Sau lần thứ hai đi tìm không gặp Mẹ, Nam đã nhập học lớp Sư Phạm. Một niên học mới bắt đầu, mỗi người lại lo con đường của mình. Càng ngày càng thấy bận rộn, nhưng Nam vẫn thường xuyên tìm hỏi tin tức bà Nhiêu. Nam có linh tính trước sau gì cũng tìm được Mẹ, chỉ kẹt là xa xôi cách trở, mỗi lần đi tìm không đơn giản. Thỉnh thoảng có thì giờ Nam hay ra chỗ bến xe Nguyễn Hoàng, hỏi thăm những người quen ở Ðà Nẵng ra. Lần nào cũng chỉ gặp những cái lắc đầu. Nam lo, không biết mẹ có được bình yên, cuộc sống nay ra sao. Thà biết tin, rồi ở đâu cũng được. Hiện thì Nam cũng chưa có khả năng gì. Phải chờ ít ra một năm nữa. Nam yên chí về tương lai của mình. Thi khó chứ học thì khỏe re. Hai em Nam sang năm đứa vào Ðệ Thất đứa lên lớp Nhì. Ngày 7-7-54 ông Ngô Ðình Diệm về nước lãnh đạo chánh phủ. Cuối năm 55 có cuộc Trưng Cầu Dân Ý để người dân chọn, giữa Quốc Trưởng Bảo Ðại hay Thủ Tướng Ngô Ðình Diệm. Lúc này mọi quyền hành nằm trong tay Thủ Tướng, Quốc Trưởng ở tuốt bên Tây cho nên đây chỉ là một hình thức dân chủ thôi. Mỗi phòng bỏ phiếu đều có câu: "Xanh bỏ giỏ, đỏ bỏ bì". Công an kè kè, ai dại gì làm trái ý họ. Kết quả Quốc Trưởng bị truất phế. Thủ Tướng lên làm Tổng Thống. Nam thấy đời sống tươi vui hơn, sinh động hơn. Các sinh hoạt văn hóa xã hội phát triển rầm rộ. Nam vừa học Sư Phạm vừa học thêm lớp vẽ với một Họa Sĩ trong Thành Nội. Nam không chắc sau này có thành công gì về văn chương nghệ thuật, song từ nhỏ Nam ham đọc sách, mê xem tranh. Nam nghĩ nghề nghiệp là để kiếm cơm, nhưng chẳng lẽ sống chỉ để ăn no thôi sao. Những giá trị không mua bằng tiền mới tuyệt vời. Nam thử tìm cho mình một hướng đi song song với chuyện cơm áo. Khóa học của Nam chỉ còn ba tháng nữa là mãn. Nam thấy ngày thảnh thơi gần kề. Thỉnh thoảng Nam rủ Thùy đi về các vùng ngoại ô chơi, may ra có tin của Mẹ. Thùy học khóa trước đã ra trường, được về dạy trường Tiểu học Vĩ Dạ. Nói là đi tìm nhưng cũng chẳng biết nơi nào rõ rệt. Có người bảo Nam đến mấy khu quanh nhà thờ hoặc các xóm Ðạo, vì dân di cư theo Ðạo nhiều lắm. Hôm đó nhân ngày lễ, Nam mượn xe đạp qua khu Phú Cam, lò dò hỏi thăm. Ðến trưa chẳng có tin gì, Nam đạp xe lòng vòng về những con đường sau khu nhà thương Huế. Khu này thật yên tĩnh, mỗi nhà mỗi vườn. Ðường không lớn nhưng rợp bóng cây rất tình tứ. Lúc chạy xe ngang con đường Ngô Quyền sau Viện Bài Lao, Nam thấy có hai người con gái tóc xỏa, mặc áo ngắn, dáng vẻ rất học sinh. Nam nhìn theo thói quen của trai gái gặp nhau chứ cũng chẳng có ý gì. Nhưng đạp xe quá một đoạn, Nam giật mình, ngờ ngợ, hình như một trong hai người có nét giống Thảo. Tự nhiên Nam hồi hộp tim đập liên hồi. Nam dừng xe suy nghĩ rồi tự cười mình vớ vẩn. "Hay là mình vòng xe lại giả vờ hỏi đường để nhìn cho rõ là biết ngay". Nam quay xe lại, cố đạp quá một đoạn rồi lui. Nam rề rề xe sát lề, chờ hai người thiếu nữ đến gần để hỏi đường. Lúc hai người con gái ngước nhìn Nam thì Nam tái xanh mặt mày, la lên: " Thảo". Một trong hai thiếu nữ cũng kêu to: "Anh Nam" rồi cả hai chạy ào đến ôm nhau khóc nức nở, cho đến lúc xúc động đã vơi, Nam bỏ Thảo ra, Thảo quay lại nói với bạn: - Anh Nam mà mình có lần đã nói với chị Hiền. Hiền cũng cảm động cho tình cảnh hai người. Nam khựng đi một lúc mới hỏi: - Sao vầy em. Má, Mẹ giờ đâu? Em sao lạc đến xứ này? Thảo