Tiếng nắp xoong rơi va xuống nền xi măng vang lên loảng xoảng làm con chị thức giấc. Nó ngẩng lên, quay đầu về phía cửa ra vào. Mặt trời đã lên cao từ bao giờ. Những tia nắng xuyên qua các tàu lá dừa in một mảng sáng hình khung cửa ra vào trên "chỗ ăn cơm” của nền nhà nơi mà con em đang lúi húi nhặt chiếc nắp xoong lên. Con chị nhíu mày, vừa ngạc nhiên vừa suy nghĩ. Mỗi buổi sáng khi thức dậy, hai chị em nó thường nằm nán trong bóng tối lờ mờ trên giường của chúng, nơi bị khuất bởi cái tủ đựng quần áo một lúc rồi mới bước xuống giường. Bóng tối dịu dàng trong "buồng ngủ" tạo cho chúng cảm giác bình yên khi thức dậy để chuẩn bị cho một ngày mới. Mẹ chúng có thói quen mở hai cánh cửa sổ cạnh bàn thờ, thắp hương cho chồng, rồi khép cánh cửa ra vào ở "phòng ngủ" trước khi rời căn nhà; cho nên, dù dậy sớm hay muộn, hai đứa thường ngửi mùi thơm của hương nhang và nhìn ánh sáng nhạt nhoà từ phía bàn thờ xuyên qua cái màn giăng khi chúng năm yên trên giường. Sáng nay, con em đã dậy sớm hơn nó từ lúc nào. Nhìn ánh nắng trên nền nhà "chỗ ăn cơm”, con chị đoán là nó đã ngủ quên. Hốt hoảng vì sợ trễ học, nó ngồi bật dậy, chun ra khỏi mùng. Khi tém thân mùng để quấn gọn và quăng lên nóc, khuôn mặt của con chị chợt sáng hẳn lên. Nó thở phào nhẹ nhõm vì nhớ ra hôm ấy là ngày không phải đến trường. Nghĩ đến ngày lễ, đến chuyện tối hôm trước và đến mẹ, nó vội vã hỏi em: - Má đâu rồi Vy? Con em vừa đậy cái nắp xoong vào hũ gạo vừa nói: - Má ở nhà đó chị! - Má ở nhà, mà ở đâu? - Ở trước "phòng thờ" đó. Con chị chạy ra "phòng thờ". Gọi là "phòng" cho sang nhưng nó chỉ là phần trước của căn nhà một gian chiều dài khoảng sáu mét và rộng bốn mét. Mẹ chúng đã dùng chiếc màn lớn giăng dọc theo cây đòn dông giữa nhà để chia hai khu vực riêng biệt: phía trước là nơi thờ Phật và thờ bố chúng gọi là "phòng" thờ, phía sau gọi là "phòng" ngủ. "Phòng thờ" có hai cửa sổ luôn luôn được mở rộng: một, sát bên cạnh bàn thờ ông bố hướng về phía cuối bức tường thành của khuôn viên nhà họ Hoàng và một, nơi mà bộ bàn ghế gỗ được kê sát đối diện hai bàn thờ, hướng về phía cổng ra vào trước nhà ông bà bác Cả. Cửa ra vào, được người thiết kế kế hoạch là nơi thông thương chính, bị bức tường thành phía trước chắn ngang nên muôn đời bị khép kín và khoá chặt. Bức tường thành trắng, cao và dài đã đóng khung căn nhà nhỏ vào khuôn khổ tường cao cổng kín chung với những căn nhà trong khuôn viên gia đình họ Hoàng khi mà cái cổng ra vào trước nhà ông bà bác Cả là nơi thông thương duy nhất của toàn đại gia đình với bên ngoài. "Phòng ngủ" được ngăn ra làm hai bởi cái tủ áo. Phần trong nơi giường lớn của hai chị em song song cạnh giường nhỏ của bà mẹ gọi là "buồng ngủ"; phần ngoài là khoảng nền nhà hẹp, nơi ba mẹ con thường ngồi ăn cơm và được gọi là "chỗ ăn cơm”. Chỗ này thường nhận ánh sáng ban mai chiếu vào khi cánh cửa ra vào, phụ trở nên chính, được mở ra. “Buồng ngủ” thường xuyên tối tăm vì không có một cửa sổ nào, thỉnh thoảng mới nhận vài tia nắng ban ơn trải dài từ "chỗ ăn cơm”. Sáng nay, trái với"phòng ngủ", "phòng thờ" không có ánh sáng mặt trời chiếu vào. Trong bóng tối lờ mờ, bà mẹ ngồi yên lặng trước bàn thờ nhìn những làn khói hương đang bay phảng phất trước mặt. Tiếng động phía sau không làm bà quay lại. Con chị đứng tựa chiếc ghế gỗ cạnh bàn học chăm chú nhìn mẹ thật lâu mà không thấy mẹ hỏi han gì, nên nó bước sang "phòng ngủ", hỏi