gày thứ sáu, vừa khi ông William trở về, lòng trí bận bịu về vấn đề Susan, thì Herbert chận ông lại nơi đại sảnh. Anh ta nói:- Thưa ông chủ, nếu ông rảnh rỗi, ông cho con thưa với ông một chuyện.Điều đó làm phiền ông rất nhiều, ông đang mệt. Suốt cả tuần lễ ở bàn giấy, sau ngày vắng mặt, công việc nặng nề đặc biệt, đến độ ông tự nghĩ mình có quá già không, đối với một công việc liên tục như thế này. Herbert ngồi ở tay lái trên suốt con đường về, không hề mở miệng. Thay bộ đồ tài xế rồi, mặc áo vét trong nhà, anh ta đến gần ông William.Ông William tự nhủ một cách bục mình - Thì giờ, nhất là thì giờ sống với Elinor, là điều quý nhất mà ông không muốn bị tước đoạt. Ông có thể từ chối một cách tàn nhẫn yêu cầu của bất cứ ai ngang hàng với ông. Ông dùng các thư ký để bảo vệ ông, từ chối những yêu cầu loại đó, nhưng ở nhà ông, với một kẻ tôi tớ trong gia đình, ông không thể chối từ.- Được rồi, - Ông dằn lòng nói - tốt hơn là chúng ta nên vào thư viện ngay đi, còn mười lăm đến hai mươi phút nữa là tới giờ ăn rồi.Herbert rón rén bước theo ông, dáng vẻ trịnh trọng. Vừa thấy ông William ngồi xuống, anh ta liền khép cửa lại và đứng dựa lưng vào đó. Rồi bỗng nhiên anh ta thút thít khóc. Cũng như lần trước, cái mặt bánh đúc của anh giật giật, run run, miệng méo xệch. Chắc chắn lại là chuyện Jessica rồi.Ông William lại cảm thấy chán nản và cố gắng kiên nhẫn nói:- Nào, nào, có gì nói đi. Nói đi.Herbert cô nín sịt mũi, len lén tìm chiếc khăn tay và lau mặt.- Thưa ông chủ. Ông chủ còn nhớ con chó mực?- Nhớ, ta còn nhớ.- Thật lạ lùng. Có thể nói cô ấy yêu con chó hơn hết mọi người, hơn cả mẹ cô, hay hơn cả là người chồng hợp pháp của cô.- Anh ngồi xuống đi. - Ông bảo.Herbert quay mình, khóa cửa lại. Anh rón rén bước thêm ba bước, đến ngồi xuống mé một chiếc ghế dựa bằng gỗ sồi. Hai cái má thụng đầy mỡ của anh ta lại rung lên và ông William phải quay mặt đi.Herbert hắng giọng và nói:- Con chó mực, thưa ông, tuần qua đã cắn một em bé gái, con của người tá điền ở gần bên. Họ đến mua trứng ở nhà con, mỗi tuần một lần. Con nhỏ độ bảy tám tuổi. Con chó cắn vào đùi nó, đó chưa phải là lần đầu, trước đó nó đã cắn con bé một lần nơi tay rồi.Ông William hỏi nghiêm chỉnh:- Hy vọng nó không dại chứ?Herbert không chú ý đến điều đó chút nào. Anh ta tiếp tục nói, giọng thảm não, thì thầm:- Con đã nói với Jessica là chúng ta không nên giữ con chó cắn trẻ con. Khi nào chúng ta có một đứa con riêng, riêng cho chúng ta, à con đã nói với ông là cô ấy đã mang thai chưa, thưa ông?- Chưa.- Rồi, hôm tháng sáu. Khi con chó cắn người lần đầu, con đã nói với Jessica là nên khử nó đi. Cô ấy không chịu nghe, và con cứ chần chừ để đến đâu hay đến đấy. Cô đang có thai, và con tưởng cô ấy cũng nghĩ thế. Hiện tại, sau khi cắn con bé lần thứ hai, cha nó hăm sẽ đi thưa. Vết cắn sâu. Con bé đang nằm nhà thương. Con có sẽ bị truy tố không, thưa ông?- Cái đó con tùy.- Tùy cái gì ạ?- Để tôi suy nghĩ ít hôm sau.- Cha đứa bé có khả năng đòi con bồi thường một ngàn đô-la, ai biết được!- Tôi sẽ cho anh biết. - Ông William đáp.Mất thì giờ để nghe chuyện chó cắn, thật phi lý. Ông William cảm thấy giận Peter vì anh đã đem con chó dữ đến đây, mà Herbert thì không làm sao trừ khử nó được.Herbert cuốn tròn chiếc khăn tay, đưa lên thấm mắt.- Thưa ông chủ, chắc ông chủ lấy làm kỳ vì thấy con khóc. - Và câu nói này kết thúc bằng tiếng kêu như than vãn... - Hiện tại không phải là vấn đề con chó, mà chính là Jessica, thưa ông chủ, con chẳng biết xử trí làm sao?- Còn gì nửa đấy? - Ông William hỏi mà không muốn được trả lời, ông nhìn cánh cửa đóng, lát nữa ông sẽ đúng dậy mở nó ra.Herbert lại càu nhàu:- Jessica căm ghét mẹ cô ta, thưa ông, thật không sao hiểu nổi. Mẹ cô ta xem cô ta như con ngươi trong mắt của bà ấy, xin ông hiểu cho điều con muốn nói. Hễ có chút thì giờ, bà già lại đến thăm chúng con. Chúng con đã dọn cho bà một căn phòng đẹp, thưa ông. Việc đó có đáng giá gì, vì cái nhà là nhà của bà, cho đến khi bà tạ thế, bà có làm chúc thư để lại cho chúng con sau khi mất. Con đã tính, khi bà hết tuổi lao động, thì chúng con thay thế bà làm việc ở nhà lớn của ông bà chủ, mà chuyện đó thì chẳng bao lâu nữa. Lúc đó thì bà ở nhà giữ con cho chúng con, những đứa con mà chúng con sẽ có sau này. Chỉ hai đứa thôi, thế đủ rồi. Phần còn lại, con sẽ để mặc cho Jessica quyết định, muốn có con thêm nữa, hay đi giải phẫu triệt sản cũng được.