ười tay súng phải rời trận địa về tuyến sau. Trong số mười ấy có cả Bức. Thế là Bức mất hy vọng có thời cơ lên làm tướng. Đã chín năm trời làm lính lăn lộn trên chiến trường mà Bức cũng chỉ được phong tới quân hàm thượng sĩ. Ai chứ Bức mà chịu đeo lon thượng sĩ về vườn thì xoàng quá, nhục nhã với dân làng Nguyệt Hạ, nhục với cả Nga, nhục với anh cả Lạnh. Có lẽ cũng chỉ tại cái tính hung hăng quá trớn của Bức nên hỏng cả con đường công danh sự nghiệp.... người ta bảo vào lính cứ đánh cho mạnh là lên. Điều này đối với riêng Bức chả đúng tý nào. Chuyện đánh đấm của Bức thì nhất rồi. Nhưng con đường công danh của người lính đâu chỉ là chuyện đánh đấm. Vấn đề là thời cơ, có nghe lời cấp trên, chấp hành kỷ luật chiến trường... ái chà chà, nhiều yếu tố đến là khắc nghiệt, với lại cái tính khí nóng như lửa của Bức thì khó mà thăng tiến. Bức chúa ghét những thằng nhát gan. Bức sẵn sàng chỉ tay vào mặt những thằng hèn mà chửi "mày là thằng sợ chết. Mẹ kiếp, đã là lính mà còn sợ chết". Lúc này vừa mới nhận lệnh mười ba thằng phải trở về tuyến sau, Bức đã chửi toáng lên:- Mẹ kiếp, sao lại là con số mười ba - Bức hỷ mũi véo sườn Đô nói khẽ - Con số mười ba tồi tệ lắm đấy. Hay là hãy để tao ở lại. Tao vẫn còn đủ sức để pằng pằng dăm bảy thằng. Mẹ kiếp, sức tao thế này...Bức cố vươn vai giơ nắm đấm tống vào không khí. Đô bỗng thấy thương  Bức. Trong đơn vị không ai hiểu rõ Bức bằng Đô. Bức sẵn sàng đổi cả tính mạng để được chút vinh quang về làng để đỡ xấu cái mặt. Trong số mười ba người vừa sốt rét vừa bị thương, chỉ mỗi mình Đô là khỏe mạnh nhận nhiệm vụ dẫn đoàn quân đau yếu này bằng mọi giá trong đêm nay phải rời trận địa về tới hang Dơi trước khi trời sáng. Đó là mệnh lệnh là nhiệm vụ chẳng đơn giản chút nào. Thằng sốt nhẹ khiêng thằng bị thương nặng. Trong đoàn có hai thằng không đi được, lúc nào cũng phải thay nhau khiêng cáng đi trước. Còn lại dắt díu nhau lốc nhốc bám theo. Còn lại một mình Đô mang xoong nồi và quần áo của cả đoàn đi sau rốt.Đoàn quân thương vong ốm yếu dò dẫm xuống hết dốc, men theo bờ sông Thu ngược lên hậu cứ. Đêm mênh mông trời và đất nồng nặc mùi thuốc bom và đạn pháo lẫn mùi khét của thịt người và vật bị chết cháy. Xóm Cát nằm thia lia ra bờ sông vẫn còn vài ba đám cháy đỏ rực. Thỉnh thoảng lại có cơn gió thổi bùng lên thành ngọnlửa sáng lấp lóa và tiếng tre nứa nổ lốp bốp. Bom B52 cày xới mặt đất còn nóng hôi hổi, cây cối đổ ngổn ngang. Những con chó, con mèo sống sót rúc vào trong bụi thấy động, chúng hốt hoảng chạy vụt vào đêm tối. Có tiếng xì xào gì đó ở phía trước, chiếc cáng thứ nhất dừng lại, chiếc cáng thứ hai dừng lại. Sáu anh đi giữa cũng dừng lại. Đô đi sau cùng tiến lên hỏi.- Chuyện gì vậy?- Mẹ kiếp, vớ món bở.- Lấy cho tao con dao khoét một miếng sáng mai làm bữa tươi - Vẫn tiếng Bức oang oang -  đã lâu lắm chưa được miếng thịt tươi.