eter đang ngủ thì Ánh Dương đánh thức anh dậy. Trời còn khuya. Cùng với ON họ đi sâu vào phía trong hang. Hang động lúc này tối như hũ nút. Peter phải xử dụng cây đèn Pin nguyên tử. Ánh pha của đèn pin làm các người đang ngủ trong hang giật mình, trẻ con sợ hãi... Ánh Dương phải vừa đi vừa hô " Bạn tốt, bạn tốt đấy" trên đường họ đi qua. Họ đi khá nhanh và Peter cố gắng nhìn quanh khắp mọi nơi và để ý đến mọi thứ. Con đường dài hơn Peter tưởng. Và ngay trong nhưng đoạn hang sâu này, chỗ nào cũng có người. Tuy vậy, Peter không thể xác định được rằng có vài chục hay vài trăm hay cả hàng ngàn người trốn tránh. Cắt ngang con đường dài dưới đất có nhiều mạch nước nhỏ. Trên đó người ta đặt những tấm ván làm cầu. Đây đó có những giọt nước từ đỉnh hang rơi xuống. Nước trong vắt như pha lê. Thành hang có nhiều chỗ trần và nhiều chỗ khác lại phủ nhiều rêu. Có những bụi cây và những vườn rau ngầm dưới đất. Không khí thật là dễ chịu. Có một vài con đường ngang không có người ở. Ánh Dương giải thích: - Ở đây chúng tôi trồng nấm. Nấm mọc rất nhiều và đều có thể ăn được. Như vây, có thể giải thích được rằng, một phần Oxy trong hang do các cây này tiết ra. Nhưng phần Oxy được giải phóng ấy thì quá ít. Vậy phần Oxy còn lại ở đâu ra? Nấm ăn ở đâu ra? Các hạt giống cây trồng ở đâu ra? Đối với Peter điều sau cùng này có vẻ dễ hiểu hơn vì anh biết trên hành tinh Oxy đã có một thời có bầu khí quyển có Oxy, còn có cả một thế giới động vật và thực vật. Bây giờ, ánh sáng ngọn đèn pin của Peter lại chiếu sáng một cái hang lớn hơn. Giữa hang này có cả những tảng đá. Ta không thể biết được rằng đó là những hình thù tự nhiên hay do bàn tay con người đã xếp lại thành ghế. Trên các ghế độc đáo này có chừng ba mươi người ngồi có cả nam và nữ, trong số đó có cả ORO. Ánh Dương nói: - Chúng tôi đã tới. Cô quay lại Peter giới thiệu thêm: - Còn đây là cái "Vườn" của chúng tôi: Lối vào hang nằm ở cửa động. Phần bên trong động được gọi là vườn. Không thể biết được ai đã tìm ra nó và vào lúc nào. Nhưng nhiều người biết sự tồn tại của nó. Không rõ nước và Oxy được đưa tới đây từ nơi nào. Người ta có thể nằm nghỉ ở đây một thời gian mà không cần dụng cụ hô hấp. Những người trốn tránh đã nâng cao hàm lượng Oxy bằng cách trồng thêm nhiều loại cây khác nhau. Những người dân ở thành phố nói chung không khi nào qua lại đây vì lẽ đơn giản là họ không dám xuống. Hang động còn có tên gọi nữa là "Hơi thở của Ma Quỷ" và "Hố sâu của tội lỗi". Nhưng tại sao họ lại gọi như thế? Vì sau khi hoàn thành công việc, họ có cuộc sống thoải mái, trong các cửa hàng ăn và câu lạc bộ. Ở đó họ ăn uống, chơi bài, làm tình với nhau và chịu ơn thế lực vĩnh cửu, ông chủ của bầu trời hay là người sáng tạo ra hành tinh Oxy. Còn nói chung, người ta không cấm người dân thành phố rời khỏi thành phố hoặc tới thám hiểm chung quanh hang động. Những cuộc du lịch như vậy không bị cấm đoán nhưng không thể thực hiện được. Lý do rất giản đơn là ở Thành phố những người mang vòi cũng như Thành phố của những người có