THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG  MỘT   Hòa bình chỉ có giá trị chút ít đối với những người đang chết vì đói khát hay lạnh giá.  Hòa bình sẽ không xua tan đau đớn của tổn thương vì tra tấn đối trong ý thức của những tù nhân.  Hòa bình không làm an lòng những ai đã mất người thân trong lụt lội do sự thiếu ý thức trong tàn phá rừng của những quốc gia lân cận.   Hòa bình chỉ có thể hiện diện ở những nơi nhân quyền đươc tôn trọng, nơi những con người được nuôi dưỡng, và nơi mà những cá nhân và những quốc gia tự do.  Hòa bình chân chính vơi chúng ta và với thế giới chung quanh chúng ta chỉ có thể được đạt đến qua sự phát triển hòa bình tâm linh.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG HAI   Trước nhất chúng ta phải giúp đở; rồi thì, sau đấy chúng ta có thể nói về những nguyên nhân gây ra thảm kịch.  Người Ấn Độ từng nói rằng:  nếu chúng ta bị một mũi tên độc bắn trúng, điều quan trọng đầu tiên là  phải rút mũi tên ra.  Không có thời gian để hỏi ai đã bắn nó, loại thuốc độc nào trên mũi tên, v.v…   Trước tiên giải quyết vấn đề, và sau đấy điều tra.  Tương tự như thế, khi chúng ta chạm trán với khổ đau của nhân loại, quan trọng là đáp ứng với từ bi yêu thương, đúng hơn là hỏi về xu hướng chính trị của những người mà chúng ta giúp đở.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG BA    Qua những nghiệp quả  ảnh hưởng, thế giới xuất hiện trong những cách khác nhau tùy những người nào đấy.  Như khi một quỉ đói, một vị trời, một người – ba chúng sinh – nhìn vào trong một bát nước, những nhân tố nghiệp quả làm cho người thấy nước thấy đấy là nước, trong khi vị trời thấy nước là cam lồ, và quỉ đói thấy đấy là máu.  Cùng một chủ đề, tùy năng lực của nghiệp quả, đối tượng xuất hiện một cách khác nhau đến mỗi chúng sinh.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG BỐN   Trong sự liên hệ giữa đạo lý và chính trị, nên có những sự nhận thức đạo đức sâu xa định hướng  cho những nhà hoạt động chính trị; con người và xã hội của chúng ta sẽ tiếp cận những lợi ích chín muồi sâu xa.  Thật ngớ ngẩn cho rằng tôn giáo và đạo đức không có chỗ trong chính trị, và rằng một người của tôn giáo nên tách biệt chính mình như một ẩn sĩ.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG NĂM   Chúng tôi tin tưởng trong công pháp và trong sự quyết tâm của con người.  Trong lịch sử của loài người đã từng chứng tỏ rằng nhân loại sẽ mạnh hơn là những khẩu súng.  Vì thế, mặc dù đối với chúng ta đây là một thời điểm khó khăn.  Chúng tôi tin tưởng một cách vững chắc rằng con người, nền văn hóa, và tín ngưỡng Tây Tạng sẽ tồn tại, sẽ lại phồn thịnh, phát triển, và thành công.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG SÁU   Quan hệ con người đặt cơ sở trên từ bi và yêu thương hổ tương quan trọng về cơ bản đối với hạnh phúc an lạc của nhân loại.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG BẢY   Thay vì buồn khổ, thù hận, và ganh tị chúng ta nên vui mừng hoan hỉ với sự thành công của những người khác.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG TÁM   Không giống như một kẻ thù ngoại tại, kẻ thù nội tại không thể tập họp lại và bắt đầu một cuộc trở lại một khi nó đã bị xóa tan từ trong tự thể.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG CHÍN    Có nhiều trường hợp làm chúng ta không công bằng, không chính đáng, phi lý, bất công, nhiều tham vọng, và  hung hăng.  Chung quanh chúng ta, mọi thứ đang xô đẩy chúng ta theo hướng ấy, thường thường qua một hứng thú nghiệp vụ quảng bá nào đấy người ta nghĩ rằng:  Ta phải sở hữu thứ này hay thứ kia; bằng không  cuộc đời ta sẽ đáng thương thế nào ấy.   Thế giới phô bày đến chúng ta một cách chủ yếu như sự tranh đua, phân chia thành “những người thắng” và những kẻ bại”, nhưng đấy cũng là một quan kiến sai lầm, suy nghĩ sai lầm.  