gày cưới đã được ấn định. Không cần phải tổ chức rườm rà vì Palani không có một ai thân thích trên đời để đứng ra thay mặt anh đòi hỏi một thứ gì. Palani đã báo tin mừng cho người chủ thuyền của mình. Chemban cùng đi với anh đến thưa chuyện và xin phép trưởng làng anh. Chemban cũng mang đồ lễ đến trưởng làng mình.
Thế là chấm dứt những lời kêu ca nói Chemban không chịu gả chồng cho con gái. Ông bảo vợ:
- Bà nó thấy chưa? Chemban Kunju đã xoay sở mọi chuyện tốt đẹp.
Chakki bẻ lại:
- Ông kiếm được chàng rể thế nào? Không nhà, không cửa không họ hàng thân thích, tốt đẹp nhỉ?
Chemban rủa vợ:
- Bà mày không thấy sao? Rể nhà ta là một người lao động giỏi. Có sức lực mà lại nhạy cảm. Không kiếm được đâu một chàng trai nào như nó khắp mấy làng biển quanh đây.
Chakki không khích bác thêm.
- Thế là bây giờ nhà ta có thể nhàn nhã được rồi - Bà mỉm cười nói.
- Chúng ta sẽ vui thú. Chúng ta sẽ hưởng lạc như vợ chồng Panlikunnat.
- Nếu định vui thú như bọn trẻ thì trả cho xong món nợ của Parikutti đã. - Chakki lại nhắc.
Cả việc này nữa cũng có cách thu xếp. Chemban không quên. Ông sẽ lần lượt lo liệu tất cả mọi việc vào lúc thích hợp.
- Bà nó nghe này. Ta không có con trai. Tôi tính, hay ta nhận quách thằng Palani này là con trai. - Chemban nghiêm trang nói.
- Dù sao thì nó là rể lớn nhất trong nhà. - Chakki đáp.
Cho rằng Chakki chưa hiểu hết ý mình, Chemban giải thích cặn kẽ. Palani không có bà con thân thích nào cả. Vậy sau ngày cưới anh rất có thể ở cùng hai vợ chồng Chemban được lắm. Nay đã có hai chiếc thuyền rồi. Nếu Palani bằng lòng ở lại thì hay quá. Chakki công nhận rằng có một đứa con trai quả thật là tốt, nhưng bà còn băn khoăn.
- Liệu nó có ưng không? - Bà hỏi.
- Sao không? Sao nó lại không ưng? - Chemban quả quyết.
- Đã có đứa con trai đánh cá nào ở lại nhà vợ chưa?
Chemban suy nghĩ một lúc rồi nói:
- Nó nhất định thích ở lại nhà ta. Nó nghèo mà.
- Có chắc nó ở không? - Chakki lại nói - Khi ông lấy tôi, ông có ở với gia đình tôi được hai ngày không nào?
- Tôi còn bố mẹ tôi.
Chakki không tin Palani sẽ ở lại sống với vợ chồng bà.
Karuthamma biết được ý định của bố. Cô tìm gặp mẹ. Thái độ của cô làm Chakki kinh ngạc. Bà nói:
- Con có hiếu đấy. Bố mẹ lo liệu cuới xin cho con xong là con muốn bỏ nhà đi luôn. Bố mẹ nuôi con phí công à? Vừa mới thấy có người đến hỏi là con đã không cần bố mẹ nữa.
Lời nói của Chakki làm Karuthamma đau lòng. Không phải vì cô không yêu quí bố mẹ mà cô có ý định như thế. Và cô không nghĩ lấy chồng rồi lại với bố mẹ sẽ bị mang tiếng. Cố nhiên, cô bao giờ cũng chả là con của mẹ. Và cô biết mẹ cô bao giờ cũng chả sẵn sàng làm bất cứ việc gì vì cô. Làm sao cô có thể sống xa Pachami được. Cái ngày mà cô bước chân ra khỏi ngôi nhà này... làm sao cô có thể chịu đựng nổi.
Thế mà Karuthamma vẫn muốn bứt ra khỏi căn nhà này, làng xóm này.
- Con không có ý nói thế đâu, mẹ ạ. Mẹ đừng nghĩ thế. Không có bố mẹ, làm sao con thành người? - Cô đau đớn nói.
Karuthamma òa khóc, không nén nổi những tiếng thổn thức, và gục đầu vào vai mẹ. Mẹ cô quàng tay ôm lấy cô.
