ột hôm, khi tập xong Bảo Kiện, Tân và Điệp dắt nhau dạo quanh hồ sen, Điệp tâm sự:- Sài gòn đang biến động ngầm nên gia đình tôi tạm dừng chân chốn này, gần trọn năm nay. Vì ở trọ nhà cô họ nên chúng tôi ít giao tế với dân địa phương. Những liên lạc tối cần thiết đều qua A Phùng cả. Anh ấy là người bạn tốt, người chung chí hướng với tôi, nhưng tôi chưa dám ngỏ lời vì còn một vài vướng mắc. Từ ngày tôi mới chân ướt chân ráo đến đây, A Phùng có nói về Tân rất nhiều. Phụng, em gái của tôi háo hức muốn gặp Tân để tìm hiểu. Nó là người của hội kín. Nay, tôi thố lộ cùng bạn vì thời gian qua, tuy ngắn ngủi, nhưng mấy lần gợi ý, tôi đều thấy bạn muốn làm một cái gì trước cao trào thanh niên hiện tại. Thời gian này hỗn tạp lắm, các cuộc tranh đấu vô tổ chức và xu hướng khá nghiêng ngửa, nếu lầm lẫn thì khó thối lui.Nếu bạn thấy thích hợp thì tìm hiểu đường lối qua A Phùng, vì ba của hắn là một cái gì trong guồng máy lớn. Nếu không thì cũng tốt, đường ai nấy đi. Tôi thố lộ mà không hối vì tôi biết, vô hình chung, đường lối mà bạn sẽ chọn sau này đều, đường nào cũng đến La Mã cả!Phụng, em của Điệp đã thấp thoáng ngoài cổng đình. Điệp đưa Tân đến giới thiệu. Cô bé có mái tóc demi garcon đen nhánh, dáng gọn gàng, tâm tình liến thoắng, dạn dĩ.Vừa gặp Tân, Phụng đốp chát thân mật:- Ồ! Anh Tân, anh là người mà Phụng hằng ái mộ, do sự diễn đạt của A Phùng. Hân hạnh được gặp anh.Nói xong, cô xông xáo đến bắt tay Tân một cách thân mật. Tân cảm động, đáp trả:- Tôi rất sung sướng được biết cô, một người con gái chân tình, không khách sáo như nhiều cô gái Sài gòn khác.Phụng phì cười:- Sài gòn là nơi tụ hợp người tứ chiếng. Đời sống khó khăn nên tuyệt chiêu là phương thức giành sống, nhưng gia đình Phụng cố tránh lạm dụng sách lược đó. Phụng thích tâm tình của người vùng này. Phụng học cách đãi ngộ của người địa phương. Xin anh đừng đem Sài gòn và địa phương để đánh giá Phụng.Tân kiếm chuyện làm quà:- Đô thị đông vui, về đây quạnh quẽ! Có lẽ Phụng buồn lắm hở?Phụng lắc đầu:- Vui, buồn là do mình, do lạc thú mình chọn. Chốn nào cũng có vui, buồn lẫn lộn, không hẳn thành hay quê. Nơi nào có người cùng chia cơm xẻ áo, nơi nào có đối tượng tình thương, tình yêu, nơi đó là đất của niềm vui. Tuy nhiên, là tập hợp, con trăm cha trăm tính nên không khỏi va chạm, gây buồn phiền. Càng buồn khi được vui, cái vui có ý nghĩa càng cao! Vì thế, có kẻ đồng hội đồng thuyền, có người đồng tâm đồng chí thì mãn nguyện lắm rồi!Phụng ngưng một tí, đoạn mỉm cười, vấn:- Anh chọn đồng thuyền hay đồng chí?Tân chắp tay xá và đùa:- Thưa người ngọc, tôi chọn đồng thuyền.Tân