Tại bữa chiêu đãi ở sứ quán Liên Xô, Glép kéo Dô-tốp ra một chỗ, chìa cho anh cuốn sách nhỏ bìa cứng, đã sờn, giải thích: - Hoá ra cái này khó tìm quá đỗi: phải nhờ tận Oa-sinh-tơn, và nhà xuất bản sách Nga Cam-kin đã giúp đỡ. - Rất cám ơn. Ông cho mượn được bao lâu? - Cho mượn mãi mãi. - Không cần đến thế, cảm tạ ông. Một tuần nhé? - Được lắm, ông có muốn chụp phô-tô co-py lại trên máy Xê-rốt (1) không? - Chỗ tôi cũng óc một cái máy Xê-rốt, tuy ọc ạch, nhưng tôi cũng sẽ cố gắng tự sao chụp lại. Dô-tốp, vốn dân mọt sách, không kìm được mình, vội liếc ngay năm xuất bản của cuốn sách, viết về dân ca châu Phi: 1897. - Cám ơn ông Giôn – anh nhắc lại, - tôi thật hết sức hàm ơn ông. - Chính tôi phải cảm tạ ông mới phải, En-driu (2) ạ! - Cảm tạ tôi? Về cái gì? - Về tình bạn ông đối với chúng tôi. - Tình bạn loại trừ khái niệm “tạ ơn”, ông Giôn ạ, ít ra thì cũng là người Nga chúng tôi nghĩ thế. “Tạ ơn”, có gì đó gắn vào với chuyện kinh doanh. - À, thế nhân chuyện kinh doanh, ông có thể giúp tôi được không? - Việc gì vậy? - Tôi rất muốn gặp đại diện thương mại của các ông. - Không có vấn đề gì khó, để tôi sẽ thu xếp. Nhưng về đề tài gặp gỡ? - Về Na-gô-ni-a ấy mà. - Ông có can hệ gì đến Na-gô-ni-a? - Cũng như các ông thôi, tôi nghĩ đến tương lai của nước này. Chính phủ nước tôi bày tỏ sự quan tâm sâu sắc về việc các ông cung cấp thiết bị kỹ thuật. Mà tôi sở dĩ biết chuyện này vì hãng tôi đang nghiên cứu làm thế nào cho các thiết bị của các ông chóng hỏng! - Các ông giở trò vô ích thôi, Giôn ạ, chả lẽ các ông muốn có thêm một Việt Nam thứ hai? - Chúng tôi thì không. Nhưng chính các ông muốn có đấy, En-đriu ạ! Đừng nghĩ rằng tôi ủng hộ Chính phủ tôi, ở đó cũng không có nhiều những đầu óc thông minh lắm đâu, tuy nhiên, cũng gọi là có dăm ba kẻ có nếp nhăn ở vỏ não. Chúng tôi đã không nhúng vào Na-gô-ni-a, chính là các ông đã thò tay vào đó. Các ông đã ký hiệp định với Gri-xô, vậy là nếu có chuyện gì, thì các ông sẽ viện trợ quân sự cho ông ta chứ gì. - Ở vào địa vị tôi thì tôi sẽ chi viện. - “Ở vào địa vị tôi”! Ông đâu phải là Chính phủ. Nói chung, dân chúng các ông ủng hộ một hành động như thế không? - Dứt khoát là ủng hộ rồi. - Chà, đấy mới đúng là cách trả lời của đàn ông… - Khi nào ông có thể nói lại với xếp của ông? - Ông hãy gọi điện vào khoảng 3 giờ chiều mai, ô-kê? - Thoả thuận thế nhé. Nhờ ông chuyển lời hỏi thăm của tôi đến bà vợ kiều diễm của ông, En-đriu ạ. - Cảm ơn ông. - Khi nào ông đón bà ấy quay trở lại đây? - Khi nhà tôi xong công việc ở Mát-xcơ-va. Họ bắt tay nhau rổi chia tay. Cũng như mọi buổi tiếp tân, buổi này được tổ chức chào mừng dàn nhạc Xô-viết đến Luy-xbua, cũng là một hình thức của công tác ngoại giao: ở đó người ta hẹn nhau gặp gỡ, đề cập đến những vấn đề đáng quan tâm, tuy không phải bao giờ cũng đáng quan tâm cho cả hai phía, trao đổi những thông tin đã được hiệu chỉnh chính xác và với liều lượng chính xác. Còn Glép, sau khi rời khỏi chỗ Dô-tốp, đến trao