Chakki không định làm cho câu chuyện nghiêm trọng như vậy. Bà có ngờ đâu Karuhtamma xúc động mạnh nhường ấy trước những điều bà nói.
Karuthamma khóc nức nở. Chakki cũng khóc.
- Con... con... không muốn ở lại làng này tí nào nữa. Cả nhà ta hãy cùng rời khỏi nơi này đi. - Karuthamma nói.
- Con nói gì thế, con? - Chakki hỏi lòng tràn ngập xót thương
Không kiềm nổi xúc cảm, Karuthamma thốt lên:
- Nếu con còn ở lại bãi biển này...
- Sao con?
Cahkki tưởng lời nói gay gắt của bà làm cho Karuthamma khóc. Nhưng thực ra Karuthamma nặng trĩu trong lòng một nỗi buồn mênh mông và cô không thể giãi bày với mẹ.
Cố nén những tiếng thổn thức, Karuthamma nói:
- Mẹ ơi, nếu con ở lại đây, làng ta sẽ gặp tai họa mất!
Người mẹ chan hòa nước mắt:
- Đừng nói thế con!
- Không, mẹ ạ. Con phải đi khỏi đây. Đó là niềm hy vọng duy nhất của con. Mẹ ơi, con còn có thể nói ra điều này với ai ngoài mẹ nữa?
Nhưng ngay cả với mẹ, Karuthamma cũng không thể tỏ hết nỗi lòng.
- Mẹ thấy hình như thằng con trai ấy đã bỏ bùa cho con rồi. - Chakki bảo.
Karuthamma chối. Không có ai bỏ bùa cho cô.
- Ở bãi biển này, có người con gái nào khác như vậy không, hở mẹ? - Cô hỏi.
- Có người con gái như thế nào, con?
- Mẹ không nghe hiểu lời con nói à, mẹ?
- Lạy Nữ thần Biển, con tôi mất trí rồi.
- Không, con không mất trí đâu, mẹ ạ. Con muốn nói ở làng này có người con gái nào gặp cảnh ngộ như con không?
Một người con gái dân chài đem lòng yêu thương một người ngoài đẳng cấp của mình, dù rằng cố quên đi mà thấy ngày càng nặng lòng hơn với người mình yêu... một người đàn bà như thế, đã từng có ai ở làng biển này không? Đó là điều cô muốn biết. Đã từng có một chuyện tình nào như vậy không? Đã có ai ngoài đẳng cấp dân chài mà đi yêu một người con gái nhà chài lưới rồi vì mối tình ấy mà làm hỏng cả đời mình không? Các hạt cát trên bãi biển này đã từng nghe được lời ca của một người tình và rộn ràng lên vối tiếng hát say sưa đó không? Câu chuyện của người tình ấy như thế nào?
Con gái có thể hỏi mẹ những câu như vậy được không?
Được. Có thể hỏi được. Nhưng Karuthamma cảm thấy chỉ mình cô đã chịu số phận ấy. Chỉ có mình cô đã nuôi một mối tình như vậy. Dù cho những người con gái khác cũng có những chuyện tình trên bãi biển này, nhưng chưa từng có ai yêu ai như cô yêu Parikutti.
- Hay con đã gặp chuyện chẳng lành rồi, con?
Chakki lo lắng hỏi. Karuthamma không hiểu câu hỏi của mẹ.
- Con gái lớn khôn... - Chakki nói tiếp.
Karuthamma không hiểu ý nói xa xôi của Chakki là một điều hết sức hệ trọng. Cô nói một cách tự nhiên:
- Không, mẹ ạ, con chưa sẩy mình đâu.
Karuthamma chỉ có một điều muốn hỏi. Một nỗi lo sợ mông lung lớn lao đã xâm chiến tâm hồn cô. Một con quái vật ngoác rộng miệng lăm le nuốt chửng cô. Cô phải chạy thoát khỏi cái bóng đen của nó. Mẹ cô đã hứa hẹn cứu vớt cô. Bà đã hứa sẽ cho cô đi ngay hôm cưới.
Cô dâu Karuthamma bây giờ trở thành đối tượng chăm sóc của cả hàng xóm láng giềng. Đó là một nền nếp lâu đời. Khi việc cưới xin đã được định đoạt thì hàng xóm láng giềng có trách nhiện khuyên bảo cô dâu về những nhiệm vụ thiêng liêng của người vợ. Nếu cô dâu không biết làm tròn bổn phận người vợ thì hàng xóm sẽ chê trách những người láng giềng.
