Dịch giả: Trần Thanh Phong
- 8 -
TẤM ẢNH NGƯỜI ĐÀN BÀ

    
lya Bruso có tội hay không trong lời nói dối có chủ tâm này hay anh đã thay đổi ý định chỉ đơn giản vì ngẫu hứng? Dầu sao thì điều mà anh ta cho biết về mình rõ ràng đã không đúng hoàn toàn.
Ilya Bruso đã nhổ neo lên đường trước rạng sáng ngày 26 tháng 8 khoảng hai giờ và đã không dừng lại ở Prexbuoc, mặc dù ngày hôm nay anh đã tuyên bố là mình sẽ thả neo tại nơi ấy. Hai mươi giờ chèo thuyền cật lực đã đưa anh đến một trạm cách thành phố khoảng 15km, và anh đã phục hồi được sức lực sau một khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn ngủi.
Ilya Bruso thấy không có trách nhiệm phải giải thích cho ngài Yêge biết lý do tại sao anh phải ráo tiết rút ngắn hành trình của mình, mặc dù người đó phải chịu thiệt thòi về quyền lợi; còn Dragoso, ông luôn giữ lời hứa, ông đã không tỏ dấu hiệu bực bội nào trước hành động vội vã như thế này.
Tuy nhiên, những công việc của Caclo Dragoso đã đánh lạc sự chú ý của ngài Yêge. Những điều khó chịu vụn vặt mà người thứ hai đang chịu đựng không sánh nổi với những lo toan của người thứ nhất.
Sáng đó, 26 tháng 8, caclo Dragoso đã quan sát thêm một điều hoàn toàn lạ thường, kết hợp với những sự kiện của những ngày trước đó đã làm cho ông thêm phần lo lắng. Điều đóxảy đến khoảng 10g sáng. Lúc ấy, Caclo Dragogo trầm ngâm suy nghĩ lơ đãng nhìn Ilya Bruso ngồi ở mũi thuyền và chèo thuyền với sự bướng bỉnh của một con vật kéo cày. Bởi sông uốn khúc đang dẫn họ đi về phía Tây-Bắc, mặt trời đã ở phía sau lưng người câu cá. Đầu anh để trần, vì mồ hôi đang chảy thành dòng, cái mũ lông mà anh vẫn thường đội bị ném sang một bên, và ánh nắng gay gắt rọi những tia sáng xuyên qua mái tóc đen dày của anh.
Thình lình Caclo Dragoso sửng sốt với nét đặc thù vô cùng kỳ lạ. Ilya Bruso là người có tóc đen, song chỉ đen từng mảng. Tóc đen ở phần ngọn, còn ở chân tóc trong khoảng vài milimet lại ngả màu vàng. Một điều không thể chối cãi được.
Sự khác biệt của màu sắc phải chăng là một hiện tượng tự nhiên? Cũng có thể? Nhưng có một điều có lý hơn thế - màu sắc của tóc không thể phục hồi đúng lúc được.
Dù suy xét của caclo Dragoso có sự nghi ngờ thì điều ấy cũng đã biến mất vào ngày hôm sau, bởi tóc của Ilya Bruso đã mất đi màu sắc kép. Người câu cá đã nhận thấy cái cẩu thả của mình và đã sửa chữa nó vào ban đêm.
Nào là đôi mắt mà chủ nhân của nó phải che giấu đằng sau cặp kính tối, nào là sự dối trá trắng trợn trên bến đỗ Hungari, nào là mái tóc có sắc vàng đã chuyển thành sắc đen, nào là sự hối hả vội vàng thật khó hiểu và không thể nào dung hợp được với mục đích cuộc hành trình - tất cả những điều này đã làm thành toàn bộ chứng cứ mà từ đó phải đưa ra kết luận… Nói thật, phải kết luận gì đây? Đến nước cuối, Caclo Dragoso vẫn mù tịt. Chắc chắn Ilya Bruso có tư cách đáng ngờ, song phải rút ra kết luận từ chỗ nào?
