ột con mèo mang những vết xước cũ ngỡ ngàng đối diện một con chuột mang những vết xước mới.
‐ Ồ, em vừa đánh nhau với ai à? – Mèo Gấu tiến về phía người bạn nhỏ, ngạc nhiên hỏi.
‐ Lão Chuột Cống rượt em. – Tí Hon hổn hển đáp, nó vẫn còn mệt phờ râu.
Mèo Gấu từng nghe Tí Hon kể về giáo sư Chuột Cống.
‐ Thế lão đâu rồi? – Mèo Gấu nghiến răng, đảo mắt nhìn quanh.
‐ Em cũng chẳng biết nữa. Em mải chạy, không có thì giờ ngoái lại xem lão đâu!
Con chuột nhắt xoa tay lên ngực như muốn làm trái tim đập chậm lại.
‐ Một ngày nào đó anh sẽ hỏi tội lão.
Mèo Gấu nói, và nó đặt tay lên đầu Tí Hon:
‐ Em ở lại đây với anh…
‐ Em phải về.
‐ Em không sợ rơi vào tay lão Chuột Cống lần nữa à?
‐ Em sợ. Nhưng em sợ Út Hoa lo lắng hơn.
Con chuột nhắt làm mèo Gấu nhớ đến nàng Áo Hoa của mình. Chú nhìn Tí Hon bằng cặp mắt ái ngại:
‐ Hay là anh đi cùng em. Nếu lão Chuột Cống…
Mèo Gấu làm Tí Hon cảm động. Con chuột nhắt hiểu lòng tốt của con mèo.
‐ Cảm ơn anh.
Con chuột nói. Rồi nó nói tiếp:
‐ Nhưng cửa hang bé tí, anh không vào được đâu…
Tí Hon chưa bỏ đi ngay. Trái tim nó vẫn đang đập thình thịch ở đâu đó trên cổ họng, và hình ảnh dữ tợn của giáo sư Chuột Cống giống như một thanh sắt nung đỏ cắm trong óc nó khiến nó tự ép mình thả neo cạnh con mèo thêm một lúc nữa.
Cho đến khi cây sứ ở ban công nhà đối diện rụng tới chiếc lá thứ ba mươi sáu, con chuột nhắt mới thực sự hoàn hồn.
Mèo Gấu đưa Tí Hon một quãng, cho tới cửa hang khoét sâu dưới chân tường ở góc sân chú mới lững thững quay về.
Tí Hon có thể mất mạng trong lần trở về này. Nhưng ít ra nó biết nó đang trở về với nàng chuột lang của nó và nếu chết, nó cũng biết rõ nó chết vì điều gì và vì ai. Mình còn sống sờ sờ ra đó, những mình không làm được gì cho Áo Hoa, thậm chí chẳng thể trở về với nàng. Mèo Gấu đăm chiêu bứt một sợi ria, cảm thấy vô cùng phiền muộn.
Tí Hon rón rén chui qua cửa hang trong tâm trạng có thể sa vào tay giáo sư Chuột Cống bất cứ lúc nào.
Nhưng ước muốn mãnh liệt của nó trong lúc này là báo cho nàng Út Hoa biết nó vẫn còn sống sau cuộc đầu tẩu bở hơi tai xuyên qua lỗ thông hơi.
Nó muốn “bạn gái” của nó biết nó đã thoát khỏi gọng kìm của số phận cho dù gọng kìm đó có thể sẽ khép lại lần nữa, nếu chẳng may nó chạm trán giáo sư Chuột Cống trong lần trở về.
Nhưng chẳng có gì giống như Tí Hon tưởng tượng.
Đón con chuột nhắt ngay sau cửa hang là cộng đồng chuột ầm ĩ khi thấy nó xuất hiện.
Các chuột ông chuột bà giành nhau thằng bé như giành một quả táo để được bế nó trên tay và rung rung nói:
Ôi, hóa ra là còn sống hả con?
‐ Ta tưởng lão Chuột Cống đã xé con ra thành nghìn mảnh rồi chứ!
Cô chuột trước đây được Tí Hon vẽ tặng bức chân dung xinh đẹp với giỏ hoa trên tay và chiếc nơ trên đầu thì siết chặt thằng bé trong vòng ôm và nhỏ nước mắt tong tong lên đầu nó, chỉ để nấc lên:
‐ Hức…, hức…
Tí Hon nhoài đầu ra ngoài khỏi cái ôm để có thể hít không khí vô phổi, và nơm nớp quay đầu nhìn quanh:
‐Ngài giáo sư…
Giáo sư gì cái lão độc ác đó! – Một chuột ông hừ giọng.
