Chừng một tuần lễ sau khi cuộc đính hôn của Bingley và Jane được chính thức tổ chức, vào một buổi sáng, trong khi chàng và mấy phụ nữ của gia đình Bennet đang ngồi trong phòng ăn, đột nhiên họ nghe tiếng xe ngựa. Mọi người ra cửa sổ nhìn và thấy một chiếc xe tứ mã ngừng lại bên bãi cỏ. Lúc này còn quá sớm để có khách đến thăm. Thêm vào đó có cả nguyên một đoàn tùy tùng theo sau hộ tống, chứng tỏ đây không phải là người trong vùng. Những con ngựa đã được đổi ở trạm nên không thể nhận ra là ngựa của ai, cả xe ngựa lẫn đồng phục của những người hầu cũng xa lạ. Bingley vì không muốn bị giữ chân trong cuộc viếng thăm này nên ngay lập tức thuyết phục Jane đi với chàng ra vườn cây để tránh mặt. Sau khi hai người bước ra ngoài, ba người còn lại tiếp tục phỏng đoán xem đó là ai nhưng cũng chẳng biết gì hơn cho tới khi cánh cửa mở ra và khách của họ bước vào. Người đó chính là phu nhân Catherine. Tất cả mọi người đều rất ngạc nhiên vì vị khách vừa đến đã vượt qua khỏi sự mong đợi của họ. Về phần bà Bennet và Kitty, mặc dù họ hoàn toàn không biết mặt phu nhân Catherine nhưng vẫn cảm nhận được địa vị thấp kém của mình. Phu nhân Catherine bước vào phòng với dáng điệu bất lịch sự hơn bình thường, bà chỉ nghiêng đầu chào mà không thèm trả lời bất cứ câu chào hỏi nào của Elizabeth, sau đó thì ngồi xuống không nói một lời. Mặc dù không được yêu cầu, Elizabeth vẫn giới thiệu tên của phu nhân cho mẹ mình khi bà vừa bước vào nhà. Bà Bennet tỏ ra sửng sốt, tuy nhiên lại thấy hãnh diện vì sự xuất hiện của người khách có địa vị cao trọng này. Bà chào đón phu nhân một cách cực kỳ lịch sự. Sau khi ngồi im lặng một lát, phu nhân Catherine nói với Elizabeth bằng giọng cứng nhắc: - Cô Bennet, tôi hy vọng cô vẫn khỏe. Tôi đoán người kia là mẹ cô. Elizabeth trả lời một cách ngắn gọn và chính xác đúng theo câu hỏi. - Và người đó tôi đoán là em gái của cô. Bà Bennet trả lời, vui mừng vì được nói chuyện với phu nhân Catherine: - Vâng, thưa phu nhân, hiện thời nó trở thành nhỏ nhất trong nhà. Đứa con nhỏ nhất của tôi vừa mới kết hôn và con gái lớn nhất thì đang đi bộ quanh đây với một thanh niên mà chẳng bao lâu sẽ là thành viên của gia đình này. - “Ở đây bà có một khu vườn rất nhỏ”, phu nhân Catherine nói tiếp sau một hồi im lặng. - Thưa phu nhân, nếu so sánh với Rosings thì nó thật không ra gì, nhưng tôi cam đoan với phu nhân nó lớn hơn vườn của ngài William Lucas.   - Phòng này rất bất tiện cho buổi chiều mùa hè, mấy cửa sổ đều quay về hướng tây. Bà Bennet cho phu nhân biết họ không bao giờ ngồi ở đó sau bữa ăn chiều, bà nói thêm: - Xin cho tôi mạn phép hỏi phu nhân, lúc phu nhân rời khỏi nhà, anh chị Collins có mạnh khỏe không? - Có, rất khỏe. Tôi mới gặp họ tối hôm kia. Elizabeth tưởng rằng phu nhân Catherine sẽ chuyển cho nàng một lá thư từ Charlotte vì dường như đó là mục đích duy nhất mà bà ghé thăm. Nhưng chờ hoài vẫn không thấy thư, Elizabeth trở nên bối rối không hiểu. Bà Bennet lịch sự mời phu nhân dùng nước giải khát nhưng phu nhân cương quyết không muốn uống và tỏ vẻ bất lịch sự khi từ chối không ăn bất cứ món gì được mời. Sau đó bà đứng lên nói với Elizabeth: - Cô Bennet, dường như có một loại hoa dại thật đẹp bên phía hông vườn cỏ nhà cô. Tôi rất muốn đi dạo và ngắm chúng nếu như cô làm ơn đi chung với tôi. - “Đi đi con gái, dẫn phu nhân đi thăm chung quanh đi. Mẹ nghĩ phu nhân sẽ hài lòng với nhà cửa ở khu hiu quạnh này”, bà mẹ nói lớn. Elizabeth nghe lời mẹ chạy vào phòng lấy dù mang theo và đưa người khách quý xuống cầu thang. Khi họ đi ngang qua hành lang, phu nhân Catherine mở hết những cửa thông ra phòng ăn và phòng giải trí. Sau một hồi quan sát, bà tuyên bố những căn phòng trông cũng tươm tất và sau đó tiếp tục bước đi. Xe ngựa của phu nhân Catherine vẫn đậu ở trước cửa và Elizabeth trông thấy người hầu của phu nhân đang ngồi trong xe. Hai người đi bộ trong im lặng trên con đường sỏi dẫn tới vườn cây. Elizabeth quyết định sẽ không cố gợi chuyện trước với người đàn bà đang tỏ ra kênh kiệu và khó chịu hơn lệ thường. - “Sao mình lại có thể nghĩ rằng bà ta giống như cháu trai của bà được?”, Elizabeth nghĩ thầm khi nàng nhìn thẳng vào mặt phu nhân Catherine. Ngay sau khi hai người bước vào vườn cây, phu nhân Catherine bắt đầu ngay: - Cô Bennet, cô không nên lúng túng để tìm hiểu lý do tại sao tôi tới đây. Trái tim và giác quan của cô phải biết điều đó. Elizabeth vẫn không thay đổi, nàng lộ vẻ ngạc nhiên: - Thưa phu nhân, thật ra phu nhân đã lầm. Tôi thật không nghĩ ra chuyện gì đã khiến tôi được hân hạnh gặp phu nhân ở đây. - “Cô Bennet.” Phu nhân Catherine trả lời bằng một giọng giận dữ. “Cô nên biết rằng tôi không nên bị coi thường. Tuy nhiên vì cô đã chọn điều đó nên cô sẽ nhận ra rằng tôi không phải vậy. Bản tính nghiêm chỉnh và thẳng thắn của tôi chưa bao giờ được ai khen ngợi và nhất là vì lý do như trong giây phút này tôi càng không dễ lay chuyển. Hai ngày trước đây có một tin rất nghiêm trọng đã đến tai tôi. Tôi được biết không những chỉ có chị của cô sẽ lập gia đình với một người giàu có mà cả cô, thưa cô Elizabeth Bennet, sau cùng cô cũng rất có thể sẽ lấy cháu của tôi. Phải rồi, chính cháu trai của tôi, Darcy. Tôi biết rằng đây chỉ là một lời đồn đại sai và tôi không muốn làm xúc phạm cháu tôi để đi tin chuyện này là có thực. Do đó tôi lập tức quyết định đến đây ngay để cho cô hiểu tâm ý của tôi. - “Nếu phu nhân cho rằng chuyện đó không thể có thật, tôi tự hỏi phu nhân đã nhọc công đến tận đây với mục đích gì?”, Elizabeth nói, khuôn mặt đổi sắc, vừa ngạc nhiên vừa khinh bỉ. - Để muốn biết ngay lập tức tin đồn đó là không đúng. - “Hóa ra phu nhân đến Longbourn gặp tôi và gia đình của tôi thật ra là để chứng thực chuyện vừa nói xem nó có thật hay không”, Elizabeth lạnh lùng nói. - Như vậy là cô giả vờ như không biết gì cả? Hay là nó đã đã được chính cô tự mình đi loan truyền chung quanh? Cô có biết rằng tin này đang lan truyền khắp nơi không?”. - Tôi chưa bao giờ nghe nói tới chuyện này. - Cô có thể tuyên bố rằng chuyện đó hoàn toàn không có cơ sở? - Tôi không giả vờ để làm ra vẻ ngay thật với phu nhân. Phu nhân có thể tùy ý đặt những câu hỏi và tôi có thể tùy ý không trả lời. - Chuyện này thật không thể chịu đựng được. Cô Bennet, tôi nhất định muốn biết, rằng có hay không việc cháu trai của tôi đã ngỏ lời cầu hôn với cô? - Không phải phu nhân đã vừa tuyên bố chuyện đó không thể xảy ra sao? - Đúng ra là như vậy. Cô đã ra sức quyến rũ nó, khiến nó trong một phút mê đắm mà quên đi nhiệm vụ với chính bản thân và gia đình. Cô đã dụ dỗ nó. - Nếu tôi đã làm như vậy thì tôi là người cuối cùng muốn tự thú chuyện đó. - Cô Bennet, cô có biết tôi là ai không? Tôi chưa từng quen với ngôn ngữ nói chuyện như vậy. Tôi là người thân gần nhất trên đời của Darcy và tôi có quyền biết tất cả những chuyện có liên quan tới nó. - Nhưng phu nhân không đủ quyền hạn để biết những chuyện của tôi hoặc có thái độ ép buộc tôi như vậy. - Tôi muốn cô hiểu rõ rằng cuộc hôn nhân giữa cô và nó, như cô đã khao khát mong đợi, sẽ không bao giờ xảy ra. Không bao giờ. Darcy phải đính hôn với con gái của tôi. Bây giờ cô có gì để nói nữa không? - Nếu anh ta sẽ kết hôn với con gái của phu nhân thì phu nhân không có lý do gì để cho rằng anh ta sẽ cầu hôn với tôi. Phu nhân Catherine ngập ngừng do dự một hồi, sau đó trả lời: - Cuộc hôn giữa hai đứa nó là một cuộc đính hôn khác thường. Khi hai đứa còn trong nôi, mẹ của Darcy và tôi đã có ước nguyện cho chúng kết hôn khi lớn lên, và lúc này là lúc lời ước muốn ngày xưa của hai chị em gái nên được toại nguyện. Thế nhưng chuyện đó đã bị ngăn cản bởi một cô gái sinh ra trong gia đình thấp hèn, không tiền của và không cùng quan hệ gia đình thân thuộc. Cô Bennet, cô thật không tôn trọng niềm ước muốn từ những người thân của Darcy? Cô không tôn trọng cuộc đính hôn thầm kín giữa nó và tiểu thư Ann? Cô đã mất đi mọi khái niệm về lễ nghi và thanh tú? Cô có nghe tôi nói, từ những phút đầu tiên ra đời, định mệnh của Darcy đã gắn liền với em họ của nó? - Có, tôi có nghe chuyện đó trước đây nhưng nó đâu liên hệ gì tới tôi. Phu nhân và mẹ của Darcy đã cố gắng hết mình toan tính cho cuộc hôn nhân này, tuy nhiên nó thành công hay không còn tùy thuộc vào những người khác. Nếu như Darcy không nghe lời và không muốn kết hôn với em họ của mình, tại sao anh ta không thể có một lựa chọn khác cho mình? Nếu như tôi là sự lựa chọn đó của anh ta, tại sao tôi không được chấp nhận? - Vì danh dự, đúng đắn và thận trọng. Không phải, phải nói là vì quyền lợi mới đúng, sẽ cấm đoán chuyện đó. Đúng vậy, cô Bennet, bởi vì quyền lợi. Đừng mong gia đình và người thân của cháu tôi sẽ chú ý tới cô nếu như cô cố tâm ương ngạnh chống lại ý nguyện của mọi người. Cô sẽ bị những người thân của nó chỉ trích, khinh khi và coi thường. Những người họ hàng trong gia đình cô sẽ bị ghét bỏ, tên của cô sẽ không bao giờ được bất cứ người nào trong chúng tôi nhắc tới. - Như thế thì thật là quá bất hạnh. Người nào về làm vợ Darcy chắc phải được hưởng hạnh phúc khác thường lắm mới khiến cô ta không còn than phiền về những bất hạnh đó. - Ngoan cố bướng bỉnh. Cô là một đứa con gái cứng đầu. Tôi thật xấu hổ cho cô. Có phải đây là cách cô trả ơn cho sự chiếu cố quan tâm mà tôi đã dành cho cô vào mùa xuân vừa qua? Cô thật không có gì để trả ơn cho tôi sao? Bây giờ hãy ngồi xuống. Cô Bennet, cô phải hiểu rằng tôi đến đây với lòng cương quyết thực hiện cho được mục đích