Năm ngoái tôi vừa dạy vừa làm chủ nhiệm một lớp Cao đẳng khóa 4 chuyên ngành Hệ thống điện. Cô sinh viên tên Ngân, da ngăm đen ngồi ở bàn đầu đã lập tức gây sự chú ý của tôi ngay từ buổi học đầu tiên. Ngân có đôi mắt sáng, toát lên sự thông minh và nghị lực quả cảm. Em ngồi chăm chú nghe, háo hức nuốt lấy từng lời trong bài giảng của thầy. Cuối giờ khi xem vở ghi của Ngân tôi đã rất hài lòng bởi em ghi ngắn gọn nhưng rất đầy đủ các kiến thức của tiết học. Chữ viết đẹp, trình bày rõ ràng, mạch lạc. Sau khi nghiên cứu hồ sơ, cộng với nhận xét tốt từ tiết dạy đầu tiên, tôi quyết định chọn Ngân vào Ban cán sự lâm thời của lớp với cương vị lớp phó học tập. Và tôi đã không nhầm khi đưa ra quyết định đó. Ngân đã rất tích cực trong phong trào của lớp không chỉ về việc tổ chức học tập mà còn ở các hoạt động khác như văn nghệ thể thao, công tác Đoàn thanh niên. Điểm thi học kỳ một của Ngân rất cao, em là một trong số ít sinh viên của lớp đạt loại giỏi. Trước khi bầu lại Ban cán sự lớp vào đầu học kỳ hai, Ngân đã tìm gặp tôi. Em nói: Thầy giáo cho em rút khỏi danh sách bầu cử nếu như em được các bạn trong lớp tín nhiệm đề cử thầy nhé? Em phải cho tôi biết nguyên nhân chứ? – Tôi hỏi. Thoáng ngập ngừng, Ngân trả lời tôi: Thú thật với thầy là em đang ôn thi vào Đại học. Em không ngại khó nhưng em sợ sẽ không có nhiều thời gian dành cho phong trào của lớp thầy ạ. Vậy là em chưa yên tâm học tập khi nộp đơn xin vào trường này? Cũng chưa hẳn vậy thầy giáo ạ. Hôm nào có thời gian rỗi em sẽ đến xin thầy tư vấn cho việc chọn trường và một số vấn đề khác. Em thiết tha xin thầy cho em được nghỉ làm cán bộ lớp như em đã báo cáo với thầy…Em hứa là em vẫn tham gia tích cực vào các phong trào của lớp mình thầy ạ. Tin tưởng vào sự suy nghĩ chín chắn của Ngân khi đưa ra quyết định này nên tôi đồng ý. Mặc dù khi bầu cử sơ bộ Ngân có phiếu cao nhất nhưng tôi đã giải thích với lớp là chỉ chọn những sinh viên yên tâm học tập tại trường làm cán bộ lớp nên em đã được ra khỏi danh sách bầu cử. Ngày hôm sau Ngân đã đến tận nhà thăm tôi. Sau khi nói lời cảm ơn về việc cho em nghỉ làm cán bộ lớp theo nguyện vọng cá nhân, Ngân đã kể cho tôi nghe hoàn cảnh gia đình và những tâm tư của mình. Đang học cấp ba, bố của Ngân đã lên đường nhập ngũ tham gia vào đoàn quân giải phóng miền Nam theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Trở về từ sau chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, ông là thương binh loại ba với mấy mảnh đạn còn găm trên mình. Bố Ngân đã ôn tập và thi vào Đại học với nguyện vọng trở thành kỹ sư điện, nghề mà ông ấp ủ từ nhỏ. Tuy nhiên kết quả thi không như ý muốn, điểm thi của ông không đủ để vào học đại học Bách khoa mà chỉ đủ vào một số trường Đại học khác. Gia đình gặp nhiều khó khăn không thể có điều kiện ôn thi tiếp tục, vốn lại yêu nghề điện nên ông đã nộp đơn vào trường Trung học Điện (tiền thân của trường Đại học Điện lực hôm nay). Tờ giấy báo hồi đó gọi ông nhập học trường Đại học sư phạm Hà nội nay vẫn nằm trong ngăn tủ nhà Ngân. Tốt nghiệp trường Điện vào loại xuất sắc, ông được phân công về công tác tại nhà máy điện Uông Bí. Tại đây ông đã yêu một cô công nhân cùng trong nhà máy. Đó chính là mẹ của Ngân và cô em gái ít hơn Ngân bảy tuổi bây giờ. Tuy nhiên một căn bệnh hiểm nghèo đã cướp đi sinh mạng của bố