ị tóm được bức thư viết cho Chi, Nga đâm liều, đành chờ một phen đánh chửi nhục nhã. Nhưng năm phút, rồi mười phút, Nga cố lắng tai, mà chẳng thấy cha mẹ đả động một lời. Nàng đoán chắc cha mẹ đã ruồng bỏ, mà không hơi đâu dạy đứa con quá hư đốn.Một lát, có tiêng động, nàng ngẩng đầu dậy, thấy mẹ bưng bát thuốc vào.- Nga!Đáp tiếng gọi, Nga khẽ thưa, uể oải ngồi dậy, tay vấn đầu. Bà Phủ nói:- Con hư dại, thầy me đã tha tội mà không nói nặng nửa lời, thì thôi chứ, sao trên má con còn ngấn nước mắt thế kia?Nga thở dài hỏi:- Bẩm me, me cho con cái gì đó?- Thuốc này tự me phải lên tận Hà Nội, nhờ một ông danh sư bốc cho. Me lại thân hành sắc cho con, thì con phải uống.- Bẩm me, con không uống.Thấy con quả quyết, bà Phủ rưng rưng nước mắt, dỗ dành:- Con dại quá, con ơi! Con đã một lầm hai lỡ, mà chẳng may bụng mang dạ chửa, tức là con đeo một vết nhục suốt đời cho cha mẹ, họ hàng. Người ngoài càng thấy con là con nhà dòng dõi, người ta càng cười. Thà con là con thằng cu bố đĩ, thì con chửa hoang, người ta chẳng nói làm chi. Vậy con cố uống, uống để giữ vuông tròn tiếng tăm cho cả nhà cả họ.Nga khăng khăng đáp:- Me để con chết còn hơn bắt con làm một tội đại ác.Bà Phủ lại ôn tồn:- Còn về phần con, me đã giảng cho con ban nãy rồi. Nếu con làm được cho cái thai nó ra, thì sau này con mới mong lấy chồng ông nọ ông kia được. Nhược bằng đứa con nó sờ sờ ra đó, ngộ sau này có ai hỏi con, mà người ta thấy rằng con chửa hoang với con con mẹ hàng xôi chè ở phố phủ, liệu người ta còn màng nữa hay không? Vậy con nên biết rằng lòng cha mẹ thương con, dù thế nào cũng muốn cho con sung sướng nên mới phải giả dối như thế. Con không nên phụ lòng cha mẹ.Nga khóc, khẽ hất tay mẹ ra. Bà Phủ biết ngọt không được, bèn bảo:- Me nói mà con không nghe, thì me nhường cho thầy con bảo con vậy.- Bẩm me, con dám nói rằng không ai bắt nổi con làm điều trái ngược.Bà Phủ tức, nghiến răng, ray rứt:- À, mày muốn giở lý sự phải không? Thế cái bụng mày ễnh ra thì ai bắt. Phỉ hổ!Nói đoạn, bà chạy ra nhà ngoài nói với ông Phủ:- Nhất định nó không uống. Đấy, tôi để phần ông dạy nó.Rồi lập tức, Nga nghe tiếng giày cha đi vào. Nàng sợ hết hồn.Ông Phủ tay cầm chiếc roi song, trỏ vào mặt con hỏi:- Mày có uống hay không thì bảo, con kia!Nga nhìn cha bằng đôi mát nằn nì, rồi chắp tay, lạy lấy lạy để:- Lạy thầy, trước khi thầy trừng phạt con bằng cách nào thì trừng phạt, thầy me cho con bẩm một điều: Một là con chết, hai là thầy me cho con được kết hôn với người mà con đã có mang.Ông Phủ hét:- Con này gan thật!Rồi ông quay sang bảo bà:- Bà chạy ra ngoài dặn người nhà lính tráng, cấm không đứa nào được lai vãng gần đây! Rồi bà đứng ngoài ấy mà canh.Đoạn ông hung hăng hỏi con:- Mày có uống hay không?- Thưa thầy, nếu uống để xóa cái vết ái tình cũ, để mưu một cuộc nhân duyên mới, thì con không muốn thầy me mang tiếng giả dối, tàn nhẫn.