Người hiền triết luôn luôn tính trước Không đợi chờ khi cất bước ra đi Sang cõi Trung giới Âm ty Mà không chuẩn bị kiên trì từ lâu Lúc nào cũng sẵn sàng khăn gói, Ðể ra đi, bỏ thói khóc than: Tử thần xuất hiện hiên ngang Khó bề đoán trước, chặn đàng cản ngăn Con Vua Chúa lắm khi mở mắt Chỉ chào đời mấy khắc rồi đi Của cải, quyền lực ích gì? Tài cao, sắc đetp cũng đi như thường! Tánh tàn nhẫn, Tử Thần cương quyết, Lòng lạnh lùng, giả điếc, vô tâm, Bất ngờ xuất hiện, âm thầm Tàn phá, giết chóc, gieo mầm đau thương Một bô lão đã ngoài trăm tuổi Nghe ngặt mình thui thủi yếu dần, Xin được gặp mặt Tử Thần, Mong được cầu khẩn điều gần, điều xa. Bóng Tử Thần bỗng đâu xuất hiện, Hỏi:"Lão Ông có chuyệng chi cầu? Gặp ta không dễ gì đâu, Mau mau bày tỏ ngỏ hầu sớm đi." Ông lão đáp:"Sao Ngài hối hả, Vì cớ nào bươn bả, vội vàng, Ðem người về Chốn Diêm-Ðàng, Không cho hay trước, chẳng màng báo nguy!" "Ngài biết không: tôi còn nhiều việc, Thiếu thì giờ giải quyết khó an, Vì quá bận rộn đa đoan, Không thể thu xếp vẹn toàn được đâu. "Kìa chúc ngôn tôi chưa kịp viết, Ðể thu xếp mọi việc về lâu, Vợ tôi cứ mãi nguyện cầu Phu thê một lúc về chầu Diêm Vương Tôi hãy còn một thân cháu nhỏ, Cần có tôi giúp nó an bài, Ðịa vị, nhà cửa, trong ngoài, Lập xong gia thất, từ rày mới yên. "Nhà đang ở cần thêm một mái, Ðể trẻ con rộng rãi chơi rong, Ðầu xuân cất, cuối hè xong, Chừng đó hy vọng thong dong phần nào. "Ðây chỉ mới một vài công việc Sau hãy còn có biết bao nhiêu, Mong Ngài thông cảm ít nhiều, Giúp tôi giải quyết mọi điều an vui." Ngươi quá tham, Tử Thần đáp lại, Ta đã nhiều dễ dãi với ngươi, Ðếm xem trọn xứ mấy người Bách niên giai lão, như ngươi bây giờ? "Ngươi trách ta sao không báo trước, Một ít lâu khi rước người đi Quả thật ngươi kém nghĩ suy, Ðể kịp đón nhận những gì ta ban. "Khi thấy mình mắt lờ, tóc bạc, Thêm răng long, thân xác ốm mòn, Tay chơn run rẩy, héo hon, Ðó lời cảnh cáo chẳng còn bao lâu. "Ta đã cho ngươi nhìn tận mặt Nhiều bạn bè bệnh ngặt ra đi, Ðó là cảnh cáo chớ gì? Tại sao không hiểu, cứ ghì lấy thân? "Nay ngươi sống có chi lý thú? Ăn không ngon, giấc ngủ khó khăn, Ðứng đi, cười nói nhọc nhằn, Tình cảm, lý trí phải chăng yếu dần? "Ngươi tiếc rẻ những điều vô ích, Ðối với người chẳng thích, hết tươi, Ðâu còn tuổi trẻ đôi mươi, Còn đâu phong độ, vui cười như xưa? "Thôi hãy mau lập tờ di chúc, Ðể tránh điều lục đục sau này, Xong rồi, trực chỉ phương tây Xuôi tay, rũ áo, lướt mây, băng ngàn!" Quả thật vị Tử Thần hữu lý, Ðến tuổi già hoan hỉ ra đi, Thiết tha, luyến ái làm chi? Thân xác tàn tạ, còn gì mà ham? Hãy ra đi như tàn bữa tiệc, Miệng tươi cười cáo biệt chủ gia, Cám ơn chủ đã hào hoa, Thâm tình thết đãi, Vương gia chẳng bì. Hãy dọn mình sẵn sáng từ trước, Tránh ngỡ ngàn khi bước ra đi, Ðừng trì huỡn, ích gì? Kéo dài thêm được mấy thì, nghĩ xem? Ðừng thì thầm, ớ nầy quý Cụ, Hãy nhìn xem những lũ thanh niên, Nhìn chúng hăng hái, hồn nhiên, Thi đua liều chết, lặng yên tươi cười! Nhưng chúng đã chết vì tử tiết, Chết hiên ngang, oanh liệt, phi thường, Hào hùng, nhưng rất đau thương, Chết vì chánh nghĩa, nêu gương muôn đời. Thôi, nói mãi càng làm người ghét, Hãy bình tâm xem xét thật gần, Người càng giống hệt Tử Thần Lại càng sợ chết hơn phần thanh niên. 
