ây giờ, mày phải nghe ta!Edna sụt sùi. Bà Sweetiman thì cứ một điều lặp đi lặp lại. Hai người nói với nhau khá lâu rồi mà vẫn quanh quẩn chuyện ấy. Bà Sweetiman nói đến hai chục lần, vẫn một câu ấy. Edna thì cứ thổn thức, lúc lại khóc lóc, và chống chế vẫn chỉ bằng hai câu: “Con không thể làm thế! Bố đánh con chết!”- Có thể lắm! - Bà Sweetiman quát - Nhưng án mạng không phải chuyện chơi, khi đã nhìn thấy gì, thì phải nói...Bà Sweetiman ngừng bặt để ra tiếp bà Wetherby, vừa đến hỏi mua len và kim đan. Vừa lúi húi lấy hàng, bà vừa niềm nở.- Lâu lắm không thấy bà ra phố!- Vâng! - Bà Wetherby đáp - Dạo này tôi không khỏe. Tim yếu, bà ạ...Rồi thở dài đánh sượt, tiếp:- Tôi chỉ nằm suốt.- Nghe nói bà đã có cô người ở mới?- Vâng. Không đến nỗi vụng, biết làm bếp, nhưng dáng dấp thì sợ quá! Tóc bôi gì trắng phếch, váy thì bó sát người, trông đến ngượng!...Bà Sweetiman nói dăm ba câu về các cô giúp việc ngày nay, khác quá với ngày xưa, rồi trong lúc bà Wetherby loay hoay chọn kim:- Sợ quá bà nhỉ, chuyện xảy ra với bà Upward ấy?- Còn gì nữa! Họ ngại không muốn cho tôi biết. Đến khi biết tôi gai hết cả người. Tôi vốn nhát...- Người ta nói anh con trai bị choáng. May mà có cái bà văn sĩ kịp cho uống thuốc. Bây giờ anh ta ra ở Long Meadows, không dám ở trong biệt thự... như thế là phải!... Cô hầu Janet đã về nhà cô cháu, bây giờ cảnh sát giữ chìa khóa. Bà văn sĩ về London, những sẽ trở lại để điều tra...Bà Sweetiman, tự cho là người thạo tin, rất phấn khởi được loan báo tất cả các thông tin ấy cho bà Wetherby. Bà Wetherby sở dĩ ra trạm bưu điện là vì tò mò hơn là cần mua hàng, hài lòng tiếp nhận các thông tin ấy. Bà trả tiền, rồi nói:- Bây giờ thì đã rõ, làng ta là một nơi nguy hiểm. Có một thằng điên, thằng loạn óc đang đi lại tự do ở Broadhinny, và cứ chập tối là phải có tuần tra đi khắp các phố. Cứ nghĩ là tối hôm đó, con Deirdre nhà tôi đi ra phố, có thể bị tấn công, bị giết, tôi hãi run cả người!Bà khép đôi mắt, như tuồng sắp loạng choạng. Bà Sweetiman chăm chú nhìn, không tỏ vẻ lo ngại. Quả nhiên, bà Wetherby lại mở mắt, nói tiếp:- Mọi người không nên đi ra ngoài buổi tối, cửa giả phải đóng cho kỹ. Bà biết không, ở Long Meadows mở toang cửa sau và các cửa sổ phòng khách đến cho chó, mèo chạy ra chạy vào. Thật là điên! Nhưng bà ấy bảo từ trước bà vẫn để như thế, và lại nếu lũ trộm đã quyết đến thăm, thì đóng cửa cũng chẳng mùi gì với chúng!- Mà kẻ trộm thì nó tìm được cái gì ở Long Meadows, bà nhỉ. - Bà Sweetiman đế vào, với nụ cười ý nghĩa.Bà Wetherby cùng cười, rồi ra về. Bà Sweetiman quay trở lại với Edna.- Mẹ đã nói, giết người không phải chuyện thường, và việc gì cần làm, mình phải làm! Phải nói đúng sự thật, rồi ra sao thì ra!