"hế nào tôi cũng giết một người".
Tủ kính trong suốt, tôi đứng trước, tủ kính đủ quái tượng hình hài xếp trăm bề trăm hướng. Tủ kính trong suốt, tôi thấy rõ như thấy tâm hồn tôi ngổn ngang trăm mối. Tôi mĩm cười một mình. Không có gì lạ, chính tôi ngạc nhiên tôi đầu tiên. Làm thế nào cười được với một bức tượng thạch cao, cẩm thạch... không phải dễ, nhưng không vì thế mà khó được. Nào tôi cười với quái tượng trong tủ kính kia đâu, tôi đã cười cho chính tâm hồn tôi đấy chứ.
Tôi đi một mình trên hè phố đông người như tự thuở nào tôi vẫn đi như vậy. Tôi không đi cùng một ai nào hết, nhất là một người con gái. Nhưng đừng bảo rằng tôi cô đơn. Tôi vô cùng hạnh phúc với thứ ấm cúng riêng tâm hồn tôi. Không ai hiểu được vì không ai nhìn thấy được. Tâm hồn tôi chỉ trong suốt với riêng tôi, họa chăng thêm một người thứ hai nữa. Chỉ có hai, chung quy rồi tôi biết được chỉ có hai người thôi. Tôi vẫn đi trên hè phố, tôi mang theo một người trong tâm hồn tôi. Bao năm rồi vẫn vậy.
Đường phố đông hay đường phố vắng. Đường phố có sang trọng cũng là đường phố của người. Tôi đâu cần một nhân dáng nào trong số đông kia, tôi thiết gì một người con gái nào khác. Thủy chung vì em không còn là em nữa. Tôi biết rõ như vậy. Tôi vẫn mang em trong hồn tôi trong suốt đoạn đời còn lại này. Tôi không bảo đoạn đời thừa. Nếu cần xác định, tôi nói rằng đoạn đời đầy đủ ý nghĩa của nó, có vui không cười và có buồn không khóc, không khác gì bức tượng trong tủ kính kia. Làm sao vui với cảnh tượng nào đó bên ngoài khi nghĩ rằng em không còn là em nữa, làm sao buồn khi tôi thấy rõ em trong tôi.
Đã có một lần tôi nghĩ rằng, sau này tôi sẽ chết nếu không có em. Tôi chỉ dám nói tôi không có em, chứ không nói rằng mất em, vì chẳng bao giờ tôi được em nên không bao giờ tôi mất em. Có ít nhất một người bảo tôi không nói thật, đó là em. Không trách được, chưa từng em nói, mai này tôi sẽ chết nếu không có anh. Chẳng nên ngạc nhiên khi em nói vậy. Ngày nay, tôi vẫn sống, vẫn thở, đi lại như mọi người gọi là sống trên đời này. Tôi vẫn biết vui không cười và buồn không khóc, tức là tôi có vui và có buồn. Xin em đừng nghĩ tôi không thật, dù tôi biết rõ không có một lần em nhớ đến tôi. Tôi vẫn sống, vẫn thở, vẫn đi lại, nhưng với cung cách khác và nhân dáng khác. Nụ cười nào đó, màu hồng nào đó tôi đã tô điểm cho đời tôi, rộn rã của thời mới lớn, náo nức của thời yêu em.
Khi tôi trở lại nơi đó, những buổi chiều của ngày xưa đón đợi. Tôi nghĩ rằng nếu tái diễn cảnh đời quá khứ, liệu tôi có thay đổi chung cuộc của ngày hôm nay? Tôi không dám nói được hay không. Vấn đề không có em chỉ là thời gian tính. Trước sau gì cũng thế mà thôi. Đã có người bảo rằng, yêu là không nói rất tiếc, yêu người cần người yêu lại là hạnh phúc của con người, yêu người không cần yêu lại là hạnh phúc của thiên đường. Tôi không dám nói những điều phi thường như vậy. Tôi vẫn là tôi mang đầy tội lỗi. Tôi chỉ biết một điều, dù em bội bạc thế nào đi nữa tôi vẫn yêu em. Tôi muốn trong một lần nào đó mai sau như một lần nào đó trong quá khứ, em phải bình thản khi gặp tôi, khi xa tôi em đừng mặc cảm đời em cưu mang một điều tội nghiệt.
Nếu phải xin một điều, tôi xin một lần tái diễn như xưa. Chung cuộc vẫn như thế, em vẫn như vậy, tôi trước sau không khác gì. Chỉ như thế thôi.