- Giải phẫu triệt sản?- Vâng, thưa ông, để nàng hết có thai. Có một số y sĩ nhận làm việc đó, nhất là người đàn bà mắc bệnh thần kinh, chính họ nói như thế đấy ạ.- Thật thế à. - William nói mà càng thêm chán ngán.- Ban đầu con không muốn nghe nói điều đó.Herbert lấy giọng đĩnh đạc, gương mặt nghiêm nghị, có những vệt nước mắt chảy dài thành ngấn nơi má, giống như những con ốc sên bò đi còn lưu lại dấu vết.- Không, thiệt tình... - Ông William nói, vẻ thất vọng - tội nghiệp cho bà Bertha, phải có ai đó nói với Jessica mới được. Hay là bà chủ vậy?- Biết bà có chịu nói cho không. - Herbert nói với vẻ lo lắng - Đó là điều con không dám ước mong. Bà chủ sẽ làm cho Jessica trở lại bình thương. Cô ấy có liên hệ mật thiết với dòng họ Asher.- Được rồi.Ông William đứng lên, định tự mở cửa lấy, nhưng Herbert vội vàng tiến ra trước ông. Anh ta quay vòng chìa khóa trong ổ và mở của ra, cầm giữ cánh cửa một cách trịnh trọng. Ông William bước qua, đầu hơi cúi xuống.Lên tầng trên, ông gặp bà Elinor đang xếp mấy cây cải hương khô đã nhặt ngoài vườn, vào giữa những chồng quần áo trong hộc tủ.Ông ôm hôn bà và ngủi thấy mùi thơm dịu dang. Có mấy ai biết đặt vào trong quần áo những cây cải hương khô thay cho những bọc nhỏ nhập từ Pháp sang. Ông ác cảm với tất cả các mùi thơm của Pháp, mặc dù ngày trước ông cũng cho là nó thơm ngây ngất. Xứ Vermont đã thể hiện cải cách này, các thứ dầu thơm ngoại lai đã bị đào thải.- Bà Bertha đã than phiền gì Jessica không? - Ông hỏi.- Bà ấy càu nhàu mà không nói gì về Jessica cả.- Herbert nói với anh là Jessica ác cảm với mẹ cô ấy. Anh ta đã lôi anh vào thư viện, khóa chặt cửa và tâm sự với anh về những điều phiền phức. Anh không muốn đi vào chi tiết, nhưng anh hứa sẽ nhờ em nói chuyện với Jessica.- Trời đất! - Bà Elinor kêu lên.- Rất tiếc! Anh cũng chả biết làm sao lại hứa như thế. Có lẽ anh muốn rảnh tay với anh ta.Bà Elinor thở ra:- Thôi vậy, tốt hơn là em tìm hiểu quan điểm của Jessica. Bà Bertha rối loạn tinh thần, bà phải đi nằm sớm. Dịp nghỉ cuối tuần này thật rắc rối đây. Edwin ngày mai lại về nữa.- Tại sao thế? Người ta không để cho vợ chồng nó yên sao?- Đây là thời kỳ nó nghỉ xuân, anh quên rồi sao?Ông đã quên thật! Hiện Winston ở yên tại Boston, trong ngôi nhà nhỏ với vợ và hai con. Còn Susan thì ra đi phấn khởi, thăm gia đình Peter ở Ozark, dáng điệu của nàng phóng đãng đến độ không thể chấp nhận được, khi ông William bảo nàng dùng thứ mũ trùm đầu, thì nàng đã phá lên cười. Một khi con cái đã đi hết, ông hy vọng hai vợ chồng có cơ hội sống với nhau trong mấy tuần yên ổn. Ông còn hy vọng thuyết phục bà đi với ông tới New York vào cuối mùa trình diễn ca kịch. Ông nói:- Anh tưởng nội tuần này Vera sẽ quyết định có lấy Edwin làm chồng hay không.- Cũng đã đến lúc rồi.Ông William muốn cho các con ông tất cả đều thành gia thất.Bà Elinor nói thêm:- Thật là tuyệt vời, nếu chúng ta có thể sắm người máy để thay thế các người tôi tớ trong nhà.Ông William buông mình xuống ghế.- Ở nơi người máy có phát triến một mớ ngẫu hợp quỷ quái nào đó. Herbert và Bertha là thứ gì, nếu không phải là một nắm sản phẩm hóa học trộn lộn với bao nhiêu là nước. Chỉ có tỉ lệ thành phần là hệ trọng, sự liên quan giữa các thành phần có thể cho ra một thụ tạo, một cá tánh mới. Đơn nguyên tử chỉ nổ tung khi nào cấu trúc của nó đến độ quyết định.Bà Elinor đứng nghe, hai tay buông thõng, hững hờ.- Phải chăng anh đã kiệt sức rồi!- Bình an, đó là cái mà anh ước muốn. - Ông đáp.Một điều kỳ quặc, ông thầm nghĩ, đó là cách con người hủy hoại sự yên ổn của bản thân, đang khi họ mong được duy trì nó. Họ hủy hoại nó âm thầm bằng những phù chú ám muội, cố chấp trong những ảo vọng của mình, như Jessica đang làm. Sự xáo trộn nơi nông trại nhỏ bé, đã vươn đến một mức độ thần tốc, chưa từng thấy nơi ngôi nhà rộng lớn của ông. Tại sao ông và bà Elinor lại không đủ can đảm đuổi đi những kẻ đã mang đến nhà ông các sự rối loạn đến thế?