Vũ ngồi dưới gốc cây bàng đợi Vọng. Cạnh nó, Côn đang lẩm nhẩm ôn bài cách trí. Còn hai mươi phút nữa mới chào cờ. Ước gì không phải học sáng nay. Vũ thầm thì thế. Mắt nó không ngớt hướng ra cổng trường. - Sao hôm nay con nhà Vọng đến chậm thế hở Côn? - Tao biết đâu. Vũ cáu sờn: - Thôi mày đừng ôn bài cho tao nhờ tí. Côn vui vẻ chiều bạn. Bao giờ nó cũng nghe lời thằng Vũ như nghe lời anh nó. Không hẳn nó sợ thằng Vũ nhưng chắc chắn nó yêu thằng Vũ, phục thằng Vũ hơn tất cả tụi bạn của nó. Thỉng thoảng có thằng bạn mới nào hỏi "mày chơi với thằng Vũ lâu chưa" nó đều lắc đầu, nghĩ ngợi. Nó quên thật. Côn không nhớ bắt đầu chơi với Vũ tự ngày nào. Trong trí óc của nó, Côn chỉ còn nhớ một ván đáo lớn gần năm đồng bạc xu, đi không hết phải chồng vợi trên sân. Thằng Vũ chơi ván đáo đó. Côn chầu ngoài. Mấy đứa giao hẹn trước khi chơi là nếu hết tiền nộp mỗi lần chơi hỏng thì đương nhiên thua. Ba thằng phạm luật ra rìa, cay cú lắm. Còn trần si thằng Vũ chọi với thằng Quý. Ván đáo mỗi lúc một sôi nổi. Cổng trường khép kín hơn nửa giờ mà bọn học trò còn quây quẩn ngồi xem "ván đáo lịch sử". Thằng Quý chuyên môn chơi bẩn. Nó cậy nhiều tiền, đi tưới lên rồi không chọi, hy vọng thằng Vũ ham ăn, chọi liền tù tì và sẽ cạn tiền nộp phạt. Vũ biết, song cứ tỉnh khô. Nó gieo tiền rất khéo, gặp dịp ngon ăn. Vũ mừng quá hóa chọi hỏng. Thằng Quý sướng nhảy rối rít. Nó đòi tiền giam. Vũ cháy túi, tai nó đỏ bừng, mặt nó tái đi, uất ức. Đúng lúc bị bắt bí ấy. Côn móc túi dúi vào tay thằng Vũ một đồng. Không hỏi han, không ngạc nhiên gì cả, Vũ ném đồng bạc giấy xuống sân, nhổ nước bọt, gân cổ dọa: - Ông còn chơi đến tối, hết cả củ "thìu biu" đây này! Ván đáo tiếp tục. Kết cuộc thằng Vũ thắng. Thu tiền đầy túu xong xuôi. Vũ mới nhìn ân nhân của nó. Mắt nó chớp mau, cảm động. Ván đáo vãn người, hai đứa trẻ nán lại, im lặng. Vũ trao đồng bạc cho Côn. Hai đứa cùng ngượng ngùng sóng đôi bước trên đường về. Vũ mở đầu: - Tại sao "đằng ấy" cho tớ mượn tiền? - Tại tớ ghét con nhà Quý. - Tại sao "đằng ấy" ghét con nhà Quý? - Tại nó đánh đáo gạo. - Nhỡ tớ thua "đằng ấy" có đòi tớ không? - Không. Vũ mỉm cười. Nó định nói "Đằng ấy nói phét" vì nó nghĩ rằng một đồng chứ đâu phải một xu, một hào mà thằng Côn không đòi. Vũ nhìn thẳng vào đôi mắt thằng Côn khiến thằng Côn bẽn lẽn cuối xuống. - Chắc nhà "đằng ấy" giầu nhỉ? Côn thành thực: - Ừ, mỗi ngày ba tớ cho hai đồng. Còn "đằng ấy" mỗi ngày lĩnh mấy đồng? - Nhà tớ không giàu cũng không nghèo. Ba tớ đi vắng luôn, dì tớ mỗi sáng năm hào thôi. - Thế mẹ "đằng ấy" đâu? - Mẹ tớ chết rồi! Côn len lén nhìn Vũ. Nó buồn