con em: - Em "đánh răng” chưa? Rửa mặt chưa? - Chưa. - Chớ em làm gì vậy? - Em kiếm đồ ăn. - Chưa "đánh răng” sao ăn được? - Tại em đói quá! Con chị chợt nhận ra là nó cũng đang đói bụng. Hôm qua, mãi nghĩ đến những món quà Nô-en, cả nó và con em đã không ăn được bao nhiêu. Nó hỏi em: - Em kiếm cái gì trong hũ gạo vậy? - Em coi có cái gì ăn không? Con chị nhìn em thương hại. Lần nào cũng vậy, mỗi khi cô Út đi khỏi, nó thường lùng hái cây trái trong vườn và cất giấu vài trái mãng cầu nứt gai, hay sa bô chê vào hũ gạo nho nhỏ của mẹ nó; nhờ vậy chúng thường có thức ăn cho những lần đói bụng. Những ngày trước Nô-en, trái cây gần như không quan trọng đối với nó nên nó đã bỏ thói quen này. - Không có gì ăn đâu em! Chị sẽ cho em cái khác. Bây giờ đánh răng trước đã. Con chị bước khỏi nhà đi xuống bếp, con em lẽo đẽo theo sau. Đến bên chỗ ba viên gạch, nơi được coi là bếp lò, con chị đút tay vào cái hũ sành bốc một nắm muối hột, rồi chìa trước mặt em: - Em lấy muối này bỏ lên bàn chải đánh răng đi. Con em nghe lời chị, với lấy cái bàn chải nho nhỏ đầu tua tủa trong cái lon móc cạnh góc bếp, và đặt muối lên đó. Hai đứa đến cái lu gần giếng, lấy nước ngồi chải răng. Chải răng và rửa mặt xong, hai đứa ngồi trên bậc tam cấp ngó ra sân. Con em ngồi bí xị bên cạnh chị. Nó chờ đợi mãi mà con chị chẳng cho gì như đã hứa. Ngoài vườn, cây cối im lặng và yên bình. Sáng nay không thấy bóng dáng của cô Út, hay bất cứ một người lớn nào trong khuôn viên nhà họ Hoàng. Không nghe tiếng cô Út chửi, khu vườn trở nên hoang vắng vô chủ và con chị tí tửng đứng lên, giục em rối rít: - Em đi ra vườn với chị mau lên! Mau lên đi Vy! Con em bước vội theo chị. Nó đinh ninh là chị sẽ cho cái gì ăn. Thỉnh thoảng khi cô Út vắng nhà, con chị vẫn thường kiếm trái cây vườn cho nó và mỗi lần như thế chị nó thường nhường cho nó tất cả các trái cây hái được để nó ăn tha hồ. Trái với ước đoán của con em, con chị không đi len lỏi giữa những vòm cây ăn trái trong vườn để tìm trái, nó đến gốc vú sữa, và ngồi bệt tại gốc cây. Tháo hai chiếc dép nhựa ở đôi bàn chân ra, nó dùng chúng để vét đất cát vào thành một cái ụ. Con em ngạc nhiên. Nó chăm chú nhìn từng động tác của chị mà không đoán ra được chị nó sẽ cho ăn món gì. Con chị thấy em giương mắt chờ đợi thì thú vị lắm. Nó ra lệnh cho con nhỏ em ngồi chờ trên gốc rễ lồi của cây vú sữa, rồi hí hửng bỏ chạy vào nhà bếp. Vào bếp một lúc, nó lại chạy ra lu nước, chạy đến cây khế ngọt, rồi chạy xa tận đến khóm bông bụt tây. Một lát sau, nó trở lại chỗ con em đang ngồi, khệ nệ bày bao nhiêu thứ đặt gần nơi ụ đất. Tay thoăn thoắt, miệng huyên thuyên, nó không ngừng giải thích: - Nụ hoa bụt tây này là ớt, nước trong cái chén này là nước mắm. Chị cắt hoa bụt này vào nước để mình có nước mắm ớt. Lá khế này cắt nhỏ để làm hành chiên mỡ. Còn ca nước này là bột gạo. Con em nghe chị giải thích mà nó không thể nào hình dung được món ăn nào cho cơn đói bụng của nó. Còn con chị thấy em im lặng, tưởng được đồng lòng nên tiếp tục líu lo: - Bây giờ chị đổ bánh căn! Dùng cái muỗng con con để múc nước, nó cẩn thận dốc đứng từng giọt xuống mặt phẳng của ụ đất. Nó cố tình tạo ra những khoanh tròn nhỏ gọn cách xa nhau giống như những khuôn tròn trên lò bánh căn. Các giọt nước thấm vào đất cát tạo thành những khối tròn ướt, màu nâu đậm, khác biệt hẳn những chỗ đất khô và nhạt màu khiến ụ đất trông giống như cái lò