Đấy là  một sự lướt nhìn vội vả trên bề mặt, điều ấy loại bỏ bất cứ sự truyền trao thừa tiếp nào vào trong bản thân, cũng như bất cứ sự thiền quán và phản chiếu nào.   THÁNG BẢY, NGÀY MỒNG MƯỜI   Sức mạnh của truyền thông cho dù trực tiếp hay gián tiếp, là một năng lực thật sự tác động trên chúng ta, điều chỉnh thái độ của chúng ta, khẩu vị của chúng ta, và tư tưởng của chúng ta một cách chắc chắn.  Giống như tất cả mọi quyền năng, nó không thể bị áp dụng một cách ngẫu nhiên, tình cờ, hay tùy ý.  Nói cách khác, năng lực ấy có thể trở nên tùy tiện và vô trách nhiệm.   Sức mạnh ấy ban cho những người làm công tác truyền thông trách nhiệm có thể so sánh được như đối với  trách nhiệm của tôn giáo hay chính trị.  Trong cách riêng của họ, họ cống hiến để kiến lập và bảo vệ cộng đồng nhân loại.  Sự cát tường của cộng đồng ấy nên là sự quan tâm hàng đầu của họ. THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI MỘT   Sự rèn luyện tâm thức là một nghệ thuật.  Nếu điều này có thể  xem như là nghệ thuật, đời sống một người là nghệ thuật.  Chúng tôi không lưu tâm đến khía cạnh vật lý của nghệ thuật.  Chúng tôi chỉ đơn giản thiền quán và trau dồi tâm thức của chúng tôi.  Và khi mà sự xuất hiện ngoại tại được quan tâm đúng tầm mức, thiên nhiên trong hình thức nguyên sơ của nó cũng là nghệ thuật.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI HAI   chỗ thoái hóa; nếu chúng ta tin tưởng vào những người có những phẩm chất tương tự chúng ta, chúng ta sẽ dẫm chân tại chỗ; và nếu chúng ta nương tựa, tin tưởng, dựa vào những bậc có những phẩm chất vượt trội chúng ta, điều ấy sẽ hổ trợ chúng ta đạt đến địa vị tuyệt vời, cao thượng, siêu phàm.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI BA   Chúng tôi thỉnh thoảng nghĩ rằng hành động mang thực phẩm đến là một trong những gốc rễ căn bản của tất cả những mối quan hệ.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI BỐN   Nếu những học trò chân thành chỉ ra những sai sót của vị thầy (guru) và giải thích bất cứ thái độ mâu thuẫn nào, điều này, thực tế, giúp người thầy điều chỉnh thái độ ấy và sửa chửa bất cứ hành động sai sót nào.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI LĂM   Đối với một thiền giả đã có một trình độ vững chắc của sự ổn định nội tại và thực chứng, mỗi kinh nghiệm đến như một sự giáo huấn; và mỗi sự kiện, mỗi một điều trải qua được hiển bày như một loại kinh nghiệm học tập.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI SÁU   Khi một vấn đề vừa khởi lên, hãy cố gắng duy trì sự khiêm tốn, hãy giữ một thái độ chân thành, và hãy xem như rằng kết quả là hợp lý.  Dĩ nhiên, những người khác có thể lợi dụng tình thế của chúng ta, và nếu thái độ của chúng ta biểu hiện chỉ khuyến khích sự gây hấn phi lý, hãy tiếp nhận một thái độ cứng rắn vững chãi.  Tuy thế, điều này nên được hoàn thành với từ bi yêu thương, và nếu khi cần thiết để bày tỏ quan điểm và hành động đối phó mạnh mẽ của mình, hãy làm như thế mà không giận dữ hay với ý định bệnh hoạn.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI BẢY   Có những loại khác nhau của vướng mắc trong quan hệ đến những chủ đề, đối tượng khác nhau; vướng mắc với hình thức, tướng mạo, âm thinh, mùi hương, cảm giác xúc chạm, v.v…và v.v…Tất cả những điều này một cách cá nhân là sức mạnh đủ để làm nguyên nhân cho nhiều vấn nạn và khó khăn.  Tuy nhiên, hình thức mạnh mẻ nhất của vướng mắc dường như là vướng mắc về dục tình, ở đấy chúng ta thấy vướng mắc bao hàm đối với tất cả năm giác quan (liên lụy).  Vì thế, nó là mạnh mẽ hơn cả và có khả năng cho những vấn nạn và tàn phá.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI TÁM    Mặc dù sự sinh làm người của mình, chúng ta có nên kiên trì trong khuynh hướng và thái độ ngã chấp bình thường của mình không, hay là chúng ta sẽ bị lãng phí một cơ hội to lớn.  