buồn. Vũ thấy hai đứa cứ sóng đôi về cùng đường, nó hỏi: - Nhà "đằng ấy" ở phố nào? - Phố Lý Thường Kiệt. - "Đằng ấy" ở cùng phố tớ, nào sang nhà tớ chơi nhé! - Ừ. - Này! - Gì? - Tớ hỏi thật, nhỡ tớ thua "đằng ấy" tính sao? - "Đằng ấy" có thua đâu mà tính. - Nhưng nhỡ cơ mà? - Nhỡ sao được, "đằng ấy" chơi đáo "mả" khét tiếng. Hai đứa bé lại nhìn nhau, cười rúc rích. Từ hôm ấy, Vũ chơi thân với Côn. Càng thân nhau, càng mến nhau. Cho nên hễ Vũ muốn gì là Côn chiều ngay. Vũ toan rủ Côn rời gốc cây bàng thì thằng Vọng đã khúm núm từ ngoài cổng lững thững bước chân vào sân trường, hai tay vẫn thủ trong áo dài như thường lệ. Tộp nghiệp thằng Vọng, con nhà nghèo lại ghẻ, Vọng sợ bạn bè ghê tởm nó nên nó cứ dấu diếm. Trong lớp học, dù cái ghẻ đào hào khơi sông trên bàn tay nó, ngứa đến mấy chăng nữa, nó cu!ng chỉ cắn răng chịu đựng, không dám gãi, tuy gãi thì sướng lắm, hả hê lắm. Luôn luôn nó đút tay trong áo dài. Giờ ra chơi nó lén vào cầu tiêu hay thâm thụt gần bờ dậu rs^m bụt gãi bằng thích, gãi sứt cả máu, gãi đỏ bầng đôi bàn tay. Bọn học trò lớp nhì hai có đứa đọc truyện "Ghẻ đặc biệt" của Tô Hoài đăng ở "Phổ thông bán nguyệt san", nó bỗng thấy thằng Vọng giống nhân vật Hoa trong truyện từng ly từng tí. Cũng bẩn thỉu, cũng bị ghẻ, cũng dấu tay, cũng gãi nơi vắng vẻ. Thế là chúng nó đồn nhau, chúng nó xúi dục nhau làm sống lại thằng Hoa của Tô Hoài trong trường tiểu học công lập thị xã Thái Bình. Truyện "Ghẻ đặc biệt" được truyền tay đọc. Chúng nó xúm quanh nhau nghe một thằng đọc rồi cười như nắc nẻ. Chúng nó thộc mọi hành động củ thằng Hoa, thuộc mọi thủ đoạn của bạn nó trêu nó để áp dụng vào thằng Vọng. Chúng nó theo rõi thằng Vọng khắp sân trường, bảo thằng Vọng có phù phép vì chúng nó gặp thằng Vọng đan hai tay lại "bắt ấn". Rồi y hệt như chuyện của Tô Hoài, xhúng nó ngấu nghiến đè thằng Vọng xuống xân cỏ, lôi tay thằng Vọng ra ngoài ánh sánh để thấy bí mật củ đôi tay nó chỉ là bệnh ghẻ kinh niên!!! Một thằng đứng giữa sân diễn thuyết. Ba bốn lớp vây quanh để cười. bài văn của Tô Hoài được thay nhân vật Hoa bằng nhân vật Vọng. Đại khái: - "Thưa các bạn, Nhân loại có hàng triệu chứng bệnh. Thí dụ thối tai, hôi nách, chảu máu cam, đi tưót, táo kiết, chảy rãi, đái dầm, ỉa đùn, nhưng chỉ có một thứ bệnh đáng sợ nhất. Đó là bệnh ghẻ, thiếng Pháp gọi là "La gale". Ghẻ lại có nhiều loại. Thí dụ: ghẻ Ấn Độ, ghẻ Cao Miên tức Khờ Me, ghẻ Lào, ghẻ Miến Điện, ghẻ Ý Đại Lợi, ghẻ Nhật Bản, ghẻ Thổ Nhỉ Kỳ, ghẻ Nga Sô Viết, ghẻ Nam Dương quần đảo vân vân... Những bệnh ghẻ tôi vừa kể trên đều là bệnh kinh khủng cả. Còn một loại bệnh ghẻ kinh khủng hơn những bệnh ghẻ kinh khủng nhất trên đời này là ghẻ... tầu. Tại sao ghẻ tầu lại vĩ đại thế? Thưa, nó có từ đời nhà Hán mà kẻ đem "cái ghẻ" sang xứ ta chính là Mã Viện. Sử ký Trần Trọng Kim trang... giòng... quyển... có ghi chuyện này. Muốn biết đúng hơn, xin quý bạn hỏi thằng Vọng vì nó làm tổng đại lý cái ghẻ nhãn hiệu Mã Viện tức ghẻ tầu..." Bài diễn văn của anh học trò lớp nhất tung ra như trái bom ngạt. Cả trường biết thằng Vọng ghẻ tầu. Bọn con gái nhìn nó lắc đầu, nhéo mắt khing bỉ khiến nhiều bận nó phát khóc. Thằng Vũ cũng khoái trò này lắm. Song nó giống mấy thằng đầu têu là chỉ trêu thằng Vọng một lần thôi. Cái thằng trêu thằng Vọng khổ sở suốt ngày này sang ngày khác là thằng Hách con ông tham Lân. Nó cứ gọi thằng vọng là thằng Hoa. Vọng biết thân phận mình con nhà nghèo, ghẻ lở, đành im lặng chịu nhục. Thấy Vọng ủ rũ đi, Vũ bỗng thương hại nó. Vũ chợt quên rằng nó đang chờ thằng Vọng để gạ nó vào đội bóng của nó chứ không phải để thương thằng học trò nghèo, ghẻ lở, cô thế. Vũ hỏi Côn: - Nói với thằng Vọng thế nào hở mày? - Sao mày bảo đã có cách? Vũ ngẫm nghĩ giây lát. Nó nói: - Chúng mình đã "a dua" bọn lớp nhất chế nhạo nó, chả biết nó có ghét chúng mình không? Côn băn khoăn: - Tao đang lo thế. Vọng tới gần bậc hiên trường. Vũ chưa hiểu tình thế nào thì một quả ổi xanh đà ném bộp trúng mũ của thằng Vọng. và thằng Hách toét miệng cười từ trên bước xuống. Như thường lệ, thằng Hách bi bô: - Ê, Hoa, đưa tay mày ra xem cái ghẻ Mã viện to bằng con bò chưa? Vọng nhìn lên, nín thinh. - Hoa, bố mày hỏi mày mà không trả lời à? Vọng vẫn nín. Nó đã quen nhịn nhục. Hách tới gần đập mạnh vai nó, hất hàm hỏi: - Mày câm hả con? Đôi mắt đỏ ngầu vì bị áp bức. Vọng đau khổ nói: - Anh để tôi yên thân... Hách cười gằn: - Muốn yên thân thì bố mày hỏi mày phải thưa chứ? Giọng thằng Vọng chìm đi, lạc lõng: - Nhưng anh hỏi tôi tử tế. Tên tôi là Vọng... Hách đưa ngón tay chỉ vào quần: - Tử tế cái con củ c... ông đây này! Ông cứ gọi mày là Hoa. Ê Hoa, mẹ mày hôm nay có bán xôi chè không? Vũ và Côn theo rõi cảnh bắt nạt này từ đầu. Vũ nghiến răng ken két trong khi hai nắm tay Côn bóp chặt lại. Côn bảo Vũ: - Mày chịu ngồi yên à? - Khoan đã. - Khoan cái "đếch" gì nữa, cách làm thằng Vọng nó đá cho hội mình là đánh hộc máu mồm thằng Hách đi! - Mày đừng dậy tao, tao chờ con nhà Hách đấm thằng Vọng tao mới ra tay. Mày ra ngăn thằng Khải thằng Ngọc, hai đứa bè thằng Hách trước đi. Côn rời khỏi gốc bàng chạy ra phía đang cãi nhau. Lúc này thằng Hách đã xắn tay áo. Nó chỉ nắm đấm trước mặt thằng Vọng, dọa nạt: - Không trả lời bố, con