bánh căn với các khuôn nhỏ bên trên. Mặt con em không biểu lộ một chút thú vị nào nhưng nó tiếp tục im lặng chăm chú nhìn trò chơi lạ mắt. Con chị cười cười, nói nói với vẻ tự tin. Nó hoàn toàn tin tưởng là con em sẽ thích cái trò chơi tự chế của nó. - Bánh căn chín rồi! Để chị múc ra cho em nghe! Bứt hai chiếc lá vú sữa ở cành non mọc sát gốc cây, nó dùng chiếc lá nhỏ như vật xúc để múc mấy cái bánh căn cát ra khỏi lò rồi đặt chúng trong chiếc lá vú sữa lớn hơn. Được năm “cái bánh căn đất cát” trên "cái dĩa", con chị nhặt hai nhánh cây vú sữa khô thanh mảnh làm đũa gắp mấy lá khế được xắt vụn lên làm hành chiên, rồi múc "nước mắm ớt" trong cái chén nắp keng đưa cho con em. - "Ăn” bánh căn đi Vy! Con nhỏ em đưa hai tay đón lấy “dĩa bánh căn” và "chén nước mắm" một cách miễn cưỡng. Nhìn chằm chằm "thức ăn sáng” quái lạ mà chị trao cho, khuôn mặt của nó xị dài ra. Nó trở nên bất động như bị hoá thạch. Con chị im lặng nhìn em. Đôi mắt nó di chuyển lên xuống không ngừng, lúc ở trên khuôn mặt con em, lúc ở đĩa bánh căn, và kiên nhẫn chờ lời em nói. Một lúc sau, đôi mắt con chị sáng lên, nó nhanh nhảu đặt hai “chiếc đũa” bằng nhánh cây vú sữa khô và thanh mảnh trên "dĩa bánh căn”, nói vui vẻ: - Chị quên! Phải có đũa mới ăn được chứ! Mặt con em càng lúc càng dài ra với đôi mắt sụp buồn và đôi mi chơm chớp. Phụng phịu một lúc, nó đưa đôi bàn tay nhận hai thứ mà chị nó cho là "thức ăn sáng”, rồi hạ thấp dưới bụng, cạnh hông, hỏi giọng trách móc: - Làm sao em ăn được mấy cái bánh đất cát này? Dứt lời con nhỏ hất cả "bánh căn” lẫn “nước mắm” xuống đất, nức nở: - Mấy cái này đâu phải đồ ăn sáng đâu! Con nhỏ chị sững sờ trước việc bất ngờ. Nó trợn mắt: - Ai cho phép em đổ đồ của chị? Không chơi ăn đồ ăn sáng thì trả lại chị chứ ai cho phép bỏ như vậy? Mặc dù con em không trả lời, chỉ rơm rướm nước mắt khóc, con chị vẫn chưa hết giận. Nó nhướng mày, định giảng đạo cho em thêm về thói tự ý tự thị; thế nhưng, chưa mở miệng đã nghe những tiếng cười khúc khích sau lưng: - Kỳ ghê! Làm sao mà ăn “bánh căn cát”được chứ! Quay đầu lại, nó nhận ra ba đứa cháu ngoại gái của ông bà bác Cả. Ba đứa con gái này là ba đứa con gái trong sáu đứa con vừa trai vừa gái của chị Trịnh, người con gái độc nhất của ông bà bác Cả. Chúng trong ba chiếc đầm hồng vải ren sạch sẽ mới tinh với những đôi mắt nhìn chắm chú. Hình như chúng đã quan sát trò chơi từ lâu lắm nhưng vì con chị mải mê với "công việc" của nó nên không hề hay biết. Những sợi dây ru băng cùng màu buộc gọn sau những đuôi tóc chải thẳng tắp và những đôi giầy hồng với vớ trắng làm rõ hơn sự trái ngược của vẻ đài các với nền đất lẫn cát mà ba đứa con gái này đang đứng yên trên. Chúng ôm búp bê nhắm mắt, mở mắt và sách hình màu. Con chị long mắt. Nó đang tức con em, lại bị nghe những lời nói ngạo, định trả đũa mấy câu gì cho đỡ bực, nhưng nghĩ mãi không ra câu nào cho hợp lý, đành phải lặng thinh. Cô "tiểu thơ bé nhất", khoảng ba tuổi, đang mút ngón tay cái chợt ngừng lại, lân la đến bên con nhỏ chị. Nó ngồi xuống cạnh "lò bánh căn”, ôm con búp bê trong bụng, giương đôi mắt đen lay láy, ngây thơ hỏi: - Cho "em" chơi không? Ánh mắt con chị dịu đi. Nó gật đầu: - Thuý Phi muốn "ăn bánh căn” hay muốn “làm bánh căn”. - Em muốn "làm bánh căn”. Con nhỏ chị nói một cách vui vẻ: - Được rồi, dì cho "em" "làm bánh căn”! Nó đưa cái muỗng cho bé Thuý Phi và bày con nhỏ cách đổ “bột” vào