Con chuột nhắt ngạc nhiên:
‐ Thế….
‐ Lão chưa quay về. Nhưng lần này bọn ta quyết không để cho lão yên. Lão ngồi lên đầu bọn ta thế là đủ rồi.
Cô chuột đã ngừng khóc. Hòa vào những lời đanh thép của chuột ông, cô vỗ tay lên đầu Tí Hon:
‐ Ông ấy nói đúng đó. Một chú bé tật nguyền như con mà lão Chuột Cống còn muốn hãm hại thì đúng là lão mất hết tính chuột rồi!
Ông chuột nói những lời can trường, quả cảm. Cô chuột nói những lời chí lí sâu xa. Nhưng Tí Hon không nghe hết đoạn sau.
Bọn chuột nhóc nắm tay thành vòng tròn, vừa nhảy quanh Tí Hon vừa gân cổ hò reo làm tâm trí nó đột ngột rối tung:
Thôi thì ta sẽ gọi Tên em là Tí Hon
Để ngày nào cũng thấy Em chạy nhảy lon ton…
Tí Hon nghe mặt mình nóng ran. Nó kéo tay con chuột nhóc đang ở gần mình nhất, lắp bắp:
‐ Ơ… ơ…
‐ “ Ơ’ gì kia? – Con chuột bạn vờ vịt hỏi lại.
‐ Sao… sao… – Tí Hon nghe cổ họng khô rang – Sao… tụi mày biết bài này?
Nó đâu phải là bài hát…
‐ Dĩ nhiên nó là một bài thơ. Tụi tao đem bài thơ phổ nhạc. Và sửa lại một vài chỗ…
‐Nhưng làm sao mà tụi mày…
Này Tí Hon! Mày nghĩ là ở trong hang vắng một con chuột này thủ thỉ đọc thơ cho một con chuột kia thì không đứa nào trong những con chuột còn lại nghe thấy hết hả?
Nàng chuột lang không có mặt trong đám hội hè chào mừng Tí Hon.
Nàng e thẹn.
Trước đó nàng đã nghe bọn chuột nhóc ngân nga ca khúc phổ từ bài thơ nghe lỏm và nàng không muốn mình trở thành miếng mồi ngon cho những trò chọc ghẹo.
Thực ra thì Út Hoa không xem chuyện tíu tít quanh Tí Hon là quan trọng.
Điều đáng kể nhất là Tí Hon còn sống trên cõi đời và đã trở về với nàng.
Nàng rúc vào một xó tối, mặc cho lòng mình bị xâm chiếm bởi vô vàn cảm xúc. Nàng thấy trái tim mình như một quả bóng bị bơm căng và trên mặt nàng đã bắt đầu long lánh những giọt lệ.
Tí Hon bò đến bên Út Hoa ngay vào lúc nước mắt đã tắm ướt cả mớ ria mảnh của nàng chuột lang. Nó lặng lẽ đến nằm bên cạnh cô bạn gái, khẽ chạm vào mớ lông mềm mại của nàng.
Cái chạm đó, khẽ thôi, như muốn nói:
‐ Tôi đã về rồi nè.
Nàng chuột lang cũng đáp lại cái chạm khẽ của Tí Hon bằng một cú huých, cũng rất khẽ, như để trả lời ‐ Mình biết rồi! Chào mừng bạn!
Có lẽ cả hai đều muốn nói nhiều hơn thế, dù chúng chỉ nói với nhau bằng những cú chạm. Nhưng sau một biến cố trọng đại nhường kia, bao nhiêu lời vẫn là không đủ.
Như vẫn thường xảy ra, đôi khi sự im lặng lại nói được nhiều hơn.
Nhà vua Sang năm đánh mắt lên tấm lịch trên tường, xoa cằm lẩm nhẩm rồi “khè” một tiếng – theo kiểu vua:
‐ Chỉ còn mười ngày nữa thôi đấy!
‐ Là sao hả ba? – Công chúa Dây Leo nhìn nhà vua thắc thỏm hỏi, dù cô biết câu trả lời.