trí nhớ không hề có một phương tiên giao thông nào như ở Trái Đất thường có. Không có xe hơi, không có xe lửa, xe buýt, không có cả trực thăng. Khiêm cường lắm mới so sánh được những con đường lăn của thành phố với phương tiện giao thông của Trái Đất. Những con đường đó cũng chỉ có ít. Vì chúng chỉ làm nhiệm vụ vận chuyển mọi người từ quảng trường trung tâm đến nơi làm việc và trở về. Những người dân ở thành phố không di chuyển nhiều lắm vì khẩu phần Oxy chỉ đủ cho thời gian để đi từ nơi này đến nơi khác trong thành phố. Còn giữa các thành phố có một khoảng tối trống rỗng, hoang phế. Khoảng trống này là bao nhiêu họ không thể đoán biết được. Các kỹ sư, kiến trúc sư, nhà thiết kế và các nhà bác học tương lai được học hành rất nhiều trong Thành phố trí nhớ. Nhưng trong các môn học không hề có địa lý, thiên văn và lịch sử. Do đó không một ai biết được hành tinh Oxy có bao nhiêu dân, hoặc lục địa nào có người ở trong 17 lục địa, hoặc có bao nhiêu Thành phố phục vụ và bao nhiêu Thành phố trí nhớ. Họ chỉ có một khái niệm mơ hồ là ở đâu đó có một Trung tâm điều khiển. Ngay những người cố tình suy nghĩ điều này, phải nói số này là rất ít, họ cũng chỉ thấy được những máy tính tự động, phiếu đục lỗ và các máy móc dụng cụ khác. Họ không thể nghĩ tới được Người Sáng Tạo ra tất cả các bộ máy đáng sợ này là ai? Ở đâu? Thuộc nòi giống nào? Những người đầu tiên tiến đến hang động là phụ nữ. Những người gặp tình huống tương tự như Ánh Dương tuy đã qua xử lý triệt sản nhưng vẫn có bầu mà muốn cứu con mình. Rồi sau đó là những người mà bộ não làm việc không chỉ với các nhiệm vụ đã giao mà còn đặt ra những câu hỏi, còn nghi ngờ, còn không nhận thức được rằng trong giờ nghỉ không uống bia mà quân tâm đến một ngành khoa học khác là tội lỗi. Và những người luôn luôn lo sợ một cuộc xét nghiệm kiểm tra đột xuất sẽ tố giác họ như ORO. Điều tẹ hại nhất là họ không biết ai tiến hành những cuộc xét nghiệm đó và tại sao phải làm như vậy. Chẳng lẽ Chúa phải dùng tới một phương pháp như vậy mới nhìn thấy được tâm hồn họ hay sao? Tại sao khi bạn trải qua một nửa đời người trong tình trạng nửa say nửa mê thì lại là điều làm cho Chúa vui lòng? Tại sao người ta lại cần phải can thiệp vào chức năng của não bộ. Tại sao? Tại sao? Tại sao? Nghi vấn đẻ ra nghi vấn. Tư duy phát sinh tư duy. Cái bộ não bị ức chế và kìm kẹp bắt đầu hoạt động... Trong hang động có cả những người mẹ đã tìm được cách trốn trước khi bị tách khỏi con mình. Một vài hôm trước ngày Đại Lễ Mùa Xuân, nhiều phụ nữ lo lắng tới mức kinh hoàng. Hình như linh tính họ cảm thấy người ta sắp bắt mất con của mình rồi sau đó sẽ tống mình trở lại sự lãng quên giữa những người mang vòi. Đúng vào dịp này ORO cùng vài nhà bác học nữa đang tiến hành những cuộc xét nghiệm và đo lường kiểm tra. ORO bèn bổ một ít phiếu đục lỗ sang nhóm tử vong và giúp các người mẹ mang con trốn khỏi bệnh viện. Trong trường hợp này, các máy ghi chép thực hiện công việc mình "Như máy" nên không ai tìm kiếm những người chạy trốn. Ánh Dương