Thời gian chúng ta ở thế giới này không nên là kẻ tạo nên rắc rối trong cộng đồng nhân loại.   THÁNG BẢY, NGÀY MƯỜI CHÍN   Đại từ bi và đại tuệ giác là những phẩm chất hàng đầu của Đức Phật.  Ngay cả trong thế gian hạn hữu, càng thông minh, và thành thạo, người ấy càng đáng được tôn vinh. Tương tự như thế, càng từ bi yêu thương, tử tế ân cần, và tế nhị dịu dàng, người ấy càng nên được tôn trọng.   Vì thế nếu chúng ta có thể phát triển sự thông tuệ và vị tha đến mức độ đầy đủ nhất, thế thì chúng ta thật sự tuyệt vời đáng khâm phục và xứng đáng để được tôn kính.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI   Vọng tưởng phiền não là một trạng thái của tâm thức rất rõ ràng: khi nó khởi lên trong tâm thức nó là nguyên nhân làm tinh thần nhiễu loạn, bối rối và băn khoăn trong cá nhân chúng ta.  Xa hơn nữa, nó là nguyên nhân của nhiều vấn nạn và khó khăn trong xã hội, thường thường trên mức độ quốc gia.   Ngay từ khởi đầu của văn minh nhân loại đã có những nguyên nhân của vấn nạn, rắc rối, và xung đột trong xã hội.  Nó là vọng tưởng phiền não thúc đẩy một người bị lôi cuốn vì nó và tấn công đến một người cùng phía mình và cảm thấy thù ghét cùng giận dữ với  phía đối phương.  Vì thế nó tạo nên nhiều sự chia rẻ trong cộng đồng nhân loại.  Tất cả những điều này xảy đến qua năng lực tiềm tàng của sự dính mắc hay chấp trước của tự ngã. THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI MỐT   Trong tình trạng hiện tại, không một ai có thể có đủ khả năng để cho rằng người nào khác sẽ giải quyết những vấn nạn đấy.  Mỗi cá nhân có một trách nhiệm để hổ trợ định hướng cho gia đình địa cầu chúng ta trong một chiều hướng đúng đắn.  Ao ước nguyện cầu thì không đủ; chúng ta phải trở thành những người dấn thân năng động.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI HAI   Trong trường hợp chế tạo bom, những người liên hệ là những nhà chuyên môn đặc biệt.  Họ tập trung vào những gì rất hạn hẹp và trở nên cực kỳ chuyên môn trong lãnh vực ấy mà không thấy những hậu quả rộng lớn hơn.  Nó là một loại quan kiến đường hầm, ống dẫn.  Cho đến khi nào họ còn tập trung vào đó, sự tự lừa dối sẽ hổ trợ.  Từ quan điểm khám phá, đây là một thành đạt lớn lao.  Trong quyền tư riêng của chính họ, trong phạm vi chính họ, họ đang làm những gì to lớn lạ thường.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI BA   Đạo sư hay vị thầy tinh thần, chịu trách nhiệm cho thái độ không thích đáng của người ấy. Trách nhiệm của người đệ tử không bị dẫn vào đấy.  Sự quy trách nhiệm thì ở cả hai.  Một phần là bởi gì người đệ tử quá vâng lời và cung hiến đến vị thầy tinh thần – một loại chấp nhận mù quáng đối với người hướng dẫn.  Điều đó làm hư hỏng người ấy.  Nhưng dĩ nhiên phần nhiều trách nhiệm được quy cho vị thầy tinh thần, bởi vì người ấy thiếu vắng tính vẹn toàn cần thiết để tránh khỏi tình trạng tổn thương tai hại ấy.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI BỐN   Khi qua những nghi lễ và hình thức trang trọng chúng ta tạo nên một không gian và môi trường tâm linh mà chúng ta đang tìm kiếm, thế rồi tiến trình sẽ có một năng lực tác động trên kinh nghiệm của chúng ta.   Khi chúng ta thiếu vắng một không gian nội tại cho kinh nghiệm tâm linh mà chúng ta mong cầu, thế thì những nghi thức trở nên chỉ là những hình thức đơn thuần, công phu bên ngoài.  Trong trường hợp này, rõ ràng, chúng mất đi ý nghĩa và trở thành những tập tục không cần thiết – đấy chỉ là một lời bào chửa, giải thích, hay an ủi cho một thời đã qua.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI LĂM   Ngoại tình có hậu quả tâm linh và xã hội tiêu cực.  Nó là nguyên nhân bất hòa giữa những người phối ngẫu và nó có một tác động có hại đối với con cái họ.  Hãm hiếp tệ hại nhất, làm tổn hại thân thể người khác bằng sức mạnh, đáng để đưa ra bàn cãi ở tòa án của luật pháp và làm tăng lên những vấn nạn xã hội.