‐ Là sao à? – Nhà vua nhịp tay vào không khí – Là thế này này: Mười ngày nữa mà bọn chuột vẫn rúc ra rúc rích thì mèo Gấu sẽ phải ra đi!
Ông nhún vai, công chúa không rõ nhà vua đang nghiêm túc hay đang giễu cợt:
‐ Nó cần phải học cách làm một con mèo nếu muốn sang năm được về lại nhà ta.
Công chúa cảm thấy một điều gì đó rất gần với cảm giác mất mát. Cô nghĩ cách cứu con mèo, nhưng không tìm ra lý lẽ thuyết phục. Cuối cùng thì cô cũng lên tiếng, đau khổ nhận ra giọng mình mới yếu ớt làm sao”
‐ Con nghĩ mèo Gấu đã rất cố gắng, ba à. Nó đã bỏ thì giờ học tiếng chuột…
Nhà vua đứng lên, ông tì tay vào thành ghế khiến những cọng mây kêu răng rắc dưới thân hình bệ vệ của ông:
‐ Ba cần một con mèo biết bắt chuột chứ không cần một con mèo biết ngoại ngữ!
Thái độ của nhà vua giống như dấu chấm hết cho cuộc trò chuyện về số phận của mèo Gấu.
Hoàng hậu Năm Ngoái ngồi bên cạnh, ánh mắt đi qua đi lại giữa hai cha con một cách nản lòng.
Hoàng hậu hiển nhiên không thích thú gì với con mèo vô tích sự nhưng bà yêu công chúa. Bà không muốn công chúa buồn. Nhưng rõ ràng bà cũng chẳng xoay chuyển được gì.
Bà gượng gạo nói, khi nhà vua chuẩn bị sải chân ra khỏi phòng:
‐ Năm ngoái…
Hoàng hậu chỉ thốt lên được hai tiếng ưa thích. Đó là bà phản ứng theo thói quen, sau đó đầu óc bà tiếp tục chạy đua và trông bà có vẻ khổ sở khi truy lùng cái ý tưởng.
Trong một phút, hoàng hậu tuyệt vọng nhận ra những gì bà nghĩ được trong lúc này chỉ là chuyện quên đút các khay bánh vào lò nướng.
Tất nhiên sau một hồi dùng dằng, tâm trí bà cuối cùng cũng ly khai được căn bếp và nhân đó tóm bắt được một lý lẽ bênh vực cho con mèo nhưng thời gian đã lăn bánh mất rồi: nhà vua đã ở bên kia cánh cửa.
Công chúa Dây Leo đã bắt đầu ngồi cạnh mèo Gấu nhiều hơn.
Cô kéo ra ngoài ban công một chiếc ghế mây để ngồi đọc sách vào buổi sáng và làm những bài tập thêu với những mẩu vải trắng vào buổi chiều.
Đó là cách cô chuẩn bị cho ngày chia tay chú mèo của cô.
Chốc chốc cô lại xuýt xoa vì bị kim đâm vào tay do cô vừa thêu thùa vừa thỉnh thoảng liếc về phía chú mèo bằng ánh mắt phiền muộn.
Nhiều lúc công chúa có cảm tưởng cô đang thêu nỗi buồn của mình lên mảnh vải. Nỗi buồn ngày càng dày, càng đậm nét theo từng mũi kim và cảm giác đó làm cô mủi lòng.
Chú mèo cuộn tròn dưới chân cô, mềm mại và bất lực.
Cũng như công chúa, mèo Gấu biết ngày ra đi của mình đã cận kề. Hai từ “chia tay” đâm vào lòng chú khiến chú nhói đau trong nhiều ngày. Cuộc đời một con mèo cũng chất chứa lắm vui buồn, và khi nỗi buồn sổng ra nó cũng giống như mũi kim thêu có thể làm tâm hồn một con mèo rỉ máu.
Mèo Gấu đã nghĩ tất cả những gì có thể nghĩ, đã làm tất cả những gì có thể làm để giúp đỡ lũ chuột nhắt. Nhưng chú không thể vặn tắt những tiếng rúc rích của lũ chuột. Ai có thể vặn tắt tiếng gió reo ngoài thảo nguyên kia chứ!
Rúc mình trong nỗi trầm tư, chú lặng thầm đếm từng buồi bình minh rồi từng buổi hoàng hôn. Trong khi nhẩm đếm, chú mong mỏi biết bao nàng Áo Hoa sẽ tìm thấy chú trước khi chú rời cung điện nhà vua để đến một nơi chốn chú không hề biết.