kề tai Phụng, nhắc nhở:- Nói khẽ một tí người ngọc! Quê hương này bắt đầu bất ổn, mình khó biết ai bạn, ai thù.Phụng nhoẻn miệng cười:- Người sao mà nhát gan lắm vậy? Phụng chẳng sợ kẻ lạ, chỉ ngại người thân, nên bẻ thước để đo lòng đấy thôi.Phụng chuyển đề:- Hai anh rửa tay, dùng thử món khéo em học được từ địa phương này. Đó là món khoai mì hấp cách thủy, ướp với caramel làm từ mật mía và nước cốt dừa. Để tăng thêm hương vị đậm đà, em cho phủ một lớp cơm dừa khô trắng nõn nà, béo ngầy ngậy. Món ăn giản dị mà no lâu!Tất cả quây quần vừa ăn vừa nghe Phụng ca tụng:- Quê hương này phong phú thật! Người địa phương đổ lắm mồ hôi để vun quén những đặc sản đa dụng:Dừa, đắc dụng từ thân cây, bẹ, lá non đến trái. Tất cả dùng để biến chế các loại thực phẩm, mỹ phẩm, kỹ nghệ phẩm.Mía cho đường, cho phó sản làm chất đốt lắm nhiệt năng, làm bột giấy cực mịn. Đường chế biến bằng thủ công nghệ, giữ trọn hương vị thơm ngon.Tre, nứa, tầm vông rất dồi dào, được dùng trong mỹ nghệ, gia dụng làm bằng tay, kỹ nghệ làm giấy.Nông phẩm súc tích, lúa tốt, ngô ngon, khoai, sắn hảo hạng. Lát cho chiếu đẹp. Dừa nước, tranh cho nhà xinh!Lãnh địa này cùng các vùng phụ cận tạo nên các nguồn lợi dồi dào kể trên, đã xây dựng cho dân địa phương một đời sống no ấm, thanh bình vừa qua, nhưng cũng là duyên khởi đưa thổ dân vào bước đường lưu lạc giang hồ trong tương lai không xa! Thế mà...Phụng ngập ngừng. Tân háo hức giục:- Thế mà sao?Phụng trở nên xa vắng, ỡm ờ:- Vào một ngày thuận tiện, em sẽ nói rõ cùng anh.Điệp mỉm cười ý nhị. Tân ngại ngùng chẳng hỏi thêm nửa lời.Sau khi Tân bỏ công học bảo kiện và thu công trong một thời gian khá dài. Một hôm, Điệp buồn buồn, cật vấn:- Tân bị đấm vào mặt một cách bất thần, có lẽ không nhận được thế trận của Côn đã dụng?Tân suy nghiệm và cố nhớ những gì có thể nhớ. Một chặp, cậu mô tả:- Chân trái hắn bước tới, chân phải hắn bình thế, tay mặt hắn đưa thoi, tay trái hắn thủ ngực.Mắt Điệp sáng ngời, cậu gật gù, diễn giải:Những ngày Tân ở đơn vị ít khi được về phép. Mỹ thường đem con xuống thăm, hai vợ chồng tuy xa nhau vì nghiệp vụ riêng, nhưng tình yêu vô cùng mặn mà. Những lần đầu thưa thớt, có tài xế đón đưa. Thương nghiệp đi lần đến mức chuyển vận nhịp nhàng, hanh thông. Bấy giờ Mỹ chỉ cần bổ khuyết, đôn đốc mà thôi. Nàng có dư thời giờ để dạy con, thăm chồng. Hầu như tuần nào nàng cũng lái xe đưa bạn bè cũ, mới xuống thăm Tân. Mối giao hảo lớn mạnh theo thương vụ và tài chánh bội thu. Sau cùng, họ hợp nhau thành khối để tương trợ nhau khắp mọi mặt.Sau biến cố Mậu Thân, thế quân sự và chính trị của ta đã đem lại