lò cát. Nhìn những hạt nước thấm dần trong cát, con bé thích chí cười khanh khách. Hai đứa chị của bé Thuý Phi, Thuý Phong và Thuý Phương, thu hút bởi trò chơi ngồ ngộ, ngồi thụp xuống bên cạnh em của chúng. Ba cái áo đầm xòe ra che trên cát, và hoàn toàn quây tròn cái "lò bánh căn” của con nhỏ chị. Con nhỏ em có thêm bạn, quên cả đói, chen vào ngồi giữa chị ruột của nó và con Thuý Phi để tham gia chung trò chơi mà nó chẳng thấy thú vị lúc bắt đầu. - Đến phiên em! Cho em đổ bánh căn với! Con chị nói với vẻ trang trọng: - Được rồi, ai cũng được đổ bánh căn hết! Nhưng mà, cái lò bánh căn này không phải như mấy cái lò bánh căn ngp; nhà lớn. Đặt mấy b đồ trên cái bơm nước rỉ sét, con chị lấy gàu xách nước. Một tay nắm lấy dây gàu, một tay ném cái gàu nhựa xuống giếng, nó giựt mạnh đầu dây cho miệng gàu ấn xuống mặt nước trong veo bên dưới. Nước tràn vào cái gàu chỉ độ một phần ba, nó đã vội kéo mạnh lên rồi hai tay thoăn thắt thu dần cái dây lên. Khi cái gàu lên khỏi miệng giếng nó nắm lấy cái quai đổ nước vào cái thau lớn màu xanh lá cây bạc màu. Nước đầy thau, con chị ra lệnh: - Cởi đồ ra tắm lẹ lên đi Vy!Nghe giọng thúc hối của chị, con em hiểu điều con này yêu cầu cấp bách và cần thiết lắm nên lật đật cởi áo và tut quần thật nhanh. Xối cho em ca nước thứ hai, con chị khám phá ra sự lạ. Nó hỏi:- Sao Vy có cái này?Nghe chị hỏi con em ngạc nhiên, dáo dác nhìn xuống hai chân. Chợt thấy những vết tím bầm trên bắp vế, nó bật khóc nức nở:- Bác gái béo em.Con chị sững sờ  một lúc rồi ôm chặt con em lại:- Nín đi! Nín đi Vy! Khóc to, bác gái nghe, ra béo nữa cho bây giờ! Con em hết hồn, im bặt một lúc rồi tiếp tục thút thít khóc. Con chị chết lặng theo từng tiếng khóc của của em. Nó tự trách là đã không kêu con em chạy trốn chung nên con em mới bị chịu trận một mình. Trân trân nhìn những vết bầm tím, nó tưởng tượng bàn tay của bà bác gái ngoắy vào đùi của em mà thấy oán ghét bà bác Cả vô cùng. Xối nước không ngừng vào những vết bầm, nó muốn những giòng nước kia có thể làm trôi đi, làm nhạt đi và xóa đi những vết bầm tím bầm trên làn da non của con em. Lau khô người và mặc quần áo xong, hai chị em vào nhà ngồi im lặng. Chúng chờ đợi tiếng kêu bất chợt nào đó của cô Út hay chị Cựu để được nhận những món ăn thừa hoặc là đón nhận cơn đói hành hoành trước khi chìm trong giấc ngủ bên nhau.Tối hôm ấy, cái bóng đèn dầu bị bám đầy muội khói đen không thể làm cho căn phòng tối đen sáng sủa thêm hơn, nên hai đứa nhỏ đã chấp nhận ngồi im trong tối khi màn đêm buông xuống, để nghe muỗi vo ve và ngắm những ngọn đèn điện xa xa. Buồn rầu trong bóng tối  một lúc, con chị gợi ý trò mới:- Tối nay chắc mình không có cơm đâu. Mình đọc sách trong giường nghe Vy?Con em im lặng. Nó hiểu là những buổi chiều khi cô Út không đem cơm ra cho chúng ăn, chúng có thể vào cái sân gạch đi lẩn quẩn để gọi cho bà nội và các cô là chúng chưa được ăn cơm và cho chúng những chén cơm thừa. Chiều hôm ấy không phải là buổi chiều thích hợp cho chúng có dịp lảng vảng trong sân gạch trước bếp nhà nội và bác Cả nên cả hai ngấm ngầm từ bỏ cái thói này. Con em hỏi:- Mình đâu có đèn điện đâu mà đọc sách trong giường hả chị? Để đèn dầu trong giường cháy mùng làm sao?Con chị lắc đầu:- Chị đâu có dùng đèn dầu, chị dùng đèn sáp chứ!Mò mẫm đến “phòng thờ”, con chị tìm những mẫu nến ngắn, còn thừa mà mẹ chúng đặt một góc bên cạnh quả bồng. Châm lửa đốt sáng