PÊ-LAN-ĐÚC XỬ KIỆN[1]

 

Một lần, Nhà Vua gặp một vụ kiện quá rắc rối mà cả Vua và quần thần không xử được. Vua ra lệnh cho các quan trong triều đi khắp thiên hạ để tìm người tài xử kiện. Ai xử được kiện Vua sẽ cho làm Tể Tướng. Pe-lan-đúc nghe tin như vậy, đến gặp sứ giả đề nghị dẫn mình tới gặp Vua. Sứ giả dẫn Pe-lan-đúc tới tâu với Vua rằng:

– Vị quan tòa của rừng xanh xin được gặp bệ hạ để xử kiện.

Vua rất mừng, nhưng vẫn phán:

– Ngươi phải xử cho thật công minh, ta sẽ phong làm Tể Tướng, nếu không xử được ta sẽ chém đầu.

Pe-lan-đúc lên ngồi ghế quan tòa và cho dẫn các bị can tới. Pe-lan-đúc hỏi người kiện vốn là một nhà buôn giàu có.

– Này chủ buôn. Anh muốn đòi người hàng xóm của anh phải trả bao nhiêu tiền về mùi thức ăn ở nhà anh bay sang nhà hàng xóm?

– Bẩm, đúng phải là một nghìn bạc, chứ không kém hơn ạ!

Quay về phía người hàng xóm nghèo đói, Pe-lan-đúc hỏi:

– Có đúng là lúc nhà bác ăn cơm, thì có mùi thức ăn từ nhà chủ buôn bay sang không?

– Dạ, bẩm quan tòa, đúng là vậy – Người hàng xóm nghèo đáp – Chúng con vừa ăn cơm vừa hít mùi thức ăn từ nhà ông ta bay sang ạ!

Pe-lan-đúc hỏi tiếp:

– Vợ chồng, con cái bác có bao giờ sang nhà chủ buôn không?

– Thưa quan tòa, chưa bao giờ chúng con sang ạ!

Pe-lan-đúc quay sang hỏi chủ hiệu buôn:

– Anh có nghe rõ chứ? Có đúng như bác hàng xóm khai thế không?

– Thưa vâng ạ! Quả có như thế thật – Chủ hiệu buôn đáp:

Pe-lan-đúc mượn Vua một nghìn đồng bạc, lại sai căng một tấm vải ra giữa phòng, bảo người chủ hiệu buôn đứng một bên, còn bên kia là bác hàng xóm nghèo. Sau đó, Pe-lan-đúc đưa một nghìn đồng cho bác hàng xóm và ra lệnh:

– Hãy đếm thật to và thong thả từng đồng một cho đến hết.

Pe-lan-đúc quay lại chủ hiệu buôn và nói:

– Anh hãy nghe cho cẩn thận người ta đếm và nhớ cho kỹ.

Người hàng xóm bắt đầu đếm tập tiền, đếm thong thả cho đến hết một ngàn đồng bạc. Dứt tiếng đếm một nghìn đồng, Pe-lan-đúc hỏi chủ hiệu buôn:

– Vậy là anh đã nghe đủ và nhận đủ bằng tai một nghìn đồng bạc chưa?

Chủ hiệu buôn hoảng hốt kêu to:

– Thưa quan tòa, đâu phải tiền. Ông ta phải đưa tiền thật cho tôi chứ ạ!

Pe-lan-đúc quát:

– Người hàng xóm nhà anh chỉ được ngửi hơi và “ăn” hơi thức ăn bay từ nhà anh sang. Vậy người ta chỉ có thể trả lại anh bằng tiếng “đếm” thôi chứ, và anh đã nghe đủ một nghìn đồng bằng tiếng đếm rồi còn gì.

Lão chủ hiệu buôn tắc họng, còn Vua và Quần Thần cười vui tán thưởng quan tòa Pe-lan-đúc.