Dịch giả: Đào Đăng Trạch Thiên
Chương mười hai
Một ngày tại Gilling

     uộc thảo luận sôi nổi diễn ra ngay sau đó. Bản chỉ dẫn tuyến đường tàu được bày ra. Vậy là nên đón chuyến tàu sáng sớm nhanh hơn đi xe ô-tô.
- Vậy là, - Ngài Charles nói - chúng ta sắp sửa nhìn thấy một phần bí ẩn vụ án.
- Ngài nghĩ cái bí ẩn vụ án là thế nào? - Nàng Egg hỏi lại.
- Ta chưa thể hình dung ra được. Nhưng cũng có được một chút hy vọng tìm ra manh mối vụ án ngài Babbington. Nếu ngài Tollie có ý tập hợp mọi người lại, ta cho là ngài đã định sẵn rồi, và cái chuyện ngài làm cho người ta ngạc nhiên có dính dáng tới một người đàn bà mang tên Rushbridger. Ta cho là mình có thể tạm kết luận là như vậy, ông đồng ý chứ, Poirot?
Poirot lắc đầu, đang còn hoang mang:
- Cái bức điện đó chỉ gây thêm chuyện rắc rối - Ông ta nói thầm trong miệng - Vậy chúng ta phải nhanh tay - nhanh tay hơn nữa.
Ông Satterthwaite nghĩ chẳng cần gì vội vã, vậy mà ông vẫn lịch sự gật:
- Tất nhiên ta phải đón ngay chuyến tàu sáng sớm. Ơ kìa - vậy là tất cả mọi người phải đáp tàu?
- Ngài Charles và em định đi về Gilling. - Nàng Egg vội nói.
- Vậy thì ta hoãn lại. - Ngài Charles nói.
- Em cho là ta không nên hoãn chuyến đi - Nàng Egg nói xen vô - Không, cần phải đi về Yorkshire một lúc cả bốn người. Phi lý. Tập trung nhiều người vô ích. Ông Poirot và ông Satterthwaite đi về Yorkshire còn ngài Charles và em thì về Gilling.
- Ta thì lao vào cuộc điều tra chuyện của bà Rushbridger, ngài Charles mong được toại nguyện. Em biết đây, ta - ờ - đã bàn với bà y tá trưởng rồi - ta đang lao vào cuộc, có thể hiểu là vậy.
- Vậy ngài cứ phớt lờ đi cho xong việc - Nàng Egg đề nghị - Ngài đã từng gian dối nhiều, giờ đây người đàn bà mang tên Rushbridger đã hoàn hồn thì ra ngài là một kẻ nói dối có tầm cỡ. Vậy cần thiết nhất ngài phải đi ngay về miền Gilling. Nếu cần gặp ngay bà mẹ của nàng Milray, bà sẽ nói hết cho ngài nghe thật tình hơn cả những người khác. Ngài giúp con gái bà có việc làm, dĩ nhiên nàng tin cậy ngài hơn.
Ngài Charles nhìn, nét mặt hớn hở của nàng Egg.
- Ta sẽ đến ngay miền Gilling - Ngài nói - Ta nghĩ em nói có lý.
- Em nói có lý quá đi chứ. - Nàng Egg đáp.
- Tôi cho đó là một cuộc sắp xếp thật khéo - Poirot nói xen vô. Nàng Egg cho là ngài Charles có đầy đủ tư cách thẩm vấn Milray. Biết đâu là ngài có thể thu thập nhiều tin tức độc đáo hơn bất kỳ ai đã từng đến miền Yorkshire.
Tất cả đã được sắp xếp đúng bài bản, sáng hôm sau, mười giờ kém mười lăm ngài Charles lái xe đến đón nàng Egg. Trước đó Poirot và ông Satterthwaite đã đáp tàu đi London.
Buổi sáng đẹp trời gió mát rượi khô ráo, khắp không gian như có hơi sương. Nàng Egg thả hồn đi tận đâu đâu, xe ô-tô cua ngoặt qua mấy chặng đường ngắn, ngài Charles rành đường đi, biết là xe chạy qua mạn Nam sông Thames.
Xe băng qua đường cái lớn chạy bon bon trên đại lộ Folkestone. Xe qua hết quảng đường Maidstone, ngài mở bản đồ ra dò, ngài cho xe băng qua đường lớn rẽ vô đường hương lộ. Mười hai giờ kém mười lăm xe đến nơi.
