cuối cùng hắn thấy Dave quỳ xuống, chĩa súng vào hắn. Không có thời gian để cất tiếng kêu, để kịp đề phòng và để chạy khỏi đấy, hắn đi thẳng vào họng súng.Một giây đồng hồ sau hắn chết.

 

 

Dave đi lang thang rất lâu ở trong rừng, tay ve vẩy khẩu súng. Đôi lúc anh nói một mình. Thỉnh thoảng anh nhắm mắt lại để bước tiếp cho đến khi vấp phải một vật gì đó.Anh tự nhủ: cần phải như vậy, để cứu Sally, ta không thể nào làm khác được. Phải, Lane sẽ cưới Sally và hắn sẽ làm cho cô ấy đau khổ. Không phải giết hắn rồi mà ta nói như vậy mà vì đây là bổn phận của ta. Chỉ có lý do ấy thôi. Ta không hối hận về cái chết của hắn cũng như của tên khổng lồ, thằng điên, gã giết người. Sau này ta chỉ nhớ có mỗi một việc: ta đã kết liễu cuộc đời của hai kẻ xấu, không mang lại hạnh phúc cho ai cả.Dave ngồi trên một mỏm đá trong đêm tối yên lặng và thanh bình. Hai tay ôm lấy đầu, anh ngồi hàng giờ như vậy. Anh đã khóc nức nở nhưng rồi kịp chặn lại. Anh nhắc đi nhắc lại nhiều lần rằng Lane không xứng đáng với lòng tin cậy của mọi người, rằng hắn sẽ làm cho Sally quá khốn khổ. Và Dave chỉ có thể nhìn cô như vậy suốt đời thôi. Nhưng ta đã thành công trong việc ngăn chặn điều đó - anh nghĩ. Nhờ vào hành động giết người, anh đã ngăn chặn được một tai họa lớn. Anh đã rất can đảm. Phải, rất can đảm. Anh không ghét bỏ gì Lane... Ý nghĩ ấy làm anh yên lòng. Không, ta không ghét bỏ gì Lane. Chi tiết này là chủ yếu. Nó thay đổi tất cả. Không phải sự hằn thù đã thúc đẩy Dave giết người, đây là một sự đòi hỏi một cách khắc nghiệt của luân lý.Và rồi trời hửng sáng, những tia sáng xuất hiện ở phía đông. Dave chậm chạp bước đi, khẩu súng trên vai đập vào người anh theo nhịp bước. Không khí mát mẻ đầy sức sống.Anh đứng lại khi một chiếc xe ô-tô chạy đến. Anh quay lại nhìn chiếc xe với cặp mắt mất ngủ.- Dave!- Có tôi.Có ba người ngồi trên ghế trước. Đó là những người bạn cùng xóm.- Cậu biết chuyện chưa?- Chuyện gì?Họ đưa mắt nhìn nhau với vẻ hối tiếc. Không ai muốn nói trước cả. Nhưng rồi người ngồi giữa cúi mặt xuống nói:- Nhưng mọi người cũng sẽ biết thôi, Dave. Hắn không thể mang cô ta lên thiên đường được nữa rồi.Một người khác, người lái xe, nói thêm:- Cho đến cùng, Sally rất can đảm. Khi kẻ điên rồ đe dọa người cha thì cô gái đã lăn xả vào hắn. Nhưng gã ta có một khẩu súng...Phản ứng của Dave trước tin này làm anh đã phát điên lên. Cả một ngày dài, mọi người cho anh là một người mất trí. Cuối cùng có nhiều cảnh sát đi theo anh vào rừng và anh chỉ cho họ hai xác chết. Anh kể cho họ chuyện đã xảy ra một cách chi tiết. Sau đó anh yêu cầu họ hãy giết mình đi.Anh sẽ bị kết án tử hình, tất nhiên. Khi việc khai báo của anh đã xong, những người trong gia đình đi theo anh ra nghĩa trang. Mộ của anh nằm bên mộ Sally.Khi những người kể chuyện nói xong, để kết luận, bao giờ họ cũng nói thêm rằng gần đấy có một cây cổ thụ, vào thời gian nhất định trong ngày, tỏa bóng râm của nó giữa hai ngôi mộ như để sum vầy họ lại.