Khi tròn một tuổi, Chúa Hài Đồng quyết định phá vỡ tình trạng câm nín và nói với thánh dưỡng phụ lần đầu tiên (Chúa đã nói với Mẹ Maria ngay từ khi Chúa giáng sinh). Mẹ Maria và thánh dưỡng phụ đang trao đổi về bản tính vô cùng của Thiên Chúa, lòng Chúa nhân từ thương yêu vô cùng mà vì đó Ngài gởi Con Một vô cùng yêu dấu đến trần gian để dạy đỗ và cứu chuộc nhân loại; Ngôi Lời mặc hình hài nhân loại để có thể đối thoại với loài người, gánh chịu những hình phạt vì các bản chất sa đoạ của họ. Thánh Giuse ngây ngất thán phục trước các kỳ công của Chúa, ngút lửa yêu mến tri ân và chúc tụng. Chúa Hài Đồng, trong vòng tay Đức Hiền Mẫu như trên ngai tòa khôn ngoan, đã dùng dịp này, bằng giọng rõ ràng nói với thánh Giuse: “Cha của Con, Con từ thiên đàng xuống trần gian để là ánh sáng soi thế gian, để cứu thế gian khỏi bóng tối tội lỗi, để tìm kiếm các chiên của Con như Mục Tử tốt lành, ban cho chúng của dinh dưỡng hằng sống, dạy chúng đường về trời, mở cửa thiên đàng đã từng bị đóng lại vì tội lỗi nhân loại. Con ước muốn cả cha và Mẹ là con cái của Ánh Sáng, mà cha và Mẹ có sẵn bên tay.”Những lời này của Chúa Hài Đồng Giêsu, đầy sức sống thần linh, đổ tình yêu mới, lòng tôn kính và hoan lạc tràn đầy trái tim thánh dưỡng phụ. Thánh Giuse quì xuống trước mặt Chúa Hài Đồng, với lòng khiêm tốn thẳm sâu, ngài tạ ơn Chúa vì đã gọi ngài là “cha” trong lời đầu tiên nói với ngài. Thánh Giuse mắt đẫm lệ xin Chúa soi sáng và cho ngài đủ khả năng chu toàn thánh ý Chúa, xin dạy ngài biết tạ ân vì những ân sủng khôn sánh do lòng nhân từ đại lượng của Chúa. Các cha mẹ thường xúc động, hãnh diện khi thấy con cái tỏ ra những dấu đặc biệt khôn ngoan đức hạnh. Các cha mẹ thường có khuynh hướng tán dương, bắt chước những cử chỉ, lời nói ngây thơ của con cái. Tất cả những việc này đều do lòng trìu mến yêu thương con cái thơ ngây của họ. Mặc dầu thánh Giuse không phải là thân phụ, mà chỉ là dưỡng phụ của Chúa Giêsu, tình ngài yêu Chúa vượt xa mọi tình yêu của tất cả mọi người cha yêu con cái họ. Lòng ưu ái, ngay cả tình yêu tự nhiên nơi thánh Giuse cũng mãnh liệt hơn nơi mọi người khác, hơn tất cả mọi cha mẹ cộng lại. Trong khi lắng nghe sự khôn ngoan và sự hiểu biết đáng ca tụng vô cùng nơi Chúa Hài Đồng, thánh Giuse nghe mình được gọi là “cha của Con Thiên Chúa Cha hằng hữu”, thấy mình được hết sức đẹp đẽ trong thánh sủng. Do đó niềm vui trong linh hồn ngài phải được đo bằng tình yêu và ý thức sâu sắc của ngài trong địa vị “dưỡng phụ của Chúa Hài Đồng Giêsu”.Từ khi Chúa giáng sinh cho tới nay, Đức Hiền Mẫu Maria bọc Chúa Hài Đồng trong khăn tã thường dùng cho các trẻ thơ, vì Chúa muốn, trong trường hợp này, giống như mọi hài nhi khác. Vì