Đô xòe diêm, ngọn lửa lóe sáng, một con trâu bị thương nằm lù lù chắn ngang lối mòn lòi ra một đoạn ruột mà bụng nó vẫn thở phật phồng. Bức vỗ đét vào mông con trâu hỳ hỳ cười... chọc mũi dao nhọn rạch một đường cong khoét lấy một mảng thịt đỏ sẫm. Con trâu rống lên một tiếng thật đau đớn, giơ bốn chân giật giật  run rẩy.- Tay chơi nào tình nguyện mang khoanh thịt trâu này.Bức giơ khoanh thịt trâu lên, cao giọng nói. Im lặng. Phút im lặng  triền miên không ai dám lên tiếng. Không ai còn đủ hơi sức để mang thêm bất cứ vật gì. Bức thừa biết điều đó.- Thôi được, không thằng nào mang thì tao mang, sáng mai cánh ta sẽ được chén một bữa thịt trâu đã đời.Từ lúc nhận lệnh về tuyến sau, Đô biết Bức muốn ở lại trận địa. Y tá cặp nhiệt độ cho Bức, Đô kinh sợ thấy nó sốt bốn mươi độ mà miệng vẫn leo lẻo bảo nếu có cơm muối vừng nó phải tắc lẻm dăm bát. Đói quá. Đói vàng da vàng mắt. Lính thèm bữa cơm no. Bức sợ đói hơn cả sợ bom. Đơn vị còn ít gạo phải nhường cho anh em ở lại trận địa. Đô chỉ dám nhận năm cân bắp xay với mười ba miệng ăn, năm cân bắp chưa đủ một bữa. Rồi những bữa sau đó, những ngày sau đó ăn bằng gì?... Đô nhìn bóng Bức ngả nghiêng trong bóng tối. Bất chợt Bức quay lại hỏi Đô.- Trong số mười ba thằng mình, mày đoán thằng nào sẽ đi trước?- Mày cứ hỏi chuyện gở ấy làm gì.- Gở là thế quái nào. Làm sao mà tránh khỏi. Mình biết trước vẫn hơn. Tao mà biết đến lượt thằng nào ra đi, sáng mai tao sẽ ưu tiên. Người ta bảo trước lúc chết được ăn no, lên thiên đàng sẽ sung sướng - Bức khẽ thở dài, ghé sát vào tai Đô nói nhỏ - Tao là tao đoán sẽ đến lượt thằng Đào đấy. Nó bị mất nhiều máu khó mà trụ được.- Thôi đi Bức, mày nói gở quá. Rõ vớ vẩn - Đô gắt lên với Bức.- Vớ vẩn là thế nào - Bức cãi - Tao nói nghiêm chỉnh đấy. Tất nhiên chả thằng nào muốn thế. Nhưng muốn sống thì phải biết chiến thắng cái chết. Ngoài mặt trận chỉ có nhiệm vụ là oánh cho mạnh, còn về tuyến sau, muốn sống phải có cái ăn. Không tính trước sẽ chết đói cả lũ, mày hiểu chưa. Theo tao, năm cân bắp xay phải để dành ưu tiên cho những thằng sốt nặng. Chiến lược đấy. Về tới hang Dơi tao sẽ đi kiếm sắn. Ái chà chà... có sắn tao sẽ đạo diễn món bánh... cứ gọi là tuyệt ngon...Vừa đi Đô vừa nghe Bức nói đủ mọi chuyện ăn uống. Trong thâm tâm tuy không nói ra nhưng Đô xác định những ngày sắp đến, mười ba con người phải chịu đói là cái chắc. Và tất nhiên cái điều mà Bức nói cũng sẽ xảy ra như nó vẫn thường xảy ra từ hơn một tháng nay không ngày nào là không có người chết. Thời gian cứ lặng lẽ trôi đi, không gian iên tiềp ùng oàng tiếng bom pháo. Con người không còn ai biết ai sẽ sống ai sẽ chết. Bom đạn lúc nào cũng rình rập nhằm vào giữa đỉnh đầu con người ta mà nổ. Vài ngày đầu còn biết sợ, nghĩ đến cách tránh bom, cách nghe tiếng pháo rít để chạy. Nhưng rồi mọi cách chạy, cách tránh đều vô ích. Chẳng biết chỗ nào an toàn mà chạy mà tránh. Giá đừng chạy có khi sống, chạy tránh lại chết. Sự sống và cái chết không có ranh giới rõ ràng. Khi nghe tiếng rú rít của bom, cứ tưởng mình chắc chết, hóa ra vẫn cứ sống. Và cái lúc đinh ninh mình sống