Những điều ức đoán đã bị bác bỏ hàng trăm lần trước đây đã tác động lôi cuốn Caclo Dragoso không thôi suy gẫm về bài toán khó đặt ra cho trí óc mẫn tuệ của ông. Chính đây là điều ức đoán mà ngẫu nhiên ông đã từng nghe được. Lúc đầu là người Xacbi vui nhộn – Mikhain Mikhailovich, sau đó đến ông khách chuyện trò trong khách sạn ở Ratixbon, lẽ nào họ đùa cợt và đồng thời nghiêm chỉnh không muốn nói lên ý nghĩ là tên thủ lĩnh của bọn phỉ tàn nhẫn đang gây khiếp đảm suốt cả vùng sông Danube hiện núp dưới danh nghĩa người trúng giải của hội thi câu cá? Liệu ông có cần xem xét một cách nghiêm chỉnh các giả thuyết mà ngay chính những tác giả của nó đã không đưa ra một khả năng có thể dung nạp được dù là ít nhất?
Tại sao không được? Thật ra cho đến lúc này những sự kiện đã không đáp ứng được với sự tin tưởng vững chắc như thế! Nhưng chúng đã đáp ứng được những mối nghi ngờ rất có khả năng trở thành hiện thực. Thực tế, nếu điều quan sát mới đây làm nền tảng cho những mối nghi ngờ thì nó sẽ trở thành một chuyến phiêu lưu thú vị vô cùng, khi mà chính con thuyền ấy chở người thủ lãnh bọn thổ phỉ và ngagoso đã không chú ý thấy hai người đi dạo mà ông đã gặp khi ông đi ngang qua khu đồi Congxtantinop, khoảng đất cao nhân tạo đã đem lại sắc thái đa dạng cho khu công viên prater. Không để ý đến hai khách đi rông ấy, Caclo Dragoso điềm nhiên thả bước theo đường của mình và mười phút sau ông đã vào một quán cà phê nhỏ trên quảng trường vòng “Prater Stero”.
- Xin chào Unman! – Caclo Dragoso nói.
- Xin chào ngài! – Fidrit Unman đáp lại.
- Vẫn chưa có gì mới à?
- Chưa có gì.
- Tốt đấy. Lần này chúng ta có cả ngày và chúng ta sẽ cùng suy xét cho thật chín chắn xem phải làm gì.
Nếu Caclo Dragoso đã không nhận thấy hai người đi dạo trên đại lộ chính, thì trái lại họ - hai nhận vật đã thấy ông vào hôm qua – đã thấy ông rất rõ. Họ quay phắt lại, sau khi đi ngang qua sếp cảnh sát khu vực sông Danube, và theo sát nút ông, vừa giữ một khoảng cách đủ để không bị phát hiện. Khi Caclo Dragoso mất dạng trong quán cà phê, họ cũng bước vào nơi ấy, chọn chỗ đối diên ở một phía khác, quyết định phục kích suốt cả ngày nếu cần.
Sự kiên nhẫn cua họ đã bị thử lữa. Sau khi bỏ vài giờ bàn luận một cách tỉ mỉ về các báo đông sắp đến, Dragoso và Unma mới đủng đỉnh ăn sáng. Xong bữa, và muốn được rời bỏ căn phòng ngột ngạt, họ dọn ra ngòai chỗ thoáng gió để ngồi và bắt đầu gọi cà phê, một món chủ yếu dùng sau các bữa ăn. Họ đang thưởng thức mùi vị cà phê thì bỗng nhiên caclo Dragoso ra cử chỉ chưng hửng, không muốn bị phát hiện, ông giấu mình vào sâu trong quán và bắt đầu theo doi qua tấm rèm cửa sổ một người đang băn qua khu quảng trường.
- Anh ta đấy, thề có trời cứng giám – Dragoso lẩm bẩm, vừa đưa mắt trông theo Ilya Bruso.