Ông đưa mắt nhìn bà Elinor đang đi đi lại lại trong phòng, và ông hiểu bà, cũng chẳng khác gì ông hiểu ông: cả hai ông bà đều không đủ can đảm đối với sự tàn nhẫn. Ông đang có một thứ tình cảm mà ông không cho là yếu hèn, do đó ông không thể loại trừ khỏi đám gia nhân một con người không biết tự vệ như Jessica. Jessica, đứa con trong trắng và dịu dàng, bị kẹt vào giữa hai khối đá - đồng thể chất - là Bertha và Herbert, cần phải cứu cô ta, cô ta có thể cứu được.Bà Elinor ngồi xuống ghế để suy nghĩ. Bà nói:- Có thể đó là một việc tốt, nhưng muộn quá mất rồi, Jessica đã lấy chồng!- Anh nghĩ rằng chúng ta cùng đi đến đó xem nó là cái gì. Anh muốn lương tâm dứt khoát về tất cả cái đó. Không thể nào thỏa hiệp được với Herbert, khi anh ta cứ ngồi sụt sùi như thế.Bà Elinor nói một cách mạnh bạo:- Đàn ông mà khóc lóc, thật đáng buồn nôn!Ông William nói, giọng bênh vực:- Anh nghĩ, cũng có khi người đàn ông khóc được.- Chỉ khóc được một cách kín đáo thôi.Ông thầm nghĩ, ít khi ông thấy bà Elinor khóc và đã từ nhiều năm nay bà không khóc, ông bối rối một lúc, rồi mới hỏi bà:- Em yêu, có bao giờ em khóc lén không?Bà làm ra vẻ thoái thác, như mỗi lần ông muốn khơi dậy những sự việc thầm kín của hai người... Phải chăng do cá tính của dân cư vùng Vermont, hay của dòng họ Winston, đã ở lâu đời trong xứ? Bà nói:- Đã từ lâu, em tập không khóc.- Thế trước kia?- Có thể là có, khi em còn trẻ và chưa biết sự đời... - Bà nói với vẻ thờ ơ.Ông ngừng lại, không hỏi thêm. Một nỗi lo sợ tự nhiên, hoặc do bản chất rụt rè, ông không muốn tiến xa hơn. Cũng có thể, như những người lớn tuổi, ông không muốn hoài niệm về quá khứ, một quá khứ đã bị chôn vùi, không thế cải đổi được, như bao thế kỷ đã qua đi trước ngày họ sinh ra.Ông đúng lên, dũng cảm xua đi tất cả. Ông nói:- Dù sao thì chúng ta cũng nên đi thăm Jessica.- Có tin cho Bertha biết không?Hai ông bà nhìn nhau do dự. Rồi ông cười, bảo:- Chúng ta thật là phi lý. Sự việc đâu có gì là quan trọng, chỉ là chuyện tôi tớ trong nhà rầy rà nhau, thế mà chúng ta đã bàn cãi như là công việc quốc tế. Bảo cho bà ta biết cũng được. Nếu bà ta đã đi nằm, chúng ta sẽ thu xếp lấy.Thấy chồng cương quyết như thế, bà an tâm nói:- Anh đi với em. Bà ấy sợ anh. Đối với em, bà ấy chẳng xem ra gi, vì bà đã thấy em từ lúc lọt lòng mẹ.Cả hai xuống nhà bếp tìm Bertha. Ba ta đang đứng trước lb nấu, hai ống chân vững vàng dang ra đỡ lấy tấm thân phì nộn của bà. Khi họ bước vào bà Bertha không quay đầu lại, khiến ông bà nhụt bớt nhuệ khí. Nhưng ông William cảm thấy bà Elinor nhụt bước và ông phải cầu viện đến tính khôi hài của mình đang tan loãng đi. Không lẽ hai ông bà chủ nhà có giáo dục, có tài sản, có học thức, lại sợ một bà cục mịch đơn sơ như Bertha sao?Ông nói, giọng quả quyết:- Bertha, bà Asher và tôi vừa nói chuyện với nhau về Jessica. Hôm nay chúng tôi định đi thăm Jessica và cố gắng tìm hiểu, tại sao cô ấy lại bất hạnh bên chồng đến như vậy?Bà Bertha bắt đầu khóc lóc kể lể, tiếp tục làm món xốt trên cái chảo mà không ngó ngàng gì đến ông bà chủ. Cả tấm thân đồ sộ của bà ta run rẩy, run cả vế, cả vai, cả cái cổ chần vần như cổ trâu. Bà ta nói:- Tôi đã mất cái nhà của tôi rồi!Bà than vãn, chùi nước mắt bằng mu bàn tay to bè và đỏ au. Bà ta nói tiếp:- Nó bắt đầu ghét tôi, mà nó là con tôi! Nó không cho tôi về nhà của nó. Ngày lễ Giáng Sinh không cho về mà cả ngày giáp năm nữa. Nó nói với Herbert là hồi nó còn nhỏ, tôi đã đánh nó chí tử.Bà ta chậm rãi xoay mình về phía ông bà chủ, cái mặt bánh đúc của bà chỉ là một vực sâu chứa đầy đau khổ. Bà ta hỏi bà Elinor:- Thưa bà Elinor, bà cũng biết đấy, có bao giờ tôi đánh nó đâu! Chỉ trừ khi nó lên nhà lớn, vào phòng khách của bà, mà nó coi như là nhà của nó. Phải, tôi thấy nó như thế nên mới quất vào mông nó. Tôi có bảo nó: nhà đó không phải là nhà của mày. Chúng ta phải ở trong nhà bếp, không được lên trên nhà lớn. Tôi đánh đòn nó vì nó chẳng nghe tôi. Nó đã đi đi lại lại, ngồi lên ghế nhung đánh đàn, soi gương, vì thế tôi mới vả nó chứ.