Gilling là một làng hẻo lánh, có một ngôi nhà thờ cổ, một ngôi nhà của trưởng lão, vài ba quán hàng, một dãy nhà tranh, mấy căn nhà tập thể vừa mới xây nhìn ra cánh đồng cỏ xanh rì.
Mẹ nàng Milray sống trong ngôi nhà nhỏ xinh xắn bên kia cánh đồng cỏ cách xa nhà thờ.
Xe vừa dừng, nàng Egg chợt hỏi ngay:
- Nàng Milray có hay ngài ghé qua thăm mẹ nàng?
- Ồ, có chứ. Nàng viết một thư báo trước rồi.
- Vậy ngài cho đó là điềm tốt lành?
- Này cưng ơi, sao lại không chứ?
- Ồ, em chẳng hiểu... Dù sao ngài cũng không nên để cho mẹ nàng phiền.
- Nói đúng ra, ta thì lo mẹ nàng ngăn trở công việc của ta. Bà rành đời hơn ta - có khi bà còn khuyến khích ta thêm.
Nàng Egg phá ra cười.
Thoạt nhìn phu nhân Milray thật tức cười, mẹ con sao mà không giống nhau. Nàng Milray cứng cỏi, bà thì dịu dàng, nàng thì gầy nhom, bà thì béo trùng trục. Bà thấp người cứ ngồi yên một chỗ trong chiếc ghế bành kê sát cửa sổ, vừa tầm nhìn qua cửa sổ để trông thấy mọi việc bên ngoài.
Vừa nhìn thấy các vị khách đến nhà, bà hớn hở vui mừng:
- Hân hạnh được đón tiếp ngài, tôi đã được nghe con gái tôi, Violet nhắc đến tên tuổi ngài. (Violet! Tên cúng cơm nàng Milray). Ngài phải biết là nó khâm phục ngài lắm. Được làm việc dưới quyền ngài bao nhiêu năm là may mắn lắm. Xin mời cô ngồi, cô Lytton Gore. Xin thứ lỗi, tôi không đứng dậy được, mấy năm rồi hai chân bị liệt, cứ ngồi một chỗ. Ý trời muốn mình phải chịu. Đi xa về đến đây đã thấm mệt xin mời ngài dùng món uống giải khát nhé?
Ngài Charles và nàng Egg từ chối, bà Milray cứ lo kiếm thức uống mời khách. Bà vỗ tay theo kiểu cách người phương Đông, nước trà, bánh ngọt mang ra ngay sau đó. Vừa dùng bánh, uống nước trà hai vị khách nói rõ ý đồ:
- Tôi nghĩ là, thưa phu nhân Milray chắc bà có nghe kể cái chết ngài Babbington, cha xứ cai quản địa phương này.
Bà gật đầu hiểu ý ngay.
- Có chứ. Tôi đọc báo và hay tin cuộc khai quật tử thi. Ai đã ra tay đầu độc ngài? Tôi không thể nào tưởng tượng nổi. Ngài là một nhân vật hiền hậu được mọi người kính trọng - vợ con ngài đều vậy cả.
- Câu chuyện đến hôm nay vẫn còn là một bí ẩn - Ngài Charles kể lể - Chúng tôi cảm thấy chán nản. Thật ra vẫn còn chút hy vọng phu nhân chỉ dẫn mong tìm ra manh mối.
- Tôi à? Tôi chưa hề quen biết nhà Babbington - để xem nào - đã mười lăm năm.
- Tôi hiểu, bọn chúng tôi nảy ra cái ý có thể dựa vô một số tin tức thời xa xưa để giải thích cái chết của ngài.
- Không chắc là có thể tìm thấy được ngài sống trầm lặng - khổ sở, túng thiếu cùng với mấy người con.
Phu nhân Milray cố nhớ lại, cũng không nhớ ra hết mong làm sáng tỏ một phần bí ẩn.
Ngài Charles chìa ra tấm ảnh phóng lớn chụp chung với nhà Dacres, một tấm ảnh hồi nhỏ của nàng Wills được cắt trong báo. Phu nhân Milray chăm chú xem ảnh, bà không nhận ra ai quen biết:
- Tôi không còn nhớ ra ai nữa - hẳn nhiên thời gian lâu quá rồi. Địa phương này một vùng đất hẹp. Chẳng có ai lui tới tấp nập. Mấy người con gái nhà Agnew - con của ông bác sĩ - tất cả đã có gia đình, còn ông bác sĩ mới về đây còn độc thân - cũng mới làm quen một cô nàng địa phương. Rồi đến mấy cô nàng nhà Calley - ngồi trên dãy ghế dài ở nhà thờ - mới chết mấy năm nay. Đến lượt nhà Richardson - ông ta chết, bà đi về xứ Wales. Còn những người dân địa phương nữa chứ. Từ bấy đến nay không có gì thay đổi. Tôi chỉ còn trông đứa con gái, Violet, nó sẽ kể cho ông nghe nhiều chuyện hay hơn. Nó còn trẻ thường lui tới nhà cha xứ.