- Nhưng mày sẽ được sung sướng!- Bẩm thầy, thầy me cho là sung sướng, chớ nếu con không được trăm năm với một người bạn ý hợp tâm đầu, thì con cho là khổ sở.- Nhưng cái thằng ấy là thằng con nhà dân, con nhà nghèo, nghe chưa?- Nhưng con tưởng miễn là người ấy cho con được hạnh phúc.Hai mắt đỏ ngầu ngầu, ông Phủ gõ roi vào đầu Nga, hỏi:- Mày có uống thuốc hay không? Nói ngay! Tao không lý sự nữa.Nga khóc lóc:- Con lạy thầy.Ông Phủ trợn tròn xoe mắt, dữ dội như con cọp muốn nuốt chửng lấy Nga cho hả giận:- Mày có uống hay không?Nga vừa chắp tay lạy vừa sụt sịt đáp:- Lạy thầy, thầy tha tội cho con. Con không uống.Đét!Một vết roi quật mạnh vào lưng Nga. Nga đau quặn, nhăn mặt. Ông Phủ lại hỏi:- Mày có uống không?- Bẩm thầy, thầy đại lượng cho con.- Đại lượng thế chứ còn thế nào nữa? Tao hết sức thương mày mà mày không biết. Uống ngay đi!- Bẩm thầy, con nhất định không uống.- À gan à! Này!Đét! Đét! Đét!Nga tối tăm mặt mũi, nằm vật ra, rên rỉ:- Con lạy thầy. Trời đất ơi!- Ngồi dậy, cầm ngay lấy bát thuốc!- Bẩm thầy con quyết không uống.Ông Phủ hăng tiết, lập tức chạy ra ngoài, rồi vào ngay! Nga thoáng thấy cha cầm một vật gì đen lay láy.- Mày có uống không?Vừa hỏi, ông Phủ vừa giơ tay kề sát thái dương Nga. Nga nhìn kỹ bỗng rùng mình. Ngọn súng lục.Nga run bắn người lên.Ông Phủ tay giơ súng, tay bưng bát thuốc, hất hàm hỏi:- Mày có uống không? Nếu không tao không tiếc mày nữa!- Bẩm thầy, thầy muốn giết con, con xin vâng.- A, con này gan liền!Rồi ngẫm nghĩ một lúc, một ý kiến vụt nấy ra trong óc ông, ông bảo:- Nếu mày không uống, tao phải gọi thằng Chi vào đây, để nó cho mày uống. Nó đã tài cho mày uống thuốc, mà lần này không bảo được mày, thì tao sẽ cho nó một phát đạn.Thấy nói đến Chi, bỗng Nga động tâm.Ông Phủ biết lời nói của mình có công hiệu, bèn tiếp:- Một là mày uống, hai là thằng Chi chết. Mày chọn đằng nào. Nói ngay!Nga run run, giơ tay ra, đỡ lấy bát thuốc.- Thầy me chuộng chỗ quyền quý quá, khinh chỗ nghèo hèn quá, mà để khổ cho con.Nói xong, Nga để bát cạnh môi. Mấy giọt lệ theo nhau dòng dòng chảy xuống hòa với nước thuốc.Nhưng nàng kinh tớm. Nàng kinh tởm việc uống thuốc cũng như cái kết quả của thuốc. Nàng kinh tởm sự chuyên chế của gia đình nó làm nàng tủi nhục. Bỗng nàng thổn thức khóc, gào lên khóc. Bát thuốc suýt nữa rơi. May quá, ông Phủ vội vàng đỡ ngay được:- Bà đâu!- Dạ.Bà Phủ hớt hải chạy vào. Ông bảo:- Bà phải thân ra phố, lôi cổ thằng con con mẹ bán xôi chè vào đây.Bà Phủ ngơ ngác:- Thưa làm gì thế ạ?