Ông William đứng nghe. Ông chợt bắt được đầu dây mối nhợ đưa đến một nguyên nhân có thể chấp nhận được. Do đấy mà giải thích được thái độ của Jessica, cách nó đứng trước tấm gương soi. Dù khi còn bé, nó đã sống trong mộng mơ, tưởng mình là một thành phần của cái gia đình to lớn và sang trọng này, không dính dấp gì tới nhà bếp, nhất là tới bà Bertha, đầu bếp, và Heinrich, bồi phòng. Cô ta xinh đẹp, thuộc về một căn bản khác, cô có thể thuộc về gia đình đang thật sự ở trong tòa nhà lớn, làm chủ nó, đó là điều cô chỉ thực hiện được trong mơ. Tính nhạy cảm, óc tưởng tượng sống động của ông, những phẩm chất đã tạo ông thành một luật sư có tài và giúp ông hiểu được nguyên do của tội phạm, bây giờ lại soi sáng cho ông. Ông cảm thấy xót thương cô bé, bị sửa phạt vì mộng mơ, những mơ mộng không chữa được mà cô ta đã dệt cho cuộc đời mình. Ông bằng lòng vì đã không kể lại cho bà Elinor nghe những màn kịch trước tấm gương của cô bé.Bà Bertha vừa khóc ấm ức vừa nói:- Làm sao tôi có thể cho nó ra khỏi nhà bếp được? Có thể bà Winston sẽ đuổi chúng tôi đi, tôi và Heinrich! Nhưng tôi có đánh nó cũng chỉ một lần, hai hay ba lần gì đó, có đâu đánh mỗi ngày như nó đã nói? Nó đã thuật lại cho Herbert, và Herbert thương nó như điên, nên nó nói gì tin nấy. Thằng ấy cũng chẳng thích tôi về ở nhà của tôi đâu.- Herbert hả? - Bà Elinor bực bội hỏi.- Phải.Và bà Bertha nâng cái tạp dề rộng lên, úp mặt vào đó để mà khóc, cái thìa bà đang cầm thẳng đứng như một cây cờ hiệu bên cái đầu đang cúi xuống của bà.- Chúng tôi sẽ đi xem lại tất cả. - Ông William nói khô khan.- Bertha, chị đừng có khóc. Nhà của tôi đây thì cũng như là nhà của chị.Bà Elinor vừa nói vừa vỗ vỗ vào vai mập mạp của bà Bertha.Ông William nhìn vợ sửng sốt. Vợ ông đang thuyết phục bà Bertha. Bà hứa cho ở đời ở kiếp trong nhà mình một bà già cố chấp, vừa tốt bụng lại vừa có tật xấu, lâu nay bà ta vừa phục tùng lại vừa ương ngạnh.Bà Elinor nói:- Anh William, dù sao thì chúng ta cũng không thể đuổi bà Bertha ra đường.- Đúng thế!Đó là một trong những khó khăn của đời sống. Những người già cả, những người ngheo khó, những kẻ ốm đau, những người còn trẻ, và ngay một con vật, cũng không được bỏ ngoài đường, dù nó đã làm cho chúng ta khó chịu đến mấy. Nó phải được che chở dưới mái nhà của chúng ta.Đúng vào lúc ấy, Edwin về đến, làm cho ông bà bớt lo nghĩ, nếu không muốn nói là lên tinh thần. Người con trai thứ này của ông ăn mặc chỉnh tề, vẻ mặt hân hoan. Ông nắm được giá trị của con ông, khuôn mặt anh bình thản dáng vẻ trí thức, tự chủ, là những đức tính ít thấy nơi một thanh niên còn rất trẻ đến thế.Ông bảo vợ:- Hôm nay chúng ta đưa Edwin và Vera đi thăm Jessica luôn thể. - Ông nói vắn tắt, và Edwin gật đầu ưng thuận.- Điều này đối với con có vẻ kỳ cục, nhưng con thích đến đó. Con rất mến Jessica. Nếu cô ấy muốn bỏ Herbert, thì cô ta có thể đến ở với con và Vera khi chúng con đã thành gia thất.Bà Elinor mừng rỡ vỗ tay:- Vera đã quyết định thật rồi, hả con, Edwin?- Thưa mẹ thật rồi. Chiều hôm qua. Cô ấy muốn giải quyết dứt khoát cho xong để hôm nay về đây.- Ôi con yêu quý. - Bà dịu dàng nói.Từ khi con trai bà đã khôn lớn, bà không mấy khi ôm hôn con. Nhưng lần này, bà bước tới đứa con đáng tin cậy của bà và hôn vào má anh:- Mẹ thật sung sướng, mẹ rất thương Vera.Edwin đỏ mặt. Mắt anh ta sáng rỡ. Anh ôm hôn mẹ, lòng rạt rào thương yêu. Anh bình tĩnh nói, giọng run run:- Cô ấy cũng yêu mến ba mẹ hết lòng. Con đưa về cho ba mẹ thêm một cô con gái nữa đấy.Trong nỗi hân hoan đoàn tụ, Jessica đã bị quên lãng. Họ để Edwin đi tìm Vera ngay.Bà Elinor vui vẻ nói:- Bây giờ, phải đợi đến mai mới đi thăm Jessica được. Lễ thành hôn của Edwin sẽ làm ở đâu? Em nghĩ, hai đứa muốn làm tại Manchester, nơi nhà thờ Anh giáo.Ông William nói đùa một cách khan khoái:- Trừ khi cha của Vera muốn làm lễ cưới tại ngân hàng của ông ấy!Một đám cưới hạnh phúc là điềm tốt cho cả gia đình, một đám cưới trẻ trung và hạnh phúc như đám cưới của hai ông bà trước đây, dường như nó vẫn còn tiếp tục hạnh phúc, dù tuổi thanh xuân của họ có qua đi. Một sự nồng ấm bất ngờ tràn ngập cõi lòng ông. Ông quay lại, ôm vợ và hôn lên môi bà một cách say đắm.- Kìa, anh William, tại sao...- Bỗng nhiên anh nhớ lại thời xuân trẻ. - Ông đáp.Bà chỉ do dự một chút, rồi buông thả, đắm đuối trong cánh tay của chồng, hôn ông đáp lại, tuy không quá hăng say, nhưng hoàn toàn thỏa hiệp.