- Nhưng bố giết con mất!- Mẹ sẽ nói với ông ấy.- Bố sẽ giết con mà!- Người bị giết, là bà Upward kia! Vậy mà con đã trông thấy điều mà cảnh sát không biết. Con lại làm ở bưu điện, là viên chức, vậy phải có bổn phận. Bổn phận đầu tiên, là đi tìm gặp Bert Hayling...Edna lại thút thít:- Đi gặp Bert?... không thể được! Sao mẹ bảo thế? Ngày mai cả làng sẽ biết!Bà Sweetiman phân vân:- Nếu vậy, có cái ông người nước ngoài...- Người nước ngoài? Càng không được!- Ừ, điều này cũng có lý...Một chiếc xe xịch đỗ trước cửa, tiếng phanh ken két. Mặt bà Sweetiman tươi lên.- Đây, - Bà nói - thiếu tá Summerhayes. Con sẽ kể ông ấy tất cả. Rồi ông ấy bảo con cần làm gì.- Con chịu thôi...Edna vẫn phản đối, nhưng đã dịu hơn.Johuny Summerhayes đi vào, ôm ba hộp các-tông to tướng.- Xin chào! - Ông ta hồ hởi - Mong rằng những hộp này không đến nỗi nặng lắm.- Để xem.Công việc xong xuôi, trong khi Summerhayes liếm tem để dán, bà Sweetiman nói có việc muốn xin ông ý kiến.- Vui lòng!Summerhayes luôn cảm động vì sự tín nhiệm dân làng Broadhinny dành cho ông. Cá nhân ông không biết hết họ, nhưng từ đời bố đời ông và xa hơn nữa, gia đình họ hàng ông đều ở Long Meadows, nên dân làng tự nhiên hướng về ông mỗi khi có việc.- Đó là về con Edna nhà tôi. - Bà Sweetiman nói.Edna lại sụt sịt. Summerhayes quay đầu lại:- A? Nhưng có chuyện gì vậy?- Về vụ bà Upward. Tối hôm xảy ra án mạng, cháu nó đã nhìn thấy.Johnny Summerhayes nhìn bà Sweetiman, rồi lại nhìn sang Edna:- Và cháu đã nhìn thấy gì?Edna lại bắt đầu thút thít. Bà Sweetiman nói thay con:- Tất nhiên, thiên hạ kể nhiều chuyện, có cái đúng, cái sai, nhưng có một việc chắc như đinh đóng cột là: tối hôm đó, có một bà đến uống cà phê với bà Upward. Ông đồng ý không?- Vâng, đúng như thế.- Rõ là thế rồi! Chính Bert Hayling nói với tôi.Albert Hayling là cảnh sát khu vực, Summerhayes biết rõ.- Phải. - Ông đáp.- Nhưng điều anh ấy chưa biết, là cái bà ấy là ai! Và, Edna đã trông thấy bà ta.Johnny Summerhayes chúm môi lại như để hút một tiếng sáo khâm phục, rồi trực tiếp hỏi Edna:- Bà ấy đi vào hay đi ra?- Đi vào.Tự thấy mình trở nên quan trọng, cô bắt đầu nói:- Cháu ở phía bên kia đường, dưới rặng cây, đúng chỗ ngoạt. Cháu nhìn rõ. Bà ta mở cửa hàng rào, đi tới cửa nhà, đợi một lúc, rồi vào hẳn.Summerhayes nhướn đôi lông mày, nét mặt bỗng dịu xuống:- Thế thì không có vấn đề. Đó là cô Henderson. Cảnh sát đã biết. Chính cô Henderson đã báo.Edna lắc đầu:- Không phải cô Henderson.- Thế thì ai?- Cháu không biết. Cháu không nhìn thấy mặt, chỉ nhìn sau lưng, nhưng không phải cô Henderson.- Không nhìn thấy mặt, sao cháu biết?- Vì bà này tóc vàng. Cô Henderson tóc nâu.Johnny Summerhayes chưa tin:- Trời tối. Làm sao cháu phân biệt được màu tóc...