niềm tin tất thắng. Chính quyền đã nghĩ ngay đến chương trình cho thời hậu chiến. Phủ Tổng thống đã có nhiều vị thứ trưởng tài ba, đặc trách việc hữu hiệu hóa lãnh vực phát triển, hợp lý hóa nhân sự để chỉnh trang nội bộ, mở rộng ngoại giao, tìm nguồn tài trợ, nghiên cứu đầu tư... Theo chiều hướng đó, hàng loạt sắc lệnh đặc biệt đã đưa một số chuyên viên từ quân đội trở về khối đặc nhiệm của Tổng Bộ. Trong giai đoạn khó khăn, dễ rơi vào khủng hoảng kinh tế, chính trị, xã hội, quốc gia rất cần những người có tinh thần tự giác, làm việc hăng say. Nguyên thủ quốc gia đã đặt niềm tin vượt khó đó trên vai người lính có kỹ thuật, kỷ luật.Tân may mắn được thằng bạn nối khố tiến cử chàng cho đàn anh. Chàng được về làm việc chung với một số đông chuyên viên từ bốn vùng chiến thuật đổ về.Trước khi trình diện nhiệm sở mới, Tân đến gặp Hưng để cùng đến thăm anh chị Tổng Thanh Tra Ngân Hàng. Anh là người tính tình cương trực, rộng lượng, hoạt bát, rất hăng say với chức vụ, là một đàn anh tốt của một đoàn thanh tra trẻ trung, đa số xuất thân từ trường Luật. Bởi Hưng là đàn em mực thước nên được anh quí mến và tin cậy. Do đó khi Hưng đưa Tân đến tiếp xúc với anh chị, anh chị đã dành cho Tân mối thiện cảm đặc biệt. Hơn nữa, anh chị rất rõ về Mỹ nên tình tương thân trở nên đậm đà. Do đó anh chị đích thân gởi gấm Tân cho người bạn tương đắc là ông Tổng Trưởng của chàng.Ông Tổng Trưởng trẻ trung, nguyên giám đốc Nguyên Tử Lực Cuộc, tính tình điềm đạm, giao tế khôn ngoan, kiến thức dồi dào, rất phù hợp với vai trò vô cùng phức tạp để điều động kế hoạch phát triển cho thời hậu chiến.Ông đã điều động số chuyên viên kỹ thuật gốc quân đội đầy nhiệt tình, để phân phối access properties của Hoa kỳ, qua sự điều hợp của các phủ, bộ, đại diện quân đội, hầu thỏa mãn nhu cầu canh tân hạ tầng cơ sở quân, chính.Ông đôn đốc thành phần chuyên viên từng du học tại quốc ngoại, hiện phục vụ tại Quỹ Phát Triển, tận lực tìm nguồn tài trợ tại quốc ngoại để thực hiện các dự án đầu tư.Ông trực tiếp cân nhắc các giới chức điều hành xí nghiệp bán công, canh tân và hữu hiệu hóa cơ chế sản xuất.Để cập nhật hóa sự tiến bộ, để hiện đại hóa guồng máy các lãnh vực công quyền, ông luôn luôn tạo điều kiện dễ dàng cho các chuyên viên tu nghiệp có định kỳ tại ngoại quốc.Thời gian sau đó, khối Đặc Nhiệm của Tân được phục vụ dưới quyền của vị tổng trưởng mới, nguyên là bộ trưởng bộ Kinh tế. Vị này rất lỗi lạc trong vai trò nối tiếp phần hành của vị Tổng trưởng đáng kính tiền nhiệm.Sau cùng, để đạt nhu cầu cao cấp, vị Tiến sĩ xuất thân từ Hoa Kỳ về, đảm trách vai trò tổng trưởng