La Mort et Mourant
001 La Mort ne surprend point le sage ;
Il est toujours prêt à partir, S'étant su lui-même avertir Du temps où l'on se doit résoudre à ce passage. 005 Ce temps, hélas! embrasse tous les temps: Qu'on le partage en jours, en heures, en moments, Il n'en est point qu'il ne comprenne Dans le fatal tribut ; tous sont de son domaine ; Et le premier instant où les enfants des rois 010 Ouvrent les yeux à la lumière, Est celui qui vient quelquefois Fermer pour toujours leur paupière. Défendez-vous par la grandeur, Alléguez la beauté, la vertu, la jeunesse, 015 La mort ravit tout sans pudeur Un jour le monde entier accroîtra sa richesse. Il n'est rien de moins ignoré, Et puisqu'il faut que je le die, Rien où l'on soit moins préparé. 020 Un mourant qui comptait plus de cent ans de vie, Se plaignait à la Mort que précipitamment Elle le contraignait de partir tout à l'heure, Sans qu'il eût fait son testament, Sans l'avertir au moins. Est-il juste qu'on meure 025 Au pied levé? dit-il: attendez quelque peu. Ma femme ne veut pas que je parte sans elle ; Il me reste à pourvoir un arrière-neveu ; Souffrez qu'à mon logis j'ajoute encore une aile. Que vous êtes pressante, ô Déesse cruelle! 030 - Vieillard, lui dit la mort, je ne t'ai point surpris ; Tu te plains sans raison de mon impatience. Eh n'as-tu pas cent ans? trouve-moi dans Paris Deux mortels aussi vieux, trouve-m'en dix en France. Je devais, ce dis-tu, te donner quelque avis 035 Qui te disposât à la chose: J'aurais trouvé ton testament tout fait, Ton petit-fils pourvu, ton bâtiment parfait ; Ne te donna-t-on pas des avis quand la cause Du marcher et du mouvement, 040 Quand les esprits, le sentiment, Quand tout faillit en toi? Plus de goût, plus d'ouïe: Toute chose pour toi semble être évanouie: Pour toi l'astre du jour prend des soins superflus: Tu regrettes des biens qui ne te touchent plus 045 Je t'ai fait voir tes camarades, Ou morts, ou mourants, ou malades. Qu'est-ce que tout cela, qu'un avertissement? Allons, vieillard, et sans réplique. Il n'importe à la république 050 Que tu fasses ton testament. La mort avait raison. Je voudrais qu'à cet âge On sortît de la vie ainsi que d'un banquet, Remerciant son hôte, et qu'on fit son paquet ; Car de combien peut-on retarder le voyage? 055 Tu murmures, vieillard ; vois ces jeunes mourir, Vois-les marcher, vois-les courir A des morts, il est vrai, glorieuses et belles, Mais sûres cependant, et quelquefois cruelles. J'ai beau te le crier ; mon zèle est indiscret: 060 Le plus semblable aux morts meurt le plus à regret.