- Có ánh sáng ở cửa chính, bà ấy đứng ngay dưới. Mặc áo khoác sẫm, không đội mũ... Và cháu bảo đảm là tóc màu vàng!Summerhayes nhìn Edna. Mặt cô nghiêm trang một cách khác thường.- Lúc đó là mấy giờ?- Cháu không biết chính xác.- Thì ang áng cũng được!- Lúc đó chưa đến chín giờ... nếu không đã nghe thấy tiếng chuông nhà thờ... Nhưng đã quá tám rưỡi.- Vậy là giữa tám rưỡi và chín giờ. Bà ấy ở trong có lâu không?- Cháu không biết. Cháu không đợi. Dù sao, không nghe tiếng kêu gì...Summerhayes nghiêm mặt:- Thế thì chỉ còn một việc: báo ngay cảnh sát.Edna òa khóc:- Bố cháu chẻ xác cháu mất!... Đấy rồi xem!Và cô quay ngoắt, chạy vào phòng trong, biến mất. Trước con mắt ngơ ngác của Summerhayes, bà Sweetiman giải thích:- Tôi nói ông rõ. Edna cư xử như con ngốc, bố nó thì lại rất nghiêm. Nghiêm quá là đằng khác... Vả lại, cũng phải nghiêm mới xong! Con gái bây giờ... Nó quen và đi lại với một thằng con trai ở Cullavon, cũng được, bố nó cũng có cảm tình. Cứ tưởng sẽ thành vợ thành chồng, nhưng thằng Reg cứ nhẩn nha... và ông biết con gái bây giờ nó thế nào rồi. Edna lại đi với Charlie Masters...- Masters? Cái tay làm việc ở nhà Cole?- Phải, làm việc đồng áng. Đã có vợ, hai con và vẫn chạy theo gái một cách đáng xấu hổ. Con Edna thật là điên, dại! Cho nên, khi bố nó biết, ông ấy chấm dứt liền!... Ấy là nó nói với bố nó như thế... Chứ thực ra nó lại đi để gặp Masters, ở chỗ hẹn thường lệ. Nó chờ thằng Masters ở đó. Thằng kia không đến, có thể là bị vợ giữ dịt ở nhà, hay nó lại đi tán gái chỗ khác. Edna đứng đợi nó một lúc, rồi thì đi. Chuyện là như thế! Do đó ông hiểu tại sao nó không dám giải thích vì sao nó có mặt ở đó, trong khi đáng lẽ nó phải lên xe buýt đi Cullavon từ lâu!Johnny Summerhayes gật đầu, ra ý hiểu. Thôi không thắc mắc tại sao con bé ngố như Edna lại có hai người đàn ông theo đuổi, ông xét tình hình một cách thực tế:- Cháu không chịu đigrave;o khác?- Nghĩa là tôi cho rằng Frieda đã nghe nhầm. Bà ta người Đức, nghe lời nhắn không rõ, hơn nữa tối qua, lúc sắp ra đi, bà ta có vẻ rất bồn chồn...- Vậy cô lại về?- Vâng.- Về thẳng nhà?- Vâng... Đúng ra là tôi đi dạo một vòng. Thời tiết đẹp!Spence đứng lên:- Rất tốt! Cô Henderson, xin cảm ơn cô. Cô đến gặp chúng tôi là rất phải.- Tôi nghĩ tôi không thể làm khác. Mẹ tôi lại không nghĩ thế...- Không?- Nhưng tôi cho là cứ nói thì hơn.- Đúng, như thế tốt hơn!Spence tiễn cô gái ra tận cửa, rồi về lại chỗ ngồi. Tay gõ gõ lên bàn, ông nhìn thẳng vào Poirot.- Cô ấy không bôi môi son.- Cô không bao giờ bôi son.- Thời buổi này, thế là đặc biệt... và cũng lạ.- Cô ấy khác những cô gái khác mà, ông Spence... về trí tuệ, cô ấy chỉ như mới mười lăm.