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI SÁU   Khi chúng ta bị những người khác lăng mạ, khiển trách, hay nói những lời khó nghe, mặc dù một niềm đau khó tả vô vàn khởi lên như một mũi gai đâm vào tim, nếu chúng ta nhận thức thấu đáo những lời giáo huấn, rồi thì chúng ta có thể nhận ra tính tự nhiên vô bản chất của những từ ngữ ấy, nó giống như tiếng vang.  Cũng giống như khi một đối tượng vô tri giác bị quở trách, chúng ta sẽ kinh nghiệm  sự xáo trộn tinh thần mỏng manh nhất.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI BẢY   Ngày nay chúng ta đối diện một số những vấn nạn.  Một số là tai họa thiên nhiên, điều này chúng ta phải chấp nhận và đối diện bằng những cách tốt nhất mà chúng ta có thể.  Nhưng những thứ khác là những vấn đề do loài người tạo ra bằng thái độ không chính đáng và tư duy xấu, điều mà chúng ta nên tránh.   Một trong những vấn đề khởi lên từ những hệ tư tưởng, hay ý thức hệ hay ngay cả những xung đột tôn giáo khi người ta chiến đấu với nhau, là đánh mất cái nhìn nhân bản, kết liễu mục tiêu cao đẹp của những hệ tư tưởng hay tôn giáo.  Tất cả những tín ngưỡng và những hệ thống khác nhau chỉ là những phương pháp để đạt đến một mục tiêu, mà điều ấy là cho những con người bình thường an lạc hạnh phúc trong cuộc sống.   Vì thế, không bao giờ chúng ta nên đặt những phương tiện lên tận cùng: tính nhân bản tối thượng ở trên mọi vấn đề và đấy là tất cả, nó đòi hỏi chúng ta phải duy trì trong mọi lúc.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI TÁM   Sự kiện hiện hữu vòng sinh tử luân hồi của tất cả chúng sinh là không có bắt đầu và không biết bao nhiêu lần trong những đời trước mỗi chúng ta đã từng hoàn thành vai trò của một bà mẹ.  Cảm giác của một bà mẹ cho đứa con của bà là một thí dụ cổ điển về lòng  yêu thương, hay tình yêu.   Vì sự an toàn, bảo vệ, và nuôi dưỡng con cái, một bà mẹ sẵn sàng hy sinh chính đời sống của mình.  Nhận thức điều này, con cái nên biết ơn bà mẹ của mình và bày tỏ lòng cảm kích bằng sự thực hiện những hành vi đạo đức.   THÁNG BẢY, NGÀY HAI MƯƠI CHÍN   Một trong những đặc trưng của giáo lý nghiệp báo là có một sự liên hệ tương xứng, xác định rõ ràng, giữa nguyên nhân và hiệu quả.  Không có chuyện rằng những hành động tiêu cực hay những việc làm không lành mạnh có thể cho kết quả trong vui sướng và an lạc hạnh phúc.  Vui tươi hạnh phúc, theo định nghĩa, là những kết quả hay hoa trái của những hành động tốt đẹp lành mạnh.  Vì thế từ quan điểm ấy, có thể đối với chúng ta không cảm hứng hay ngưỡng mộ quá nhiều đối với những hành động tức thời, nhưng đấy là những nguyên nhân thực sự của vui sướng.   THÁNG BẢY, NGÀY BA MƯƠI   Trong trạng thái ấy, “thân thể mộng ảo đặc biệt” được tạo thành từ tâm thức và từ năng lượng sinh lực trong thân thể.   Thân thể mộng ảo đặc biệt này có thể không phối hợp hoàn toàn với thân thể vật lý thô thiển và du hành ở những nơi nào khác.  Một phương pháp phát triển  thân thể mộng ảo đặc biệt này, trước nhất nhận thức giấc mộng như là một giấc mộng khi nó đã qua.  Rồi thì chúng ta khám phá rằng giấc mộng là dễ bảo (dễ điều khiển), và chúng ta có thể tiến hành những nổ lực để đạt được sự kiểm soát trên nó.   THÁNG BẢY, NGÀY BA MƯƠI MỐT   Chú ý sự hành trì thực sự hằng ngày của tôi, tôi để ít nhất năm tiếng rưỡi mỗi ngày để cầu nguyện, thiền quán, và học tập.  Trên tất cả những điều này, tôi cũng nguyện cầu bất cứ khi nào tôi có thể trong những thời khắc  trống không, hay thuận tiện trong ngày; thí dụ, trong bửa ăn và trong khi du hành.  Trong trường hợp sau cùng, tôi có ba lý do chính để làm thế: - trước nhất, nó cống hiến đối với sự hoàn thành nhiệm vụ hằng ngày của tôi; - thứ hai, nó giúp vượt qua một thời gian một cách hữu ích; - thứ ba, nó làm dịu sự sợ hãi!  Tôi thấy không có sự phân biệt  giữa thực tập tôn giáo và cuộc sống hằng ngày.