muốn chứng minh nhân tính đích thực và tình yêu đối với loài người, Chúa chịu đựng điều bất tiện mặc dầu không đòi hỏi Chúa phải chịu. Tình yêu vô biên của Chúa cho nhân loại làm cháy lên trong Mẹ Maria lòng cảm tạ đầy yêu thương đối với Chúa, tạo ra trong Mẹ nhiều hành động anh hùng thánh đức. Vì thấy Chúa Hài Đồng Giêsu không muốn mang giày dép và chỉ cần một tấm áo, Mẹ Maria nói với Chúa: “Con và Chúa của mẹ, mẹ của Con không lòng nào để Con đi chân trần lúc tuổi non nớt. Con yêu dấu của mẹ, hãy cho phép mẹ làm thứ gì để bọc chân Con. Mẹ cũng sợ rằng thứ vải thô cứng, mà Con xin mẹ may, sẽ làm đau thân xác non nớt của Con, nếu Con không cho phép mặc cho Con áo lót mềm bên trong.” Chúa nói với Mẹ Maria: “Thưa Mẹ của Con, Con xin vui lòng để thứ vật liệu nhẹ thông thường lót chân Con cho tới ngày Con rao giảng công khai, vì Con phải đi chân trần trong giai đoạn đó. Nhưng Con không muốn mặc đồ lót mỏng, vì nó khích thích khoái lạc thân xác, và là nguyên nhân nhiều tật xấu xa nơi nhân loại. Con muốn, bằng gương sáng của Con, dạy mọi người từ bỏ khoái lạc xác thịt vì yêu mến bắt chước Con.”Từ khi Chúa Hài Đồng Giêsu đứng đi được, Chúa khởi sự rút về ẩn dật, sử dụng một số giờ ban ngày trong phòng cầu nguyện của Thánh Mẫu Maria yêu dấu. Vì Đức Hiền Mẫu cực khôn ngoan lo lắng tìm biết những điều Chúa muốn Mẹ đối xử với Chúa, Chúa đáp lời cầu khẩn âm thầm của Mẹ: “Thưa Mẹ của Con, Mẹ hãy vào và ở lại với Con luôn để Mẹ có thể bắt chước Con trong các việc Con làm, vì Con muốn khuôn đúc và trưng bày trong Mẹ sự trọn lành cao vời mà Con muốn thấy được hoàn thành nơi các linh hồn. Nếu các linh hồn không chống lại những ý định đầu tiên của Con (1 Tim. 2:4), các linh hồn đã được ban cho những hồng ân dồi dào nhất. Nhưng vì nhân loại cản trở việc này, Con đã chọn Mẹ làm biển chứa mọi sự trọn lành và mọi kho tàng quyền năng của Con mà các người khác trong nhân loại đã sỉ nhục mà bị mất. Vì thế, Mẹ hãy quan sát theo dõi mọi hành động của Con để bắt chước Con.”Mẹ Maria đã được canh tân làm Môn Đệ của Con cực thánh. Từ ngày đó trở đi những mầu nhiệm vĩ đại được trao đổi giữa Chúa Hài Đồng và Mẹ Maria, mà chỉ tới tận thế các mầu nhiệm đó mới được tỏ lộ. Nhiều lần Chúa Hài Đồng phủ phục trên đất, những lần khác Chúa đứng như hình thánh giá, tha thiết khẩn nài xin Thiên Chúa Cha cho việc cứu chuộc nhân loại. Đức Hiền Mẫu rất yêu dấu bắt chước Chúa trong các việc này, vì mọi việc làm của linh hồn cực thánh Chúa đều tỏ rõ cho Mẹ Maria, y như mọi cử chỉ bên ngoài của thánh thể Chúa. Tác giả đã nói về sự hiểu biết này của Mẹ ở nhiều phần khác trong sách này và cần phải năng được nhắc lại, vì đó là nguồn ánh sáng hướng dẫn Mẹ trong suốt