Ngài Charles thử mường tượng nàng Milray thuở còn con gái, mà sao khó quá.
Ngài hỏi phu nhân Milray có còn nhớ ra một người tên là Rushbridger, cũng không được gì.
Hai vị khách cáo từ ra về.
Họ tìm một nơi để ghé lại ăn trưa qua loa ở cửa hàng bánh mì. Ngài Charles thèm được một bữa ăn thịnh soạn có đủ rượu thịt, nàng Egg thì cần gặp ngay người quen hỏi thăm vài chuyện.
- Có trứng luộc, bánh mì nướng để ngài tha hồ một bữa - Nàng nói giọng nghiêm chỉnh - Mấy ông bao giờ cũng thích ăn uống cầu kỳ.
- Ta ngán ăn cái món trứng luộc. - Ngài Charles nói giọng hiền từ.
Người phục vụ bữa ăn là một phụ nữ cởi mở. Bà cũng đã hay tin cuộc khai quật tử thi nhờ đọc báo, hết sức xúc động trước cái chết:
- Ngài mục sư thân yêu. Thuở đó tôi còn nhỏ - Bà hồi tưởng - Vậy mà tôi còn nhớ ra ngài.
Dù sao bà cũng không cung cấp thêm bao nhiêu tin tức.
Ăn trưa xong hai vị khách đến nhà thờ, mở sổ ghi chép đăng ký ngày sinh, ngày cưới và ngày chết từng người. Đến lúc này cũng chưa hé được một tia hy vọng nào.
Hai người bước ra ngoài sân nhà thờ và đang còn chần chờ. Nàng Egg chợt nhìn thấy trên những bia mộ dòng chữ đề tên.
- Những tên tuổi thật kỳ dị - Nàng chợt nói - Này lại xem, đây là tên một dòng họ Stavepennys còn kia là tên Mary Ann Sticklepath.
- Cũng chưa kỳ lạ bằng tên của ta. - Ngài Charles nói khẽ.
- Cartwright ư? Em không cho đó là cái tên lạ.
- Cartwright không có nghĩa gì cả. Cartwright là tên dùng tạm, về sau ta dùng làm tên thật.
- Vậy tên thật của ngài gọi là gì?
- Ta không thể nói ra ngay lúc này. Đó là một bí ẩn đáng trách.
- Bộ nghe nó ghê gớm lắm sao?
- Cũng không ghê gớm so với cái vẻ tức cười.
- Ồ, vậy ngài kể ra đi.
- Chắc không được. - Giọng ngài Charles quả quyết.
- Em nài nỉ ngài.
- Không.
- Sao lại không?
- Nghe xong em sẽ phá ra cười.
- Em không cười đâu.
- Em không nhịn được cười.
- Ồ, ngài cứ kể cho em biết. Ngài kể đi, kể đi mà.
- Sao em cứ lần khần mãi, Egg? Sao em cần phải biết?
- Vì ngài không chịu nói ra.
- Em mới thật là dễ thương. - Giọng ngài Charles có vẻ lay chuyển.
- Em không phải là trẻ con.
- Vậy à? Ta cứ tưởng.
- Ngài kể tên đi. - Giọng Egg nói khe khẽ.
Ngài Charles mỉm cười, nửa héo hắt, nửa nhăn nhúm ở khóe miệng.
- Thì đây, ta kể. Tên cha ta là Mugg.
- Không phải tên đó.
- Thật mà, đúng tên.
- Hừm - Egg đáp lại - Nghe có vẻ kinh dị. Cả đời phải mang cái tên Mugg.
- Cái tên đó không dính dáng gì đến sự nghiệp của ta, đồng ý, ta còn nhớ - Ngài Charles nói thao thao - Ta nuôi cái ý tưởng (lúc đó ta còn trẻ) đặt ra một cái tên Ludovic Castighione - nhưng nghĩ lại dựa theo âm tiết Ăng-lê nghe hay hơn, đó là Charles Cartwright.
- Ngài tên thật là Charles?
- Đúng. Cha mẹ đỡ đầu chứng nhận cho ta - Ngài ngần ngừ rồi kể tiếp - Vậy sao em không gọi đơn giản là Charles - bỏ đi tước hiệu ngài?