*

Sáng hôm sau, sau điểm tâm, Edwin và Vera chuẩn bị đi thăm Jessica. Trái với Susan, Vera thích dậy sớm, đi dạo với Edwin. Vera tươi mát như một nụ tầm xuân mới nở. Tóc vàng láng mượt, hai má hồng hào, nước da mịn màng, cô là hiện thân của một loại con dâu mà ông William mơ ước. Ông cũng hình dung ra cô là loại đàn bà rất thích hợp cho Edwin, một người vợ thành thật, trung tín, cương nghị, khá đẹp để vui lòng chồng mà không quá đẹp để gây phiền phức.Cái áo dài màu xanh của cô cắt may thật khéo, thật vừa vặn sít sao với thân hình cô, tuy đắt tiền nhưng thật bền. Tất cả cái gì với Vera xem ra cũng bền bỉ. Không nói gì phù phiếm trong thái độ của cô. Tuy mới hứa lời với Edwin chiều hôm qua, nhưng cô đã có dáng vẻ một người vợ hiền, ông William vui mừng thấy con trai xứng đôi với Vera. Vera là một loại kim khí tinh ròng, đáng được trao gởi vào bàn tay của những người trung chính như con trai ông. Họ rất xứng đôi, đó là lời khen có giá trị nhất để tặng anh.Họ lên một chiếc xe hơi cũ, màu xám, loại xe dùng ớ đồng quê như họ thường gọi. Edwin lái xe, khoảng nửa giờ sau xe tách khỏi xa lộ phang phiu để vào một con đường đầy bùn và vết bánh xe. Họ chạy tiếp mấy dặm đường, băng qua một ngọn đồi thấp, nhìn xuống một thung lũng rộng mênh mông. Herbert và Bertha đã tiễn họ ra xe. Bà Bertha rung rung nước mắt, con Herbert thì trịnh trọng chỉ dẫn cho Edwin lái xe đến một ngã năm hình ngôi sao, có năm con đường mà trừ anh ta, bất cứ ai cũng có thể nhầm lẫn.- Cậu cứ chọn con đường nào xấu nhất mà đi. Tôi đã vận động hết sức để họ cho sửa chữa, nhưng thành phố bao giờ cũng kêu là hết tiền.Con đường xấu dễ phát hiện, họ rẽ qua mà không sợ nhầm lẫn. Họ cho xe chạy thêm năm dặm nữa thì đến ngay trước ngôi nhà Herbert đã tả.Từ cửa sổ xe hơi, ông William la lên:- Coi chùng con vật khốn nạn.Con chó đã bị xích lại. Họ thấy ngay hình dáng dềnh dàng đen xì của nó. Nó bồ ra khỏi chuồng, chồm lên gầm gừ, căng thẳng sợi dây xích. Nó sủa vang dội đến cả núi đồi.Ngay tức thì, Jessica mở cửa và ra đón họ. Cô ăn vận ngộ nghĩnh. Người ta thấy ngay tình trạng sức khỏe của cô. Cô bận một cái váy rộng bằng len mềm, bên ngoài khoác cái áo vét tiệp màu, che giấu các đường nét của thân mình cô. Cô gầy đi, đôi mắt xanh biếc đã đổi màu thiên thanh, nụ cười mỉm cũng gượng gạo khi cô bắt tay chào hỏi.Cô kêu lên với một giọng thật êm ái:- Quý hóa quá, ông bà và cô cậu đến thăm tôi. Tôi cảm thấy các vị như những người thân thích của tôi.Cô bước tới. Bà Elinor ôm lấy cô như có gì ở trong lòng thúc đẩy bà làm như thế. Còn ông William thì chẳng hiểu sao lại đưa cả hai tay ra nắm lấy tay cô. Vera và Edwin đứng một bên chờ đợi.- Cậu Edwin! - Cô ta ngập ngừng nói.- Cô con nhớ Vera không? - Edwin hỏi.Jessica ngắt lời:- Tôi còn nhớ cô ấy rất rõ. Cô đã đến đây, thật quý hóa quá!- Chúng tôi sắp cưới nhau. - Edwin đột ngột nói.Jessica có vẻ bối rối, gần như phật lòng.- Cô cậu lấy nhau - Jessica do dự, rồi mỉm cười dịu dàng - Đúng rồi, tôi quên mất là cậu đã trưởng thành, cứ tưởng cậu vẫn còn là một cậu con trai...Đôi mắt xanh hiền diệu của Jessica dừng lại chốc lát trên gương mặt của Vera như có vẻ hối tiếc.- Cô mấy tuổi nhỉ?- Kém Edwin một tuổi. - Vera đáp, thản nhiên.Jessica kêu lên dịu dàng:- Thế thì hợp lý lắm. Trẻ hơn thì hay hơn, đừng quá, độ một năm thôi. Nhưng mà, mời vào nhà chứ, mời vào!Họ chắng biết nghĩ sao về thái độ của Jessica. Cô ta như cố tạo ra một sự hấp dẫn trong tất cả những gì cô nói, cô làm, hai tay mềm mại luôn cử động, hết sờ cổ lại sờ tóc, miệng tươi cười, gương mặt rạng rỡ, chốc chốc trong đôi mắt xanh lóe lên một tia sáng long lanh. Dường như cô là kẻ xa lạ, đến từ một nơi chốn không ai biết, phong tục khác với họ, có những tư tưởng mà không hiểu, dù, cô nói tiếng của họ.