- Con ơi, chúng ta sẽ giao cho con trông nom gìn giữ một người đàn ông. - Nanlapennu nói với Karuthamma.
Theo phong tục, không phải người con gái được giao phó cho người con trai mà ngược lại, người con trai được giao phó cho người con gái khi thành vợ thành chồng.
- Con ơi, hãy nhớ rằng, chồng con chúng ta phải làm việc trên biển cả sóng lớn. - Kalikunju nhắn nhủ cô.
Người nào cũng có lời nhắn bảo khuyên nhủ Karuthamma. Họ hết thảy đã từng đón nhận những lời khuyên bảo đó, rồi lại truyền lại cho người khác. Đó là bổn phận của họ. Chưa có một người con gái nào ở làng đi lấy chồng xa làm một điều gì khiến cho hàng xóm láng giềng phải ân hận. Những lời khuyên ấy không có gì là ác ý hoặc ghen ghét.
Karuthamma lắng nghe tất cả những lời căn dặn ấy và cô hiểu. Nhưng cô khao khát hỏi họ một câu, chính câu mà cô đã không thể hỏi mẹ.
“Ở làng này, có một người con gái nào đã yêu dấu một người và được người ấy yêu thương lại mà phải đi lấy một người khác làm chồng không?”
Câu hỏi ấy cứ luẩn quẩn trong tâm trí Karuthamma. Sẽ xảy ra chuyện gì đối với người con gái bất hạnh đó?
Có lúc, Karuthamma tưởng tượng ở làng biển này lẩn khuất linh hồn một người con gái giống như vậy, một người con gái bị số phận nguyền rủa và lòng khát khao tình yêu không bao giờ được toại nguyện. Những khi một mình, cô tưởng đang được nghe ai đó kể lại một câu chuyện bằng một thứ ngôn ngữ kỳ lạ mà cô không hiểu nổi. Hẳn đã có những người đàn bà đã từng đau khổ thế này. Gió biển cũng rì rầm câu chuyện cổ đau buồn đó. Trong cả tiếng sóng nữa, cũng nghe thấy vẫn câu chuyện ấy. Và các hạt cát trên bãi biển hẳn cũng biết những chuyện này.
Một hôm, Karuthamma hỏi Nanlapennu:
- Cô ơi, ở làng ta có người đàn bà nào lỡ bước ra khỏi con đường đoan chính không?
- Có. Đã có một vài trường hợp hiếm hoi. Có một hai chuyện rất xa xưa. Không phải họ rắp tâm sống hư hỏng. Có một bài hát cổ ở bãi biển kể lại cuộc đời một người phụ nữ như thế. Vì người phụ nữ ấy đi chệch khỏi con đường đức hạnh nên sóng biển dâng cao như núi và nhận chìm bờ biển. Bờ biển nhung nhúc thuồng luồng, rắn độc. Rồi có những con quái vật miệng rộng như hang núi đuổi theo các thuyền đánh cá. Đó là câu chuyện cổ. Nanlapennu hát một vài đoạn trong bài hát ấy.
Bài hát đó cũng là một câu chuyện về tình yêu. Karuthamma không biết sau đây nhiều năm, người ta có lấy đời cô đặt ra một bài hát như thế không.
- Luật lệ của làng biển là vậy. - Nanlapennu nói.
- Ngay bây giờ cũng thế hở cô? - Karuthamma hỏi.
- Ngày nay không còn sự trong sạch ấy nữa, hoặc sự cương tỏa ấy nữa. Ngày nay cả đàn ông nữa cũng vậy.
Đàn ông và đàn bà ngày nay đang xa rời nề nếp và truyền thống lâu đời ấy. Nhưng những người con gái của biển thì phải gìn giữ truyền thống cổ xưa ấy.
Nhiều khi Karuthamma tự hỏi không biết làng biển mới sẽ như thế nào. Mặt trời lúc hoàng hôn liệu có thể rắc lên làng xóm nắng vàng không? Ngay cả những lúc giông bão gầm thét, làng biển của cô vẫn có một vẻ đẹp riêng không đâu có. Ở đây cô không bao giờ thấy sợ. Và ngọn gió nhè nhẹ ca bài ca về người con gái bất hạnh trong tình yêu là một ngọn gió thân thiết. Cái làng biển mà cô sẽ đến ở liệu có giống như vậy không?