Ông Phủ trợn mắt:- Bà hãy lôi cổ nó vào đây đã. Con bé nó cứng đầu cứng cổ lắm, không dạy được.Bà Phủ vội vã vấn lại khăn, mặc áo lụa và cầm hộp trầu bạc.Có từ trong phủ ra nhà Chi, bà cũng đi xe, xe nhà. Bà vẫn thế. Bà chẳng đi bộ đến đâu bao giờ, dù có gần.Xe bà đỗ ở cửa bác đồ Sơn. Bác đồ đang ngồi hàng, đứng dậy khúm núm chào. Trái lại, mặt có vẻ sát khí đằng đằng, bà quý khách đi thẳng vào trong, khiến bác đồ chẳng hiểu việc gì cả. Người lính kéo xe lấy làm ngạc nhiên. Một vài đứa trẻ quây lại xem.Nhưng Chi hiểu ngay việc chẳng lành. Bởi vì, dù có lời hứa chắc chắn của ông bà Tham tán thành việc hôn nhân, dù có mối tình tha thiết, cương quyết của Nga đối với mình, dù cho chàng đã đỗ Cao đẳng tiểu học, nhưng chàng cũng chẳng hy vọng việc trăm năm với Nga được như ý. Chàng thương Nga và yêu Nga. Nhưng càng thương yêu bao nhiêu, chàng càng lo buồn bấy nhiêu. Nhất là từ hôm được tin cho Nga biết rằng chàng thi đỗ đã về, mà không được một câu trả lời của Nga, chàng đoán tình thế trong gia đình Nga đã trở nên nghiêm trọng.Ông bà Tham, lúc về Hà Nội, chàng có trông thấy hai người khi qua nhà chàng. Hai người cùng có vẻ mặt rầu rầu. Như vậy, chàng biết là thất vọng và rất đau khổ.Chi đứng dậy chắp tay chào bà Phủ.Bà Phủ ngắm chàng từ chân đến đầu bằng đôi mắt thù hằn, hỏi:- Mày là con con mẹ này phải không?Chàng chưa kịp đáp, bác đồ Sơn đã trả lời thay:- Lạy bà lớn, con chúng con đấy ạ.Bà Phủ đứng im một lát, rồi quay lại bác đồ Sơn hách dịch hỏi:- Thế mẹ con nhà mày còn đợi gì mà không mời tao ngồi?Bác đồ Sơn run sợ, xoa hai tay:- Lạy bà lớn, bà lớn tha tội, rước bà lớn ngồi ạ!Bà Phủ nhìn quanh, vớ lấy quyển sách của Chi đang đọc, đặt ở dưới, và ngồi lên trên. Bởi vì bà cho rằng chiếu bẩn. Bà hỏi:- Thằng kia, sao mày dám hỗn láo với cô?Chi xám ngoẹt, run run. Bác đồ Sơn ngạc nhiên, nhưng nghĩ ra ngay, vội vàng đáp:- Lạy bà lớn, ngày ấy chúng con đã mắng cháu rồi. Cháu dại dột, xin bà lớn đánh cho chữ đại xá.Bà Phủ lại nói:- Học hành gì thứ này, đồ du côn! Sao mày không nghĩ đến tương lai, ở nhà mà đi gồng gánh đỡ mẹ mày? Mà con mẹ mày cũng ngu như chó ấy.Chi cười chua chát đáp:- Thưa bà lớn có điều gì xin nói với tôi, mẹ tôi không có lỗi.- À, mày giở bướng. Mày vào ngay trong phủ quan truyền.Tức đầy ruột, Chi nói:- Chốc nữa tôi vào. Không có việc gì cần cả.- Thằng Lại đâu, lôi cổ nó đi cho tao.- Muốn mời tôi vào, thì nói tử tế tôi sẽ đi, tôi không làm gì nên tội, không ai bắt được tôi cả.Nói đoạn, Chi mặc áo, và đi trước bà Phủ.Thực ra, trong bụng chàng rối như mớ bòng bong. Chàng biết rằng lần này đi là vào hang cọp. Nhưng dù nguy hiểm, chàng cũng cứ đi, đi để được biết tình cảnh của Nga, và chịu chung với Nga những nỗi đau đớn. Chàng cũng vui lòng.Chi đến sân công đường, thì xe bà Phủ cũng vừa tới. Chàng theo bà vào nhà tư.Chàng không chào ông Phủ. Nhưng ông Phủ không để ý đến cử chỉ ấy. Ông nhìn Chi, ngầu ngầu hai mắt, sừng sộ kể tội:- À, thằng này, mày hỗn láo. Mày muốn sống hay muốn chết.- Thưa quan lớn, câu quan lớn hỏi, chúng tôi tưởng là thừa, vì không ai dại đến nỗi muốn chết.- Sao mày dám hỗn láo với cô. Mày có biết cô là con tao không?