Quả đúng, đấy là Ilya Bruso, một người dễ được nhận biết qua khuôn mặt nhẵn nhụi, cặp kính râm và mái tóc đen như tóc người Italia phương Nam.
Khi người câu cá quẹo sang phố Kaide-Giodep, Dragoso chạy ra với Unma đang bị bỏ ngồi một mình trên sân hiên, và ông ra lệnh cho Unma phải ngồi chờ, còn mình thì vội theo dấu vết Ilya Bruso.
Ilya Bruso đi thẳng, không nhìn quanh nhìn quất, nhưng là một người lương thiện. Những bước chân khoan thai của anh đã đến cuối phố Kaido-Giodep, sau đó qua công viên Ogacten đến Brigittennu. Dường như anh hơi do dự một lúc, sau đó mới bước vào một cửa hiệu nhỏ mà tủ kính hàng bẩn thỉu của nó trông ra một trong những con hẻm xấu nhất của khu phố công nhân này.
Nửa giờ sau anh lại hiện ra. Suốt trong khoảng thời gian bị Caclo Dragoso theo dõi ngầm (vừa đi ngang qua, ông đã đọc tấm biển hiệu cửa hàng mà người bạn đường của ông đã vào đó). Ilya Bruso ra phố Remboran, sau dó anh hướng theo lề trái con kênh đến phố Prater và men theo nó về phía khác. Đoạn, anh rẽ sang phải và đi dưới những vòm cây của công viên Prater xa dần đại lộ chính. Có lẽ anh quay về sà lan, và Caclo Dragoso tính rằng có theo dõi nữa cũng hoài công.
Ông trở lại quán cà phê, nơi mà Fridit Unman đang đợi ông.
- Anh có biết người do thái tên là Ximon Klen không? – nhà thám tử hỏi.
- Biết chứ! – Unman đáp.
- Phải hình dung ông ta ra sao đây?
- Không tốt lắm. Người mua bán đồ cũ, kẻ cho vay nặng lại, lúc cần có thể là kẻ chôn giấu của cắp; tôi cho đây là con người của lão ta từ đầu đến chân.
- Tôi cũng đã nghĩ như thế - Dragoso nói lí nhí. Dường như ông đang đắm mình trong bao ý nghĩ nặng nề. Im lặng được một phút, ông hỏi - Ở đây chúng ta có bao nhiêu người?
- Khoảng 40 người - Unman trả lời.
- Đủ rồi. hãy chú ý nghe tôi đây. Cần phải xóa bỏ tất cả những gì chúng ta đã bàn hồi sáng này. Tôi thay đổi kế hoạch, càng tiếp tục đi xa tôi càng linh cảm thấy rằng sự cố sẽ xảy đến khi có mặt tôi, dù có diễn ra tại bất cứ nơi đâu.
- Khi có măt ngài? Tôi không hiểu…
- Chẳng có gì cả. Anh sẽ phán tán người theo từng đôi một dọc theo bờ trái sông Danube ở từng khoảng cách nhau 5km, về đến dưới Prexbuoc thì chia ra 20km. Mục đích duy nhất của họ là – quan sát tôi. Sau khi nhận thấy tôi thì đôi cuối cùng đó cần phải báo cáo rõ cho đôi ở khoảng 5km tiếp theo sau… Hiểu không? Nhớ đừng để họ lơ đãng!
- Còn tôi? – Unman hỏi.
- Phần anh hãy lo liệu đừng để mất dấu tôi. Khi tôi ở trên thuyền đi giữa sông, thì điều này chẳng khó khăn gì lắm… Về phần người của anh, họ cần phải nắm vững mọi điều, khi lên trạm gác. Trong trường hợp cần thiết, trạm gác biết các sự kiện quan trọng thì cần phải quy định nơi tập trung và phải báo trước cho những trạm khác biết.
- Rõ.
- Tối nay anh hãy lên đường, để ngày mai tôi thấy được người của anh có mặt tại trạm gác.
- Họ sẽ có mặt ở chỗ gác – Unman nói.