đổi mấy câu xã giao lịch thiệp với tham tán về văn hoá của sứ quán, tỏ bày sự hào hứng của mình với nhạc trưởng dàn nhạc, ôm lấy anh một cách thân thiện và nói đùa: - Khi quả núi không chịu đến với Ma-hô-mét, thì đã có Đức Phật triệu tập hội nghị các nước không liên kết lại với nhau (3). Chào Vít thân mến, ông biến đi đâu thế? - Chỉ có ông biến đi mất, chứ tôi vẫn đang gắng làm việc đấy thôi. - Ái chà chà, cái công việc quỷ quái ấy chứ gì! - Cũng không đến nỗi quỷ quái lắm đâu! - Tôi muốn nói gánh nặng của công việc, chứ không đề cập đến mục tiêu, Vít ạ! - Tôi cũng đang nói về vấn đề ấy đấy, có điều gánh nặng của công việc không ai gọi là quỷ quái bao giờ! Còn nếu nói về gánh nặng mà chiếc xe “Fi-át” nhỏ bé của tôi thì lại là chuyện khác: Hãy thử mà bứt ra khỏi những con mắt tò mò, đi. Ở đây người ta quá tò mò phải thế không ông? - Người ta theo dõi ông không rời chứ gì? – Glép thở dài – Làm thế nào được, phải quen đi thôi. Bọn họ còn theo dõi tôi cả ở trong cầu tiêu nữa ấy!... Thôi, hôm nay Pi-la đang đợi chúng ta để thết món Xpa-ghét-ti (4) đấy. Ông có thích ăn Xpa-ghét-ti không? - Tôi thích, nếu có nhiều. Một nữ diễn viên Pháp thông minh đã nói thật chính xác về sự khác nhau giữa bàn ăn Mát-xcơ-va và bàn ăn phương Tây. Cô ta bảo: “các tủ kính bày hàng ở Mát-xcơ-va thì thật sơ sài, trông chẳng có gì hấp dẫn, nhưng nếu bạn đến chơi bất kỳ nhà ai thì nào cá hồng khô, nào giăm bông, nào phó-mát, chẳng thiếu gì! Còn bên chúng tôi thì các tủ kính bày cứ hoa cả mắt, thế nhưng đến chơi thì người ta chỉ mời bánh quy với cốc nước chè thôi!”. Nhận xét vui đấy chứ? Glép phì cười: - Được quá! Ác khẩu. Nhưng đúng! Sẽ có Xpa-ghét-ti, không những có cả phó-mát, mà tôi sẽ bảo để Pi-la chuẩn bị có cả thịt nữa, dù phải phá sản cũng cam… và ông sẽ tự đến, hay là tôi phải tìm cách nẫng ông ra khỏi lưới giám sát của các tay pin-kéc-tơn (5) địa phương? - Thế thì để ông đánh tháo cho tôi hơn… Như thế về phía ông thật đĩnh đạt hết chỗ nói. - Được, trước tiên để tôi đi kéo người thân của ông trước, sau rồi sẽ lên chỗ ông. - Người thân của tôi, cô ấy lại ở Mát-xcơ-va kia, Giôn ạ! - Tôi nói Pôn đấy! - Ái chà, ông ấy đã là người thân của tôi ư? Ông phải chúc mừng tôi mới phải, có Pôn Đích là người của mình thật hết sức vinh dự. - Ông ta đã đem câu chuyện về lão Nga xấu số ra để căn vặn tôi suốt. - Lão Nga nào? - Cái lão đã chữa cái ra-két cho ông ấy. - Ác-khíp-kin, Bê-liu. Thế lão ta đúng thật là người Nga à? - Hẳn rồi. Và người ta đã gọi lão hệt như Pôn đã gọi ông: I-van, Ai-ven. - Tin ông lão chết đã đăng trên báo chưa? - Có lẽ hiện giờ thì chưa. Tôi có các bạn làm việc ở FBI (Cục điều tra liên bang) nhưng đóng ở đây, họ cho rằng đăng tin này hãy còn sớm, ít số liệu. Họ cho rằng vụ này còn rất hay, chưa thể bình luận ngay được. - Nếu ông biết thêm điều gì mới thì nói cho tôi hay với nhé. - Ông định viết về số phận tên di cư xấu số ấy chăng? - Nếu đó là một số phận ly kỳ thì sao lại không viết? Tôi