lên tiếng: - Thưa các bạn, hôm nay chúng ta sẽ được nghe báo cáo về những chuyện lạ chưa ai được biết. Người này là người bạn đời, chồng tôi, là cha của đứa con trai tôi, chính là ON 711314. Anh vừa thoát khỏi Thành phố những người mang vòi trở lại. Còn đây là Peter Mac Gullivơ, anh bạn rất thân thiết, đến với chúng ta từ một thế giới xa xăm. ORO vụt lao tới và ôm chầm lấy ON. Còn những người khác im lặng mở to mắt nhìn hai người mới tới. Đầu tiên ON báo cáo về việc họ chạy trốn khỏi Thành phố những người mang vòi, về tấm bản đồ địa hình mà anh đã thấy trong cuốn sách bị cấm và vẽ lại theo trí nhớ. Anh cũng nói rõ về con đường mòn của quỷ trong đêm tối như mực và về điểm xuât sphát chạy trốn vào ngày Đại Lễ Mùa Xuân. Anh mô tả Thành phố những người mang vòi và cách bảo vệ trí nhớ của anh nhờ sự giúp đỡ của ORO. Sau đó anh giới thiệu Peter Mac Gullivơ là người dân của một thế giới xa xôi và là người nắm được bí mật về sản xuất Oxy. Điều này mâu thuẫn với học thuyết được nhồi nhét ở hành tinh Oxy rằng Oxy chỉ có một nguồn duy nhất là sự ban ơn của Chúa cấp cho và lượng Oxy không thể tăng cũng không thể giảm được... ON đã kể xong và con mắt mọi người đổ dồn vào Peter chờ đợi. Những điều Peter kể sau đó, kích thích người nghe hơn cuốn tiểu thuyết giật gân nhất và say sưa hơn cả loại thuốc giọt mà họ vẫn uống. Tuy rằng anh chỉ thông báo ngắn gọn vài sự việc cụ thể. Anh kể chuyện rằng mình đã xuất phát từ một thiên thể, một hành tinh giống như hành tinh Oxy vì trong vũ trụ có không biết phải là một, không phải là 12 không phải là 33 triệu mà nhiều tới mức không thể đếm được. Trên hành tinh Trái Đất quê hương của anh có dồi dào Oxy để mọi người hít thở tự do và đi tới nơi nào họ muốn. Mỗi người đều có thể học tập những môn mình ưa thích. Các sinh vật sống ở đó là những con người rất hạnh phúc. Trong lịc sử Trái Đất, cũng đã có một thời đại mà cuộc sống bị đe dọa vì các nguồn nước bị ô nhiễm. Thu hoạch của đồng ruộng bị giảm thấp. Những người dân các thành phố phải đấu tranh cho khỏi bị ngạt thở. Cũng đã có những người bị ngã trên đường phố và bị ngộ độc khí thải chết. Có những người mất trí nhớ. Các giống vật lăn ra chết... Đến đây, mọi người đều xì xào. Peter phải xử dụng đến chiếc máy phiên dịch liên hành tinh, nhưng cũng không kết quả vì đa số người nghe không hiểu chữ giống vật là gì. - Đó là những sinh vật cấp thấp hơn - Peter giải thích - Chúng không nói được và cũng không biết suy nghĩ. Anh kể tiếp, các giống vật ngày càng chết nhiều. Ở dưới biển, cuộc sống bị tiêu diệt dần. Có những khu vực mà các giống vật bị tuyệt sản do không khí bị nhiễm chất hóa học. Đến lúc này phải có những giải pháp quyết định. Có những người hiểu rõ rằng, chính loài người cũng có nguy cơ bị tiêu diệt nếu các ống khói nhà máy tiếp tục làm ô nhiễm không khí, nếu các chất thải công nghiệp làm ô nhiễm nguồn nước, nếu có những người khác mà quan điểm cho rằng không khí ô nhiễm và nước có chất độc sẽ chỉ tiêu diệt những người ốm yếu, họ sống cũng chỉ bằng