Đã ba mùa hè nay, Komiya mời những người bạn học của vợ tới ngắm hoa quỳnh nở ban đêm.- Đẹp quá, - Murayama, người đến đầu tiên, nói khi bước vào phòng khách. – Xem có mấy bông nào. Nhiều hơn năm ngoái. – Nàng nhìn chăm chú những bông quỳnh. – Năm ngoái có bảy bông nhỉ? Đêm nay không biết có bao nhiêu?Đây là ngôi nhà gỗ kiểu cũ theo phong cách phương Tây có phòng khách rộng. Chiếc bàn đã bị đẩy sang một bên và cây quỳnh được đặt ở trung tâm trên một chiếc đôn tròn. Chiếc đôn mỏng manh thấp dưới mức đầu gối, nhưng Murayama phải ngước nhìn lên những bông hoa.- Giống như một hình trang trí kỳ lạ màu trắng. - Năm ngoái nàng đã nói điều này. Hai năm trước, khi lần đầu tiên nhìn thấy hoa quỳnh, nàng cũng đã nói điều này, nhưng vẻ hăng hái nhiều hơn.Nàng đến gần hơn, nhìn cái cây một lúc lâu rồi quay sang cảm ơn Komiya.- Xin chào, Toshiko, - nàng nói với cô bé bên cạnh anh. – Cảm ơn vì đã mời tôi đến. Cháu lớn hơn và dễ thương hơn đấy. Hoa quỳnh nở đẹp gấp đôi năm ngoái và cháu cũng vậy.Cô bé ngước nhìn nàng nhưng không trả lời. Có vẻ như cô bé không xấu hổ nhưng không mỉm cười.- Anh hẳn đã phải chăm sóc nó rất vất vả. – Murayama nói với Komiya, - để nó đơm bông đẹp đến vậy.- Tôi nghĩ đây sẽ là đêm tuyệt vời nhất trong năm.Do lời khen bất ngờ ấy nên anh mới đáp lại như vậy, dù trong giọng nói của anh, bằng cách nào đấy, không biểu lộ ý đó.Murayama sống gần đây, ở Kugenuma. Anh đã gọi điện cho nàng, nói với nàng về chuyện tối nay và nàng đã gọi điện cho các bạn mình ở Tokyo. Nàng báo kết quả cho anh: hai trong số năm phụ nữ được mời đã mắc bận ở nơi khác, người thứ ba thì phải đợi chồng về. Còn Imasato và Omori chắc chắn sẽ đến.- Omori bảo như vậy là chỉ có ba đứa chúng em, nó băn khoăn không biết nó có thể mời Shimaki Sumiko đi cùng không. Nó chưa đến đây lần nào. Trong lớp nó là đứa duy nhất chưa lấy chồng.Toshiko đứng dậy và đi ra cửa phía bên kia cây quỳnh.- Hãy ở lại ngắm hoa cùng mọi người, Toshiko. – Omori nói.- Cháu đã thấy nó nở rồi.- Cháu thực sự đã thấy hoa nở? Cùng với cha cháu à? Cháu phải nói cho cô biết nó nở thế nào.Cô bé đi ra mà không nhìn lại.Murayama nhớ, hai năm trước, Komiya nói với nàng rằng nó nở giống hoa sen, rung rung như đang ở trong một làn gió nhẹ.- Con bé không thích bạn mẹ nó phải không? Có phải nó còn không muốn nghe nói về mẹ nó à? Mình ước gì Sachiko ở đây với chúng ta. Thế nhưng nếu cô ấy ở đây thì em tin rằng anh sẽ không tự dằn vặt mình như vậy.Lần đầu tiên Murayama thấy hoa quỳnh là khi nàng đến vào một tối mùa hè hai năm trước để nói với anh rằng người vợ đã ly thân của anh muốn đoàn tụ. Rồi nàng lại đến với mấy người bạn và đề nghị anh tha thứ cho vợ mình.Họ nghe thấy tiếng xe ô tô và Imasato đã đến. Đã gần mười giờ. Hoa quỳnh nở trong đêm và chúng tàn đi vào lúc hai, ba giờ sáng. Đó là hoa của đêm duy nhất. Khoảng hai mươi phút sau, Omori đến với Shimaki Sumiko. Murayama giới thiệu Sumiko với Komiya.- Cô ấy quá trẻ và đẹp. Đó là nguyên nhân khiến cô ấy vẫn còn một mình.- Ấy là vì em ốm yếu quá..Mắt Sumiko tỏa sáng khi nàng ngắm hoa quỳnh. Nàng là người duy nhất chưa từng thấy hoa. Nàng đi chầm chậm xung quanh và ngó nghiêng thật gần.Những bông hoa mọc từ cuống mập mạp nơi đầu những chiếc lá hơi dài. Những bông hoa trắng to đu đưa nhẹ nhàng trong làn gió thổi qua cửa sổ. Đó là một loài hoa lạ lùng, cánh của nó có một cái gì đó khác với cánh của hoa cúc cánh dài hay hoa thược dược trắng. Nó giống như bông hoa trong giấc mơ. Vẻ xum xuê của những chiếc lá xanh sẫm chạy dài lên từ cành che đỡ ba nhánh cây. Cũng có những bông hoa to nhất. Giống như nhiều loài xương rồng khác, nó có nhụy hoa dài và lá này mọc từ lá kia.Sumiko không nhận thấy rằng Komiya, bị gây ấn tượng bởi tính hồn nhiên của mình, đã đi tới gần bên nàng.- Có một số lượng đáng kể hoa quỳnh ở khắp Nhật Bản, nhưng hiếm khi có tới mười ba bông hoa trong một đêm. Nó phải nở đến sáu, bảy đêm liền như thế trong một năm. Đêm nay dường như là đêm tuyệt nhất..Anh nói với nàng rằng những cái trông giống như nụ hoa huệ tây to sẽ nở vào ngày mai. Còn những chỗ lồi lên giống các hạt đậu nhỏ trên lá thì một số sẽ trở thành lá và một số sẽ trở thành nụ. Phải một tháng nữa những chiếc nụ nhỏ hơn mới nở.Sumiko được bao bọc trong một thứ hương thơm ngọt ngào, ngọt ngào hơn cả một bông huệ tây, nhưng cũng không chắc lắm.Không rời mắt khỏi cây quỳnh, Sumiko ngồi xuống.- Đàn violon. Ai đang chơi nhỉ?- Con gái tôi.- Khúc nhạc thật dễ chịu. Đoạn nào nhỉ?- Tôi e là không biết.- Một phần nhạc đệm tuyệt vời cho hoa quỳnh. – Omori nói.Nhìn lên trần nhà một lúc, Sumiko đi ra ngoài bãi cỏ. Biển lập tức hiện ra ngay bên dưới.Nàng nói khi quay vào trong nhà:- Con bé ở trên ban công tầng hai. Nó không quay mặt mà quay lưng ra biển. Tôi không biết như thế có tốt hơn không. (1963)ĐÀO THỊ THU HẰNG dịch