"Thế nào tôi cũng giết một người".
Con đường tôi đi lại những bước em đi. Cẩn thận thế nào rồi cũng lang thang. Tôi rời bỏ mái nhà bao năm sinh trưởng, tôi lạc mình vào phố xá đông người, tôi dẫn tôi quanh quẩn đi hoài. Cà phê làm tôi tỉnh táo đẻ thương em nhiều, thuốc lá mơ màng tôi nhớ em hơn, tình khúc nào cũng đưa tôi về thứ tình yêu vô vọng. Có một nhạc sĩ nói, hãy cố yêu người mà sống, tôi không độ lượng và từ bi được như vậy. Tôi cố quên người mà sống
Tôi chán chính con người tôi, nhưng tôi không phủ nhận đời sống tôi. Đôi khi trên lầu cao, tôi cảm thấy mặt đất là nơi yên tĩnh cuối cùng. Tôi muốn làm thân chim bay ra khỏi nơi nương tựa chênh vênh. Vì tôi làm không được nên tôi còn đứng lại. Có khi ngoài phố thị tôi cảm thấy bánh xe lăn có thể đưa tôi về nơi an nghỉ hoàn toàn, một nơi khác hẳn những nơi tôi đã gặp, đã đi qua. Nhưng chắc gì đó là nơi tuyệt đối, nơi yên lặng hơn nơi đây. Tôi không tin nên tôi vẫn đi tìm.
Quanh co làm sao rồi cũng đến trường. Tôi vẫn muốn đến lúc nào đó điều khiển được chính tôi, hành động tôi như ngựa bất kham, tôi bước theo thói quen của đời mình.
Tôi ngồi trong quán nước, tôi đi trong hành lang, tôi có nhiều mẫu chuyện, xếp đặt nhiều ý tưởng, nhưng tôi chưa bao giờ nói gì với Châu hết. Tôi gặp Châu lần đầu trong giảng đường, thứ địa ngục mà bây giờ nàng cùng số đông người đang tự đày trong ấy.
Tôi đến trường không phải để vào giảng đường, tôi đến trường để chẳng làm gì cả. Mặc dù có lần tôi vào nơi địa ngục ấy. Khi tôi mời Châu vào một ghế trống, nàng chẳng chịu hiểu rằng tôi muốn làm quen với nàng. Châu có thói quen của một người con gái đẹp, xem đó là chuyện tự nhiên, xem đó là chuyện phải xảy ra như một cộng vào một bằng hai. Tôi chẳng cần biết điều đó đúng hay không. Tôi hỏi nàng theo thủ tục của một người muốn làm quen với một người. Tôi được trả lời lấp lửng, có nghe không thể biết được điều gì hơn. Đại khái nàng cho biết tên Châu, ngày xưa học ở một trường nữ rất khiêm tốn nên thiết tưởng một ai nào khác không cần biết đến làm gì. Nhà ờ một nơi thư đi không đến, người tìm không ra (Châu cũng giống như Tuyết ngày xưa vậy thôi). Khi tôi đề nghị mời nàng đến một nơi giải trí nào đó, Châu trả lời không phải là chuyện cần thiết và cám ơn tôi thêm một lần nữa.
Buổi chiều nào đó, tôi gặp Châu trong thư viện. Nơi hẹp thế này dễ cho người ta bắt chuyện với nhau, hơn nữa sự gặp gỡ không phải là sự tình cờ. Tôi hỏi nàng để mượn một tập cours tôi đã có rồi. Châu bảo cours Châu chỉ để Châu học chứ không để cho người khác mượn. Tôi lại đề nghị mượn tập ghi bài. Châu trả lời nghe giảng chứ không chép lời giảng. Thế thì tôi cho Châu mượn tập ghi bài của tôi. Châu nói nàng chỉ hiểu khi đọc chữ của nàng viết thôi. Tôi không hỏi thêm gì nữa vì không biết chuyện gì để nói. Tôi lật sách đếm trang và làm thơ, viết xong lại xóa. Tôi biết Châu không học được, suốt buổi nàng không đọc hết một trang. Châu ra về trước tôi một khoảng thời gian ngắn. Châu hỏi tại sao tôi quấy phá không cho nàng học. Tôi trả lời không có ý định như vậy.