- Mặt khác - Spence tiếp - cô cũng không sức nước hoa, hay là tôi không nhận ra. Bà Oliver nói rất rõ: từ phòng ngoài đã ngửi thấy mùi nước hoa loại đắt tiền. Điều này cũng được Robin Upward xác nhận, còn nói thêm đó không phải loại nước hoa mẹ cậu vẫn dùng.- Theo tôi biết, Deirdere Henderson không hề dùng nước hoa. - Poirot nói.- Tôi cũng nghĩ thế. Trông cô ta cứ như thủ quân đội hốc cây của một trường nữ sinh... Vậy mà, đã ba mươi tuổi chứ ít?- Đến thế!- Cô ta thuộc loại chậm phát triển.Poirot suy nghĩ trước khi trả lời:- Nói thế cũng quá! Theo tôi, chuyện không đơn giản vậy.Spence đưa tay gai mũi:- Không khớp tí nào! Không son môi, không nước hoa, bà mẹ thì hết chê. Mẹ của Lily Gamboll hồi ở Cardiff đã dính vào một vụ xô xát vì say rượu, lúc đó cô bé lên chín. Tôi không tin Deirdre Henderson có thể là Lily Gamboll. Tuy nhiên, bà Upward tối qua lại gọi điện cho chính cô ta!... Sự việc đó, chúng ta phải tính đến.- Bác sĩ pháp y nói thế nào?- Không có gì đặc biệt. Ông ta rất thận trọng, chỉ nói là bà Upward chắc chắn chết lúc chín giờ rưỡi.- Có nghĩa là khi Deirdre Henderson đến biệt thự, thì bà đã chết rồi?- Đã chết, nếu Deirdre Henderson nói đúng sự thật. Mà nếu cô ta nói dối, thì quả là bạo gan!... Mẹ cô ta muốn ngăn không cho cô đến gặp chúng ta. Điều đó có cần để chúng ta phải lưu ý?- Không nhất thiết. - Poirot phát biểu sau một lát suy nghĩ.Trong một tình thế như vậy, bà Wetherby tất nhiên phải bảo con: “Hãy cẩn thận, đừng đi đâu!” Bà ấy là người lo trước hết đến sự an toàn cho mình.Spence thở dài:- Tóm lại, chúng ta có một người tình nghi: Deirdre Henderson. Nếu không phải cô ta, thì thủ phạm là kẻ nào đã tới Laburnums trước cô ta, một phụ nữ có môi son và sức nước hoa...- Bao giờ ông sẽ điều tra...Spence cắt lời Poirot:- Bao giờ ư?... Thì tôi đang làm đây! Lúc này, làm một cách kín đáo, vì tôi không muốn làm kinh động ai, nhưng vẫn điều tra tích cực. Tuy nhiên, không phải dễ! Tối qua, Eve Carpenter làm gì? Và Shelagh Rendell? Họ đều không ra khỏi nhà chứ? Còn ông Carpenter, tôi biết, ông ta đi dự một cuộc họp chính trị.- Eve! - Poirot nói ra chiều suy nghĩ - Có một cái mốt khi đặt tên... Ngày nay, ít thấy có tên Eve. Vậy mà, rất nhiều người tên Eve...Spence tiếp tục suy nghĩ:- Eve Carpenter thừa sức có nước hoa loại sang. Nhất thiết phải tìm xem nguồn gốc của bà ta. Cứ nói bừa là vợ góa chiến tranh, thật là thuận tiện, tôi đã thấy nhiều! Đến đâu cứ mặc đồ đại tang, rồi kể lể mình để tang một chiến sĩ hy sinh, thế là thôi, chẳng ai tò mò hỏi han gì nữa!Chuyển sang đề tài khác, ông nói tiếp:- Còn về cái búa gõ đường của ông, xem ra có vẻ đúng! Đúng là bà Mac Ginty bị ám sát bằng vật ấy. Đúng là có máu dính ở đó.