thừa. Theo quy luật chọn lọc tự nhiên, chỉ những người có khả năng chống đỡ tốt nhất, với bộ máy hô hấp mạnh nhất là còn sống được. Nhưng đa số loài người đã quyết định khác. Đến giây phút cuối cùng, các dân tộc chọn một quyết định cứu nhân Họ quét sạch tất cả những kẻ đã đặt mối ham lợi nhuận riêng lên trên sức khỏe của loài người. Người ta triệu tập những hội nghị lớn và các hiệp định quan trọng đối với sự sống được ký kết. Biện pháp đầu tiên là cấm tất cả các vụ nổ nguyên tử để chống nguy hại của tác dụng phóng xạ. Ngoài ra những biện pháp quốc tế khác được dùng làm sạch nguồn nước, các suối, các sông hồ và các đại dương. Các xí nghiệp và các thành phố bắt buộc phải có hệ thống làm sạch nước thải trước khi đưa ra sông biển. Biện pháp thứ ba, thay vì vũ khí, người ta xây dựng các hệ thống làm sạch các công trình thủy lợi và sản xuất các máy nông nghiệp để phát triển trồng trọt. Kế đó có những biện pháp quốc tế đẩy mạnh việc trồng rừng, làm ruộng bậc thang trên các sườn núi để trồng rau. Thanh niên toàn thế giới đảm nhận trọng trách bảo vệ Cây và Rừng. Nhờ những biện pháp đó nên khoa học lại trải qua một thời kỷ nở hoa mới. Các sáng chế nối tiếp nhau liên tục. Chúng chỉ được duyệt nếu kỹ thuật và nền văn minh phát triển không gây tổn hại cho môi sinh tự nhiên. Tất cả các phương tiện giao thông vận tải gây ô nhiễm không khí đều bị cấm chỉ. Tất cả các xí nghiệp gây ô nhiễm môi sinh đều phải dẹp bỏ. Thay vào những thành phố chật chội và phản vệ sinh bằng những khu dân cư đầy ánh sáng. Cuối thế kỷ 21 đã tiến đến hoàn toàn giải trừ quân bị. Các công nghiệp chiến tranh đều bị đình chỉ. Các cơ sở để cải hóa các nguyên tố từ đó đến nay chỉ dùng để phục vụ hòa bình và sự phồn vinh... Hiện nay chúng tôi có khí Oxy không hạn chế, các rừng cây, các vườn hoa, nước trong lành, không khí không ô nhiễm, các đồng ruộng năng suất cao, và hàng triệu con người khỏe mạnh và hạnh phúc. Cuộc sống hiện tại trên Trái Đất chúng tôi là như vậy đó các bạn ạ. - Bạn là ai và bạn làm cách nào để tới được đây? - Một giọng trẻ em hỏi. - Tôi là ai ấy à? Tôi là một người bình thường, theo tiếng nói của các bạn thì tôi là một sinh vật. Tôi đã bay tới đây qua một khoảng không gian rộng lớn. Tôi ngồi trên một con tàu vũ trụ, trông nó như một chiếc nhà nhỏ trong thành phố của các bạn. Nhưng tự nhiên tôi bị rớt xuống đây, không biết con tàu của tôi ra sao? Và cũng không biết vợ tôi ra sao nữa, vì cô ấy còn ở trong con tàu. Tôi đi tìm nàng và các bạn. Các bạn có biết tin tức gì về cô ấy không?... Có lẽ các bạn có thể giúp đỡ tôi tìm được nàng... Mọi người im lặng. Họ đang cố gắng tìm hiểu những thông tin để nhận thức được. Cuối cùng một thanh niên phá tan sự im lặng. Anh cũng là một trong những người làm việc trên thành phố. Nhưng thỉnh thoảng anh tới đây để tranh luận và suy nghĩ, ở đây họ không lo bị một cuộc kiểm tra đột xuất hoặc đơn giản hơn, để giúp đỡ và dạy dỗ những người chạy trốn. - Tôi được biết chút ít, may ra có thể giúp đỡ được bạn. Tôi là thợ cơ điện và lắp