của mình. Tôi chưa từng quen với cảm giác bị thất vọng. - Điều đó sẽ làm cho tình trạng của phu nhân hiện thời thật đáng thương hơn, nhưng nó không gây ảnh hưởng gì tới tôi. - “Tôi không muốn bị ngắt lời. Im lặng mà lắng nghe tôi nói. Con gái và cháu trai của tôi sinh ra là của nhau. Họ có cùng nguồn gốc xuất thân. Về phía mẹ, họ cùng thuộc dòng dõi vua chúa quý tộc. Về phía cha, họ đều là những gia đình được kính trọng, danh giá lâu đời mặc dù không có tước vị. Tài sản của hai bên thì vô khối. Họ đã được dự định cho lấy nhau với sự đồng ý của cả mọi người trong gia đình. Như vậy còn điều gì để chia rẽ họ? Sự kỳ vọng của một cô gái mới xuất hiện mà gia đình không có gì, người thân không ra gì, tài sản cũng không thì thật là quá đáng không thể chịu đựng được. Không thể xảy ra, không thể như vậy. Nếu như cô thông minh muốn nghĩ tốt cho bản thân mình, cô không nên nghĩ đến chuyện vượt ra khỏi phạm vi giai cấp của cô. - Về việc kết hôn với cháu trai của phu nhân, tôi cho rằng tôi không cần vượt ra khỏi phạm vi giai cấp của mình. Darcy là một thanh niên quý tộc và tôi là con gái của một người quý tộc, như vậy coi như chúng tôi ngang hàng. - Đúng như vậy. Cô là con gái của một người quý tộc. Nhưng mẹ của cô là ai? Cậu dì của cô là ai? Đừng mơ tưởng tôi đã quên thân phận của họ. - Quan hệ dòng họ của tôi dù có ra sao đi nữa, nếu cháu của phu nhân không phản đối thì những người đó không liên quan gì tới phu nhân. - Nói cho tôi nghe lần cuối cùng, cô đã đính hôn với nó chưa? Mặc dù không muốn trả lời, Elizabeth cũng đành phải làm như vậy sau một hồi cân nhắc: - Tôi không có. Phu nhân Catherine dường như hài lòng. - Và cô hứa với tôi cô sẽ không bao giờ chấp nhận đính hôn với nó? - Tôi không dám hứa những chuyện như vậy. - Cô Bennet, tôi thật kinh hoàng và ngạc nhiên. Tôi tưởng mình sẽ gặp được một người con gái biết phải quấy. Nhưng đừng tự đánh lừa chính mình và cho rằng tôi sẽ rút lui. Tôi sẽ không đi khỏi đây cho tới khi cô đưa ra ra lời cam kết mà tôi đòi hỏi. - “Chắc chắn là tôi sẽ không bao giờ đưa ra lời cam kết đó. Tôi không phải loại người dễ bị hăm dọa để làm bất cứ chuyện gì không đúng lý lẽ. Bên cạnh đó, cho dù tôi có hứa với phu nhân điều mà phu nhân muốn thì cũng chưa chắc đã giúp được gì cho cuộc hôn nhân của con gái phu nhân. Giả sử như Darcy có lòng yêu tôi, việc tôi từ chối lời cầu hôn của anh ta có làm anh ban tặng tình yêu đó lại cho cô em họ của mình không? Phu nhân Catherine, xin cho tôi được nói, những lý lẽ mà phu nhân đưa ra để thuyết phục ý muốn khác thường này thật nhỏ mọn và khờ dại y như sự xét đoán của phu nhân. Nếu phu nhân cho rằng tôi có thể dễ dàng bị thuyết phục như vậy thì phu nhân đã hoàn toàn hiểu sai con người của tôi. Cháu trai của phu nhân chấp nhận cho phu nhân can thiệp vào chuyện riêng của anh ta tới mức nào thì tôi không biết, nhưng phu nhân không có quyền xen vào chuyện riêng của tôi. Bởi vậy tôi xin van nài phu nhân đừng đề cập về đề tài này nữa. - Đừng vội vã như vậy. Tôi vẫn chưa nói xong. Ngoài những sự phản đối mà tôi vừa mới đưa ra, tôi vẫn còn một chuyện muốn nói thêm. Tôi không lạ gì chuyện bỏ trốn nhà theo trai tai tiếng của em gái cô. Tôi đã biết hết tất cả. Việc người thanh niên đó đã kết hôn với em cô chỉ là một cuộc hôn nhân chắp vá dùng tiền của cha và cậu cô. Một gái như vậy mà đáng làm em vợ của cháu trai tôi à? Chồng cô ta là con trai người quản gia của cha nó, người đó đáng làm em rể của nó à? Trời đất ơi. Cô đang nghĩ gì vậy? Có phải Pemberley rồi đây sẽ bị các người làm dơ bẩn? - Bây giờ chắc phu nhân không còn gì để nói thêm. Phu nhân đã xỉ nhục tôi trên mọi phương diện. Tôi phải quay về nhà. Elizabeth trả lời một cách bực bội, vừa nói vừa đứng lên. Phu nhân Catherine cũng đứng lên theo và hai người quay lại nhà. Lúc đó phu nhân Catherine cảm thấy tức điên lên. - Như thế cô thật không quan tâm gì đến danh dự và tiếng tăm của cháu trai tôi. Cô là một đứa con gái vô cảm và ích kỷ. Cô thật không nghĩ quan hệ với cô sẽ làm nhục nó trước mắt mọi người à? - Phu nhân Catherine, tôi không còn gì để nói nữa. Phu nhân hiểu rõ cảm nghĩ của tôi ra sao mà. - Và cô nhất định sẽ chiếm đoạt nó? - Tôi không nói như vậy. Hạnh phúc của tôi phải do tôi tự quyết định lấy, không phụ thuộc vào phu nhân hay những người nào không có quan hệ với tôi. - Như thế cũng được. Như vậy là cô từ chối không nghe lời tôi. Cô đã nhất quyết phá nát hình tượng của cháu tôi trong tâm trí bạn bè của nó và làm cho nó bị mọi người khinh khi. - Tôi không nghe. Trong tình trạng hiện thời tất cả đều không là gì đối với tôi. Nếu tôi và Darcy có kết hôn đi nữa thì cuộc hôn nhân của chúng tôi cũng không có gì sai trái. Còn về sự oán hận của gia đình anh ta hay sự căm phẫn của những người chung quanh về việc anh ta kết hôn với tôi cũng chẳng làm cho tôi quan tâm chút nào. - Như vậy đây là suy nghĩ thật của cô? Đây là quyết định cuối cùng của cô? Được lắm. Như vậy tôi biết mình sẽ phải làm gì. Cô Bennet, đừng tưởng rằng tham vọng của cô sẽ được thực hiện. Tôi đã đến đây để thử cô và hy vọng có thể nói phải trái với cô được, nhưng đã đến nước này thì để tôi nói rõ cho cô nghe. Phu nhân Catherine tiếp tục nói cho tới khi họ đến cửa xe ngựa, lúc đó đó bằng giọng hối hả bà nói thêm: - Cô Bennet, tôi không cần phải chào từ biệt cô. Tôi không cần gửi lời thăm hỏi đến mẹ cô. Cô không đáng được tôi quan tâm như vậy. Tôi rất phật lòng. Elizabeth không trả lời và cũng không muốn mời phu nhân vào nhà. Nàng đi vào nhà một cách yên lặng. Elizabeth nghe tiếng xe ngựa đi xa dần khi nàng bước đến bậc thang. Bà Bennet đang đứng đợi con ở cửa phòng quần áo. Bà hỏi một cách thiếu kiên nhẫn tại sao phu nhân Catherine không quay vào nhà chơi. - “Bà ta không muốn vào, bà ta muốn về”, cô con gái trả lời. - Phu nhân là một người đàn bà đẹp. Chuyện bà ta đến đây thăm là một sự hãnh diện lớn. Mẹ đoán rằng phu nhân đến đây chỉ để cho chúng ta biết gia đình Collins vẫn mạnh khỏe. Chắc bà đang trên đường đi đâu đó có dịp ngang qua Meryton và nghĩ thôi thì nhân tiện ghé vào thăm con. Mẹ đoán phu nhân không có chuyện gì đặc biệt để nói với con, phải vậy không Lizzy? Elizabeth không muốn kể lại cuộc nói chuyện giữa hai người cho bất cứ ai, nên buộc lòng phải nghĩ ra một vài điều để nói cho mẹ nghe.