Có thể quí vị chưa nhận ra, nhưng hiện nay chúng ta từng ngày từng giờ đang được thừa hưởng những lợi ích lớn lao do khoa học đem lại. Ví dụ, khi bật đài quí vị có thể yên tâm là sẽ được nghe âm nhạc phát ra từ đó; nhưng đã bao giờ quí vị tự ngẫm nghĩ rằng liệu điều kì diệu ấy có xảy ra được không nếu thiếu vắng đóng góp của các nhà khoa học?
Ðúng thế: bên trong đài chắc chắn phải có các nhà khoa học tí hon đang chơi nhạc!
Vâng, khoa học đóng vai trò sống còn trong cuộc sống của chúng ta: nhưng khi động đến vấn đề hành trang khoa học thì rất cỏ thể quí vị còn hiểu biết quá ít. Tôi viết như vậy dựa trên một nghiên cứu gần đây của Tổ chức Khoa học Quốc gia, cho biết hầu hết dân Mĩ không nắm được những định luật cơ bản của khoa học.
Ðể minh chứng kết luận trên với chính bản thân mình, quí vị hãy thử sức với ba câu hỏi sau đây, trích từ các câu hỏi của Tổ chức Khoa học Quốc gia:
1. Ðúng hay sai: con người đầu tiên đã từng sống cùng thời với khủng long?
2. Cái gì chuyển động nhanh hơn: ánh sáng hay âm thanh?
3. Hãy cho biết ADN là gì?

°°°

Quí vị đã xong chưa? Nào, chúng ta thử xem đáp án.
1. SAI. Thực tế là tất cả các con khủng long đã bị diệt chủng khoảng hơn một tuần trước khi xuất hiện con người đầu tiên, có lẽ dưới dạng như Bob Dole. Ấy thế mà hầu hết dân Mĩ lại lầm tưởng rằng loài người và khủng long đã từng chung sống. Hiểu biết sai lầm này bắt nguồn từ những thông tin đại chúng hết sức lệch lạc, điển hình là một sêri phim hoạt hình hàng ngày "Gia đình Flintstones", trong đó có một gia đình hoang dã Flintstones nuôi một chú khủng long tên là Dino.
Nhưng trái lại, theo các nhà khảo cổ học, những người đã nghiên cứu rất kĩ các hoá thạch với độ chính xác rất cao bằng một phương pháp gọi là "bán rã đồng vị carbon", thì Dino thực ra chỉ là một nhân vật do diễn viên đóng giả thôi. "Tôi cho rằng đó là Barney", một nhà khảo cổ học gần đây vừa tuyên bố.
2. Ðể trả lời câu hỏi này, chúng ta cần quan sát một cơn bão ập đến và khi một tia sét đánh xuống. Ðầu tiên quí vị sẽ nhìn thấy tia chớp; rồi sau đó nghe thấy tiếng sấm; tiếp đó là tiếng người thét lên, nếu tia sét đánh trúng ai đó; cuối cùng là các tiếng kêu, tiếng la hét của những người đứng gần đó và chứng kiến cảnh này. Từ hiện tượng này chúng ta rút ra kết luận là ánh sáng đi nhanh hơn âm thanh, bởi vì ánh sáng xuất phát từ trên trời và lập tức bị lực hấp dẫn hút xuống, còn âm thanh thì chuyển động lan toả và bị chuyển động tự quay của quả đất kéo đi.
3. ADN là viết tắt của một thuật ngữ di truyền học "deoxy ribonucleic antidisestablisment arianis - m", một chuỗi kí tự rất phức tạp được tìm thấy bên trong cơ thể con người dưới dạng những gen rất nhỏ được gọi là "chromosomes". Thông tin chứa trong chuỗi ADN quyết định các đặc tính sinh học của mỗi chúng ta như giới tính, màu mắt, tuổi tác, và số chứng minh thư. Các nhà di truyền học cũng có một khám phá kì diệu là các gen này rất giống với các gen của những loài động vật khác.
Phát minh trên đã đưa đến một hướng nghiên cứu mới phục vụ nhân loại bằng cách thay đổi gen, điển hình là các thí nghiệm với ruồi giấm để tách ra được gen gây bệnh hói đầu. Các nhà sinh vật học sở dĩ chọn ruồi giấm để nghiên cứu vì họ nhận thấy hầu hết ruồi giấm đều không có tóc. Chương trình này đã kéo dài chín năm và tiêu tốn 31 triệu đô la, nhưng kết quả thì thật hoàn mĩ: khi đối chiếu một nhóm các ruồi giấm đã đổi gen với các ruồi giấm không đổi gen, người ta đều thấy đó là các chấm đen, bởi vì cách duy nhất mà nhà sinh vật học bắt ruồi giấm đứng im để quan sát dưới kính hiển vi là đập bẹt chúng một cái bằng cuốn tạp chí Khoa Học Hoa Kì Hôm Nay.

°°°

Nếu câu trả lời của quí vị không đạt theo đáp án thì cũng xin đừng quá lo lắng. Quí vị không đơn độc, vì theo kết quả của Tổ chức Khoa học Quốc gia, có 25%, tức là cứ 6 người thì mới có một người, trả lời đúng những câu hỏi trên.
Và nếu quí vị cho rằng đó là một nhận xét đáng buồn, thì có lẽ quí vị nên xem những bức thư độc giả sẽ gửi cho tôi, trong đó có bài viết này gửi kèm với đoạn "25%" và "6 người thì có một" được khoanh tròn trong mực đỏ với hàng đống nhận xét rằng con số ấy không đúng.