sẽ nếm quả phật thủ này! -Vọng năn nỉ: - Tôi xin anh... Hách xỉa nói: - Xin cái củ c... á, xin cái gì? - Xin anh đừng nói tới mẹ tôi... - Tao cứ nói, con mụ xôi chè, mẹ thằng Hoa ghẻ tầu! Nước mắt Vọng ứa ra. Nó buông cái cặp cũ nát xuống sân trường, chắp tay lạy thằng Hách: - Anh muốn bắt tôi làm gì thì tôi cũng làm đừng nói tới mẹ tôi... Hách cười sằng sặc, khoái chí: - Anh em làm chứng lời con nhà Hoa nhé! Được tao không thèm nói tới con mụ xôi chè nhưng mày phải quỳ xuống lạy tao đi! Nói dứt câu, Hách phóng chân đá tung cái cặp sách sách cúa thằng Vọng. Đúng dịp đó, Vũ nhảy vào vòng chiến. Nó nghiêm nét mặt, ra lệnh: - Hách, mày nhặt cái cặp kia lên đưa cho thằng Vọng! Hách bị cụt hứng: - Việc gì đến mày? - Việc gì hở? Cặp của tao đấy. Tao nhờ thằng Vọng mang hộ. Nào, mày có nhặt lên không? Vọng giảng hòa: - Thôi để tôi nhặt... Vũ quát: - Để thằng Hách nhặt, tao cấm mày đấy Vọng! Vọng chết đứng. Nó không ngờ chuyện của nó lại dính vào thằng Vũ, tay "sừng" của lớp nhì một. Thấy Hách đứng trân trân, Vũ dụch: - Mày có nhặt lên không? - Việc gì đến mày? - Việc gì hở? Mày xưng bố với thằng Vọng mày bắt nó lạy mày, bây giờ tao xưng bố với mày, tao bắt mày lạy thằng Vọng. A lê, nhặt cặp lên cho bố Vọng mày, Hách! Hách hung tiết: - Con củ c... ông đây này! Vũ xông tới đấm thẳng vào mặt thằng Hách. Hách tránh không kịp, trái đấm trúng mũi, máu cam chảy đầm đìa. Bọn học trò xanh mặt. Hách bị đau lao người vào đấm Vũ. Nhưng nó không phải là địch thủ của thằng Vũ nên ăn đấm nhừ người. Thằng Ngọc vào can thiệp tiếp đến thằng Khải đều bị thằng Côn giữ kéo lại. Vũ sợ hết giờ, đá thêm một phát trúng bụng thằng Hách. Nó ngã sõng soài. Vũ lao tới đặt chân lên mặt nó: - Con hết đời rồi con ơi! Hách đau khổ nhìn Vũ như muốn xin tha tội. Vũ hiểu ý nó, bèn ra lệnh: - Bò ra nhặt cái cặp trao vào tay thằng Vọng và xin lỗi nó đi! Hách răm rắp tuân lời. Vũ đe: - Từ nay, bất cứ ở đâu, ông mà thấy mày bắt nạt thằng Vọng thì ông đánh bỏ mẹ! Nắm chặt tay thằng Vọng. Vũ dắt nó về phía sân sau khiến bọn học trò kinh ngạc. Vọng cũng kinh ngạc đến run rẩy. Mấy năm nó học ở cái trường tiểu học này là mấy năm bị bạn bè hiếp đáp. Nó vội muớng tượng ngay quang cảnh lớp nhì hai. Nó ngồi bàn cuối cùng. Bạn bè xa lánh, thầy ít chú ý mặc dù Vọng học giỏi. Đôi khi thầy gọi nhưng chỉ gọi để xoá bảng, hay đi giặt khăn lau chùi bảng. Tết nhất mẹ nó nghèo không có tiền mua quà biếu thầy nên thầy tỏ vẻ lãnh đạm. Thằng Vọng sống cô độc, đứa nào cũng muốn bắt nạt nó. Vọng không thể ngờ có hôm nay. Vũ đã nắm chặt bàn tay ghẻ kinh niên của nó, bước sóng đôi vơi nó. Vọng