các máy móc dùng để ghi nhận các dao động điện tử cao tần. Nghĩa là các máy thu thanh. Peter nhảy dựng và reo lên vì kích động: - Thế mà khi nãy ON nói là trên hành tinh Oxy không có điện đài và người ta không thể nói chuyện bằng vô tuyến được. - Lần đầu tiên tôi được nghe về các là sóng là do anh nói - ON đáp. - Trong khi làm việc, tôi chú ý đến một hiện tượng kỳ lạ - Anh cơ công kể tiếp - Cách đây ít lâu tôi luôn luôn nghe thấy một tiếng động nhịp nhàng mà trước đây tôi chưa bao giờ nghe thấy. Tôi không hiểu được nhịp điẹu đó. Không biết nguồn tin xa xôi đó nói gì nhưng khi nào nó cũng đến trên làn sóng 19,31... - Chính là làn sóng của con tàu Nhân loại. - Anh nghe nhé, tôi có thể gõ lại theo nhịp điệu đã nghe. Anh bắt đầu gõ. Tim Peter thắt lại khi nghe thấy tín hiệu morse: tach tè tạch - tạch - tè - tạch - tè tè. Peter: - Như vậy là July còn sống ở trong con tàu Nhân loại! Nàng đang ở buồng lái của con tàu và đang tìm tôi! - Anh hồi hộp hỏi: - Tôi làm thế nào để đáp lại những tín hiệu đó? Và tới đâu để phát tín hiệu? - Không có chỗ nào cả. Mọi tín hiệu đều bị Trung Tâm xóa sạch. - Điều này không thể có được! Cũng hệt như cậu có thể thu được tín hiệu gọi. Thì một người nào đó cũng có thể phát được tín hiệu khác chứ!? Anh cơ công lắc đầu: - Những tín hiệu chỉ tới được nơi nào Trung Tâm muốn. Tôi cũng không hiểu tại sao họ để cho nó lọt tới nơi tôi làm việc. Và lần nào tôi cũng thu được những tín hiệu đó trên làn sóng đó, không sai chút nào. Đáng tiếc là tôi không vẽ được các trang thiết bị thu phát sóng điện tử trên hành tinh Oxy. Tổ chugns tôi sản xuất những thiết bị đó cho Trung Tâm mà. Tôi cũng biết rằng ngay trong các Thành phố trí nhớ này có những trạm thu và phát những tín hiệu như vậy. Nhưng những trạm này không được phép liên lạc với nhau mà chỉ được liên hệ với Trung Tậm. Vì vậy những tín hiệu vô tuyến truyền từ ngoài vũ trụ tới thì chỉ có Trung Tâm kiểm tra thu được thôi. - Nhưng bạn vừa nói là bạn có thu được tín hiệu của con tàu Nhân Loại mà? - Chúng tôi chỉ tiếp nhận được những tín hiệu mà Trung Tâm chuyển tiếp cho để tiến hành công việc. Đó là những tín hiệu mà chúng tôi luôn luôn hoàn toàn không hiểu được. Chúng tôi không được phép giải những tín hiệu đó. Nếu tôi tìm cách đáp lại, lập tức Trung Tâm sẽ đập xóa những tín hiệu này tại chỗ. Nếu các trạm trong các Thành phố trí nhớ tìm cách liên hệ với nhau thì cũng bị đập xóa. - Nhưng Trung Tâm làm việc đó bằng cách nào? - Tôi không được biết. Thế Trung Tâm là cái gì? Trung Tâm là ai? Thế lực vô hình này là cái gì? - Peter kêu lên! - Trung Tâm đó ở đâu? Tôi muốn tìm ra nó! Không ai trả lời. Peter hỏi lại lần nữa. - Tôi tìm cách nào để tới được Trung Tâm đó? Chung quanh anh lại im lặng. Không ai trả lời nổi! Peter nêu lên câu hỏi quyết định. Điều mà tất cả mọi người ở đây đều muốn biết. Cái vật hoặc cái con ngươi bí ẩn đang nắm số mệnh họ trong tay đang ở đâu? Bây giờ họ lại càng nghi ngờ về sự chính xác của các cuộc thoải luận là phải có khả năng tìm ra, tìm thấy và