ác đứa trẻ mà bác sĩ Lieberman yêu thương biết bao ấy đều phát xuất từ các chỗ cặn bã trên thế gian: các ghetto và các trại tập trung. Dầu thế, ở Gan Dafna, hầu như mọi người không biết đến vấn đề kỷ luật. Sự bất tuân hầu như không có, và mọi người chưa hề nghe thấy nói tới một vụ trộm, hay vụ gian dâm nào. Trong trung tâm này - biểu tượng của đời sống của những kẻ sống thoát khỏi các phòng hơi ngạt - các trẻ em tự cai trị lấy mình với một vẻ trang trọng, kiêu hãnh biểu lộ niềm tin tưởng là chúng được mọi người thương yêu.
Ban giảng huấn của Gan Dafna gồm những đàn ông đàn bà đến từ hai mươi hai nước khác nhau. Kitty, người Hoa-kỳ và cũng là người Ki-tô giáo duy nhất, đã được mọi người tiếp nhận với một sự dè dặt thương mến. Niềm sợ hãi một sự thù nghịch với nàng đã tiêu tan nhanh chóng. Ở Gan Dafna ngự trị một không khí trí thức làm ta nhớ tới một viện đại học hơn là một cô nhi viện. Nàng được coi một cách giản dị như là thuộc thành phần có mục tiêu chính yếu là đem lại hạnh phúc cho các trẻ. Cũng như vấn đề do tính cách hoàn toàn Do-thái của cộng đồng này mang lại cũng được đơn giản đến mức độ chẳng còn gì nhiều. Do-thái ở Gan Dafna được xây dựng trên một lòng ái quốc nồng nhiệt trong đó yếu tố tôn giáo ít liên quan tới. Vả lại trung tâm cũng chẳng có một giáo đường nữa.
Cơ sở y tế gồm có một phòng chẩn bệnh, một bệnh viện trang bị đầy đủ với hai mươi giường và một phòng giải phẫu. Gan Dafna và Yad El chung nhau một y sĩ: ngoài ra còn có một nha sĩ, bốn y tá có bằng cấp đầy đủ đặt dưới quyền của Kitty và một nhà tâm bệnh học tại gia nữa.
Sau khi cải tổ lại hoàn toàn tổ chức đã có, Kitty điều khiển phòng chẩn bệnh và bệnh viện với một hiệu năng hoàn toàn Hoa-kỳ. Kể từ giờ, việc khám bệnh, thăm bệnh viện, giờ mở phòng chẩn bệnh đều phải tuân theo một thời dụng biểu cứng rắn. Đồng thời nàng đòi hỏi - và đòi được - mọi người kính trọng nàng theo đúng địa vị của nàng, đến nỗi rằng chuyện này trở thành đề tài cười cợt cho mọi người trong trung tâm. Đối với các điều dưỡng dưới quyền, nàng giữ một lễ độ xa cách, và khước từ điều khiển công việc thiếu thủ tục; đó là đặc điểm của trung tâm, chống lại các kiểu biểu lộ thân mật mà đa số các nhân viên ưa thích. Thái độ này làm nàng được mọi người dành cho nàng một kính nể miễn cưỡng chấp nhận: trong tất cả công việc trong trung tâm, trung tâm y tế hoạt động tốt hơn cả. Các người Do-thái Palestine, vì quá ước muốn tự do, thường hay xa rời thứ kỷ luật mà Hoa-kỳ đã giáo huấn cho Katherine Fremont.
Nàng cứng rắn trong công việc bao nhiêu, nàng lại càng khoan dung bấy nhiêu đối với các đứa trẻ “của nàng”. Quả thật năm mươi em từ tầu Exodus hợp thành một nhóm riêng biệt và rõ ràng là Kitty thuộc về nhóm này. Đến nỗi rằng, một cách hết sức tự nhiên, sau cùng nàng quan niệm như việc riêng một vài trường hợp xáo trộn tâm lý nghiêm trọng trong các đứa trẻ thuộc Exodus. Sau khi đã đưa ra đề nghi hợp tác mà nhà chuyên chữa tâm bệnh nhận lời ngay, đối với các bệnh nhân này nàng tỏ ra tận tâm như một bà mẹ. Chắc chắn là Gan Dafna và Palestine có các đặc tính trị liệu tốt, nhưng các kinh hoàng quá khứ vẫn còn tiếp tục gây ra các cơn ác mộng, duy trì cảm tưởng bất an, một thái độ thù nghịch mà chỉ một lòng kiên nhẫn vô tận và một tình yêu kèm hiểu biết mới làm dịu bớt đi được.