cuộc đời rất thánh Mẹ. Đây là ân sủng đặc biệt mà toàn thể mọi thụ tạo chung lại cũng không thể nào hiểu được hoặc mô tả về hồng ân đó bằng tất cả khả năng của họ chung lại. Mẹ Maria không luôn được vui hưởng thị kiến Thiên Chúa, nhưng Mẹ được thấy nhân tính và linh hồn cực thánh cùng với tất cả mọi hoạt động của nhân tính và linh hồn Chúa Giêsu. Mẹ Maria đặc biệt chứng kiến các hiệu lực của việc hợp nhất nhân tính với thiên tính. Mẹ thấy các hành động nhân tính của Chúa âm thầm tôn thờ yêu mến, tôn vinh thiên tính mà nhân tính được kết hợp với; đặc quyền này chỉ được dành riêng cho Mẹ Maria.Vào các dịp này Chúa Hài Đồng thường khóc toát mồ hôi máu trước sự hiện diện của Mẹ Maria, và xảy ra nhiều lần trước cuộc đau đớn quằn quại trong vườn Cây Dầu. Những dịp này Mẹ Maria lau mặt cho Chúa và Mẹ biết nguyên nhân của sự sầu phiền này. Nguyên do đó là sự hư mất của những kẻ bị biết trước sẽ trầm luân vì vong ân bội bạc đối với ân sủng của Đấng Tạo Hoá và Cứu Độ họ; nơi những người đó các công trình của quyền năng, lòng nhân từ vô cùng của Chúa bị lãng phí. Có những lần khác Mẹ thấy Chúa rực rỡ trong ánh sáng thiên đàng và các thiên thần vây quanh hát ca chúc tụng. Mẹ Maria cũng được biết Thiên Chúa Cha hài lòng nơi Con Một vô cùng yêu dấu (Mt. 17:5). Các việc lạ lùng này khởi đầu từ ngày Chúa tròn một tuổi và bắt đầu đi đứng, chỉ một mình Mẹ Maria được chứng kiến và trái tim Mẹ là kho tàng bao la tích chứa các kỳ công của Chúa.Nhiều thiếu nhi ở Heliopolis tụ tập quanh Chúa Hài Đồng Giêsu, điều đó tự nhiên đối với các trẻ nhỏ cùng lứa tuổi và hoàn cảnh. Các trẻ nhỏ không có lòng ác độc quyết liệt, không thắc mắc tìm biết Chúa Hài Đồng có phải là siêu nhân hay không, chúng tự do tiếp nhận ánh sáng thiên đàng; Thầy dạy chân lý đã hoan hỉ đón tiếp các trẻ nhỏ này cách thích nghi. Chúa đổ vào lòng các thiếu nhi này sự hiểu biết Thiên Chúa và mọi thánh đức. Chúa dạy và giáo huấn chúng theo đường lối hằng sống, dồi dào hơn cho người lớn. Lời Chúa nói đầy sức sống mãnh liệt, chiếm trái tim chúng, ghi khắc các chân lý sâu xa vào lòng chúng, tất cả những trẻ nào được diễm phúc này, về sau đều trở thành vĩ nhân thánh thiện, vì theo thời gian các trẻ này làm cho mình thành trái chín mùi của hạt giống thiên đàng được gieo rất sớm vào linh hồn chúng.Chúa Giêsu đã tròn bảy tuổi, mà đây cũng là kỳ hạn được Đấng Khôn Ngoan hằng hữu ấn định cho cuộc lưu đày huyền nhiệm của Chúa ở Ai cập. Để các lời tiên tri được hoàn tất, Chúa Cứu Thế cần phải trở lại Nazareth. Thiên Chúa Cha thông báo cho Con cực thánh vào một ngày có Đức Thánh Mẫu hiện diện cầu nguyện chung với Chúa. Mẹ Maria thấy quyết định của Thiên Chúa Cha phản chiếu trong linh