hóa ra lại ngẻo tức thì. Thằng Tằng đang đứng đái "ục" một quả thế là chết. Thằng Bân đang ngồi ị "ùng" một tiếng thế là toi đời. Tiểu đội ba đang ăn cơm, một quả pháo nổ giữa mâm sáu thằng chết hết. Lính cũ chết lính mới bổ sung, để luôn luôn đảm bảo quân số trên trận địa. Mảnh đất này thiêng liêng quá! Cuộc chiến đấu này vĩ đại quá và nhiệm vụ của người lính thì lớn lao quá khiến mọi người không ai còn nghĩ tới bản thân mình. Thì đằng nào chả chết. Người chết sau chôn người chết trước. Có lẽ chưa ở đâu con người lại sẵn sàng chờ đón cái chết như ở trận địa. Cái chất ập đến quá nhanh từ những chiếc máy bay màu xám chao lượn nghiêng ngửa trên bầu trời thả xuống những trái bom tròn xoe đen chùi chũi. Những trái bom lúc đầu từ trên cao còn nhỏ xíu sau to phình ra rơi xuống đất bùng nổ thành những khối lửa khổng lồ. Bom rơi xuống đầu mình thì mình chết, rơi xuống chỗ khác thì mình sống, còn người khác sẽ chết. Nghĩa là quanh cái trận địa này chỗ nào cũng có sự sống và cả cái chết. Và tình cảm của những con người ở đây cũng thật khác xa với bất kể ở nơi nào. Có lẽ đứng trước cái chết, con người bao giờ cũng trở nên nhân ái chân tình với nhau hơn. Tới giờ phút này Đô vẫn băn khoăn không hiểu sao hôm Đô và Bức cùng nằm trong căn hầm trên trận địa bỗng dưng Bức lại hỏi một câu thật bất ngờ.- Đô này, đã bao nhiêu năm nay tao định hỏi mày một câu hỏi nghiêm chỉnh- Mày còn yêu Nga không?Đô lặng người không biết trả lời Bức thế nào. Trong căn hầm tối Đô không nhìn rõ khuôn mặt Bức lúc ấy ra sao nhưng qua giọng nói Đô biết Bức đang xúc động. Bức lần tìm bàn tay Đô... xiết chặt.- Đô, mày hãy nói thực với tao đi. Tao nói rất nghiêm chỉnh. Mày hãy thông cảm cho tao, hãy tha thứ cho tao. Tao không hiểu tại sao trong lúc này tao lại muốn nói điều ấy với mày. Có lẽ chính lúc này, trong tình thế này tao mới nhận thức được rằng tao là kẻ tồi tệ nhất, ngu xuẩn nhất. Tao đã cướp mất tình yêu và hạnh phúc của mày. Mày biết tao đang nghĩ gì không? Tao nghĩ rằng mày vẫn còn yêu Nga. Tao thành thực rất mong mày vẫn còn yêu Nga.- Bức, tao van mày, lúc này mày nhắc tới chuyện ấy làm gì. Những gì đã qua thì cho qua. Tao đã bảo mày từ lâu rằng mày không hề có lỗi gì với tao hết. Mày phải thấy mày có quyền yêu Nga, mày phải thấy mày hạnh phúc vì Nga đã thực sự yêu mày. Mày nói điều này ra với tao là mày đã coi thường tao. Tao không đến nỗi ích kỷ như mày tưởng đâu. Mày thấy đấy, tao đây...tao thực sự mong muốn cho mày với Nga được hạnh phúc. Đối với Nga bây giờ tao chỉ coi như người bạn gái láng giềng. Mày không thấy bây giờ tao đã có khối đứa yêu, mày đừng nghĩ vớ vẩn nữa. Tao không còn có thể yêu Nga được- Đô nói và thấy mặt mình nóng ran.Đô nhận ra mình đã nói dối. Bức nằm im một lúc rồi cười phá lên. Chưa bao giờ Đô thấy Bức cười một cách hồn nhiên như lúc này.- Mày thật láu cá. Bức sòng phẳng- Mày không đánh lừa nổi tao đâu. Tao biết tỏng tòng tong cái bụng mày. Tao là chúa ghét cái trò giả dối. Bụng thì yêu bỏ mẹ nhưng miệng lem lẻm rằng không.Bức ngồi bật dậy móc thuốc trong túi ra hút, xúc động nắm lấy tay Đô. Giọng Bức nghẹn lại.