- Mời vào, mời vào! - Cô lặp lại, vẻ xuất thần.Cô đưa họ vào nhà, vốn là một nông trại, nhưng đặc biệt khác với những gì ông William đã tưởng tượng, cửa vào đưa đến hành lang, từ đó đến gác bằng một cầu thang rất dốc. Hai gian phòng thường lệ mở ra hành lang. Phòng khách bên mặt, phòng ăn bên trái. Họ vào phòng khách, và William ngó quanh một vòng, toàn cảnh xem ra quen thuộc với ông. Ông bỗng hiểu ngay nguyên do. Jessica, theo cách riêng của cô ta, con người khác lạ ấy tìm cách mô phỏng phòng khách của tòa nhà lớn. Cô đã treo một tấm gương soi giữa hai cửa sổ đối diện với cửa lớn. Hai mảnh gỗ ghép lại thành một cái bàn viết, bắt chước cái bàn gỗ hồ đào của ông William, và hai cái kệ sách nhỏ, cũ kỹ, đặt ở hai đầu phòng. Trên lò sưởi cũng có những hình bé tí bằng sứ, loại xứ Saxe, nhưng không phải thứ thiệt. Ông William và bà Elinor đưa mắt nhìn nhau, ngỡ ngàng và thương xót.Bà Elinor nói:- Một căn phòng đẹp!- Con không thích tấm thảm này. Loại rẻ tiền. Tấm thảm con muốn mua giá hai trăm đô-la, nhưng Herbert cho là nó quá đắt đối với chúng con.Jessica cười, hai mắt bỗng lạnh như kim cương. Cô nói tiếp:- Con chờ đợi, con không còn làm khổ mình vì những chuyện như thế nữa. Ông bà có muốn lên phòng của chúng con không? Nhà bé quá, thật vậy, nhưng chúng con định cất một cái lớn hơn, cái này để tôi tớ ở. Con đã chọn một vị trí trên đỉnh đồi rồi.Cô vẹt tấm màn của bằng vải sa ở giữa những tấm màn lớn bằng nhung xanh nhìn ra ngọn đồi.Bà Elinor nói:- Tôi đến đây là để thăm cô, không phải thăm nhà.Cô ngồi xuống đây đi, Jessica.- Chúng con xin phép ra ngoài đi dạo một chút. - Edwin nói. Anh và Vera còn đứng, chưa ngồi.- Ơ kìa, Edwin. Hai con phải ngồi lại. Mẹ không có gì phải giấu hai con, có phải thế không, không bao giờ.Edwin bỡ ngỡ, ngồi xuống. Tất cả đều đã ngồi xuống, bốì rối bởi cái không khí không thật này.- Chừng nào em bé ra đời? - Bà Elinor hỏi cách bình thản.- Thưa bà, con cũng chẳng biết nữa - Jessica đáp, gương mặt ngời sáng vẻ thơ ngây, cô nhìn họ với đôi mắt rạng rỡ - Thưa bà, con không nghĩ đến điều đó. Con thật vô ích. Nhũng đứa con này sẽ đẻ những đứa con khác. Và những đứa con khác lại đẻ những đứa khác nữa. Để làm gì cơ chứ? Ở đây có gì để cho chúng nó đâu? Không có đường đi dạo. Không có cửa hàng buôn bán, không có rạp xi nê, không có các tủ kính trưng bày bánh ngọt, không có gì để cho chúng vui chơi, vì vậy con đã không nghĩ đến.Bà Elinor ngắt lời:- Mẹ cô đã bảo tôi rằng: các người lục đục với nhau.Jessica đưa bàn tay lên trời. Hai bàn tay của cô thanh mảnh, trắng muốt, với những móng sơn hồng. Ông William tự hỏi, thế thì ai rửa chén bát đánh ván sàn, có thể là Herbert, hắn vô cùng tỉ mỉ, hay là bà Bertha đã làm khi họa hoằn bà về thăm con? Nhưng bây giờ bà đã bị cấm:- Dạ không, con không cãi cọ gì với mẹ con hết -Jessica cãi - Con chỉ nói là từ nay con không muốn nhìn thấy mặt bà nữa, chỉ thế thôi.- Cô ở nhà của bà mà! - Ông William gay gắt nói.- Chỉ ở tạm cho đến khi cất xong ngôi nhà trên đỉnh đồi - Jessica nói cách phấn khởi - Khi đó, ngôi nhà này chỉ để bọn tôi tớ.- Thế còn mẹ cô? - Ông nghiêm khắc hỏi.- Ồ, không. Con sẽ không bao giờ nhìn mặt bà nữa... - Jessica nghiêng mình về đằng trước, hai má ửng đỏ - Con nghĩ là ông không bao giờ hay biết thưa ông Asher. Mẹ con đánh đập con kinh khủng. Bà ác độc quá chừng!- Jessica, tôi không tin. Suốt bao năm bà ấy ở trong nhà tôi, tôi chưa từng nghe ai phàn nàn bà như thế.- Bởi vì ông ở trên nhà lớn - Jessica nói, không ngừng nghĩ do bị đè nén ở tận đáy lòng. Hai mắt cô mở lớn, mi mắt run rẩy, cô nhìn hết người này đến người nọ. Lời cô nói xua đẩy nhau tuôn ra, phát âm rành rọt, từng lời từng chữ rơi xuống như một ngọn thác pha lê - Mẹ tôi đánh tôi và đưa ban tay to tướng của bà bịt miệng tôi lại, không cho tôi la... Bà đánh đến độ xương tôi kêu lên răng rắc mà cha tôi không làm gì được. Ông đứng như trời trồng, hai tay vặn tréo vào nhau, quỳ gối xuống đất, không nói tiếng nào, vì sợ gia đình ông chủ nghe được. Trong khi đó bên kia cánh cửa của nhà bếp, trên ngôi nhà lớn, các người ngồi hưởng sự giàu có và an toàn, đang khi tôi bị đánh đập, đánh đập trong câm lặng...Tấn kịch kinh khủng đã được Jessica trình bày với họ một cách mạnh mẽ, hùng hồn đáng sợ. Cô ta như lên cơn, run rẩy, hai mắt trợn trừng, hốt hoảng, tiếng nói rít lên như tiếng cao nhất của cây vĩ cầm.