sẽ viết đấy, nhất định thế! - À, ông đã đọc tuyên bố của ông Ô-ga-nô chưa? - Ông ta luôn có nhiều tuyên bố lắm, ông định nói về cái tuyên bố nào? - Tuyên bố hôm nay. Các gã ký giả bên phía chúng tôi đã lọt vào gặp được ông ta, - ông ta vốn hay xua đuổi họ - báo chí đế quốc mà lại… Xla-vin bật cười. - Ông ta không chơi bóng bàn đấy chứ? Glép chưa hiểu ra ngay, vươn người về phía người đối thoại – theo thói quen – và hỏi: - Bóng bàn? Sao vậy? Ông định ngụ ý gì? - Tôi ngụ ý đến một nền ngoại giao – Xla-vin đáp – Ông có nhớ đã từng có một kiểu ngoại giao như thế rồi không? - À, đó là những trò chơi của tiến sĩ Kít-xinh-giơ. Nói chuyện với ông khó quá, ông quá am hiểu so với một ký giả, Vít ạ! - Một ký giả không am hiểu thì thật là điều phi lý! Ông ạ, vậy ông Ô-ga-nô gần đây nhất đã tuyên bố những gì? - Ông ta nói rằng cả các cố vấn của các ông, cả hàng hoá vẫn cung cấp cho Na-gô-ni-a, cũng không cứu vãn được cho Gri-xô khỏi sụp đổ. Ông ta bảo, đó chỉ là vấn đề của ba bốn tháng tới. - Tôi nhớ, trước đây ông ta cũng đã tuyên bố thế rồi! - Phải, chỉ có điều ông ta chưa nêu được thời hạn như bây giờ. “Vậy là, bọn chúng đã có một thời hạn xác định – Xla-vin nghĩ – Tên kia dám để lộ thời hạn ba, bốn tháng là tối đa, cũng không phải thừa - Bọn chúng phải bắt đầu sớm hơn thế nhiều”. Về nhà, Glép vào ngay phòng làm việc, hạ cửa sổ xếp nếp xuống cho kín, vặn nhạc to lên, lấy máy ghi âm nhỏ từ trong túi ra. Mi-crô được lắp trong một cái đồng hồ, rất tiện; hắn nối nó vào một hệ thống máy đặc biệt và bắt đầu chăm chú nghe. Các câu nói của Dô-tốp: “Chỗ tôi cũng có một cái máy Xê-rôx tuy ọc ạch nhưng tôi sẽ cố gắng tự sao chụp lại”, “Cám ơn ông Giôn, tôi thật hết sức hàm ơn ông”, “không có vấn đề gì khó để tôi sẽ thu xếp”, “ở vào địa vị tôi thì tôi sẽ chi viện”, “dứt khoát là ủng hộ rồi”, “ông hãy gọi điện vào khoảng ba giờ chiều mai, ô-kê!” hắn ghi sang băng có độ nhậy cao và cất nó vào két. Thay quần áo xong xuôi, hắn đến chỗ Pi-la, chuyển cho ả cái máy ghi âm bé xíu thứ hai và nói: - Tiểu thư xinh đẹp ơi, em sẽ phải hôn Dô-tốp, nói với hắn “Anh yêu quý” và trò chuyện sao cho hắn nói với em những lời sau đây: “Mệt quá, không thể làm hơn được nữa”, “Thôi kệ mọi thứ!”. Em có ba tiếng để hoàn tất kịch bản, kịp chứ? – Em hãy ngẫm nghĩ cho khéo, vì trong băng ghi âm chỉ ghi đủ có bốn mươi phút thôi, rõ chưa? Em nhớ bảo A-li-xa làm thêm thịt vào món Xpa-ghét-ti nhé. Tay Xla-vin này biết đòi hỏi những gì hắn muốn đấy. Hiện giờ ta hãy chịu khó chiều hắn một chút, được chứ? (1) Xerox: Các máy sao chụp chính xác và nhanh chóng do hãng Rank – Xerox của Mỹ chế tạo (ND).

(2) Tên An-đrây đọc theo âm tiếng Anh (ND).

(3) Ngạn ngữ các nước Hồi giáo: khi nào quả núi không đến với Ma-hô-mét thì Ma-hô-mét sẽ tự mình đến với quả núi (ND).

(4) Món mì sợi Ý rất mềm và ngon (Spaghetti).

(5) Pin-kéc-tơn (Pinkecton): tên một hãng thám tử tư có tiếng ở Mỹ về sau trở thành danh từ chung để chỉ các thám thử (ND).