Chỉ mười lần mặt trời lên và mười lần mặt trời lặn nữa thôi, mèo Gấu sẽ biết chú có gặp lại nàng Áo Hoa trong cuộc đời này nữa hay không.
Sẽ buồn như láSẽ buồn như câyNgày em tìm đếnKhông còn anh đây…Lão Chuột Cống vẫn chưa thấy quay lại hang.
Có thể lão đã quay lại với cống rãnh bẩn thỉu quen thuộc vì rốt cuộc lão cũng nhận ra rằng đó mới là quê hương tăm tối của lão. Bọn chuột nhắt đoán thế, sau đó chúng quên rất nhanh lão Chuột Cống để đắm mình vào không khí lễ hội của những ngày tự do.
Thật là sung sướng khi không còn ai đè đầu cưỡi cổ mình trong cuộc đời.
Trong khi đám chuột nhóc chơi nhảy vòng, rượt bắt và leo trèo, cãi cọ và hò hét ầm ĩ như thể đang sống trong những ngày lễ Tết thì các chuột ông chuột bà ngồi tựa vách hang, đưa mắt ngắm lũ nhóc vui đùa và lặng lẽ thưởng thức cuộc sống bằng cách đắm mình vào cảm giác thư thái dễ chịu.
Chỉ có Tí Hon là biết rằng những ngày bình yên sắp sửa trôi qua.
Khi con mèo tử tế rời khỏi cung điện cũng là lúc lũ chuột phải quay lại những ngày kiếm ăn vất vả và nguy hiểm.
Nhưng cuộc sống dù đáng lo đến đâu cũng không thể ngừng lại để suy nghĩ mãi về nó.
Cần phải sống tiếp, con chuột nhắt nhủ bụng và lôi những tờ giấy ra để vẽ nàng mèo tam thể.
Chừng nào nàng Áo Hoa chưa tìm đến cung điện nhà vua, Tí Hon vẫn cảm thấy nó còn mắc nợ mèo Gấu nhiều quá!
Rất giống những người đầu hàng số phận, mèo Gấu dùng cả buổi chiều và việc làm cho đầu óc rỗng không. Chú tắm mình dưới những tia nắng và những ngọn gió, lắng nghe luồng không khí nóng chạy râm ran trên làn da sau khi thấm qua mớ lông dày, tuyệt không nghĩ ngợi gì. À, thực ra thì chú có trích một ít buổi chiều để dùng vào việc làm ra vài câu thơ:
Rồi ngày tới thángRồi tháng tới nămRồi em sẽ hiểuNgọn lửa đi nằmLà vì chiếc bóngTắt ngoài xa xămLàm được mấy câu, chú thấy buồn quá, lại nằm mọp xuống, thả tâm trí vào xa vắng.
Con chim vàng anh hôm nào lại về đậu trên cành sứ, líu lo ngay trên đầu chú.
Thoạt đầu mèo Gấu chẳng để tâm đến con chim. Tiếng hót của nó rơi vào khoảng trống mênh mông trong lòng chú, tan ra, loãng đi như tiếng gió chiều.
Nhưng rồi đến một lúc, trong tai chú tràn ngập tiếng chim, chả rõ vì sao. Chỉ tiếng chim thôi, không có một âm thanh nào khác.
Mèo Gấu ngẩng đầu nhìn. Con chim màu vàng nghệ đang đậu gần như ngay trên đầu của chú. Sao hôm nay nó bạo gan thế nhỉ? Nó mải hót không nhìn thấy chú hay nó chẳng coi chú ra gì? Ờ, có khi hôm nay mình không ra gì thật! Mình bèo nhèo như mớ giẻ lau sàn thế kia! Mèo Gấu ngẫm nghĩ, người chú nóng lên từng phút một, vì tức và cả vì một thứ khoái cảm rất gần với bản năng.
Như bị tiêm thuốc độc, ước muốn vồ con chim ngấm vào chú mãnh liệt đến mức chú thấy tim chú thắt lại và chân tay chú run bắn.
Trước khi kịp nghĩ mình nên làm gì, người chú đã phóng đi như một mũi tên.
Lần này thì con chim không kịp vỗ cánh. Thực sự thì vào phút chót nó có nhảy tránh qua một bên, nhưng đã muộn.