- Tôi không thể nào tin được. - Bà Elinor nói.- Ôi, bà không bao giờ có thể tin được. Không ai trong các người có thể tin được, trừ Edwin - Edwin yêu quý của em... - Cô ta quay lại và toàn thân như giãn ra, cô ngó Edwin một cách yêu thương thắm thiết. - Anh biết điều đó, phải không Edwin? Em đã nói cho anh nghe tất cả.Edwin ngó cô ta chăm chăm, rồi nói một cách rõ ràng:- Cô nói gì, tôi không hiểu.- Nhưng có mà, anh biết. Edwin yêu quý của em.Cô ta vươn bàn tay nhọt nhạt về phía Edwin, chắp nó lại và nói.- Anh đừng sợ, Edwin. Anh phải nói điều đó cho vợ anh, và em sẽ nói cho Herbert biết. Em đã ấp ủ điều bí mật lạ lùng này cho đến bây giờ, nhưng sau cùng phải nói cho Herbert biết.- Jessica! - Ông William nghiêm khắc kêu lên khi thấy gương mặt của con ông kinh hoàng.Chẳng để ý gì đến lời ông William nói, Jessica trâng tráo, ngọt ngào, thong thả nói ra mối tình tưởng tượng của cô ta.- Edwin, anh không nhớ sao? Edwin! Anh quên được sao? Anh có nhớ cái ngày đẹp đẽ nhất mà chúng ta đã sống chung với nhau tại khách sạn New York không? Em đã gặp anh tại đó. Anh cũng biết, đó là ngày tốt đẹp duy nhất của đời em. Ô, anh đừng sợ, anh hãy nhớ lại...Edwin vụt đứng dậy. Anh quay về phía Vera, mặt xanh như tàu lá:- Vera, anh thề với em, anh chẳng biết cô ta nói gì...Vera cũng đứng lên, nàng nói:- Em tin chắc anh không biết điều đó.Nàng đặt bàn tay lên cánh tay của Edwin và nói tiếp:- Chúng ta hãy ra ngoài đợi. - Mặt nàng cũng xanh ngắt.Chàng và nàng đi ra, bà Elinor nhìn theo, còn ông William thì rụng rời sửng sốt, liếc nhìn vợ ông, rồi ngó Jessica chằm chằm. Jessica mỉm cười dịu dàng, hai mắt nhìn xuống đất, nhưng cô chẳng thấy gì.- Tội nghiệp cho Edwin! - Cô ta dịu dàng nói - Anh ấy không đủ can đảm để nói lên là anh còn nhớ. Nhưng con, con chẳng bao giờ quên, chẳng bao giờ! Cuối cùng, chính con đã từ chối, thưa bà Asher. Con biết gia đình bà sẽ không chấp nhận con. Và như thế thì làm sao con có thể sống với mẹ con trong nhà bếp được? Con có thể từ bỏ mẹ con, điều này có thể lắm. Nhưng con đã từ bỏ mối tình của con. Bây giờ con mới biết thế là hỏng. Tình yêu đưa ta đến đâu, ta theo đến đó. Con đã mất tất cả, trừ cái ngày huy hoàng ấy. Bây giờ thì con sẽ không bao giờ nhìn lại mặt mẹ con nữa.- Jessica, cô nói láo. - Ông William bảo - Cô biết là ngày ấy không bao giờ có! - Giọng ông đanh lại để cắt đứt sự hào hứng của Jessica.- Ô không, không. Con nói thật - Jessica nói, giọng dịu dàng nhưng quyết liệt. Hai tay cô ấp lên ngực, và thêm - Nó ở đây, mãi mãi.- Chúng ta về đi thôi, William! - Bà Elinor nói. Bà đứng lên, không đưa tay ra bắt - Jessica, tôi cũng chả tin, chả tin một chút nào những gì cô nói. Nhưng đừng bao giờ kể lại cho ai nghe những lời láo khoét như thế nữa. Tôi sẽ bảo Herbert rằng cô bệnh nặng, hoặc là cô rất độc ác. Tôi tội nghiệp cho Herbert và mẹ cô, cả hai người.Bà đi ra khỏi phòng khách, và ông William đi theo. Ông quay đầu ngó lại và thấy Jessica còn ngồi, hai tay con ấp lên ngục, miệng mỉm cười, dường như cô ta không thấy họ ra đi. Có cái gì rất bất thường ở đó.Ở bên ngoài, bốn người lên xe và ra đi trong im lặng. Có gì phải nói? Cô Vera nghĩ gì, và Edwin có gì trong tâm trí của anh ta? Bà Elinor có đôi chút nghi ngờ con trai của bà, mặc dù anh ta đã phủ nhận. Các bà thường không tin tưởng mấy ở người đàn ông. Ông William tự nhủ, trong cái vòng luẩn quẩn không lối thoát này, không sao có được bình an trên quả đất, bao lâu còn có hạng người như Jessica để gieo rắc sự bất hòa. Jessica chỉ là một người đàn bà không đáng kể, nhưng vẫn là nguồn góc tuôn ra những bấn loạn và khốn khổ cho họ.