hiện tại. Để đạt năng suất cho đầu tư, tân Tổng Trưởng xuất ngoại liên tục để xin ngoại viện. Tiến sĩ đang trên bước đường cầu viện thì ngày tổ quốc lâm chung cận kề. Thứ trưởng nản lòng, phó mặc cho thời cuộc đẩy đưa!Tân nhờ đấy biết được vận nước lâm nguy. Vợ chồng chàng đau lòng nhìn lại công sức đã gầy dựng. Số tồn kho hóa phẩm như núi, vốn liếng trong ngân hàng khá nhiều, trong khi lãnh địa mất dần từ Ban Mê Thuột. Mất cao nguyên là mất phòng tuyến ngăn ngừa hữu hiệu làn sóng đỏ.Hi vọng của vợ chồng chàng thành tuyệt vọng khi địch tiến đến Tây Ninh, An Lộc.Tin hành lang cho biết Bộ đang lập danh sách cho người di tản. Tân chờ mãi. Rắn mất đầu, tin vui trở thành đồn nhảm.Tân và vợ quay về cầu cứu với ông bà god father, god mother, gặp lúc ông Giám đốc Nghi Lễ đề nghị cho cả nhà tháp tùng di tản. Do đó Tân từ sự giúp đỡ của người bạn luật sư, con rể của nhân viên bộ Ngoại Giao. Ngay cả thằng bạn hải quân đốc thúc tháp tùng hải trình, Tân cũng lờ luôn!Khi giặc bắt đầu pháo bừa bãi vào thành phố, parrain của Mỹ và Tân, báo ông Giám Đốc Nghi Lễ đã rút êm từ thuở nào. Trên trời, những đợt bốc người vội vã, vợ chồng Tân ôm con nhìn những chiếc trực thăng bay qua trong mơ ước!Sáng hôm sau, thiết giáp của Cộng lăn bánh trên đường phố. Hai bên đường, dân và lính Cộng Hòa lầm lũi bước đi. Đến bất cứ con hẻm nào, lính của ta đều rẽ vào, vứt vũ khí, quân trang, âm thầm lẩn khuất vào đám đông...Bà Phượng bước vào, vỗ vai ông Tân, giục:- Về lo cúng tế cho vợ, sao ngồi thừ người thế hở anh cả?Phượng có lòng nhắc nhở đến người chị dâu quá vãng, khiến ông Tân thương cảm người em rể qua đời. Anh rể, em vợ cùng đi cải tạo một ngày. Tân được về an lành. Điệp qua đời vì bạo bệnh. Bác sĩ mà chết vì bệnh kiết lỵ trong lúc học tập cải tạo mới là đắng cay! Nghĩ đến sự vô phúc của em gái, ông Tân làm một cử chỉ chăm sóc. Ông vuốt mái tóc bạc phơ của cô em góa bụa đã có một thời xuân sắc, để san sẻ chút tình. Bà Phượng cảm kích, bà trao tờ báo, toan cám cảnh thời cuộc thì đã có người nhận định trước bà:- Ta đã học lóm kinh tế thị trường của người Cộng Hòa mất rồi!Ông Tân, bà Phượng nhìn ra hàng hiên. Người cán bộ hồi hưu vừa đi, vừa xăm xoi tờ báo trên tay. Ôngối lập, giành nhân dân. Trường hợp tiêu biểu là Nguyễn Ái Quốc, lợi dụng Á Tế Á, sau khi cụ Phan Bội Châu bị Pháp giam giữ, để làm bàn đạp lập Việt Nam Thanh Niên Cách Mạng Đồng Chí Hội. Và từ đó đàn áp Tân Việt Đảng, Việt Nam Quốc Dân đảng hầu lập Đảng Cộng sản.Phụng vấn:- Anh luận như vậy, có nghĩa là không bao giờ theo Cộng sản?Tân nghiêm giọng:- Pháp cướp quyền tự do của dân, quyền