- Thưa, tôi vẫn biết...Chàng chưa nói hết, bỗng cánh cửa buồng mở toang. Nga chạy ra, tóc rủ rượi, ngồi phệt xuống đất, chắp tay, cúi đầu, lạy như tế sao:- Lạy thầy, lạy me, thầy thương hại cho hai chúng con. Thầy cho sống hai chúng con cùng sống, thầy bắt chết, hai chúng con xin chết ngay.Rồi nàng ngẩng bảo Chi:- Anh lạy thầy me đi!Chi bối rối, không biết làm thế nào, thì ông Phủ đập bàn:- Hai chúng con! Con này to gan thật! Tao gọi nó vào đây, là bắt nó cho mày uống thuốc. Thằng kia, mày phải bảo cho nó uống hết bát thuốc, không có tao cho mày một phát đạn, mày quyến rũ con tao.Nói đoạn, ông đứng dậy, mở tủ lấy khẩu súng lục và bà Phủ đặt bát thuốc lên bàn.Nga khóc lóc:- Anh ơi, cực nhục lắm, thuốc thôi thai đấy.Chi nhủn cả người, đầu óc choáng váng, ông Phủ nói:- Tao không muốn có thứ máu tanh thối trong người con gái tao. Thằng kia! Trông khẩu súng này đây. Mày muốn sống thì bảo nó uống.Chi đáp:- Cô Nga có uống hay không là tùy quan lớn, chứ tôi không thể nhẫn tâm. Còn như quan lớn bảo tôi quyến rũ thì thực quan lớn lầm.Nga đứng dậy nói:- Lạy thầy, trăm tội ở như con. Chú thím con đã bẩm thầy hết. Ngoài con không ai có lỗi cả.- Tao gọi thằng này vào đây, không phải để nghe chúng mày lý sự. Con kia, mày có uống hay không?- Lạy thầy, con đã trót yêu người ta, con đã trót có mang với người ta, con xin thầy thương hại con, thầy để con sống. Rồi thầy từ con, thầy đuổi con, con cũng cam lòng.- Tao từ mày, tao đuổi mày, để mày đi bêu riếu tao nữa phải không? Mày có uống thuốc hay không?Nga gạt nước mắt:- Không. Nhất định con không uống. Nhất là thầy giết con.Chi đứng cạnh, bâng khuâng, lòng thổn thức. Chàng thương Nga, cảm động mối tình tha thiết của Nga đối với chàng. Chàng muốn khóc. Nhưng trước cái cảnh tàn nhẫn này, chàng không sao có nước mắt được, ông Phủ cầm súng lục, trỏ vào Nga hung hăng hỏi:- Có thật mày gan không?Nga đáp:- Vâng, xin thầy cho hai chúng con, mỗi người một phát đạn.Nhưng ông quắc mắt nhìn Chi:- Mày phải bảo nó uống.- Thưa tôi không bảo.- Mày không bảo phải không?Nói vậy, ông giơ súng về phía Chi, ngón tay trỏ mấp máy cò. Chi hoa mắt. Nhưng chàng đứng gan. Ai nấy im phăng phắc. Chỉ một cái bóp khẽ, là kết liễu một đời người.Ông gí súng vào thái dương Chi, quả quyết nói:- Tao đếm đến ba, mày phải bảo nó, không thì tao nhất định bắn.Rồi dằn từng tiếng, ông đếm:- Một!... Hai!...Tức thì Nga cuống quýt, lăn xả vào bát thuốc.- Lạy thầy, vâng, vâng, con xin uống.- Ực! Ực! Ực!Nàng uống để cứu Chi. Đối với nàng, có thể ông Phủ không nhẫn tâm. Nhưng đối với Chi, thì ông bắn thật, nếu ông không bảo được.Chi ứa nước mắt. Đứt từng khúc ruột.Độ ba giây đồng hồ, Nga nhăn nhó thở khà một tiếng, rồi bổ rơi cái bát xuống gạch. Nàng nhắm mắt, chạy vào buồng, nằm gục xuống giường cố thọc tay vào miệng để nôn. Nhưng không thể. Nàng chỉ oẹ khan. Thuốc không theo ra được.Thất vọng, nàng đập phá lăn lộn như điên như cuồng.