Có lần tôi đem tặng nàng một bản nhạc của Phạm Duy, tình khúc ví người con gái là tiên nữ bị đày xuống hạ giới làm người. Tôi đón Châu tại vườn thực vật của trường, nơi tương đối vắng lặng nhất. Tôi nghĩ rằng nàng nhận thì chẳng có gì phải nói, nếu nàng không nhận, tôi thối lui cũng không có ai nào khác biết được. Quả nhiên như điều tôi dự liệu. Bao giờ điều mong ước của tôi cũng không thành, nhưng điều dự tính của tôi lúc nào cũng xảy ra đúng như vậy. Tôi hỏi tại sao nàng không nhận, Châu nói không muốn thọ ơn ai. Tôi nói Châu nhận chính tôi là người mang ơn. Nàng vẫn ngoan cố. Tôi nói khi nào Châu cần bản nhạc cứ hỏi, xin đừng ngại. Nàng bỏ đi, từ đó chúng tôi không còn nói chuyện với nhau nữa.
Tôi vẫn đến trường mỗi ngày, vẫn đi trên những con đường nhiều bóng mát. Cây là điệp nên hoa vàng phủ đầy trên lối, nhất là vào tháng năm, buổi trưa vang tiếng ve kêu. Theo tôi như thế là buồn. Trời nắng hay mưa tôi vẫn lang thang trên những con đường ấy. Chỉ khác khi mưa tôi đi dọc trên những hành lang vắng người hay đứng nhìn cây cối trơ xương trên bầu trời trắng đục. Tôi lao vào màn nước, đến một nơi nào đó mong rằng không còn ai.
"Thế nào tôi cũng sẽ giết một người".
Quán cà phê, một góc vỉa hè. Buổi sáng bắt đầu thật sớm, bắt đầu bằng những giọt cà phê đen lóng lánh rơi lăn tăn trong ly thủy tinh. Buổi tối thức thật khuya mắt mở trừng trừng, nghe tiếng côn trùng rả rít, nghe tâm sự mình nói với chính mình. Tôi nhớ lại hình ảnh những chiều đã qua, thống khoái lại cảm giác đã hưởng thụ như những con thú nhai lại phần cỏ đã ăn trong một lúc nào trước đó. Tôi dựng lên phong cảnh, tôi tạo nên cốt truyện và từ đó tôi đối thoại với em trong sự sắp xếp của tôi. Từng đêm tôi miệt mài với những mẫu chuyện vụn vặt. Tôi đạo diễn, tôi thủ vai chính và chỉ tôi làm khán giả. Tất cả mọi câu chuyện đều có kết cuộc theo ý muốn của khán giả khó tính, bao giờ cũng vui vẻ và êm đẹp.
Em đi trên đường thật vắng vẻ, con đường tôi chưa được thấy bao giờ, thời gian là buổi chiều, nếu có thêm mưa rơi càng tốt. Em trong hình ảnh áo trắng mang cặp sách, có lẽ em đang trở về nhà. Trời mưa lạnh mà gió lại nhiều, em đi co ro thật đáng thương (em bao giờ cũng đáng thương hết ngay cả lúc em đáng ghét nhất). Trên đường ấy chỉ có tôi đi sau lưng em, không biết đi từ lúc nào, một khoảng cách đủ nhìn rõ. Thú thật đến bây giờ tôi vẫn khó chịu vì sự sắp xếp tiêu cực ấy. Khán giả tôi muốn rằng phải có sự đi song đôi, phải có đối thoại xảy ra giữa hai người nhưng đạo diễn tôi vẫn dựng nên tình cảnh như vậy. Thời gian qua không lâu lắm, dĩ nhiên cảnh sắc càng lúc càng hoang liêu và ảm đạm. Mưa vẫn lất phất như tự bao giờ. Vào một lúc bất ngờ nhất, có sự xuất hiện một số bóng đen, khuôn mặt tên nào cũng phải thật gian ác, chúng nhất định phải bắt em cho kỳ được (mục đích làm gì tôi không nghĩ nên chẳng viết ra đây, điều cần thiết nhất có bọn chúng để làm em kinh sợ). Quả nhiên, em kêu rú lên hoảng hốt thật sự. Chúng vây lại thành vòng tròn, em cố sức lẩn tránh những bàn tay thô bạo. Chỉ còn vài giây nữa em lâm nguy, tôi tiến đến kịp lúc. Chiến trường thanh toán trong chớp mắt. Em bàng hoàng lẫn vui mừng khi nhận ra tôi là vị anh hùng đã cứu thoát nàng. Em nói rằng xem anh vậy (?)... mà tài giỏi quá. Em xúc động vì hành động ấy. Em hối hận ví từ trước đã cố tình làm anh điêu đứng. Em chân thành cảm tạ nghĩa cử cao đẹp. Em hứa hẹn từ nay thân thiết với anh hơn. Không bút mực nào tả xiết nỗi vui mừng của tôi lúc ấy, tôi nói sẽ đưa em về tận nhà, em cứ an tâm khi có tôi bên cạnh, đường đời em từ nay sẽ có tôi chăm sóc. Hãy tin tưởng đi em, hãy tin tưởng rằng anh bao giờ cũng đủ sức bảo toàn đời sống em chu đáo. Lúc đó chúng tôi tiếp tục đi, tôi nói với em rất nhiều, nhưng tôi không nhớ đã nói gì, tôi vào giấc ngủ mãn nguyện.