Đi được một dặm đường, Edwin đột ngột thắng xe ngừng lại. Anh ta quay người lại đối diện với cha mẹ anh ngồi ở băng sau. Anh nói:- Con hết sức ngạc nhiên, đến đỗi chẳng biết nói gì. Đây hoàn toàn là một sự tưởng tượng, con chẳng hiểu gì về những điều cô ta nói cả.Bà Elinor ngăn anh lại, hỏi:- Hôm ở trong đại sảnh, cô ta đặt hai tay trên vai con, cô ta đã nói gì với con?Edwin sững sờ hỏi lại:- Hôm nào? Cô ta có tật làm như thế từ hồi chúng con còn nhỏ, và con thường tìm cách lẩn tránh.Bà Elinor lại nói gay gắt:- Tại sao con không bảo cô ta dẹp cái thói đó đi?- Con sợ mếch lòng cô ta. Mẹ thường bảo con tránh làm mất lòng người khác!Vera ngồi lặng thinh cúi đầu.Ông William chậm rãi hỏi:- Con có nghĩ là cô ta si tình con không?Edwin đáp, giọng run run:- Không bao giờ con nghĩ đến một chuyện như vậy, nghe ghê tởm làm sao!Edwin đột nhiên nhìn họ, hốt hoảng:- Nhưng quái quỷ, làm thế nào tôi chứng minh là cô ta nói dối đây, nếu các người không tin tôi, vậy thì ai tin?Vera quay qua nói một cách chững chạc, rõ ràng:- Em, em tin anh!- Ôi, Vera! - Và tiếng anh tắt nghẽn.- Tất cả chúng ta đều tin con, Edwin - Ông William nói một cách quả quyết - Ba cho là Jessica đã mất trí. Cô ta tưởng tượng ra như vậy. Có thể cô ta lấy mộng làm thực. Tốt hơn là chúng ta nên quên đi tất cả.- Chắc phải vậy thôi. - Bà Elinor nói. Bà ngồi thẳng lên, đặt một tay lên vai con trai và bảo - Điều này chẳng can hệ gì đến con, Edwin ạ. Mẹ sẽ bảo Herbert và Bertha. Bây giờ con hãy lái xe đưa chúng ta về nhà.Chiếc xe lại chạy đi, mọi người đều im lặng, nhưng ai biết trong đầu óc Edwin và Vera có cái gì, đang khi họ ngồi ở ghế trước? Đã từ lâu ông William có kinh nghiệm rằng, cách để giải quyết điều không giải thích được là đừng để ý đến nó cho đến khi nó trở thành giải thích được. Tiềm thức hoạt động dưới thói quen hàng ngày may thay con người cần ăn, cần uống, cần thở khí trời trong sạch, cần ngủ nghỉ, và trên hết, cần làm việc. Biết bao chuyện điên rồ có thể nảy sinh nơi con người, nếu ta không bị bắt buộc phải làm một việc gì cho thân xác có ăn có mặc.Ông tự nhủ, khi về đến nhà, ông sẽ giải thích sự việc Jessica cho vợ ông nghe theo cách đó.- Em không tin chính vì lười biếng mà Jessica hóa ra như vậy sao? Cô ta đã quá rảnh rỗi từ lâu rồi!- Cô ta sẽ ít nhàn hạ hơn, nếu cô ta chăm sóc gia đình cô ta đúng mức - Bà Elinor đáp khó chịu - Herbert có nói với em là Jessica không muốn giặt giũ nữa, nên anh ta phải thuê người đàn bà láng giềng làm thay. Anh còn nhớ Herbert đã mua cho cô ta đến hai cái máy hút bụi? Còn hơn cả anh nữa đấy, William!Bà nhìn chồng, đôi mắt long lanh trêu cợt.- Herbert là một thằng đần. - Ông William nói.Sự điên rồ của Herbert còn có thể bung ra lớn hơn. Bà Elinor còn bảo Jessica nói gì, Herbert nghe nây. Ban đêm, cô ta kể lể những điều ghê tởm, thế là sáng mai hắn tìm bà Bertha với đôi mắt khiến bà ta đâm sợ. Bà Bertha đã kể cho bà nghe chiều hôm qua.Bà Elinor trả lời chồng:- Jessica quá thông minh đối với Herbert. Hắn tin cô ta vì cô ta nói tiếng Anh trôi chảy, còn hắn thì hoàn toàn thất học. Đôi khi em nghĩ, cho họ cuốn gói đi nơi khác là hơn. Thời gian họ ở đây chẳng có gì đáng kể.- Phải chờ cho Jessica sinh xong đã. - Ông William nói.Sau một lúc suy nghĩ, ông lại nói thêm:- Họ làm việc cho mình tận tụy hơn bao giờ hết. Chưa bao giờ Bertha nấu nướng ngon lành hơn dạo này, và Herbert tự nguyện đánh cả giày cho anh nữa.Thế là họ chờ cho Jessica sinh con.Vera ở chơi một tuần, và không ai còn đề cập gì đến Jessica nữa. Vera bình thản lập chương trình cho lễ thành hôn của hai người. Trước, lễ thành hôn định vào tháng Chín, nay đôn lên đầu tháng Bảy.- Edwin cần con. - Vera nói một cách đơn sơ, đôi mắt xanh ánh lên nét trầm tĩnh.Ông William cảm thấy Edwin như còn có gì rối rắm trong lòng, ông liền đề nghị, sau tuần trăng mật thử đến tập sự tại văn phòng luật sư của ông, sau một vài năm sẽ vào trường luật trở lại.- Để biết chút ít trước khi trở lại trường luật, - Ông nói - điều đó chẳng có hại gì cho con.Trong thâm tâm, ông thầm nghĩ, cưới vợ xong, để cho Edwin tự kiếm sống bằng công sức của mình một thời gian cũng là điều tốt. Như thế, gia đình họ đoàn kết lại để bù vào sự thất thố do Jessica gây nên.