Và người dân ở đấy nữa? Dù cho người dân làng ấy có thân ái với cô, song vẫn có một cái gì đó đặc biệt dịu dàng ở bà con ngư dân trên bãi biển làng cô đã nuôi cô khôn lớn. Thế mà bây giờ cô sẽ mãi mãi phải rời xa nó.
Một đêm trăng biển lặng, Karuthamma nghe thấy tiếng ai hát tưởng như tan vào ánh trăng.
Parikutti đang hát.
Tiếng hát vọng đến tai Karuthamma như thể không phải là lời ca của Parikutti. Con người của Parikutti tưởng như không còn ở đây nữa. Cô tưởng cô đang được vẫy gọi đến một thế giới tràn ngập niềm vui và hạnh phúc, đang nghe thấy tiếng gọi của bờ biển ngập ánh trăng, tiếng nhạc của bờ biển mà cô giã từ. Âm thanh ấy chứa đựng bao nhiêu kỷ niệm thân thiết đối với cô.
Karuthamma đứng dậy. Cô có thể thấy rõ mồm một gương mặt Parikutti trước mặt cô. Có thực anh đang gọi cô đó không? Hay anh đang an ủi mình bằng lời ca?
Mẹ cô ngủ. Cha cô không có nhà. Cô biết ngoài bãi không còn ai. Cô cảm thấy có một cái gì đó mãnh liệt thôi thúc cô mở cửa bước ra.
Parikutti đang hát bài ca về số phận bi thảm cảu một người con gái làng chài. Nanlapennu đã hát chính những lời này cho Karuthamma nghe. Có lẽ người con gái dân chài bất hạnh đó cũng đã bị bài ca này lôi cuốn và đã ra bãi biển, chân bước đi mê mẩn như người trong chiêm bao. Có lẽ cả ánh trăng nữa cũng vẫy tay gọi cô ra đó.
Và có lẽ sóng biển lại dâng cao. Những con quái vật ngoài biển có lẽ sẽ vươn đầu, ngoác miệng rộng như hang núi. Và thuồng luồng, rắc độc có lẽ sẽ nhung nhúc trên bờ biển.
Nhưng rồi ý nghĩ của Karuthamma chuyển sang một cách lập luận khác. Cô sắp đi xa. Cô phải ra từ biệt những người bạn thân thiết suốt đời của cô. Cô đã sẵn sàng rời bỏ hết thảy. Nhưng cô chưa nói lời từ giã với ánh trăng trên bãi biển này. Cô chưa nói lời từ giã với đại dương đã thay hình đổi dạng dưới ánh trăng. Và nhất là cô chưa nói lời giã từ với Parikutti, vị thiên thần được phái đến với cô.
Một nỗi sợ khác xâm chiếm tâm hồn cô. Có thể không bao giờ lại được buông thả mình trong tiếng hát và ánh trăng đó nữa. Karuthamma một lần nữa lại bước lại chỗ những sóng thuyền đựng trên bãi biển để hưởng phần cuối hạnh phúc mà có thể sẽ không bao giờ được hưởng nữa.
Thuở nhỏ, cô đã chơi đùa chạy nhảy trên bãi biển này. Cô đã lớn lên thành một thiếu nữ. Rồi cô đã yêu. Và bây giờ cô sẽ làm người vợ chung thủy của một người đánh cá hàng ngày phải ra đi làm ăn trên đại dương đầy giông bão và sóng dữ, quay quắt và hiểm ác. Cuộc sống sẽ bận rộn, cuộc sống sẽ có mục đích, cuộc sống sẽ có một ý nghĩa mới. Trước khi đến ngày đó, cô hãy hưởng ngày thảnh thơi cuối cùng của đời cô.
Nhưng Karuthamma lo sợ. Cô không vững tin ở mình. Cô có thể nhỡ ra làm điều lỗi lầm, nhỡ ra chuốc lấy nhơ nhuốc. Trước kia cô chưa bao giờ có nỗi lo sợ ấy. Dẫu vậy, cô vẫn phải ra nói với Parikutti. Cô phải xin anh tha thứ.
Karuthamma đứng dậy. Cô thong thả mở cửa, ánh trăng huyền ảo. Cô bước đi về phía bãi biển, dọc hàng dừa ngả bóng.