ngọn nến, nó bảo con em tìm sách và truyện hình mà mẹ chúng mua cho khi bà còn đi buôn bán, rồi lần vào buồng ngủ chun vào mùng. Sau khi đặt những cuốn truyện ở giữa kẽ mùng và hai cái gối trên đầu giường, con chị nhỉu những giọt sáp nóng trên mặt chiếu giữa chỗ nằm của hai đứa, rồi cắm chặt cứng khúc nến đang cháy vào. Chọn xong cuốn truyện vừa ý, hai đứa đặt lưng xuống nằm song song hai bên ngọn nến, đâu gáy sách vào nhau, im lặng lật lật mở mở từng trang. Hết cuốn truyện hình, con em ngáp dài nhắc chị:- Đèn sáp cháy hết rồi kìa. Chị thay cây đèn sáp khác mau đi chớ cháy chiếu đó! Em không đọc nữa, em ngủ đây!Con chị nghe lời em; nó châm khúc nến khác lên chỗ ngọn nến sắp lụi tắt. Lần này, nó nằm trong tư thế thoải mái hơn bởi vì  con em  đã xoay người vào trong và chừa cho nó cả một khoảng rộng. Nghiêng người một bên, vòng cánh tay phải quanh cây nến và dựng cuốn sách thẳng ngay sau ngọn lửa, nó ung dung xem hình và đọc những câu hỏi đáp trong các bong bóng đối thoại. Hết cuốn sách hình, nó vói trên đầu lấy cuốn truyện cổ tích đầy chữ để đọc tiếp. Nó không ngại đọc những cuốn truyện không hình và chi chít chữ, cũng không ngại đọc đi đọc lại những cuốn sách cũ nhiều lần bởi vì nó luôn luôn có  những cảm giác nhẹ nhàng và thích thú sau khi đọc hết câu truyện. Những nhân vật lương thiện trong truyện thường có một kết thúc tuyệt đẹp và hạnh phúc khiến nó tin tưởng và hy vọng sẽ được may mắn như họ nếu như nó sống tốt như những nhân vật chính diện ấy.Tiếng ngáy khò khò của con em và những giòng chữ nhảy múa đàng sau ánh lửa của ngọn nến khiến đôi mắt con chị từ từ sụp xuống. Bàn tay phải của nó dần dần ập cuốn sách đang mở xuống mặt chiếu và ngọn nến gần đó tiếp tục thiêu đốt sáp ngắn dần cho đến khi nó cháy lan trên mặt chiếu. Lửa từ từ cháy lan một khoảng trên mặt chiếu mà hai đứa vẫn nằm yên lặng ngáy khò khò. Chúng ngủ say cho đến khi  ngọn lửa cháy táp đến cánh tay phải của con chị và làm nóng lưng của con em, cả hai bừng dậy, hoảng hốt la to:- Cháy! Cháy!- Chết rồi! Cháy chiếu rồi! Cháy tay chị nữa!Bàng hoàng trước ánh lửa cháy bùng, con em ập đại chiếc gối đang ôm vào. Ngọn lửa ngoan cố tiếp tục liếm vào cuốn sách gần đó. Con chị lật đật phụ em lấy thêm gối dập mạnh vào cho đến khi đóm lửa tắt ngúm. Hoàn hồn sau khi thoát được cơn hiểm họa, hai đứa nhỏ chun ra khỏi mùng. Con chị lật đật đến bàn thờ của ba nó, giương cánh tay phải trước ngọn đèn dầu xem xét. Lớp da mỏng gần cùi chỏ cho đến nửa phần bên dưới của cánh tay phải bị cháy đến ửng đỏ như muốn lòi những sợi gân máu và thớ thịt bên trong. Ngướng cổ nhìn theo hướng cánh tay đưa cao của chị, con em thất đảm khóc la bai bải:- Trời ơi! Chị bị cháy lòi thịt rồi! Tay chị bị thủng rồi! Hu hu... hu... hu.Những tiếng la khóc của con em giật thót tim con chị. Chúng đưa con chị trở lại thực tế trong lúc tâm trí của nó bị hoàn toàn khống chế bởi cảnh cháy kinh hoàng và cánh tay bị cháy phỏng. Nó lúng túng chưa biết xử sự như thế nào, con em đã xô cửa ra vào chạy ra khu vườn đêm, la khóc ầm ĩ:- Hu...hu...hu... cô Sáu ơi! Bà nội ơi! Mau ra cứu chị con! Chị Hạ con bị cháy rồi! Bị cháy tay gần chết rồi!Tiếng khóc la của nó làm  kinh đảm những con chim  ăn đêm. Chúng kêu lên oang oác và vụt bay ra khỏi các lùm cây. Từ trong góc nhà kho của bà nội, con Kiki xổ chồm ra sủa inh ỏi như muốn giúp nó đánh thức tất cả mọi người trong ngôi nhà lớn, nhà cô