hồn cực thánh Chúa, Mẹ thấy Chúa vâng lệnh Thiên Chúa Cha. Trong trường hợp này Mẹ kết hợp với thánh ý Chúa, mặc dầu Chúa và Mẹ đã quen với nơi cư ngụ hiện tại hơn là tại thị trấn quê nhà Nazareth. Cả Mẹ Maria và Chúa đều không nói cho thánh Giuse biết quyết định mới này của Thiên Chúa Cha. Nhưng trong chính đêm đó thiên thần Chúa nói với thánh dưỡng phụ khi ngài đang ngủ, như thánh Mátthêu kể lại, truyền cho ngài đem Chúa Giêsu và Đức Hiền Mẫu trở lại đất Do Thái, vì Herode và đồng bọn, những người từng tìm giết Chúa, đều chết cả rồi (Mt 2:19). Đấng Toàn Năng ban giá trị hết sức lớn lao trên trật tự chính đáng của các thụ tạo. Vì thế, cho dù Chúa Giêsu là Thiên Chúa thực và Mẹ Maria có địa vị hết sức cao vượt trên thánh Giuse về sự thánh thiện, Thiên Chúa không để Chúa Con hoặc Đức Hiền Mẫu đưa ra những sắp đặt cho hành trình này, mà chính thánh Giuse đảm trách vì ngài là gia trưởng. Thiên Chúa muốn dạy nhân loại biết Chúa muốn mọi thứ được quản trị theo trật tự tự nhiên mà Sự Quan Phòng của Chúa sắp đặt, các người bề dưới, những người trong nhiệm thể Giáo Hội có bổn phận phải tuân phục, vâng lời bề trên và các vị chủ chăn theo trật tự hữu hình, cho dù những người đó có thể trội vượt hơn các bề trên về nhân đức và trong một số lãnh vực khác.Thánh Gia lên đường trở về Palestine có các thiên thần hộ vệ như ngày trốn đi. Mẹ Maria ngồi trên lưng lừa bồng Chúa Con trên gối, thánh Giuse đi bộ kề bên Thiên Chúa Con và Đức Hiền Mẫu. Những người quen biết và bằng hữu của Thánh Gia rất buồn trước tin Thánh Gia lên đường hồi hương vì họ mất đi các Vị Đại Ân Nhân. Nếu quyền năng Thiên Chúa không can thiệp, Thánh Gia hẳn đã khó lòng rời khỏi Heliopolis, vì dân chúng tại đây bắt đầu cảm thấy bóng đêm thống khổ âm thầm trùm lên trái tim họ khi Mặt Trời đã đánh tan bóng tối của màn đêm (Gioan 1:9) ra đi. Khi đi qua các thị trấn Ai Cập, Thánh Gia ban phát muôn ân sủng cho mọi người tại các vùng có dân cư. Tin tức về Thánh Gia lên đường hồi hương được loan truyền khắp nơi, những người đau ốm, tật nguyền bất hạnh tụ tập đón Thánh Gia đi ngang qua. Nhiều người bệnh tật được chữa lành, ma quỉ bị xua trừ ra khỏi người ta nhưng không biết Ai đã liệng chúng trở lại hoả ngục mặc dầu chúng cảm thấy quyền lực Thiên Chúa khống chế chúng và ban muôn ơn lành cho người ta.Thánh Gia về tới quê nhà Nazareth, vì Chúa Cứu Thế phải được gọi là Người Nazareth. Thánh Gia thấy ngôi nhà khiêm tốn cũ được người bà con phía thánh Giuse coi sóc cẩn thận, người bà con này đã giúp đỡ thánh Giuse trong khi Mẹ Maria ở lại nhà bà Elisabeth. Người bà con giữ nhà hết sức vui mừng chào đón Thánh Gia; bà rất yêu mến Mẹ Maria, mặc dầu lúc đó bà không biết chút gì về