dân làm chủ của nước. Nhà làm cách mạng chống Pháp với chiêu bài chống thực dân đô hộ. Cộng sản cướp quyền tự do của dân, quyền dân làm chủ của nước. Nhà làm cách mạng phải chống Cộng sản vì chiêu bài tương tự, không cần phải luận lý cao siêu. Tuy nhiên, Pháp đang bị toàn dân nổi lên đòi tự chủ. Cộng sản đang thắng thế. Là con dân, mình chưa rõ ai sẽ tròng vào cổ mình bằng chiêu bài nào! Định luật guồng máy cũng tương đương luật rừng, la raison du plus fort est toujours la meilleure. Mình thắng thì được danh vua, mình thua bị tuyên án giặc!Phụng hãy nhìn lại xem. Năm 1940, Nhật và phục quốc quân chiếm Lạng Sơn. Ít lâu sau, Pháp điều đình với Nhật dẹp lực lượng của Trần Trung Lập. Đại Việt Dân Chính của Nguyễn Tường Tam cũng bị vạ lây. Kế đến 1944, Việt Minh lấn lướt Dân Chủ đảng, Đại Việt Quốc Gia Liên Minh, Đại Việt Quốc Dân đảng. Cuộc kháng chiến chống Pháp biến thành mặt trận thanh toán nội tình.Phụng nhìn thẳng vào Tân, hài tội:- Anh luận chứng thế sự rõ ràng như vậy lại bảo chẳng biết gì!Tân giật mình:- Anh xem trộm tài liệu của cha, xin em kín miệng.Phụng làm già:- Tẩy của anh em đã nắm. Hồn của anh em bắt đầu giữ rồi! Bây giờ để trọn tình trước khi giở tẩy của em, em xin hỏi anh, anh nghĩ thế nào về Việt Nam Quốc Dân đảng?Tân tiến thoái lưỡng nan, cậu chỉ đáp gọn:- Có tinh thần quốc gia, chống cộng triệt để.Phụng cười:- Anh đã rõ cương lĩnh, anh giấu đầu lòi đuôi rồi!Tân chống chế:- Đại khái thôi.Phụng gật đầu:- Em đã hiểu phần nào về anh, em đã biết tâm tình của anh đối với em, qua tiếp xúc, qua anh của em, bạn của anh. Em muốn anh là ủng hộ viên cho Đảng nên em đã chuẩn bị đầy đủ tài liệu để anh hiểu rõ hơn, thuận thì kết.Phụng rút xấp giấy nhỏ, ngụy trang trong giỏ đồ ăn, đoạn kéo Tân lẩn khuất trong bụi trâm bầu. Tân bắt đầu đọc:- Mộng Tiên Phạm Tuấn Tài và Nhượng Tống Hoàng Phạm Chân điều khiển Nam Đồng Thư Xã và Thực Nghiệp Thời Báo là cơ quan cổ động cho Việt Nam Quốc Dân đảng.Tư tưởng của Đảng dựa trên cương lĩnh “Trước làm dân tộc cách mạng, sau làm thế giới cách mạng”. Họ không chấp nhận giai cấp đấu tranh của Karl Marx mà chỉ triệt hạ chế độ quân chủ chuyên chế để lập thể chế Cộng Hòa với mọi quyền tự do dân chủ, tôn trọng tín ngưỡng.Việt Nam Quốc Dân đảng ra mắt chính trường là một hội kín do Nguyễn Thái Học và Nhượng Tống chủ trương.Sau Mộng Tiên Phạm Tuấn Tài được sự hậu thuẫn của Hứa Gia Ngũ, đại diện Trung Hoa Quốc Dân đảng tại Hà Nội, cùng với sự đồng ý của đảng viên, Việt Nam Quốc Dân đảng thành lập vào ngày 25-12-1927.Về tổ chức chia làm ba thời kỳ: Thời kỳ kết nạp đảng viên, lập cơ sở nòng cốt. Thời