Ngân khi Ngân còn học cấp hai. Trước khi nhắm mắt ông cầm lấy tay Ngân và nói: “Con ơi, cả cuộc đời bố ấp ủ ước mơ trở thành một kỹ sư giỏi của ngành điện. Nay trời đã không chiều lòng bố. Bố muốn con sẽ cố gắng học tập để trở thành một kỹ sư điện, thay bố làm những điều mà bố chưa làm được con nhé.” Bởi vậy Ngân đã thi vào chuyên ngành Điện của trường đại học Bách khoa Hà nội. Nhưng số phận cũng đã không mỉm cười với em: điểm thi của Ngân ít hơn điểm chuẩn chỉ nửa điểm. Buồn bã, nhưng không chán nản, Ngân đã làm đơn vào học hệ cao đẳng ngành Hệ thống điện. Ngân nói với tôi: Nguyện vọng của bố em là muốn em trở thành kỹ sư điện. Cho đến nay em vẫn chưa làm được những điều trăng trối của bố, bởi vậy vừa học ở đây, em vừa ôn thi tiếp năm nữa thầy ạ. Thầy tin là em sẽ thành công – Tôi khích lệ Ngân. Cả học kỳ hai, hễ giờ ra chơi tôi lại thấy Ngân lôi các môn học phổ thông ra ôn tập. Mặc dù dành thời gian nhiều cho việc ôn thi Đại học, kết quả học tập của Ngân ở kỳ hai vẫn rất cao. Em vẫn là một trong số những học sinh giỏi của lớp. Rồi kỳ thi đại học cũng tới, tôi hồi hộp chờ kết quả thi của Ngân. Em đã gọi điện báo cho tôi kết quả ngay khi em biết. Tuy nhiên không chỉ Ngân mà cả tôi cũng buồn: điểm thi của Ngân chỉ là hai mươi điểm, còn thua năm ngoái. Tin vui đến với tất cả chúng tôi, đặc biệt là Ngân. Đó là trường cao đẳng Điện lực trở thành trường Đại học Điện lực và sẽ tuyển sinh đại học khoá đầu tiên theo nguyện vọng hai. Ngân gọi điện hỏi ý kiến tôi: Thầy giáo ơi, liệu điểm như em có đỗ không hở thầy? Năm nay trường ta chỉ lấy có hai ngành là Hệ thống điện và Quản lí năng lượng em ạ. Thông thường ở Bách khoa Hà nội điểm đầu vào của ngành Quản lí năng lượng thấp hơn, bởi vậy để có xác suất đậu cao hơn, thầy khuyên em nên ghi danh vào ngành Quản lí năng lượng. Nhưng thầy giáo ơi, nguyện vọng của em là ngành Hệ thống điện… Thế thì em phải tự quyết định lấy thôi… Em vẫn quyết định sẽ ghi vào ngành hệ thống điện thầy ạ, hy vọng là em sẽ toại nguyện. Khi nào có điểm chuẩn thầy báo cho em mừng thầy nhé. Tôi hứa với Ngân là sẽ báo ngay cho em khi biết thông tin về điểm chuấn và tôi đã thực hiện đúng lời hứa của mình. Tuy nhiên tôi đã báo cho em tin không vui, bởi điểm của em chỉ vừa đủ cho em vào học đại học ngành quản lý năng lượng trong khi em đã chọn ngành hệ thống điện. Năm học này tôi không dạy ở cơ sở hai, và có ít hơn thông tin về em. Tuy nhiên qua bảng tin của trường tôi vẫn biết Ngân đạt loại giỏi trong học kỳ một vừa qua. Một lần em gọi điện cho tôi: Thầy giáo ơi, thầy có khoẻ không ạ? Năm học này sao thầy ít lên cơ sở hai thế? Cảm ơn em, thầy vẫn khoẻ thường. Năm nay thầy được phân công dạy các lớp Đại học nên thường ở cơ sở một. Còn em thế nào? Em có ý định thi đại học nữa không? Em vẫn dự thi tiếp thầy ạ. Em biết nếu tiếp tục cố gắng học tập thì cơ hội học liên thông để lấy bằng đại học chuyên ngành hệ thống điện tại ngay trường của mình cũng rất lớn. Tuy nhiên em vẫn muốn thử sức mình lần nữa thầy ạ. Nếu được vào các lớp đại học chính quy chuyên ngành điện thì chắc bố em ở nơi xa xôi cũng sẽ mát lòng mát dạ hơn… Ngày thi đại học đã đến gần. Xin chúc Ngân đạt được những điều không chỉ bản thân em ấp ủ, mà cả gia đình và bạn bè của em, các thầy cô giáo của em trong đó có tôi cũng đều trông đợi. 26.6.07 Bùi Đức Hiền