DƯỚI CON MẮT CÁC BÀ VỢ

Sau khi nghe Barbara Bush nhận xét về chồng mình, tôi hỏi vợ, "Thế em thấy anh thế nào?"
"Anh định hỏi gì cơ?" nàng đáp.
"À. Vừa rồi em có nghe Barbara Bush nhận xét về chồng mình không: "người đàn ông mạnh mẽ nhất, đứng đắn nhất, chu đáo nhất, thông minh nhất, và vâng, sung sức nhất mà tôi từng biết."
"Ừ, em có nghe bà ấy tuyên bố trước công chúng như thế."
"Em thấy đấy, bà ấy nhận xét về chồng tốt quá. Anh cũng tò mò muốn biết em thấy anh thế nào."
Nàng nghĩ ngợi một lúc và nói, "Em thấy anh là một người khá sạch sẽ." Im lặng một lúc lâu, tôi hỏi tiếp, "Chỉ thế thôi sao?"
Nàng lại nhíu mày đăm chiêu, "Chỉ cần vỗ một cái là anh hết ngáy ngay."
"Thế à? Vậy anh còn ưu điểm nào nữa không?"
"A, tí nữa thì em quên mất. Nhiều lúc em phải ngạc nhiên là anh có thể nấu nướng rất khéo mỗi khi em bận."
Xem ra cũng không tồi lắm phải không quí vị: tôi sạch sẽ này, vỗ cái là hiểu ngay này, làm bếp cũng được này.
Nhưng nhận xét của nàng lại làm tôi tò mò hơn: vậy không biết các bà vợ khác nhận xét chồng mình thế nào nhỉ? Có phải họ là những người đàn ông mạnh mẽ nhất, đứng đắn nhất, chu đáo nhất, thông minh nhất và, khoẻ mạnh nhất như ông George không?
Thế là sáng hôm đó tôi xách cặp, giấy, bút lên đường phỏng vấn các bà vợ. Sau đây là kết quả (tôi không viết tên các bà vợ ra đây, để bảo vệ Hạnh Phúc Gia Ðình):
"Tôi chỉ mong anh ấy bỏ thuốc lá."
"Anh ấy không bao giờ đánh tôi, đưa tiền đầy đủ. Anh ấy cũng không rượu chè hay cờ bạc gì cả. Anh ấy tắm hàng ngày và thường xuyên cắt móng chân móng tay. Nói chung anh ấy hơi thiếu năng động, nhưng được cái tốt. Nhất là anh ấy không bao giờ phàn nàn về kích thước, trọng lượng của tôi cả."
"Suốt một tháng qua tôi không nhìn thấy anh ấy say rượu. Nếu tháng này cũng được như thế, thì quả là một kỉ lục phải chúc mừng."
"Ðây là chân dung chồng tôi. Anh ấy bảo rằng để anh rửa bát, và tôi yên tâm rằng anh ấy sẽ rửa bát, dọn bếp và cất bát vào chạn. Nhưng kết quả là anh ấy chỉ rửa mỗi bát thôi. Còn bếp vẫn bừa nguyên."
"Chồng tôi thế nào ấy à? Cái đó còn tuỳ vào thời điểm nào, ở đâu: trước Ban Giám đốc hay ở quán rượu. Anh ấy có đủ vẻ mặt. Nói chung anh ấy là người làm việc cần cù, chịu khó, nhưng rất nóng tính."
"Anh ấy chơi golf rất cừ. Ấy là tôi nghĩ thế, vì thực sự tôi cũng không biết gì về môn này, mà chỉ thấy anh ấy chi tốn một nửa thời gian chơi và luyện tập. Có lẽ nếu thôi đánh golf, anh ấy đã không phải giữ mãi một chức vụ trong 3 năm qua."
"Ðức tính tốt nhất của chồng tôi là anh ấy không phí thời gian xem ti vi. Thực ra thì về nhà, anh ấy cũng bật ti vi, và ngồi xem, nhưng chỉ 10 phút sau là đã ngủ say, và thế là xong một ngày. Anh ấy là người đàn ông tẻ nhạt nhất, nhưng được cái không bao giờ la cà hàng quán. Có lẽ ở đấy anh ấy không ngủ được."
"Chồng tôi rất chung tình. Thậm chí tôi không thấy anh ấy liếc nhìn bất cứ một cô gái nào. Có thể là vì hồi cưới nhau, tôi có doạ rằng nếu anh ấy làm thế tôi sẽ đợi anh ấy ngủ say, rồi cho anh ấy trả giá đắt. Nói chung anh ấy ăn mặc tề chỉnh bởi vì tôi luôn sắm sửa đầy đủ quần áo cho anh. Nếu không, chắc trông anh ấy không khác nào một tay ma cà bông ngoài phố."
"Anh ấy làm việc chăm chỉ."
"À. Tôi cũng có nghe bài nói của bà Barbara. Chồng tôi cũng rất chu đáo: anh ấy quan tâm đến tất cả những trận đấu bóng, thi thể thao, đấu bò... nói chung là tất cả những chương trình dở hơi trên ti vi. Anh ấy rất to lớn, nhưng tôi không nghĩ rằng anh ấy khoẻ mạnh, vì tôi chưa thấy anh ấy nâng một vật gì nặng hơn lon bia hay chiếc điều khiển ti vi từ xa."
....
Sau khi phỏng vấn, tôi thấy mình thoải mái hơn khi được xếp vào loại sạch sẽ, vỗ cái hiểu ngay, làm bếp khéo léo. Vậy nếu quí ông muốn được vợ nhận xét là "người đàn ông mạnh mẽ nhất, đứng đắn nhất, chu đáo nhất, thông minh nhất, sung sức nhất" thì phải làm thế nào - Hãy tranh cử tổng thống!