Sáu, và nhà bếp thức dậy.Cô Sáu mở bật cửa nhà cô và chị Cựu mở cửa nhà bếp hớt hơ hớt hãi, hỏi dồn:- Chuyện chi rứa Vy? - Chuyện chi rứa?Con em tức tưởi vừa khóc, vừa nói:- Chị con bị cháy tay gần chết rồi!Bà nội, và cô Út lục đục mở cửa sau của ngôi nhà lớn, dáo dác hỏi:- Chi rứa? Chi rứa?Cô Sáu như bị sét đánh ngang tai, trả lời thay cho con em:-Tụi hắn đốt chi ngoài nớ mờ con Hạ cháy tay!Bà nội rụng rời:- Mần răng mà như rứa?Cô Út cằn nhằn:- Hai đứa ni phá như giặc, ban ngày phá chưa đủ, đêm còn đốt phá!Bà nội gắt:- Im coi nờ! Nói chi mờ nói nhiều rứa! Để tau hỏi hắn mần răng tụi hắn bị cháy?Con em thút thít:- Tụi con đốt đèn sáp đọc truyện nên chị Hạ bị cháy tay.Bà nội hốt hoảng:- Tụi mi chạy mau ra ngoài nớ coi hắn ra mần răng rồi! Mau lên đi nờ!Nắm tay con em bước theo hai cô Sáu, cô Út, và chị Cựu, bà nội an ủi nó:- Để tau nói hai cô lo cho chị mi, đừng khóc nữa!Những tiếng nói  văng vẳng và những bóng người  lố nhố hướng về phía căn nhà nhỏ làm con chị càng lúc càng lo sợ. Chiều hôm nay nó đã trốn thoát chuyện tàn phá một bụi hoa nhưng bấy giờ chắc chắn là nó không thể trốn khỏi cái tội đốt giường, đốt tay. Bồn chồn lo sợ với cảnh bị phạt trong tưởng tượng, nó quay đầu khắp nơi để tìm một chỗ trốn. Trong khi nó không tìm ra một chỗ ẩn nấp kín đáo trong căn nhà quá nhỏ, cơn nhức nhối  hoành hành dữ dội trên cánh tay bị bỏng. Vô vọng với tình trạng tiến thoái lưỡng nan, nó  đứng yên một chỗ cho đến khi đối diện với tất cả mọi người trước mặt.Cô Sáu lo lắng hỏi:- Tay mi cháy ở mô đưa cho tau coi coi nờ?Con chị lặng lẽ chìa cánh tay bỏng. Cô Út rọi chiếc đèn dầu lấy từ bàn thờ ông bố sát vào tay nó. Và cô Sáu chép miệng:- Ngủ chi mờ cháy đến như ri không biết rứa!Bà nội giục rối rít:- Mau tìm nước mắm chế cho hắn. Nước mắm trị  phỏng đó! Cô Sáu y lời nội bảo. Sau khi kêu con chị đứng ngoài bậc thềm tam cấp, và bắt nó chìa tay ra sân,  cô trút khoảng nửa chai nước mắm trên vết bỏng  Con chị la ơi ới:- Rát quá đi! Nhức quá cô ơi!- Rát như rứa mới mau lành. Chỉ có nước mắm mới trị được phỏng thôi. Cô Sáu nói.Con chị ôm cánh tay, khom lưng ngồi trên bậc tam cấp, vừa khóc vừa la:- Đau quá đi! Rát quá đi! Chị Cựu an ủi:- Ráng chịu đau một tí để mau lành!Cô Út đe:-  La đi! Mi cứ la to khóc lớn đi cho bà Cả biết. Lúc nớ đừng trách răng mờ bị chửi! Con chị ngưng bặt la khóc mà thay bằng than vãn:- Nước mắm hôi quá đi! Thúi quá đi! Cô Sáu nói với chị Cựu:- Mi ra nhúng khăn lau xung quanh chỗ phỏng cho hắn dùm cho tau để tau coi tụi hắn đốt mùng màn ra răng.Chị Cựu vừa gật đầu ưng thuận, con em đã nhanh chân đi lấy khăn lau mặt trao cho chị Cựu ngay. Chen giữa cô Út và bà nội trước cửa ra vào, con em vừa quan sát cách chữa vết bỏng của chị Cựu vừa xem phản ứng của con chị. Nó nghiêng đầu hỏi:- Nước mắm làm chị lành chỗ phỏng chưa?Chăm chú nhìn những ngón tay di chuyển nhẹ nhàng của chị Cựu, con chị lắc đầu, nói với con em:- Nước mắm này làm lở tay chị thêm thì có!Cô Sáu đang ở “buồng ngủ” nói vọng ra la nó:- Răng mờ lở? Không có chi trị phỏng hay bằng nườc mắm mô nhưng phải chờ từ từ mới lành được. Nước mắm phải là thuốc tiên mô mà đòi lành cho ngay tức thời!Bà nội nhìn chăm chăm vào vết bỏng trên cánh tay phải của con chị, nói chậm rãi:- Để hai đứa ni ngủ một mình như rứa không được mô Sáu nờ! Từ bữa ni sắp lên, bắt hai đứa hắn ngủ trong nhà con, không cho tụi hắn ở trong  nhà ni nữa.Con chị lập lại