nhìn tận mắt cái Trung Tâm đó. Điều này trước nay chưa ai dám phát ngôn rõ ràng. - Tôi phải trở về con tàu vũ trụ của tôi... Và phải tìm được một người có thể giúp đỡ tôi làm được việc đó. Nàng July yêu dấu đang chờ tôi. Tổ quốc của tôi là Trái Đất, tôi sẽ không ở lại đây! - Peter lại nêu lên lần nữa - Nếu tôi tìm được Trung Tâm, tôi sẽ tự nguyện để lại đây các dụng cụ và các trang bị của tôi. Chiếc máy sản xuất Oxy của tôi có thể có ích cho các bạn. Tôi sẽ kể lại tất cả những điều tốt biết. Nhưng các bạn phải giúp tôi trở lại với July. Trước lời kêu gọi tuyệt vọng của Peter. Xung quanh vẫn lặng như tờ. Lúc này ORO mới đứng dậy: - Theo tôi biết, có một khả năng. Một khả năng duy nhất. Thỉnh thoảng tôi nhận được một bản câu hỏi về công việc của tôi. Tôi không biết ai gửi và từ đâu nhưng chắc chắn nó từ đài kiểm tra, từ Trung Tâm đến. Đôi khi tôi phải ghi thêm lời giải thích cho các lời đáp. Đôi khi người ta cũng cho tôi biết rằng người ta vừa ý với công việc của tôi. Tôi cho rằng điều này các bạn cũng thường gặp... - Đúng như vậy. Tất cả chúng tôi đều nhận được những thẻ kiểm tra. - Khi nhận được thể kiểm tra lần tới, tôi sẽ ghi lên đó rằng! Chúng ta có một người khách từ hành tinh xa và người khách đó đang ở nhà tôi. Một sự im lặng, bối rối bao trùm mọi người. Sau đó có nhiều người kêu lên: - ORO cậu không được làm như vậy! Chỉ viết thêm một chữ thừa lên thẻ đó đã là tội đáng chét rồi... - ORO, điều này không thể được... - Không được ORO ạ, chúng ta phải nghĩ cách khác. - Tốt nhất là chúng ta giữ Peter ở đây với chúng tam mãi mãi. Anh có thể sống với chúng ta và có thể dạy chúng ta học... - Tất cả chúng ta sẽ lao vào bất hạnh nếu chúng ta báo cáo rằng anh Peter có ở đây... - Tôi không tin rằng còn có một cách giải quyết nào khác - ORO đáp lại lần nữa - Tất nhiên làm thế thì cũng nguy hiểm đấy. Nếu chúng ta thông báo rằng Peter ở đây. Có thể xảy ra tai họa lớn. Mà người gặp nguy hiểm số một là Peter. Không đoán ra được cái gì chờ đợi anh ta. Nhưng mà có lẽ họ đã biết tất cả. Có lẽ họ đã quan sát anh ấy từ lâu rồi. Nếu vậy ta tìm cách nhìn thẳng vào điều không thể tránh được có phải là thông minh hơn không? Peter bước tới trước mặt ORO: - Nếu bạn sẵn sàng làm việc đó, ORO... Nếu bạn có dũng khí làm việc này, tôi hết sức đội ơn bạn. Tôi đã quyết tâm tìm gặp thế lực đó dù cho nó là ai và dù cho nó ở đâu chăng nữa. Tôi không thể ngồi im lâu hơn nữa vì tối sẽ phát điên lên mất. Các bạn hiểu cho. Tôi không biết điều gì đã xảy đến với vợ tôi. Thực thà, tôi không muốn đưa các bạn vào vòng nguy hiểm. Nếu vậy có lẽ tôi sẽ phải đi khỏi đây. Tôi sẽ đi đến đường phố xa nhất và tìm cách lọt vào mỗi nhà cho đến khi đụng phải một mắt lưới kiểm tra. Tôi sẽ tìm cách mở các cửa và đi theo con đường lăn. Cứ như thế, nếu tôi gặp điều gì rủi ro, tôi sẽ không bao giờ tiết lộ lối vào hang động của các bạn cũng như bất kỳ người nào trong các bạn. ORO đứng dậy tuyên bố với Peter: Tôi hy vọng rằng vận may đã cùng bạn tới đây. Cuộc hội thảo đã kết thúc như vậy.