lấy vạt áo lau nước mắt. Thảo vừa định nói thì nước mắt lại trào ra. Bạn Thảo ái ngại cho hai người nên đề nghị: - Thôi anh với Thảo đến chỗ vườn hoa đằng này mà tâm sự, đứng đây rồi khóc hoài sao. Thảo cười mếu máo, Nam dẫn xe đạp theo hai người. Vừa đi Thảo cho Nam biết sơ qua tình hình sau ngày anh em Nam ra đi. Ðến vườn hoa, Hiền nói: - Thảo ngồi đây với anh Nam, Hiền về phòng. Cứ đi chơi cho thoải mái, mai còn nghỉ. Nói xong người con gái quay đi, Thảo Nam cùng ngồi xuống chiếc ghế đá. Nam cầm đôi bàn tay nhỏ nhắn của Thảo úp lên ngực mình. Thảo nghe rõ tiếng tim Nam đập mạnh. Thảo lại khóc. Nam xúc động không kém song phải cố bình tĩnh. Nam hỏi: - Rồi em học hành làm sao mà thi đậu giỏi vậy. Thật anh không thể tưởng trong đời lại có chuyện ba chìm bảy nổi như tụi mình. Thảo kể lại những trôi nổi suốt đoạn đường di cư, nhưng nàng dấu chuyện ở Sơn Chà. Nam ngồi nghe mà lòng cứ thắt lại. Thảo như sực tĩnh hỏi Nam: - Còn anh? Mẹ ra Huế tìm anh mấy lần mà không biết anh ở mô. Lần đầu Nam nghe Thảo gọi bà Nhiêu bằng Mẹ, chàng cảm động vân vê những ngón tay mềm thon thon của Thảo rồi kể chuyện tù tội cho Thảo nghe. Thảo gục đầu vào vai Nam lòng cứ thổn thức từng chặp. Kết chuyện, Nam nói vào khoảng không: - Kể cũng lạ, chỉ cách một giòng sông mà suốt nửa năm trời không hề biết nhau, lại cứ đi tìm nhau... Thảo nhìn vào mắt Nam: - Anh nói cách dòng sông nào, mà ai? - Dòng Hương Giang, em và anh. Thảo lại trách yêu: - Anh khi mô cũng xa xôi bóng bẩy làm em muốn mệt. Nam nghe mà thương, Nam ôm Thảo một cái rõ mạnh. Nam thích những cảm giác lơ lửng, những ý nghĩ rời rạc mông lung. Nam muốn thả tâm hồn mình tự do bay lượn trong những trường hợp như vầy. Thảo cũng chợt nhận ra điều đó khi so sánh Nam với những người khác. Nam lúc nào cũng trân quí Thảo, nâng niu Thảo, xem Thảo như một bông hoa mỏng manh nhỏ dại. Tự nhiên Thảo gọi: - Anh Nam.. - Gì em... - Em muốn thử xem có thật là Nam của Thảo không. Nam lại kéo sát Thảo thêm một chút: - Anh không ngờ em có ý nghĩ tuyệt vời như vậy. - Này, anh chưa nói rõ về dòng sông... - À, anh muốn nói, em bên này sông, anh bên kia sông...Em học trường Tá Viên Ðiều Dưỡng, anh học Sư Phạm, có xa xôi gì đâu mà phải chịu bao nhiêu ngày thương nhớ. - Nay thì tìm thấy nhau rồi. - Thảo ơi... - Dạ... - Anh muốn xin em.... - Thảo đảo mắt nhìn quanh xem có ai không. Trời đã tắt nắng, đường đã lên đèn. Thảo ngước nhìn Nam rồi lim dim mắt...Nam lắng nghe hương vị ngọt ngào qua đôi môi của Thảo... Một lát Nam nói nho nhỏ: - Trái "sim" của anh nay mới thật là chín..Nhưng anh vẫn thương những sợi tóc mai, những sợi lông măng sau ót của em đã làm anh mê sửng khi mới thấy lần đầu... Mặc dù đã biết, Thảo cũng giả vờ hỏi: - Lần đầu là hồi nào anh? - Là lần anh tặng em trái ổi đó.. Thảo yên lặng nghe tình yêu đang dâng lên trong lòng. - Thôi bây giờ anh đưa em đi ra phố kiếm gì ăn. - Anh để em thay cái áo dài, chứ ai mặc vầy. Nam chở Thảo về phòng. Thảo nói với Hiền: - Thảo đi với anh Nam một lát tối về, chị Hiền cứ ăn cơm đi. Nàng thay chiếc áo trắng rồi đi ngay. Dọc đường Nam đề nghị: - Giờ mình đi ăn cơm, sau đó anh đưa em về chỗ anh trọ để báo tin mừng cho bác Ðiền và mấy em. - Phải đó anh. Nam chở Thảo đến một quán cơm đầu đường Gia Long, quán bình dân vừa kín đáo lại có nhiều món ngon.