"Ấy vậy, nếu khi nào ngươi đem dâng của lễ nơi bàn thờ, mà nhớ lại anh em có điều gì nghịch cùng mình, thì hãy để của lễ trước bàn thờ, trở về giảng hòa với anh em trước đã; rồi hãy đến dâng của lễ"( câu 23-24).Câu hỏi suy ngẫm: Bạn có đặt việc giữ mối tương giao tốt đẹp với Chúa là ưu tiên trong đời sống không? Làm thế nào để bạn hòa giải với người bạn đã xúc phạm? Tại sao hòa giải là việc ưu tiên cần làm? Có bao giờ bạn đi nhà thờ nhưng lòng còn bực tức ai đó không?Một trong những khó khăn lớn nhất trong liên hệ vợ chồng, cha mẹ và con cái, và tín hữu trong Hội Thánh với nhau là cứ giữ sự hiềm khích trong lòng, không chịu tha thứ, hòa giải. Trở ngại lớn nhất trong mối tương giao giữa Cơ Đốc nhân với Chúa là sự thù nghịch giữa họ với người khác. Phân đoạn Kinh Thánh hôm nay, câu 23 nói: "Ấy vậy, nếu khi nào ngươi đem dâng của lễ nơi bàn thờ, mà nhớ lại anh em có điều gì nghịch cùng mình..." Xưa cũng như nay, người đến thờ phượng Đức Chúa Trời với mục đích dâng lên Ngài sự tạ ơn, lời cầu xin và đón nhận ân phước Ngài ban cho mình qua sự thờ phượng. Bước vào sự hiện diện của Chúa, Đức Thánh Linh nhắc nhở chúng ta một điều gì đó phải giải quyết để cho sự thờ phượng của chúng ta được phước. Ngài cáo trách về những tội lỗi để chúng ta ăn năn và xin Đức Chúa Trời tha thứ. Trong trường hợp này, Đức Thánh Linh khiến chúng ta nhớ lại người đang có sự hiềm khích trong lòng, và Ngài muốn chúng ta phải giải hòa ngay với người đó. Thánh Linh là Đấng luôn hiện diện, dạy dỗ và cáo trách người tin Chúa để họ sống đúng đường lối của Ngài. Nếu bạn đang làm việc gì sai, Đức Thánh Linh sẽ làm cho bạn chú ý và làm điều gì đó để bạn có thể sống theo lẽ thật Ngài đã bày tỏ.Bất hòa xảy ra trong những tình cảnh khác. Có thể người chồng làm buồn lòng vợ hay người vợ đã làm nhục chồng, hay người con vô lễ với cha mẹ, hay người anh làm tổn thương em mình, hay một tín hữu bất hòa với một tín hữu khác trong Hội Thánh. Đức Thánh Linh sẽ phán dạy mỗi người trong từng trường hợp của mình. Nếu là người trung tín thờ phượng Chúa, Thánh Linh sẽ thúc giục chúng ta giải hòa với người chúng ta đang hiềm khích. Ngài bảo: "hãy để của lễ trước bàn thờ, trở về giảng hòa với anh em trước đã; rồi hãy đến dâng của lễ." Chúa Giê-xu dạy chúng ta phải đặt sự giải hòa với người khác trước sự thờ phượng Đức Chúa Trời vì Đức Chúa Trời quan tâm đến sự thánh khiết trong đời sống chúng ta hơn là việc bày tỏ lòng biết ơn, thờ phượng Ngài. Chúa dạy chúng ta cầu nguyện, "Xin Cha tha tội lỗi cho chúng tôi, như chúng tôi cũng tha kẻ phạm tội nghịch cùng chúng tôi" (Ma-thi-ơ 6:12).Sau khi Chúa Giê-xu kể câu chuyện về người đầy tớ không tha thứ trong Ma-thi-ơ 18:23-35, Ngài phán, "Cũng vậy, Cha Ta ở trên trời sẽ đối xử với các con như thế, nếu các con không có lòng tha thứ anh em mình" (câu 35). Bởi ân sủng Đức Chúa Trời đã chấp nhận chúng ta dù chúng ta không xứng đáng, vì vậy Ngài đòi hỏi chúng ta phải tha thứ, giải hòa với anh chị em chúng ta. Nếu tin cậy Chúa và dẹp bỏ tự ái, chúng ta sẽ được lại anh chị em của mình và mọi sự việc hiệp lại sẽ tốt đẹp, mối liên hệ sẽ được phục hồi, và tình thương của Đức Chúa Trời sẽ đắc thắng. Nếu biết mình đã làm tổn thương anh chị em mình nhưng không chịu làm theo sự dẫn dắt của Thánh Linh, chúng ta sẽ gặt lấy sự đau buồn, đổ vỡ. Khi không làm theo sự cáo trách của Thánh Linh để giải hòa với anh chị em mình thù nghịch thì chúng ta không được phước và Chúa không đẹp lòng về những việc làm thuộc linh của chúng ta. Chúng ta có thể tiếp tục đi nhà thờ, cầu nguyện, học Kinh Thánh, thông công với những anh chị em khác nhưng chúng ta sẽ không thấy phước hạnh. Nếu không vâng lời Chúa làm việc giải hòa ngay thì chúng ta sẽ trở nên cứng lòng, cay đắng và dễ tức giận. Chúa muốn chúng ta hưởng ơn phước của những mối liên hệ yêu thương, hòa hợp. Đây là những điều bạn cần biết:1. Đức Chúa Trời sẽ không nhận sự thờ phượng của bạn nếu bạn biết mình sai mà không chịu sửa.2. Chúa nói người có lỗi cũng như người không có lỗi phải tìm cách giải hòa với nhau.3. Bạn cần giải hòa ngay. Ngài nói hãy giải quyết sự bất hòa trước khi đến nhà thờ.Chúa quan tâm đến việc chúng ta làm theo Lời Ngài hơn là chỉ nghe Lời Ngài, Ngài muốn chúng ta sống đạo hơn là giữ đạo. Chúa muốn chúng ta thực hiện nếp sống yêu thương và tha thứ trong quan hệ với người khác hơn là giữ việc đi nhà thờ mỗi sáng Chúa Nhật mà vẫn hiềm khích anh chị em của mình.Có mối liên hệ nào bạn cần hòa giải không? Bạn có cần xin lỗi người đó về những gì bạn đã làm hay đã nói hay không? Nếu bạn là người bị tổn thương, bạn có xin Chúa giúp bạn tha thứ, bỏ qua những lầm lỗi của người khác và làm hòa với họ hay không?Cảm ơn Chúa đã nhắc nhở giải hòa với người khác là việc ưu tiên con phải làm trước khi thờ phượng và phục vụ Ngài.