- Đô ơi, tới giờ phút này tao mong giữa hai chúng mình phải thẳng thắn với nhau mọi chuyện. Chưa nói được chuyện này với mày tao chưa yên. Tao sợ biết đâu một trong hai đứa mình sẽ chẳng bao giờ còn được về với Nga nữa. Biết đâu tao hoặc mày hoặc cả hai chúng ta không bao giờ được trở về làng Nguyệt Hạ của chúng mình nữa. Vậy thì tốt hơn hết chúng mình hãy sòng phẳng với nhau chuyện này để nếu có chết tâm hồn chúng mình được thanh thản. Nếu tao có phải nằm lại đây, mày về với Nga, Đô nhá. Mày hãy về với Nga. Tao thực sự mong muốn thế. Nga vẫn còn yêu mày.- Bức, cứ nghĩ vớ vẩn thế làm gì. Mày không chết được đâu. Mày sẽ về được với Nga.Đô nói và nhìn vào điếu thuốc đang cháy dở trên tay Bức. Căn hầm lại lặng đi. Bên ngoài tiếng máy bay tiếng pháo vẫn dậy lên từng đợt. Câu chuyện riêng của Bức và Đô trong căn hầm tối trên trận địa đến lúc này vẫn canh cánh trong lòng Đô. Đô cứ nhìn mãi bóng Bức tấp tểnh vác trên vai khoanh thịt trâu đi cạnh Đô. Chốc chốc Bức phải đứng lại khó nhọc lắm mới chuyển được khoanh thịt trâu từ vai phải sang vai trái rồi lại từ vai trái sang vai phải. Mỗi lần phải dừng lại đổi vai, Bức lại làu bàu.- Mẹ kiếp! Ở trận địa vẫn sướng hơn. Cảnh này leo được qua dãy Bảo Bàn về hang Dơi thì chắc chết.- Được nửa đường rồi đấy, cố lên, tất cả chúng nó đang trông chờ món thịt trâu của cậu.Đô động viên Bức. Trời về khuya, trăng hạ tuần đang nhô lên khỏi rặng núi Bảo Bàn. Ngọn núi Đợi cao ngất vượt hẳn lên trong mênh mông trời đất. Đô không hiểu vì sao người ta lại gọi là núi Đợi. Ai mà biết được từ bao đời nay núi Đợi đứng cô đơn trông ngóng chờ đợi điều gì? Người ta dễ nhận thấy sự cô đơn của hòn núi bởi chính độ cao của nó vượt hẳn ngọn núi khác trên dãy Bảo Bàn. Núi Đợi vươn cao chót vót trên chín tầng mây như nỗi khát vọng khôn cùng của tạo hóa muốn vươn tới một cái gì đó vô cùng cao quý mà loài người chưa ai hiểu nổi. Từ chân dãy Bảo Bàn lên được núi Đợi phải đi bộ mất chừng hai tiếng để vượt qua các sườn núi nhỏ. Hang Dơi nằm trong lòng hòn núi Đợi không bom pháo nào phá nổi. Hồi đầu chiến dịch đơn vị Đô đã tập kết ở núi Đợi để đánh cứ điểm Cao Sơn chiếm lĩnh trận địa đồi trọc mà đơn vị Đô hiện giờ vẫn chốt giữ. Núi Đợi và hang Dơi do bàn tay đầy nhân hậu của tạo hóa dựng nên có sức bền vững và che chở vô cùng to lớn. Từ bao năm nay nơi đây đã hứng chịu biết bao  bom pháo của giặc Mỹ trút xuống mà vẫn không sao xóa nổi những dải nhũ đá cứ lấp lánh trong vòm hang. Chúng như những dòng nước mắt cô đơn và nỗi buồn thương mênh mông của núi Đợi. Phải chăng đó cũng là dòng nước mắt của những người mẹ, người vợ đang ngày đêm trông chờ chồng con nơi chiến trận trở về... Trăng đã lên cao, dòng sông Thu cũng sáng lên. Núi Đợi càng tới gần càng cao lồng lộng. Hai chiếc ca nô của địch tuần tiễu chạy vun vút trên mặt sông, thỉnh thoảng lại xổ ra một lọat súng máy. Phía trận địa đồi trọc lại một trận bom nữa nổ dữ dội.