- Được rồi.
- Vậy mà mới hôm qua. Ngay lúc đó - lúc đó - em cứ ngỡ là ta đã chết.
- Ồ, lúc đó, Egg cố giữ vẻ bình thản.
Ngài Charles chợt cắt ngang:
- Này Egg, dù sao cái chuyện vụ án này coi có moi chẳng ra gì đâu. Hôm nay đây còn có vẻ ly kỳ. Ý ta muốn nói cần giải quyết ngay - trước mọi chuyện khác. Ta cũng tin dị đoan mà. Ta muốn nói thành công này sẽ nối tiếp - thành công khác. Ồ, đồ quỷ, sao ta cứ nói quanh co mãi? Trên sân khấu ta diễn trò làm tình thật khéo, mà sao ngoài đời thường ta lại rụt rè... Có phải là ta hay nàng Egg, hay anh chàng Manders? Ta phải biết chứ. Hôm qua ta cứ ngỡ là chính ta...
- Ngài nghĩ đúng...
- Em đẹp như tiên. - Ngài Charles chợt thét vang giữa trời.
- Charles, Charles, đừng có hôn em ngay chốn thiêng liêng này...
- Ta hôn em bất cứ nơi đâu ta thích...
- Rốt cuộc ta chẳng tìm ra được manh mối. - Một lúc sau Egg mới nghĩ ra, xe đang lao nhanh về thành phố London.
- Phi lý thật, ta lại đi tìm cái đáng phải tìm. Việc gì ta phải lo nghĩ chuyện cái chết của ngài mục sư hay của ông bác sĩ? Em mới là đáng quan tâm hơn... Em biết đó, này cưng, ta già hơn em ba mươi tuổi - em có dám chắc chuyện ta nói là không đáng quan tâm?
Nàng Egg véo nhẹ vô tay ngài.
- Đừng có giỡn... Em ngờ là mọi người đang tìm ra được manh mối.
- Họ sẽ được khen thưởng. - Ngài Charles nói thành thật.
- Charles, ngài vẫn nhiệt tình như ngày nào - Kể từ lúc này ngài Charles không còn thủ vai nhà trinh thám tài ba nữa.
- Ồ, đó là vai thủ diễn của ta. Giờ ta nhường lại cho Mustachies. Nghề của ông ta.
- Ngài nghĩ là ông ta đã biết rõ ai là thủ phạm chưa? Vậy mà ông biết rồi đấy.
- Có lẽ ông ta chẳng biết gì đâu, ông muốn giữ uy tín nghề nghiệp.
Egg lặng thinh. Ngài Charles nói tiếp:
- Vậy em nghĩ thế nào, cưng ơi?
- Em đang nghĩ chuyện nàng Milray. Ngài còn nhớ cách ứng xử của nàng ta cái đêm hôm trước. Nàng mua được tờ báo có đăng tin vụ khai quật tử thi, rồi lại nói không biết tính thế nào đây.
- Phi lý - Ngài Charles vui vẻ đáp - Nàng ta thì đã biết tính toán thế nào rồi, còn hỏi.
- Ngài nói nghiêm túc chứ, Charles. Em thấy nàng ta có vẻ... ngài ngại.
- Egg, nghe này, ta cần gì phải quan tâm đến nỗi lo của nàng ta? Ta chỉ cần có em và ta đủ rồi, hơi đâu lo chuyện người khác!
- Kìa coi chừng xe điện chạy qua! - Nàng Egg nhắc nhở - Em không muốn làm góa phụ trước khi được làm vợ.
Hai người trở lại căn hộ của ngài Charles uống trà. Nàng Milray bước ra mời khách.
- Ngài có điện tín, thưa ngài Charles.
- Cám ơn, Milray - Ngài cười, nụ cười như trẻ thơ pha lẫn chút hồi hộp - Nghe này, ta muốn cho mọi người biết tin mới. Nàng Lytton Gore và ta sắp làm đám cưới.
Một thoáng im lặng, đến lượt nàng Milray cất tiếng.
- Ồ, em biết chắc mà - em biết ngài và nàng Egg vui lắm.
Giọng nàng Milray nghe lạ hơn mọi khi. Nàng Egg nhận ra ngay, nàng chưa kịp định thần thì Charles Cartwright chợt xoay người lại than trời.
- Lạy Chúa, này Egg, em nhìn xem. Điện tín của ông Satterthwaite.
Ngài dúi bức điện vô tay nàng Egg. Nàng đọc vội mắt mở trừng trừng.