kỳ bán công khai, lập công đoàn, binh đoàn, nông đoàn, học sinh đoàn, phổ biến báo chí, gởi người du học quân sự, chế tạo vũ khí. Thời kỳ tổng khởi nghĩa, lập đoàn cảm tử nổi dậy ở các thị trấn.Phương thức tổ chức: lấy Chi bộ làm gốc, mỗi Chi bộ có 19 người trở xuống; kế đến là Huyện bộ, Phủ bộ, Tỉnh bộ, Kỳ bộ, Tổng bộ.Chi bộ bầu Chi bộ trưởng và đại biểu của Chi bộ.Các đại biểu thành Huyện bộ. Huyện bộ bầu Huyện bộ trưởng và đại biểu Huyện bộ lên Phủ bộ và cứ như thế lên đến Tổng bộ.Mỗi Chi bộ có bốn ban: Ban Tổ chức, tổ chức các buổi họp, liên hệ các cơ quan đảng. Ban Tuyên truyền, quảng bá lập trường, điều nghiên vận động vào đảng. Ban Tài chính, lo kinh tài, thu nguyệt liễm. Ban Trinh sát, dò xét tình hình nội, ngoại.Kỳ bộ, Tổng bộ có 8 ban: Ban Tuyên truyền, huấn luyện đồng chí, phổ biến sách báo. Ban Tổ chức, sắp đặt các cơ quan, các buổi họp quan trọng. Ban Kinh tài, giữ tiền bạc, lo sinh lợi. Ban Trinh sát, dò xét đối phương, đảng viên. Ban Tư pháp, xử phạm luật và phản đảng. Ban Ám sát, trừng phạt các phần tử phá hoại cách mạng hại dân. Ban Quân sự, tổ chức đoàn cảm tử quân, chế tạo vũ khí. Ban Giám sát, xét công việc của đảng ở mọi cấp.Các đảng viên khi gia nhập phải hy sinh tuyệt đối cho cách mạng. Nếu thoát ly phải chịu án tử hình. Phạm luật phải chịu phê bình. Khai trừ sẽ bị tử hình.Sự tiến triển của phong trào khởi đi từ Bắc Ninh, Bắc Giang lan xuống Thái Bình, Hải Dương, Kiến An, Hưng Yên, Nam Định. Ở Trung gồm Thanh Hóa, Đà Nẵng, Nha Trang, Phan Thiết. Ở Nam gồm Gia Định, Thủ Dầu Một, Trà Vinh, Bến Tre, Chợ Lớn, Vũng Tàu, Sài gòn.Năm 1928, Hội nghị Tổng bộ của Việt Nam Quốc Dân đảng họp tại Thể Giao, với 40 đảng viên, để bầu ban chỉ đạo. Thành phần gồm có: Chủ tịch Nguyễn Thái Học; Phó chủ tịch Nguyễn Thế Nghiệp; Trưởng ban Tuyên truyền Nhượng Tống; Phó trưởng ban Tuyên truyền Lê Xuân Huy; Trưởng ban Ngoại giao Nguyễn Ngọc Sơn; Phó trưởng ban Ngoại giao Hồ văn Mịch; Giám sát Nguyễn Hữu Đạt, Hoàng Trác; Ban Tài chánh Đặng Đình Điểu, Đoàn Mạnh Chế; Ban Ám sát Hoàng văn Tùng; Ban Tổ chức Phó Đức Chính, Lê văn Phúc; Ủy viên Tuyên truyền Trúc Khê Ngô văn Truyện.Tháng 6-1928, Nguyễn Thái Học sang Thái Lan tính chuyện thống nhất cùng Việt Nam Thanh Niên Cách Mạng Đồng Chí Hội nhưng bất thành vì nhóm này thiên tả.Học vào Nam tiếp xúc với Nguyễn An Ninh, Đệ Tứ Quốc Tế; Trần Nguyên Phủ, Nguyễn Đình Kiên thuộc Tân Việt Đảng. Kết quả chẳng khả quan.Tháng 12-1928, Học cho Chu Dưỡng Bình sang Quảng Tây để điều đình lập căn cứ tổng khởi nghĩa, nhưng bị từ chối.Nguyễn Thái Học cho Đặng Đình Điểu bí mật thăm cụ Phan Bội