VÀO ĐÊM CÓ MƯA
Nhóm người Digan nghèo khó lang thang trên những chiếc xe, dừng lại ở một làng kia. Một chàng trai nghèo cùng một số người có vẻ sang trọng tới làng ra mắt tên địa chủ trong vùng. Nhưng sắp đến nhà địa chủ, bọn kia bảo anh Chàng:
– Anh hãy về đi. Quần áo thì rách như tổ đỉa, nếu đi cùng chúng tôi chỉ tổ làm nhục chúng tôi.
Chàng trai đáp:
– Đỉnh núi không thể thiếu mây mù, người đàn ông không thể thiếu mục đích của mình. Tôi có điều quan tâm của tôi và chẳng làm bận đến các ông.
Nói xong anh đi hướng khác và quan sát kĩ lưỡng nhà địa chủ.
Trên đường về anh gõ vào chiếc xe ven đường của người Digan và hỏi:
– Có tiếp khách không?
– Mời vào! Xin mời vào! Không có gì để tiếp khách cả, chứ chỗ ngồi thì bao giờ cũng có – Anh nghe có tiếng trả lời.
Bước vào xe, anh thấy bà chủ đang nấu một cái gì đó trong chảo, tiếng lục cục ở bếp nhưng vẫn chưa đưa ra. Còn bọn trẻ khóc tấm tức như có vẻ đói hoặc oan ức gì đó, một lúc chúng im dần rồi ngủ. Anh Chàng đó chính là nhà thơ, thấy tình cảnh vậy, hỏi:
– Sao bà lại không cho lũ trẻ ăn?
Người đàn bà trả lời:
– Ông ơi! Đấy là nỗi đau lòng nhất của chúng tôi.
Trong xe chẳng còn gì ăn nữa, mà chúng thì đói nên cứ đòi ăn. Đành phải lừa chúng nó. Tôi đặt chảo lên bếp, đổ nước vào và bỏ vào chảo mấy hòn đá. Tôi khuyên dỗ chúng: “Ngủ đi các con, ngủ cho ngoan, bao giờ chín mẹ sẽ đánh thức các con dậy ăn”.
Nhà thơ tưởng tim mình thắt lại. Ông rời xe, mò tới nhà địa chủ đánh cắp một con Cừu, làm thịt và vác đến chỗ xe người Digan.
– Này chị ơi! Hãy rán thịt và mỡ lên cho các cháu ăn!
Lũ trẻ tỉnh dậy, lần này chúng được ăn uống no nê và ngon miệng chưa từng có. Nhà thơ lấy bầu nước luồn ra phía ngoài trèo lên mui xe và rảy đều nước qua khe hở của mái che xuống chỗ bọn trẻ. Chúng vừa ngủ bỗng choàng dậy và kêu lên “Mưa! Mưa!” Một lúc không thấy nước, cơn buồn ngủ kéo díp mắt lại, chúng làm một giấc cho tới sáng bảnh mắt.
Tên địa chủ thấy ngay đàn Cừu mất một con. Hắn nghi ngay chỉ có nhóm Digan trên xe. Hắn tới chiếc xe mà Chàng nhà thơ đã tới, hỏi bọn trẻ:
– Này, các cháu có được ăn thịt Cừu không!
– Có ạ! – Tất cả lũ trẻ đồng thanh đáp.
– Thế bao giờ vậy?
Đứa bé nhất nhanh nhẩu đáp:
– Thưa, vào đêm có mưa ấy!
Lão địa chủ nghĩ:
– Rõ khổ, hỏi ăn thịt lúc nào lại làm chúng nhớ tới dạo ăn thịt vào dịp tết mùa xuân.