Tiếng nhạc của sóng biển lắng đi. Parikutti hát, hát mãi rồi ngóng nhìn, và bây giờ hiện ra thiên thần mơ ước của lòng anh. Một lúc lâu anh không tin ở mắt mình.
- Karuthamma ơi, khi em đi rồi, em còn nghĩ đến anh nữa không? Dù em không nghĩ đến anh, anh vẫn ngồi ở bãi biển này để hát. Cả đến khi anh già, thành một ông lão tóc bạc răng long, anh sẽ vẫn ngồi ở đây để hát.
- Ôi đừng, cậu Muthalali - Karuthamma nói - Cậu phải lấy một cô gái xinh đẹp rồi xinh con và buôn bán phát đạt. Và cậu phải quên em đi, quên những ngày tháng chúng mình còn nhỏ chơi đùa với nhau - Cô ngừng một lát rồi nói tiếp - Như vậy tốt cho cả cậu lẫn em.
Karuthamma lại tiếp lời:
- Trước ngày em đi, em sẽ gửi lại cậu món tiền gia đình em đã mượn của cậu. Vì hạnh phúc của cậu,em sẽ...
Cô không nói được hết câu. Cô định nói em sẽ cầu nguyện cho cậu. Nhưng cô không biết nói như vậy có phải đạo đối với cô không. Vợ người đánh cá chỉ được cầu nguyện cho một người. Bổn phận đối với người chồng tương lai không cho phép cô cầu nguyện cho ai khác.
- Em sẽ mãi mãi nghĩ đến cậu, cậu Muthalali ạ. - Cô nói thay cho những lời định nói.
- Việc gì phải thế, Karuthamma? Thôi em đừng nghĩ đến anh nữa.
Hai người lặng im một lúc, nhưng sự im lặng ấy rộn rang ý nghĩ không nói nên lời.
Một con chim đậu trên một cây dừa vỗ cánh bay vào ánh trăng, có lẽ cốt là để cho đôi trai gái biết là nó đang chứng kiến tấn bi kịch tình yêu này. Xa hơn một chút một con chó hoang đứng chầu hẫu nhìn họ.
- Thời chúng mình chạy đùa nhặt vỏ trai, vỏ sò trên bãi biển này đã qua mất rồi - Parikutti nói - vậy là qua hẳn rồi một đoạn đời của hai ta.
Karuthamma gật đầu.
- Và bây giờ anh còn lại một mình trên bãi biển này. - Parikutti nói tiếp.
Câu nói xuyên nhói vào lòng Karuthamma.
- Anh đã sợ em không bao giờ đến từ giã anh nữa - Parikutti lại nói - Anh không trách em đâu. Nếu em bỏ đi mà không gặp anh thì anh sẽ rất buồn. Nhưng anh không bao giờ oán trách gì em.
Karuthamma lấy tay che mặt khóc.
- Tại sao em khóc, Karuthamma? Palani tốt. Anh ấy giỏi giang.
Parikutti nói tiếp giọng hơi run run:
- Karuthamma cuộc sống tốt đẹp sẽ đến với em!
Karuthamma không chịu đựng nổi thêm nữa. Cô nói:
- Cậu Muthalai ơi, em khổ sở lắm rồi. Cậu đừng trêu trọc em nữa mà tội nghiệp thân em.
Parikutti không hiểu nổi ý nghĩa của Karuthamma nói. Anh không nghĩ là anh nói điều gì làm cô đau lòng.
Không ghìm nổi nỗi đau, Karuthamma nói:
- Dẫu sao thì anh cũng chẳng thương em!
- Đừng nói thế em, Karuthamma!
Parikutti làm dấu. Anh nói hạnh phúc của cô là điều cầu mong duy nhất trong đời anh.
- Anh sẽ ngồi đây và hát, hát mãi vì em. - Parikutti nói.
- Và ở bên làng Torikunnapuda,em sẽ nghe thấy tiếng hát của anh.
- Anh sẽ hát cho đến khi cổ anh vỡ ra và anh sẽ chết.
- Và em sẽ chết với nỗi lòng tan nát, rồi sẽ có hai linh hồn quanh quẩn ở bãi biển này dưới ánh trăng.
- Đúng thế, em ạ. - Parikutti nói.
Chầm chậm và lặng lẽ, Karuthamma quay lưng lại biển, bước theo hướng đông về nhà.