- Mẹ kiếp. Không biết lại đến lượt thằng nào phải ra đi nữa đây?Vẫn tiếng Bức làu bàu. Đô nhìn hai chiếc cáng nhấp nhô nhấp nhô và bóng đồng đội chấp chới dưới trăng.- Đô! Đằng ấy biết tớ đang ước điều gì - Bức dừng lại vắt khoanh thịt trâu từ vai trái sang vai phải, hỏi Đô.- Chắc là mày chỉ mơ ước ngủ một giấc đã đời.- Sai bét. Tớ lúc này đang mơ ước có được nhánh tỏi, thịt trâu mà không có tỏi thì phí của trời.Bức vừa nói vừa thở hồng học, thỉnh thoảng lại hô toáng lên "Tiến lên! Tiến lên hỡi anh em binh sĩ". Tính Bức vẫn thế. Những lúc gian nan nó lại hay pha trò. Và lúc này vừa đi nó vừa đọc thơ. Kiểu thơ con cóc.- E hèm - Bức sửa giọng - chúng mày hãy dỏng tai nghe đây tao đang làm thơ.Ngúc nga ngúc ngắcHai chiếc võng lúc lắcHai thằng ốm làm vuaBốn thằng đau làm lính

Đã đến giờ nhiếp chính

Rước vua về Thành ĐÔCóc cần đến ô tôCóc cần đến xe ngựaHai thằng khiêng một đứaMỗi đứa dìu hai thằngMau tiến về núi ĐợiTrước lúc mặt trời lênNhững câu thơ con cóc, Bức vừa mới nghĩ ra và nó đọc một cách khó nhọc để gây cười mà không ai còn đủ hơi sức để mà cười. Cuối cùng thì mười ba con người ốm yếu thương tật cũng dắt díu tha nhau về tới hang Dơi vừa lúc trời ửng sáng. Mặt trời đỏ lừ, đang nhô lên phía trời xa. Từ cửa hang nhìn xuống những cột khói đen từ các đám cháy vẫn đùn lên, đùn mãi lên. Những mái tôn bị bom pháo hất tung lên sáng lấp lánh dưới ánh nắng buổi sáng. Đô nhìn những thân hình tiều tụy mệt mỏi nằm ngả ngốn lên những tảng đá trước cửa hang như những xác chết. Không gian lặng đi không một tiếng nói tiếng cười. Người duy nhất còn đi lại được là Bức. Nó chạy loăng quăng chuẩn bị nấu món thịt trâu.- Mẹ kiếp, vẫn không kiếm đâu ra nhánh tỏi - Bức nói - Đào ơi, hôm nay tao sẽ chiêu đãi mày món thịt trâu. Cố mà ăn Đào nhé. Ăn cho nó khỏe. Mẹ kiếp, chẳng thuốc nào mạnh bằng ăn. Ở đây chúng tao chẳng có gì bồi dưỡng cho mày, chỉ có mỗi món thịt trâu là nhất hạng. Mày phải ăn để cố giữ sức ra tới ngòai ấy. Ái chà chà... ra được tới ngòai ấy thì chả còn lo gì. Ai chứ em Vin của mày nó vỗ cho một tháng là béo ú. Thôi chúng mày ngủ đi, khi nào nấu xong tao gọi.Đô ngả lưng lên tảng đá nghe Bức rì rầm một mình bên bếp lửa. Ánh lửa bập bùng hắt lên vách đá có cả trăm ngàn những đốm sáng lân tinh lấp lánh bám trên những mảng nham thạch. Dơi từ trong các ngách ngửi mùi khói túa ra bay loạn lên. Bức nấu xong món thịt trâu múc ra một bát mang tới chỗ thằng Đào nằm. Từ lúc về tới hang Dơi thằng Đào vẫn nằm im lặng lẽ trên cáng đặt lên hai tảng đá sát vách hang.- Đào ơi! Chén đi, ngon tuyệt. Chỉ thiếu mỗi tỏi, khi nào về với bé Vin của đằng ấy, phải nhớ tới thằng Bức này.Một tay Bức bưng bát thịt trâu đầy ú còn bốc hơi nóng, một tay vén  tấm chăn trùm người Đào. Bất chợt Bức kêu rú lên, bát thịt trâu tuột khỏi tay Bức đổ văng ra đất. Đô bật dậy. Thằng Đào không biết nó chết từ bao giờ, mắt trợn ngược lên... Bức khóc tu tu.