câu thuộc lòng:- Con chỉ muốn ở nhà của con. Con chỉ muốn ở trong nhà có bàn thờ của ba con.Cô Út nạt to:- Để mần chi? Để mần cháy nhà nữa hử?Con chị hết hồn, im thin thít.Cô Sáu vừa giũ chiếu, vừa phân trần:- Con đi bán cả ngày mạ nờ! Tụi hắn ở nhà với con Út có được mô!Bà nội nói:- Rứa thì ban ngày cho tụi hắn ở trong nhà ni sau khi tụi hắn đi học về, còn ban đêm sau khi thắp hương cho anh Đạm xong, con khóa cửa lại, bắt tụi hắn vào ngủ trong nhà con. Nhìn vẻ mặt ưng thuận trong sự im lặng của cô Sáu, bà nội nói tiếp: - Ráng lo cho tụi hắn đến khi mạ tụi hắn về. Con Bảy đang cần hắn giúp bán hàng nên chưa báo cho hắn về với con hắn được. Ráng vài ngày nữa hắn về với con hắn thôi!Ba người lớn yên lặng nghe bà nội, không nói gì, cũng không hỏi gì. Hai đứa nhỏ cũng yên lặng và cúi đầu. Bà nội suy làm sao. Em không thể nào vào trong đó được nữa!. - Hỗn thì bị đánh để cho biết mà chừa tật, mắc mớ chi mà thím sợ không làm cho tôi nữa?Ngày hôm nay bao nhiêu con cháu đến nhà, tôi không có ai phụ việc, thím coi như vậy có được không? - Chị thương em mà thông cảm cho. Em không thể làm cho chị được nữa. Bây giờ em chỉ cần tiền để buôn bán làm ăn. Bác Cả gái la to: - Buôn bán? Thím tưởng là buôn bán dễ lắm sao? Người ta lanh hơn thím bao nhiêu mà buôn bán không ra gì kia kìa. Bà mẹ cúi đầu không trả lời. Bà bác Cả gái đang nói lớn tiếng chợt im bặt theo, nhìn chằm chằm vào mặt người em bạn dâu chờ đợi. Thời gian trôi qua rất lâu mà bà mẹ vẫn không nói gì về quyết định của bà khiến cho bà bác Cả gái giận dữ: - Tôi nói hết lời mà thím không nghe thì nghỉ đi! Nhưng mà đừng hỏi tôi tiền gì nữa hết. Thím phụ tôi được bao lăm mà đòi tiền? Tiền gì mà tiền hả? Tiền ơn, tiền nghĩa, tiền này kia khác nọ còn gì nữa mà đòi? Bây giờ tôi phải tìm người ở, phải trả tiền cho người ở, chứ không có đồng nào đưa cho thím đâu! Bà mẹ cúi đầu chớp mắt: - Dạ. Bà bác Cả long đôi mắt to, điên tiết trước quyết định khăng khăng của bà mẹ qua sự im lặng dai dẳng của bà. Biết không thể thuyết phục được người em bạn dâu thay đổi ý định, bà ta nguây nguẩy đi về nơi bà cư ngụ. Con nhỏ chị nghe và chứng kiến hết mọi chuyện mà không hiểu ai đúng ai sai, nhưng nhìn thấy dáng đứng xiêu vẹo của bà mẹ, nó cảm thấy mẹ nó đáng thương lắm. Nó lân la đến gần, ấp úng hỏi: - Má cho con hỏi chút được không? Bà mẹ gật đầu. - Má không làm cho hai bác nữa hả má? - Ừ! Bà mẹ bước về phía nhà trong khi trả lời. Con chị đi theo hỏi tiếp: - Vậy má muốn làm gì? - Má sẽ buôn bán. Mắt con chị sáng lên vì câu trả lời của mẹ. Nó hỏi dồn: - Buôn bán? Ôi chao! Con thích má buôn bán lắm! Khi má bán? Má bán gì? - Má chưa biết! Má chưa có vốn con à! Con chị ngơ ngác - Vốn? Vốn là gì hả má? - Vốn là tiền mình bỏ ra để mua đồ để bán kiếm lời đó con. Mặt con chị trở nên thất vọng - Không có vốn vậy mà sao má nghĩ đến chuyện buôn bán? - Má nghĩ là có một ít tiền làm thuê cho bác Cả mấy năm nay có thể lấy làm vốn đi buôn không ngờ má không có đồng nào. - Vì sao không có? - Tiền đó tính vào cơm má con mình ăn hết rồi con à. - Vậy má có còn tính đi buôn không? - Má không biết! Nhìn thấy nét mặt mỏi mệt của mẹ khi bà đứng khựng lại, con chị im lặng. Ngẫm nghĩ một lúc nó lại tiếp tục: - Má không còn gì để có tiền hả má? - Má chỉ có nắm tóc nhưng má đã bán rồi. Nắm tóc còn lại nhỏ quá không ai muốn mua đâu. Con nhỏ chị kinh ngạc: - Má đã bán nắm tóc của má rồi hả? Buồn bã, bà