CON VẸT
Một người lái buôn nuôi một con Vẹt lâu năm và dạy được vẹt nói tiếng người. Một hôm có việc buôn bán phải tới Bengan, người lái buôn bảo tất cả người nhà:
– Ai thích quà gì ở Bengan thì bảo, lúc về tôi sẽ mua cho.
Mỗi người đều kể ra món quà mình thích. Người lái buôn ghi nhớ và hứa sẽ làm thỏa ao ước của từng người. Vui chân, người lái buôn tới chiếc lồng Vẹt và hỏi:
– Thế Vẹt có thích quà gì nào?
Vẹt đáp:
– Đội ơn ông, tôi không cần gì cả. Tuy thế tôi vẫn muốn nhờ ông một việc, nếu ông bằng lòng giúp, thì tôi nói.
Người lái buôn mỉm cười:
– Việc gì nào? Nếu là, được ta sẽ giúp.
Vẹt nói:
– Đi tới Bengan, ông sẽ đi qua một cánh đồng có một cây rất to, cành lá um tùm, ở trên cây đó có rất nhiều Vẹt. Tôi muốn nhờ ông tới đó chuyển lời hỏi thăm của tôi cho họ hàng nhà tôi, rồi nói với chúng rằng: “Con Vẹt của tôi bị nhốt trong lồng nhờ tôi bảo với các bạn rằng, các bạn được tự do thỏa chí bay nhảy khắp đó đây, các bạn không nghĩ tới người bạn đau khổ của mình. Trái tim của các bạn giống như đá! Họa hoằn các bạn mới bay tới chỗ con Vẹt của tôi, nhưng chỉ nhìn qua rồi lại bay đi. Nếu các bạn không giúp đỡ thì nó sẽ chết tàn chết lụi trong chiếc lồng”. Xin ông cứ nói như thế và chờ chúng trả lời. Bao giờ về ông hãy kể lại cho tôi nghe. Như vậy là ông đã giúp tôi một việc lớn.
– Được, ta giúp mi – Người lái buôn nói.
Ở Bengan xong việc buôn bán, người lái buôn nhớ lời Vẹt, tìm tới cánh đồng có một cây rất to. Quả nhiên trên cây đầy Vẹt. Người lái buôn nói lớn.
– Này, đàn Vẹt kia! Con Vẹt trong lồng của ta hỏi thăm lũ này.
Rồi người lái buôn ngửa mặt lên nhìn cây, nhắc lại đúng câu Vẹt ở nhà dặn. Người lái buôn vừa nói xong thì bỗng nhiên cả đàn Vẹt bỗng rơi từ trên cây xuống đất mà chết. Người lái buôn nghĩ:
– Tội nghiệp quá! Chắc đàn Vẹt này xưa là bạn của con Vẹt của ta. Mới nghe lời thăm hỏi chúng đã cảm động lăn ra chết cả.
Y nhìn bầy Vẹt nằm chết la liệt trên cỏ và đất cảm động rời cánh đồng ra về.
Trở lại nhà bình yên sau chuyến đi dài, người buôn chia quà cho mọi người theo lời dặn củahọ. Riêng con Vẹt, người lái buôn không báo tin cho biết, vì sợ nó buồn. Một hôm người lái buôn đi qua lồng. Vẹt hỏi:
– Thưa ông! Ông đã chuyển lời thăm hỏi của tôi tới đồng loại của tôi chưa?
Người lái buôn đành phải nói:
– Ta đã chuyển lời hỏi thăm của Vẹt tới đàn Vẹt trên cây đó rồi, nhưng chúng không trả lời.
Vẹt buồn rầu hỏi:
– Thế ông không nhìn thấy gì nữa à?
Người lái buôn nghĩ ngợi, rồi đành phải kể lại bầy Vẹt rơi từ trên cây xuống cỏ chết như thế nào. Chưa hết lời, người lái buôn bỗng thấy Con Vẹt lảo đảo rồi ngã quay ra trong lồng, chết ngay lập tức.
Người lái buôn thương Vẹt quá, y mở cửa lồng cầm Con Vẹt ra và đặt xuống đất.
Chỉ đợi có thế, Con Vẹt vụt mở mắt tung cánh bay đi mất biến.
Bấy giờ người lái buôn mới hiểu lời khuyên thâm trầm của bầy Vẹt. Chúng chỉ ra cách giả vờ chết để Con Vẹt trong lồng có thời cơ đạt được tự do.