Châu, lúc cụ bị giam ở Huế. Cụ nhận làm chủ tịch danh dự cho Đảng và khuyên nên cẩn trọng.Tân xem đến đây, cậu e dè:- Xem cương lĩnh của Đảng, anh rất thán phục. Xem cách tổ chức và điều hành, anh thấy hoàn bị, nhưng nghiêm nhặt quá! Tính anh lại lông bông. Em cho anh thời gian suy nghĩ đã, rồi sẽ liệu.Cha anh có thuật chuyện Bùi Tiến Mai, làm thừa sai tại Dinh Tổng Đốc tỉnh Thái Bình. Y nhập Đảng, được Đảng tin cẩn qua nhiều công tác nên sau đó được cử làm đại biểu họp Tổng bộ. Năm 1929, y bị Pháp bắt. Y chỉ điểm các đồng chí thuộc các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình. Do đó y được bổ làm Tri Châu. Y bị Đảng kết án tử hình. Vụ ám sát bất thành vì người làm công tác bất cẩn.Xét như vậy, anh thấy đường lối hay, kỷ luật nghiêm, nhưng sự bành trướng quá nhanh. Thành phần đảng viên hơi phức tạp, bí mật do đấy không trọn. Phụng cho anh thời gian tìm hiểu sâu xa hơn, Phụng và anh sẽ sát cánh. Phụng đã theo gương cô Bắc, cô Giang thì anh là trai cũng cần suy gẫm lại.Hôm ấy sau khi từ giã Phụng, tâm tư Tân rối bời. Chuyện gì cậu tính cũng chưa ngã ngũ. Bí quá, tâm tính dị đoan lại thắng. Cậu thúc Phượng, em gái của cậu, đưa cậu đến nhà bạn của cô ấy để cầu cơ. Cô bảo chuyện tình duyên khá éo le. Xin xăm thì được quẻ thượng. Cậu chẳng biết đâu mà lường.Chuyện thù tạc chưa đến đâu thì A Phùng, mặt rầu rầu, đến thông báo:- Gia đình của Điệp đã lặng lẽ dọn đi nơi nào không rõ.Tân bàng hoàng nửa lo cho người, nửa sợ cho mình. Cậu trách số phận của mình sao quá hẩm hiu. Lúc nào cũng vậy, hễ duyên vừa bén thì tình vội lìa; hễ công vừa chớm thì danh đã đi!Tân hứa với Phụng để cùng sánh vai lập chí nhưng vào buổi cơm, cha đã thông báo Đệ Nhị Thế Chiến bùng nổ! Đức Nhật đang đương đầu với Đồng Minh. Pháp bắt giam các quốc sự phạm.Ở Nam, Lê Hồng Phong và Nguyễn thị Minh Khai đã hô hào quần chúng khởi nghĩa.Ở Đô Lương, Đội Cung điều động lính Bảo An chống lại Pháp.Phục quốc quân hoạt động ở Lạng Sơn. Dân chúng khắp nơi đang khốn khổ nghèo đói vì phải phục vụ kỹ nghệ chiến tranh cho cả Pháp lẫn Nhật. Nạn đói đang hoành hành khắp nơi.Những tin dồn dập do cha kể làm Tân sầu lo cho Phụng và Điệp. Nay, A Phùng đã mang tin chẳng lành, đúng như cậu dự đoán.A Phùng cắt luồng cảm nghĩ của Tân:- Chuyện ân oán giang hồ nị tính sao?Tân chán ngán:- Ngộ không nghĩ đến nữa! Buồn quá đi! Buồn cho ngộ thì ít mà buồn cho anh em của Điệp thì nhiều. Họ tốt với ngộ, ngộ đã mất họ rồi!Tân mân mê miếng ngọc gia bảo. Cậu chẳng rõ đây là kỷ vật Phụng trao hay là món nợ phải mang để chờ ngày hoàn trả. Tìm người như thể tìm chim, biết đâu mà