Đã rửa, nhưng với các chất phản ứng hiện tại, dù còn tí xíu thôi cũng phát hiện ra. Xin nói thêm đó chính là máu người. Thêm một lý do nghi ngờ Deirdre Henderson...- Chớ quên rằng cô ấy nói chiếc búa gõ đường đó được cúng cho cha xứ để bán từ thiện hồi cuối tháng chín!- Nhưng bà Summerhayes lại nói khác, bà bảo mua ở lần bán vào lễ Nôen.- Về hình thức mà nói - Poirot mệt mỏi - bà ấy sai. Bà Summerhayes là người dễ thương, nhưng không thể đòi hỏi bà làm hơn cái có thể. Bà ta chẳng có trật tự, phương pháp gì, những điều bà nhớ không bao giờ cụ thể. Hơn nữa, chớ quên rằng nhà bà ta - điều này thì tôi quá rõ - cửa giả không bao giờ khép kín. Ai cũng vào được, có lấy đi vật gì, mãi lâu sau mới trả, cũng không ai nhận ra. Giả sử hôm nào đó bà Summerhayes tìm chiếc búa đó mà không thấy, bà sẽ nghĩ là chắc ông chồng mang đi để giết thỏ hoặc chẻ củi, và rồi sau đó sẽ quên phứt nó đi. Trong nhà ấy, với được gì thì dùng, chẳng ngăn nắp gì, chẳng nhớ gì. Tôi mà sống như thế, tôi đến phát điên. Họ thì cứ như không.Spence đứng lên:- Có một điều tốt, là James Benthey sẽ chưa bị thi hành án chừng nào vụ này chưa được làm rõ. Giờ ta đã có cái ta mong muốn: thời gian!Poirot cũng đứng dậy:- Bây giờ có vẻ ta đã biết thêm một chút, thì tôi nghĩ đi gặp James Benthey một lần nữa không phải là vô ích.2James Benthey không thay đổi mấy. Có hơi gầy đi một chút, đôi bàn tay run run nhiều hơn trước nhưng vẫn là cái nhân vật đáng ngán ấy. Poirot cân nhắc từng lời một, báo anh ta biết là nhiều sự việc đáng được xem xét, hồ sơ vụ án được lật lại, do đó có tia hy vọng. James Benthey tỏ ra chẳng mấy quan tâm.- Tất cả chẳng đi đến đâu!... Tìm ra cái gì mới?- Các bạn anh đang cố gắng...- Bạn tôi? - Bentley nhún vai - Tôi có ai là bạn?- Anh không nên nói vậy! - Poirot nói - Tôi biết ít nhất có hai.- Hai? Tôi rất muốn biết đó là ai?Trong giọng nói, có nhiều sự ngờ vực hơn là tò mò.- Trước hết, có ông thanh tra Spence...- Spence cái người đã ra lệnh bắt tôi? Ông làm tôi buồn cười!- Anh lầm, không có gì đáng cười. Anh có cái may ông Spence là một sĩ quan cảnh sát có lương tâm yêu nghề. Ông ấy muốn đánh trúng thủ phạm.- Thì ông ấy tin là trúng rồi thôi!- Ông ấy chưa tin. Do đó tôi nhắc lại, ông ấy là bạn.- Người như thế mà là bạn!...Poirot chờ. Dù sao James Benthey cũng là con người. Anh ta không thể không có trí tò mò.Quả nhiên, anh ta hỏi:- Còn người bạn thứ hai là ai?- Maude Wiliams.- Maude Wiliams? Ai vậy?- Một cô gái làm việc ở hãng Breather và Scuttle.- À! Ra cái cô Williams ấy! Cô ta quan tâm tới việc của tôi ở chỗ nào?Poirot, có lúc đã thấy tính cách anh này thật khó chịu, cố nén mình, đáp:- Cô Williams quan tâm đến anh ở chỗ cô ta tin là anh vô tội.- Cô ta thì biết gì.- Cô ta biết anh.Benthley hầm hừ:- Cũng gọi là biết, chứ đã hiểu tôi là thế nào.