Mỗi tuần lễ một lần, nàng xuống Abou Yesha để giúp viên y sĩ dành một buổi chữa trị cho dân Ả-rập. Hình ảnh những trẻ em Ả-rập không được săn sóc, gầy ốm, làm nàng đau lòng. Quang cảnh trong các nhà mà gà chó và lừa sống chung với người trong cùng một căn phòng làm nàng gần như muốn nôn. Dầu vậy nàng không thể khinh khi những con người giản dị, hiếu khách và duyên dáng ấy. Họ cũng mơ tới một tương lai tốt đẹp hơn, họ cũng đang chờ đợi được giải thoát khỏi thân phận khốn cùng từ bao năm rồi. Rất nhanh, nàng lấy được cảm tình của Taha, thường bao giờ cũng dự khán những buổi chữa trị này. Hơn một lần, nàng cảm thấy vị mouktar trẻ tuổi này muốn bàn với nàng những vấn đề vượt quá tình trạng vệ sinh của làng. Nhưng Taha vẫn còn là một người Ả-rập: người Ả-rập chỉ có thể nói chuyện với đàn bà về bếp núc được thôi - chắc chắn không thể bàn tới những gì đang làm chàng băn khoăn khổ sở.
Mọi sự cứ như thế tiếp diễn và đã đến những ngày cuối đông của năm 1947.
Kitty và Karen trở thành bất khả phân ly. Karen, cô gái đã từng biết khám phá ra tia sáng mặt trời ngay ở những nơi khốn cùng nhất ấy, bây giờ nẩy nở trông thấy trong một bầu khí hoạt động lành mạnh ở Gan Dafna. Kitty ý thức rằng mỗi một ngày qua ở nơi này lại càng giảm bớt hy vọng thuyết phục được Karen theo nàng về Mỹ. Bởi thế nàng cố gắng tối đa nói về Hoa-kỳ với Karen và chờ đợi trong lo lắng công cuộc tìm kiếm lại cha của Karen.
Tuy vậy vấn đề chính là vấn đề Dov Landau. Đã hơn một lần Kitty định xen vào can thiệp giữa Karen và Dov, nhưng nàng đã kìm lại được vào phút chót: sự can thiệp của nàng dám làm cho đôi trẻ gần nhau hơn nữa. Dầu vậy, sự tận tâm tuyệt đối của Karen đối với Dov thật khó mà hiểu nổi: âu sầu, khép kín, Dov không làm gì để đáp lại mọi ân cần của Karen cả. Nếu Dov có tỏ ra bớt ít nói, thì đó chỉ là công của Karen.
Sự kiện đáng ngạc nhiên là Dov hình như lại ham học hành. Có thể nói chàng như muốn đền bù lại những năm không được ngồi trên ghế nhà trường mà lại phải sống dưới các đường cống Varsovie và các căn nhà thê thảm của Auschwitz. Đọc nghiến ngấu tất cả những sách vở nào kiếm được, Dov học ngày học đêm. Xử dụng các năng khiếu tự nhiên, chàng chú trọng đặc biệt đến cơ thể học, hội họa và kiến trúc. Đôi khi, một bức tranh sơn dầu vẽ xong trong cơn sốt đã mang lại cho chàng một lỗ thoát hơi an toàn, và đó cũng là dịp chứng tỏ tài năng cùng lòng hăng hái của chàng. Khi ấy, chiếc vỏ cứng chàng vẫn thu hình vào ấy hình như sắp vỡ tung - nhưng ngay ngày hôm sau, Dov lại trở về vỏ ốc của mình, khép kín hơn bao giờ hết.
Các tuần lễ kế tiếp nhau qua, mỗi ngày làm Kitty thêm thất vọng: Ari vẫn không trở lại và cũng không gửi cho nàng một bức thư nữa. Thỉnh thoảng, khi đi qua Yad El, nàng dừng lại để nói chuyện với bà Sarah Ben Canaan - những cuộc viếng thăm ngắn ngủi nhưng làm hai người đàn bà hiểu rõ nhau hơn. Ngược lại, Jordana không thèm giấu giếm thái độ thù nghịch của mình đối với “cô gái Mỹ”. Có thể nói là Jordana tìm cách tỏ ra khó chịu với Kitty.