ứa nước mắt — thứ nước mắt của kẻ lâu ngày bị áp bức khổ sở — rút nhẹ tay mình khỏi tay thằng bạn mới. Vũ sững sờ hỏi: - Gì thế mày? Vọng rụt rè: - Tay tôi ghẻ! - Chân mày có ghẻ không? - Không. - Thế thì tuyệt. - Tuyệt sao? - Tuyệt cú mèo! Vọng ngớ ngẩn: - Anh nói tôi chả hiểu gì cả... - Tí nữa rồi mày hiểu. Ra gốc bàng kia chúng mình nói chuyện. Mà đừng gọi tao bằng anh, xưng tôi nữa. Tao ít tuổi hơn mày lại học dưới mày. Cứ mày tao cho thân. Mày ăn sáng chưa? - Ăn rồi, sáng nào tôi cũng ăn xôi chè. Vọng vẫn ngượng chưa dám xưng "tao". Vũ móc túi lấy thanh kẹo sô cô la dúi vào tay Vọng. - Chén đi, quà Hà Nội của ba tao đấy! Vọng cứ nhìn thằng Vũ mãi. Biết nó ngượng, Vũ nói: - Kẹo này ngon lắm. Mày đá bóng cừ thế, sao không vào hội tao? Vọng tròm xoa đôi mắt. - Sao "cậu" biết "tớ" đá bóng cừ? Vũ vổ vai thằng Vọng ghẻ tàu: - Mày còn cậu cậu tớ tớ nữa tao đánh mày à! mày đấu tài y như hắc y hiệp sĩ trong truyện kiếm hiệp ấy. Thằng Côn nó bảo mày đi trung phong cho hội Kỳ Bá, mày sút lọt gôn Bồ Xuyên hai phát, đoạt giải "Cam tích tán". Thôi mày đừng chối nữa... Một nỗi khoan khoái vừa lọt vào tâm hồn Vọng. Mắt nó sáng rực lên: - Côn nó xem trận đó hở? - Ừ. Giọng nó trả lời buồn buồn: - Mày có boết tại sao tao không vào hội mày không? - Không. Tại sao? Mày nói nhanh lên? - Tại thằng Vịnh nó chê tao. - Nó chê mày thế nào? - Hôm tụi mày thua bọn trường Tầu ở "tăng" đầu, tao muốn vào đá cho mày thay chân thằng Vịnh. Nó chửi tao, nó bảo tao về đá với cái ghẻ. Tao xấu hổ quá nên thôi. Vũ cáu tiết, văng tục: - Thằng Vịnh đá như củ "thìu biu". A lê hấp, có mày tao cho nó ra rìa. Nó coi tụi An Tập hơn bố nó. Bóng vào chân "đét" dám sút, sợ lọt gôn bọn An Tập nó "cộp" gẫy chân. Mày vào hội tao nhé? Vọng ngần ngại: - Nhỡ thằng Vịnh nó trả thù tao? Vũ quả quyết: - Thằng Hách ông còn cho ốm đòn nữa là thằng oắt Vịnh. Mày đá cho hội tao đi, rồi mày xem chúng nó sẽ coi mày như thánh! Nghe Vũ hứa hẹn bảo vệ, Vọng gật đầu. Nó biết thằng Vũ là thằng "ngồ" nhất trong trường. Vũ nghịch tinh và đánh nhau như gà chọi, không kiểng thằng nào dù lớn hơn nó một hai tuổi. Vọng được nhập phe thằng Vũ lấy làm hả hê lắm. Còn thằng Vũ "bốc" được cầu thủ "cừ" của hội Kỳ Bá thì hớn hở ra mặt. Vũ dúi vào tay thằng Vọng thanh kẹo sô cô la nữa. Ngay lúc đó, kèng trường điểm chào cờ. Côn cũng vừa rảo cảng tới nhập bọn với Vũ và Vọng. Thằng Vọng tách hai đứa bạn mới, xếp hàng cùng lớp nhì hai. Vũ và Côn đứng trong hàng lớp nhì một. Vũ dơ tay bảo Côn: - Mắt mày tinh, trông dùm tao xem có con cái ghẻ Mã Viện nào không? Côn nhìn sang thằng Vọng nhắy mắt, cười...