- Hai người cùng làm một hãng, thỉnh thoảng có đi ăn với nhau. Đúng không?Benthley nhận là đúng nhưng có vẻ tiếc rẻ. Poirot tiếp:- Hai người đã bao giờ đi chơi với nhau chưa?- Có, một lần. Chúng tôi đi chơi ra đồi cát.Lần này, Poirot không chịu đựng được nữa, kêu lên:- Này, bố khỉ! Cứ làm như ta bắt anh phải thú một điều gì tồi tệ. Anh đi chơi với một cô gái xinh đẹp. Thế thì đâu có phải trọng tội, đáng xấu hổ! Ngược lại. Vậy mà không hiểu sao khi tôi nói tên cô ta, anh lại làm như không biết!James Benthey đỏ mặt:- Ông thông cảm. Tôi không quen biết nhiều cô gái, mặt khác, cô Williams không... không thật đàng hoàng. Ô! Cô ấy rất tốt, rất dễ thương, rất có cảm tình. Nhưng không hiểu sao tôi cứ nghĩ là mẹ tôi sẽ cho cô ấy là tầm thường!- Quan trọng, - Poirot nói - là anh, anh thấy cô thế nào.Mặt James Benthey lại đỏ bừng.- Kiểu cô ấy để tóc, kiểu ăn mặc... Đã đành, mẹ tôi có lẽ thuộc loại cổ, nhưng...Anh không nói hết câu.- Vấn đề không ở chỗ đó! - Poirot tiếp - Cậu ưa cô ta không?Benthly lúng túng đáp:- Cô ấy bao giờ cũng rất tốt với tôi, nhưng cô ta chưa bao giờ hiểu tôi. Mẹ cô mất lúc cô còn nhỏ. Cho nên...- Từ ngày anh mất việc, hai người không gặp nhau nữa. Tuy nhiên, theo chỗ tôi biết, cô ấy có gặp anh một lần, ở Broadhinny?James Benthey có vẻ khổ tâm phải giải thích việc này.- Vâng. Cô ấy đến Broadhinny có việc. Có gửi tôi tấm thiếp, hẹn gặp. Tôi không hiểu sao. Thà là đã rất thân nhau...- D&ugr��y có nói! - Poirot đáp - Nhưng bà Upward là một phụ nữ khá bí hiểm về một số mặt. Tôi đưa bà xem các tấm ảnh, trong đó bà nhận ra một người. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó mà tôi chưa rõ, bà muốn giữ điều đó cho riêng mình. Khi tôi hỏi bà nhận ra ai, bà cố tình chỉ sang một bức ảnh khác, không đúng với người bà biết.- Nhưng để làm gì?- Hẳn là để khỏi bị cản trở trong việc bà định làm.- Định tống tiền? Vô lý! Bà ấy rất giàu, thiếu gì tiền, vì là vợ góa của một nhà công nghiệp lớn.- Tôi không nghĩ bà định tống tiền. Tôi ngợ là cái người bà nhận ra ấy, bà rất quý, nên không muốn để bí mật lộ ra. Nhưng, vốn tính hiếu kỳ, bà muốn gặp riêng người ấy để hỏi chuyện, có khi để làm sáng tỏ thêm điểm nào đó mà bà còn thắc mắc. Bà muốn biết con người ấy có dính dáng gì đến cái chết của bà Mac Ginty... Dự đoán của tôi là như thế.- Vậy là chúng ta lại phải xem xét ba tấm ảnh còn lại?- Ấy đó! Bà Upward dự định gặp con người đó vào dịp nào sớm nhất. Dịp đó đã đến, khi Robin và Oliver đi Cullenguay.- Và bà ta đã gọi điện cho Deirdre Henderson! Như vậy không chỉ Deirdre Henderson có liên quan, mà cả mẹ cô nữa!Thanh tra Spence thở dài ngán ngẩm, gật đầu:- Ông Poirot, ông luôn luôn thích làm cho mọi việc thêm rắm rối!