Một ngày nọ, khi trở về nhà, Kitty thấy Jordana đang đứng trước gương trong phòng khách, cầm một chiếc áo dự tiệc rượu chiều lấy từ trong tủ ra, ướm vào người. Jordana không hề ngượng, đem áo treo lại vào móc và nói:
- Đẹp lắm khi người ta yêu thích những thứ như thế này.
Kitty lạnh lùng hỏi:
- Xin cô cho biết tại sao tôi được hân hạnh cô tới thăm viếng như vậy?
- Hiện giờ ở kibboutz Ein Or đang có nhiều đơn vị của Palmach đang theo học một khóa huấn luyện. Họ thiếu huấn luyện viên. Do đó, mọi người yêu cầu tôi tới gặp chị để xem chị có bằng lòng tới huấn luyện họ về cứu thương mỗi tuần một lần không.
Kitty lật tấm phủ giường, tháo giầy rồi ngồi thoái mái trên đi-văng.
- Nói cho thẳng thắn, tôi không muốn đâu. Tôi muốn tránh dấn thân...
Jordana cười mỉa mai:
- Đúng như tôi đã nói với mọi người ở Ein Or. Việc tôi đi vận động này quả là mất toi thì giờ.
- Tôi thấy cô quả thật không sao tôn trọng được quan điểm của tôi.
- Bà Fremont ạ, bà có thể làm việc ở bất cứ nơi nào trên thế gian với tư cách trung lập. Ngoại trừ ở Palestine. Đối với những kẻ không muốn dính dấp gì tới thời cuộc, không hiểu sao họ lại có cái ý kiến kỳ cục là tới nơi này! Này, xét cho cùng, tại sao bà tới xứ này?
Tức giận, Kitty ngồi dậy:
- Điều đó không có liên quan gì tới cô cả!
Jordana châm chọc:
- Chị tức giận vô ích. Tôi biết tại sao chị đến đây: chị muốn anh tôi. Tôi biết thừa: chị nhìn anh Ari hau háu.
- Cứ cho thế là đúng đi thì cô sẽ là người sau cùng tôi phải chú tâm tới.
- Tôi biết đúng như thế. Nhưng tôi cũng biết chị sinh ra không phải để hợp với một người như anh Ari. Chị không đứng về phía chúng tôi, chính nghĩa của chúng tôi chị đâu thèm để ý tới.
Kitty quay đi, châm một điếu thuốc. Jordana đến đứng ngay sau lưng nàng.
- Chị Dafna, chị ấy hợp với anh Ari. Chị ấy hiểu anh Ari trong khi một phụ nữ Hoa-kỳ như chị làm sao hiểu anh cho nổi.
Kitty quay lại đối diện với Jordana:
- Chắc tại tôi không mặc quần soọc đi dạo cùng khắp; chắc tại tôi không làm những chuyến leo núi đổ mồ hôi, không biết bắn trọng pháo, không thích ngủ trong bất cứ một cái hố nào! Cô tưởng rằng sống một cách văn minh làm tôi ít nữ tính hơn cô chứ gì. Cô với cái bức tượng đẹp đẽ của cô ngoài kia kìa, trên bãi cỏ ấy. Tôi sẽ nói tại sao cô ghét tôi như vậy: tôi làm cô sợ.
- Ý kiến gì nghe khôi hài quá.
- Không khôi hài như cô tưởng đâu. Cô không phải là người có thể dậy tôi làm đàn bà đâu - cô chẳng có một ý niệm gì về vụ này hết. Cô không phải là đàn bà, bất quá cô chỉ là một con cái đi kiếm một chàng Tarzan chúa tể rừng xanh thuộc địa hạt của cô. Tốt hơn, cô nên bắt đầu lại bằng cách đi mua một cái bàn chải tóc và một cái lược.
Đi qua thiếu nữ, nàng lại mở rộng cửa tủ chứa quần áo:
- Cô nhìn kỹ đây: đây là những gì một người đàn bà xứng được đàn ông yêu thương mặc.
Kitty khoan khoái khi thấy nước mắt tức giận ứa ra từ mắt Jordana. Nàng nói tiếp:
- Kể từ giờ, có việc gì, xin mời cô lại văn phòng làm việc của tôi. Tôi không phải là một kibboutzik, tôi muốn có đời sống riêng.