lường!A Phùng lại vấn:- Nị học võ của A Điệp đến đâu rồi?Tân nhún vai:- Ngộ học võ tuy có một, nhưng học nết của anh em nhà ấy đến mười, học khôn đến trăm, học làm người đến ngàn. A Phùng làm thế nào quen được họ?A Phùng lắc đầu:- Họ đến làm quen với ngộ, khi biết ông già ở trong Thiên Địa hội. Nó lém lắm! Ngày lại ngày, đến giả vờ xin xem mạch, mua thuốc, mua hàng. Sau đó, chuyện vãn với tính cách kính lão đắc thọ. Khi thấy ông già treo hình Tôn Văn, cờ thanh thiên bạch nhật, nó lại la cà nói chuyện chính trị. Đến khi ông già mến tánh, nó kết bạn với ngộ, nhưng nó chỉ chơi đá gà với ngộ thôi, chuyện hệ trọng thì không!Tân lại hỏi:- Nị có biết gia cảnh của họ không?A Phùng trầm ngâm:- Ngộ có hỏi, nó nói gia đình nó là thương gia trên Sài gòn. Ba nó xuống đây nghiên cứu thị trường dừa khô. Họ muốn lập kỹ nghệ dầu để ứng chế xà bông với cát lồi ở Phan Rang.Tân lắc đầu:- Tất cả đều nói khéo cả! Điều hay nhất, từ đây mình học phép không thấy, không nghe, không nói trước người lạ.A Phùng gật đầu, đoạn nói:- Chuyện gái ghiếc nị cũng tính gạt qua bên luôn?Tân gật đầu, cậu lặp lại lời khuyên của Điệp:- Trước khi gặp ngộ lần cuối, anh ấy khuyên ngộ nên có tinh thần hướng thượng để nhắc khéo ngộ đừng lụy sắc, nuôi thù.A Phùng soi mói:- Nị định chuyển hướng ra sao?Tân xa vắng:- Ráng lập thân. Khi nị xong chương trình căn bản, ngộ lấy xong certificat d’études primaires, mình lên tỉnh hoặc thủ đô học tiếp.A Phùng bắt tay cam kết. Họ chia tay bỏ cờ bạc, bỏ đá gà, chăm học hành.Cây muốn lặng mà gió chẳng ngừng. Tuổi thơ tính tu thân thiếu chững chạc, tật hư vẫn hoàn hư!Một hôm, Tân lại bị bọn của Côn quấy rầy bằng lời trêu, trên thơ rơi: “Tưởng dung, sinh mộng đá vàng; gặp nhau, huyết lệ tuôn tràn, lỡ đôi!”Tay cầm mảnh giấy mà lòng bứt rứt. Sau cùng, cậu quyết định gặp bọn Côn để cầu hòa, hầu yên để học. Cậu phúc thư: “Làm trai nặng nợ tang bồng; sá chi một mảnh má hồng hận nhau!”Thế rồi họ gặp nhau ở đất thù ngày cũ. Vừa thoáng thấy Tân, Mỹ vội đến bên, ngăn:- Anh đau chưa phục sức, chỉ đem thân làm bia thịt cho Côn nó dần như ngày trước! Cho em can!Tân chạm tự ái, nhưng kịp nghĩ nên thú thực:- Tôi đến đây với chân tình giao hòa mà thôi.Côn nghe thấy, càng tự đắc:- Lần trước lỗ mũi ăn trầu, lần này cái đầu sẽ xỉa thuốc. Gi� tiếp nối sự bực mình:- Học làm giàu chưa đủ. Phải học thêm cách chia của cho kẻ khác nhờ!Lão đi xa, bà Phượng điểm khuyết:- Phải học cả cách cởi trói nữa mới vẹn toàn!Ông Tân điểm nụ cười héo hắt. Ông đẩy nhẹ cô em ra khỏi quán, ông khóa trái khung cửa hẹp hầu chôn vùi một dĩ vãng đầy sóng gió, nhưng lắm sắc màu!

HẾT