mẹ gật đầu: - Ừ, năm ngoái khi con bị suyễn nặng, không có tiền mua thuốc nên má đã bán rồi. Lúc đó má bán được sáu chục đồng. Má mua thuốc bốn chục, còn lại bao nhiêu má mua đồ ăn cho hai chị em con để tẩm bổ cho con thêm. Nghe những lời này, mặt con chị xị xuống. Nó buồn bã nhớ đến lọn tóc đen mượt mà mẹ nó chắt chiu dành dụm từng ngày từ những sợi tóc rụng của bà. Mỗi lúc chải đầu, bà thường gom lại những sợi tóc đen mềm bóng mướt rồi dùng dây cao su cột túm chúng lại. Mỗi lần như thế, mẹ chúng thường mân mê cái gia tài nhỏ bé mà trời cho. Bà biết lọn tóc là vốn liếng bởi vì mấy bà hàng xóm thường gạ gẫm hỏi mua và rất hãnh diện vì có được một lọn tóc đẹp từ chính mái tóc của mình. Bà đã yêu quý và thường xuyên ngắm nghía lọn tóc mỗi ngày vậy mà bà đã bán đi từ lúc nào chẳng hề ai hay biết. Con chị kích động trước tin bất ngờ từ miệng mẹ nó kể ra. Nó không hề nghĩ đến chuyện bà mẹ vì nó mà bán gia tài duy nhất của bà. Tình yêu thương đối với mẹ nó dâng cao hơn bao giờ và nó thành thật muốn nói vài lời để bày tỏ niềm thương yêu vô tận đối với mẹ. Nhưng, vẫn theo cố tật, nó chỉ suy nghĩ trong im lặng. Càng suy tư, con chị càng thở dài sườn sượt. Nghĩ đến nắm tóc của mẹ và số tiền đổ dồn cho tiền thuốc chữa bệnh cho nó, nó cúi đầu hối hận vì đã cho con em chén cháo. Khi ngước mặt lên, và nhận ra một khuôn mặt đầy tuyệt vọng của bà mẹ, nó lo lắng cầu nguyện ông bố phù hộ cho nó không còn mắc phải căn bệnh nào. Nó còn cầu nguyện ông xui khiến cho những người trong gia đình nội trở nên nhân từ và giúp cho mẹ nó mượn một số tiền để bà có thể dùng làm vốn buôn bán. Hoà với sự im lặng của bà mẹ, nó hình thành bao nhiêu niềm vui sướng trong cảnh mẹ nó mua bán hàng trăm thứ hàng tạp hoá trên gian hàng nhỏ nhắn, cảnh hàng vạn người khách lui tới tranh nhau mua hàng tấp nập, cảnh chiều tối khi mẹ nó về nhà với chiếc giỏ đựng tiền đầy ắp và cảnh tiền nhiều như núi làm cho"vốn" của mẹ nó ngập đến tận mái nhà. Tiền vốn của mẹ nó nhiều và cao đến độ bà thừa sức mua bao nhiêu thứ trang sức cho tai, cổ, cườm tay và những ngón tay chẳng khác gì những người đàn bà giàu có trong gia đình nội. Đầu nó chợt lóe sáng lên khi lời nói của mẹ vào những ngày Tết nguyên đán văng vẳng bên tai "Những sợi dây chuyền và lắc vàng này là vốn hồi môn khi các con đi lấy chồng. Má phải cất kỹ cho các con nên các con chỉ được đeo vào ngày Tết Nguyên Đán thôi, không được đeo đi học!”. Nó hỏi vội vàng: - Má cho con hỏi chút nữa được không? Bà mẹ giật mình gật đầu: - Ừ! Con hỏi đi! - Má nói cái dây chuyền và cái lắc vàng của chị em con là "vốn" của tụi con khi tụnghĩ một lúc, nói thêm: - Con Sáu lâu ni  thường đan áo len, có  nhiều len vụn, lục cho mạ xin vài ba cuộn. Còn con Cựu khi mô rảnh chuốt cho mệ hai đôi que đan bằng đũa tre để mệ chỉ cho tụi ni cách đan khăn len. Đan ba xí ba tú chi cũng được, buổi chiều đi học về không mần chi thì ngồi đan cho tau coi, rứa thì hết phá thê!Những người lớn im lặng và hai con nhỏ hiểu rằng chúng sắp sửa bước vào sự quản thúc chặt chẽ.Chị Cựu nói:-Tạm thời bi chừ để con ngủ với hai đứa cho đến sáng. Ngày mai hai đứa đi học về rồi tính theo cách của mệ. Cô Út hỏi:-Tay hắn bị phỏng như ri mần răng đi học được?Con chị đứng lên đi vào nhà:- Ngày mai con đi học được. Con giấu vết phỏng trong tay áo cô giáo không thấy đâu. Với lại, không ai xin phép cô giáo cho con nghỉ học, con không muốn nghỉ đâu!