Những chiếc vuốt bén của con mèo đã chộp trúng một bên cánh của nó khiến những chiếc lông tróc ra, bay lả tả trong không trung, trở nên óng ánh khi nắng chiếu qua.
Con chim văng ra khỏi cành cây, cố đập thật mạnh chiếc cánh còn lại nhưng sự vùng vẫy chỉ có thể giúp nó làm chậm tốc độ rơi.
Còn thì nó vẫn rơi xuống.
Mèo Gấu buông mình gần như ngay lập tức xuống mặt sân gạch phía dưới.
Nhưng chú chưa kịp vồ con chim, chuột nhắt Tí Hon đã kêu từ ngách hang đằng góc tường:
‐ Đừng, anh!
Tí Hon thò đầu ra, lấp ló phía sau là hai mẩu tai đen trắng của nàng chuột lang.
Cả hai chạy tới chỗ con chim bị nạn.
Mèo Gấu ngạc nhiên, nó khựng lại và nhìn lũ chuột bằng ánh mắt mang hình dấu hỏi.
‐ Anh cho tụi em mang con chim này về. – Tí Hon nói,như để giải thích.
‐ Một bữa chén à?
Câu hỏi của con mèo khiến con chim rên sợ hãi. Nó đập cánh rất mạnh trong khi vẫn nằm bẹp, như muốn nhấc mình lên khỏi hiểm họa. Trông nó hoang mang và tuyệt vọng ‐ Dạ không ạ.
‐ Làm bạn à? – Mèo Gấu lại hỏi, vẻ bông đùa.
Không ngờ con chuột nhắt gật đầu:
‐ Vâng ạ.
‐ Chúng ta là bạn. Chúng ta là bạn. – Con chim bất ngờ lên tiếng. Mèo Gấu thấy nó đập cánh khe khẽ.
Lần đầu mèo Gấu nghe con chim cất giọng nói. Giọng nói của con chim thật khó nghe, có lẽ vì xưa nay nó chỉ toàn hót.
Mèo Gấu lại chìm vào suy nghĩ. Nó chợt cảm thấy ý tưởng của Tí Hon hoàn toàn nghiêm túc. Một con mèo có thể kết bạn với một con chuột thì tại sao một con chuột không thể kết bạn với một con chim?
Đằng kia, Tí Hon và Út Hoa đang dìu con chim vàng anh lại góc tường.
Mèo Gấu vẫn đứng đó, khoác một vẻ trầm tư. Ngỡ như bóng chiều hoàn toàn lặng thinh nếu chiếc đuôi của chú không vẫy nhè nhẹ và mắt chú không ngước lên những vì sao đã bắt đầu nhấp nháy trên bầu trời đang dần thẫm lại.
Màn đêm nào sẽ phủ trên bóng chiều lặng thinh?
Bầu trời bảo: – Đừng sợ! Ta sẽ thắp sao lên!
Mèo Gấu quay về chỗ nằm quen thuộc của mình.
Hình ảnh Tí Hon và Út Hoa cặp kè bên nhau khiến chú ghen tị một cách vô cớ.
Chú lại nghĩ đến nàng mèo tam thể của chú. Mình đã xa nàng bao lâu rồi nhỉ? Chú không thể nhớ chính xác, nhưng chú nghĩ chắc là lâu lắm. Cây sứ trên ban công nhà đối diện đã rụng lá bao nhiêu lâu rồi còn gì.
Chú nằm xuống, thấy rằng trời đã vào đêm.
Những câu thơ lại cựa quậy trong đầu chú.
Như có ai đó vừa đánh lên một que diêm trong ký ức, nỗi buồn trong lòng chú lại được thắp lên và bài thơ dang dở giống như ngọn nến cố cháy hết phần còn lại:
Chia tay nào sẽ tớiSau những ngày bên nhauDòng sông bảo: – Đừng sợ!Ta sẽ đợi người về.Giọt nước mắt nào rơiSau những điều phiền muộn?Chim vàng anh bảo: – Đừng sợ!Ta sẽ nhặt những hạt cườm long lanh trên đôi mắt kia Thay vào trong truyện cổ.
Chú lại nhớ đến con chim vàng anh ban chiều. Con chim đã đi vào trong thăm chú một cách tự nhiên. Để xoa dịu nỗi đau, và để băng bó vết thương trong lòng chú.
À, còn vết thương của con chim, tối nay bọn chuột nhắt có sẽ băng bó lại cho nó không?