địa vị Mẹ. Mẹ Maria dắt Chúa Hài Đồng đi vào trong nhà cùng với thánh Giuse. Lập tức Mẹ Maria quì phục xuống đất thờ lạy cảm tạ Chúa đã hướng dẫn Thánh Gia an toàn thoát khỏi lòng ác độc của Herode và an toàn trở lại ngôi nhà này, đã gìn giữ Thánh Gia thoát khỏi mọi nguy hiểm trong cuộc lưu vong và suốt các hành trình dài gian khổ. Hơn hết tất cả là Mẹ cảm tạ Chúa vì đã được trở về cùng với Con cực thánh, lúc này trưởng thành cả về tuổi tác, về ân sủng và thánh đức (Lc. 2:40).Theo lời cố vấn của Chúa Con, Mẹ Maria đặt ra qui luật cho cuộc sống, sắp đặt các việc thực hành đạo đức của Mẹ. Mẹ đã luôn giữ kỷ luật tột đỉnh trọn hảo tùy theo mọi hoàn cảnh để bắt chước Con cực thánh. Lúc này yên lành ổn cư, Mẹ Maria muốn làm nhiều việc thực hành tu đức mà đã không thể nào thực hiện được trong cuộc hành trình. Lòng khao khát lớn lao nhất của Mẹ là luôn kết hợp với Con cực thánh trong việc cứu vớt các linh hồn; việc này đã được Thiên Chúa Cha hằng hữu truyền cho Mẹ cách cực kỳ khẩn cấp. Nhắm mục đích tối thượng này, Mẹ kết hiệp tất cả mọi thực hành của Mẹ với Chúa Cứu Thế, đây là việc làm không khi nào ngưng của Chúa và Mẹ Maria. Thánh Giuse tận tụy làm mọi việc và nghề nghiệp của ngài. Những điều mà các con cháu khác của Adong cho là hình phạt và khổ cực lại là niềm hạnh phúc cao cả đối với thánh Giuse. Thánh Giuse được chọn để bằng sức cần lao và mồ hôi nuôi dưỡng chính Thiên Chúa làm người và Đức Hiền Mẫu, Đấng mà cả trời đất và mọi sự trong trời đất đều thuộc sở hữu (Est. 13:10).Mẹ Maria đích thân thi hành việc đền đáp công ơn thánh Giuse vì những vất vả lo lắng của ngài. Mẹ lo lắng bữa ăn, chăm sóc an ủi ngài với lòng quan tâm ân cần, biết ơn và yêu thương chí tình. Mẹ Maria vâng phục thánh Giuse trong mọi sự, khiêm tốn đối với ngài chẳng khác gì Mẹ là nữ tì chứ không phải hiền thê, hoặc, hơn nữa, Mẹ tự coi không phải là Mẹ Đấng Tạo Thành và Chúa muôn loài. Mẹ Maria coi mình không xứng đáng hiện hữu và bị đau khổ phải bước đi trên đất. Mẹ nghĩ Mẹ phải được để cho thiếu thốn mọi thứ. Mẹ xây đắp trong Mẹ lòng khiêm tốn lạ lùng, tự coi mình hèn kém và không xứng đáng hòa lẫn với bụi đất. Mẹ Maria dâng lên Chúa lời tạ ân chân thành vì những ơn dù nhỏ nhặt nhất, vì Chúa là nguyên nhân chính và nguồn gốc mọi ân sủng. Mẹ cũng cám ơn toàn thể thụ tạo vì chúng là dụng cụ của lượng từ bi hải hà. Mẹ Maria cám ơn những người đã làm ơn cho Mẹ. Mẹ cám ơn những người đã từ chối giúp đỡ Mẹ. Mẹ cũng cám ơn những người kiên nhẫn chịu đựng Mẹ. Mẹ Maria nhìn nhận Mẹ mắc nợ tất cả mọi người, mặc dầu Mẹ ban cho họ muôn ân sủng, và Mẹ tự đặt mình dưới chân mọi người. Mẹ tìm các phương cách khôn ngoan giữ không để mất một giây phút hoặc cơ hội nào thực hành sự trọn lành tột đỉnh và các thánh đức cao cả trước sự thán phục của các thiên thần và làm hài lòng Đấng Tối Cao. LỜI MẸ MARIA Con của Mẹ, trong khi Mẹ phải lưu vong từ nước này tới nước khác và trong mọi việc Mẹ làm, trái tim Mẹ không bao giờ bối rối, tinh thần Mẹ không bao giờ sa sút, Mẹ luôn sẵn sàng chu toàn mọi thánh ý Thiên Chúa. Chúa cho Mẹ biết các mục đích cao cả của Ngài, tuy nhiên việc này không phải luôn được thực hiện ngay từ lúc khởi đầu vì Chúa muốn Mẹ chịu đựng nhiều đau khổ lớn lao hơn nữa; và vì trong việc vâng lời Chúa, không lý do nào cần thiết hơn là chính Chúa Đấng Tạo Thành an bài mọi sự. Các linh hồn phải tập cho quen việc chỉ tìm kiếm nguyên do duy nhất này, chỉ tìm làm vui lòng Chúa, mà không phân biệt cơ hội may mắn hoặc rủi ro, cũng không để ý tới ý thích riêng của mình. Mẹ muốn con tiến tới trong việc khôn ngoan này. Trong việc bắt chước Mẹ chu toàn mọi bổn phận đối với Con cực thánh Mẹ, con hãy đón nhận sự sung túc hoặc bất hạnh trong cuộc sống trần thế này cách bình tĩnh, với sự điềm đạm và bình an trong trí khôn. Con đừng để người này làm cho con đau lòng, cũng đừng để người khác làm cho con vui mừng cách vô ích; nhưng chỉ chăm chú làm những điều Chúa muốn và vui lòng Chúa.Đời sống nhân loại trộn lẫn muôn thứ khác nhau thuộc cả hai trường hợp; họ ưa thứ này, nhưng ghét thứ kia; họ ghê tởm thứ này, lại ước ao thứ khác. Trái tim nhân loại hữu hạn hẹp hòi hướng về các cực đoan cách thái quá, tham lam vô bờ điều nó ưa thích, trái lại họ kêu ca khó chịu trước những thứ trái tim không ưa. Những tâm trạng hay thay đổi, dao động bất thường này tạo ra những nguy hiểm đối với tất cả hoặc nhiều nhân đức. Tình yêu không chính đáng đối với một tạo vật mà không đạt tới lập tức hướng linh hồn ước ao thứ khác, trông chờ niềm an ủi bù đắp nỗi thất vọng nơi ước mơ trước. Nếu thành công, linh hồn bị dính líu và bối rối vì khát vọng duy trì được thứ nó sở hữu, do đó những khát vọng mới chớm này đẩy linh hồn vào những xáo trộn và đam mê còn lớn lao hơn nữa.Con yêu dấu của Mẹ, con hãy đề phòng mối nguy hiểm này, hãy tấn công tận gốc rễ của nó bằng việc giữ trái tim con độc lập, chỉ bám chặt vào Ơn Chúa Quan Phòng, không khi nào để cho trái tim con hướng về thứ gì nó ước muốn hoặc khát vọng, hoặc để nó ghê tởm điều làm đau đớn trái tim. Con hãy để cho thánh ý Chúa là nguồn hoan lạc và vui sướng duy nhất của con. Đừng để các ước vọng lôi kéo con, cũng đừng để cho những sợ hãi làm con nản lòng. Đừng để cho những việc làm bề ngoài của con và sự chú ý tới tạo vật cản trở con, hoặc làm con xao nhãng việc thi hành các nhân đức. Con hãy luôn noi gương Mẹ, yêu mến và chuyên cần dõi theo gót Mẹ.