Những câu chuyện tôi tạo nên bao giờ cũng vậy. Từng đêm tôi tự dựng ước mơ, tạo niềm tin qua tháng ngày lặng lẽ. Giấc ngủ tôi bắt đầu chập chờn và ác mộng. Tôi bị ám ảnh bởi hình ảnh em, tôi loanh quanh hoài mối tình tôi u tối.
Buổi sáng thức dậy từ lúc tiếng chuông chùa công phu hay tiếng chuông nhà thờ rộn rã. Buổi sáng thức dậy đôi mắt cay sè. Buổi sáng bắt đầu ra phố, bắt đầu những giọt cà phê đen lóng lánh. Ngồi co ro chắt chiu từng ngụm cà phê, từng hơi thuốc lá, ngắm từng chiếc áo trắng đến trường. Em có bao giờ còn trong số áo trắng kia, trong lứa tuổi người ta gọi là hoa niên, gọi là hứa hẹn. Em thản nhiên từ bỏ để bước sang đời sống khác, có lẽ phiền muộn hơn nhiều. Nên tôi còn tiếc chi mỗi ngày mỗi buổi chui vào giảng đường. Bây giờ buổi sáng như thế, buổi trưa giống buổi sáng, buổi chiều không khác gì buổi trưa, buổi tối là sự lặp lại. Ngày và đêm của phố xá, của quán nước, của tiếng nhạc và lang thang. Ra đi khi đường phố vắng lặng và trở về với đường phố không người, nghe gió tru tréo đời cay nghiệt, nghe dế rỉ rả đời khinh bạc.
Tôi thật sự rời bỏ học đường, tôi thật sự sống đời phố xá.
Tôi bắt đầu nói chuyện với Nguyệt để tôi bắt đầu uống cà phê ký sổ. Nguyệt có vẻ đẹp của cô hàng quán, giọng nói của dân buôn bán, có đời sống không mưu tính xa xôi. Nguyệt khác Tuyết, Nguyệt có sự thành thật, nhất là bội bạc có báo trước. Tôi quen Nguyệt khi tôi biết rằng không còn gặp lại Tuyết nữa.
Trong ánh sáng vàng mù của quán nhỏ, tôi muốn nhớ một người này để quên một người khác. Khi quán được trả về sự yên lặng như ngoài đường phố kia, tôi nói với Nguyệt tất cả những gì tôi định nói với Tuyết. Sự khó khăn đối Tuyết ngày xưa như lần đầu tiên hút thuốc phải điếu Bastos. Sự dễ dàng đối với Nguyệt ngày nay như cùng thứ Bastos sau lần hút thứ bao nhiêu đó. Cũng cùng một thứ thuốc lá, cũng cùng một nhãn hiệu con gái nhưng hai lần không thể như nhau. Nguyệt hỏi rằng, sao ngày nào anh cũng có mặt ở nơi đây. Tôi nói, anh không thể vắng mặt ở nơi đây ngày nào, anh không thể sống nổi nếu trong một ngày anh không thấy em. Nếu anh không còn được gặp em, anh sẽ tàn tạ, anh sẽ chết héo úa, chết dần mòn, chết trong tuyệt vọng. Em cứ đếm số lần anh ký vào sổ là bao nhiêu lần anh nhớ thương em. Đã bao nhiêu lần anh trở về trong đêm khuya, một mình, anh mang theo ánh mắt em, mang theo đôi môi em, anh ấp ủ trong tim nụ cười em rạng rỡ. Tôi nói tự nhiên như cậu học trò nhỏ trả bài học thuộc lòng. Tôi nói mọi lần anh trở về, nhưng đêm nay anh ở lại với em. Anh ra đi một chốc, em đóng cửa rồi anh trở lại, mọi người không biết chúng ta gặp nhau.