Caclo Dragoso lặp lại kế hoạch của mình có đến đôi bà lần mà không biết mệt mỏi, và chỉ đến khi rõ rằng người dưới quyền của mình đã hiểu rõ cặn kẽ, lúc đó ông mới quay về sà lan, vì đêm đang xuống.
Trong quán cà phê nhỏ, tại phía đối diện của khu quảng trường, hai kẻ dạo chơi kia vẫn không thôi theo dõi Dragoso. Họ thấy Dragoso bước ra khỏi quán cà phê như thê nào, nhưng lại không rõ nguyên nhân, vì Ilya Bruso không làm cho họ chú ý, anh cũng như bất cứ khách qua đường nào khác thôi. Nhịp hành động đầu tiên của họ sẽ là đuổi thwo Dragoso, song sự có mặt của Fridrit Unman đã kềm chân họ lại. Sau khi điềm tĩnh, họ quyết định ngồi chờ và và tin chắc rằng Caclo Dragoso sẽ quay trở lại.
Việc quay lại của nhà thám tử đã chứng tỏ rằng họ hành động đúng, và đến khi Dragoso cùng Unman mất dạng trong quán cà phê, họ đã canh gác cho đến tận lúc sếp cảnh sát Dragoso và người thuộc cấp của ông ta chia tay nhau.
Để cho Unman đi về hướng trung tâm thành phố xong, ahi người bạn lại bám tháo Caclo Dragoso và đi theo ông trên đại lộ chính, nơi mà sáng nay họ đã đi hướng trở lại để theo dõi Dragoso. Đã đến hàng cây dài dọc bờ sông Danube. Chắc chắc Dragoso quay về thuyền của mình.
- Theo nữa cũng chẳng nước non gì – người trẻ tuổi nói – Bây giờ chúng ta mới biết Caclo Dragoso và Ilya Bruso là cùng một người. Chứng cớ đã rành rành, còn đi tiếp ắt chúng ta sẽ liều lĩnh bị phát hiện.
- Bây giờ phải làm ì nào? – người bạn đồng hành có vẻ ngoài như nhà đô vật, lên tiếng hỏi.
- Chúng ta còn nói chuyện về sự cố này nữa – người kia đáp – Tôi có ý rồi.
Hai người lạ mặt lúc này rất sốt sắng nghĩ đến cảnh Caclo Dragoso  và họ vừa đi trở về hướng quảng trường “Ngôi sao Prater” vừa bàn kế hoạch thực hiện ngay – trong lúc ấy, nhà thám tử đã lên sà lan mà không ngờ rằng suốt ngày hôm nay chính ông cũng bị theo dõi.
Caclo Dragoso tìm thấy Ilya Bruso – sau khi lo sẵn bữa ăn mà khoảng một giờ sau cà hai người bạn đồng hành cùng san sẻ - đang cưỡi trên ghế.
- Thế nào ngài Yêge, ngài có hài lòng với cuộc dạo chơi hay không? – Ilya Bruso lên tiếng hỏi, khi ống tẩu của Caclo Dragoso bắt đầu phun khói.
- Rất khoan khoái – Caclo Dragoso đáp – Còn anh, anh Bruso,a nh vẫn không thay đổi ý định của mình và vẫn không chịu đi một vòng thà nh Viên hay sao hở?
- Không, thưa ngài Yêge – Ilya Bruso nói nhanh - Ở đây tôi không quen biết ai cả. Thậm chí tôi cũng không bước lên bờ, rong khi ông vắng mặt.
- Thật vậy sao?
- Vâng, thật thế. Tôi đã không rời con thuyền mà sự thật công việc tấp lên tôi từ sáng đến tối.
Caclo Dragoso lặng thinh. Ông thích giữ kín ý nghĩ về sự dối trá trơ tráo của chủ nhân của mình hơn; và cả hai người cùng ngồi nói chuyện tào lao cho đến lúc đồng hồ điểm giờ đi ngủ.