Jordana đi ra, đóng sầm cánh cửa lại thật mạnh.
Karen đợi cho buổi chẩn bệnh chiều chấm dứt mới lẻn vào phòng làm việc của Kitty. Kitty nói:
- Chào cưng. Ngày hôm nay vui chứ?
Ngồi bịch xuống một ghế bành, Karen giơ tay làm như nắm lấy vú một con bò cái tưởng tượng, than thở với một vẻ tuyệt vọng khôi hài.
- Có lẽ tại tay em yếu quá. Chẳng bao giờ em học được vắt sữa bò một cách đến nơi đến chốn quá. Em khóc uất lên được, cô. Em phải nói với cô một chuyện, cô Kitty.
- Em nói đi, cô nghe đây.
- Không nói bây giờ đâu. Trung đội của em sắp phải lau một loạt súng mới từ Hung-gia-lợi tới. Cô không biết súng dơ đến thế nào đâu!
- Súng ống Hung-gia-lợi có thể chờ thêm một phút được. Bây giờ em nói cho cô em đang thắc mắc cái gì.
- Tại Iona, cô gái cùng buồng với em. Chúng em đã trở thành bạn thân, thì đùng một cái Iona lại đầu quân vào Palmach.
Kitty đột nhiên thấy lo ngại. Trong chừng bao lâu nữa, Karen sẽ lại đây loan báo là nàng sẽ đi thi hành bổn phận của một thánh nữ Palestine? Suy nghĩ, Kitty đẩy một xấp giấy tờ sang một bên.
- Từ một thời gian gần đây, cô nhận thấy mọi người thiếu nữ điều dưỡng giỏi, trong các nông trường cũng như trong Palmach. Thế thì trong khi săn sóc các trẻ em ở các trại trước kia, em đã có được một kinh nghiệm đáng kể. Cô, về phía cô, đã phải phụ trách một số trẻ em tâm tính bất thường. Cô có thể yêu cầu bác sĩ Lieberman cho em làm việc với cô, và như vậy em có cơ hội để trở thành một điều dưỡng giỏi. Em nghĩ sao?
Karen cười tươi tắn.
- Em nghĩ như vậy là tuyệt lắm cô. Lý do bởi vì - cô đừng nói lại với ai nghe cô - em chắc chắn sẽ là một thôn nữ dở nhất đời cô ơi. Em thích điên được trở thành điều dưỡng, cô.
Kitty đứng dậy. Vòng tay ôm vai thiếu nữ, nàng kéo lại sát mình.
- Karen này... sau khi Iona ra đi, em có thích lại ở với cô không?
Vẻ mặt biến đổi của Karen đủ là một câu trả lời hùng hồn.
Bác sĩ trưởng trung tâm chấp thuận ngay lời yêu cầu của Kitty: trung tâm sẵn lòng mất đi một thôn nữ tập sự vụng về để đổi lấy một nữ điều dưỡng tương lai. Sau khi cám ơn bác sĩ, Kitty ra đi dạo trên bãi cỏ trung tâm, trước tượng Dafna. Trong vài ngày nữa, Karen sẽ đến ở gần nàng, và như vậy thoát khỏi một phần nào ảnh hưởng của các sabra hung hăng ấy... của một Jordana chẳng hạn... Tội nghiệp Jordana thèm muốn có được vẻ lịch thiệp và duyên dáng của mình.
Nàng giật mình khi nghe thấy một giọng cất lên gọi tên nàng trong bóng tối. Giọng Ari...
- Kitty! Tôi không làm cô giật mình chứ, Kitty?
Khi chàng lại gần, nàng lại cảm thấy mình mất hết sức lực, vô phương tự vệ.
- Tôi rất tiếc là đã không lại thăm cô sớm hơn được, Jordana chắc đã chuyển hộ thư tôi?
Nàng ngạc nhiên nhưng giấu đi:
- Jordana? Có, có chứ!
Tôi muốn hỏi xem cô có thể rảnh ngày mai không. Một nhóm Palmach sẽ leo lên đỉnh ngọn Tabor. Đó là một cuộc du hành mà cô không nên bỏ qua. Cô có muốn đi cùng tôi không, Kitty?
- Có chứ anh.
