Bên Hồ Kim Minh Ngô ThanhGặp Ái Ái
Dưới đèn LưuSảnh gặp Chu Văn
Sư Hậu Yên Sơnngộ cố nhân.
Sống chết táchrời luôn thế măi,
Thâm t́nh cầnnhất chốn nhân gian.
Năm Trung Ḥa thời ĐạiĐường, ở Bắc Lăng có một người tài tử, họ Thôi tên Hộ, rất mực phong lưu tuấnnhă, tài mạo vô song. Bỗng gặp lúc triều đ́nh mở khoa thi, Thôi Hộ thu xếp đànkiếm ḥm sách, đi đến Trường An dự thi. Lúc đó đã cuối xuân, Thôi Hộ tạm rời chỗtrọ, đến khu vực Nam Giao ngoài thành du ngoạn. Bỗng cảm thấy miệng khát họngkhô, môi bỏng mũi nóng. Thôi sinh miệng khát, chẳng có suối đầm để uống. Chỉthấy có một chỗ: hoa đào rực rỡ như lửa, thùy liễu biếc xanh như khói, hàng ràotrúc, nhà tranh, tường đất vàng, cửa sổ trắng, tiếng chó gâu gâu trong đàonguyên, tiếng vàng anh lưu lo trong liễu biếc. Thôi Hộ đến gơ cửa, t́m một ngụmnước uống. Đứng hồi lâu, không thấy ai ra. Đang lúc không biết làm thế nào, bỗngnghe thấy trong nhà có tiếng cười. Thôi sinh vội tiến đến nhìn qua khe cửa:tiếng cười đó nguyên là của một cô gái, khoảng mười sáu tuổi. Ngườicon gái đó ra mở cửa. Thôi sinh nhìn thấy, miệng rất rát, họng thấy khô, môithấy bỏng, mũi thấy nóng. Vội vàng ṿng tay tiến lên thi lễ, nói: "Xin bái chàotiểu nương tử". Người con gái cất giọng thánh thót du dương đáp lễ chúc lời vạnphúc, nói: "Quan nhân chiếu cố đến nhà tranh, có gì dạy bảo?". Thôi sinh nói:"Tiểu nhân là Thôi Hộ ở Bác Lăng, chẳng có việc gì khác, chỉ v́ đường xa miệngkhát, đến xin một thìa nước để uống rồi đi". Cô gái nghe xong, không nói gì. Vộivàng đi vào trong, dùng bàn tay ngọc, lấy âu sứ, rót ra nửa âu trà, đưa cho Thôisinh. Thôi sinh nhận lấy, đưa lên miệng, thật là mát thấu ruột gan, cảm ơn rồira đi. V́ muốn mưu cầu công danh, nên phải đi thi. nào ngờ vận may chưa đến,bảng vàng không thấy tên, liền rời Trường An, vội vội vàng vàng trở về quê nhà.Thoắt đã một năm. lại đến khoa thi. Thôi sinh lại lên đường đi dự thi. Nhớ tớicố nhân, tạm xếp việc thi cử sang một bên, vội đi đến phía nam đô thành, trênđường đi ngó đông ngó tây, chỉ sợ không nhận ra chỗ ở của cô gái năm ngoái.Chẳng mấy chốc đã đến trước cửa nhà tranh, vẫn đào thắm liễu xanh, chó sủa oanhkêu. Thôi Hộ đi đến trước cửa, thấy vắng vẻ không người, trong ḷng nghi hoặc.Đi đến khe cửa nhìn vào, cũng chẳng thấy bóng dáng một ai. Bồi hồi một lúc, điđến bên cửa sổ gỗ trắng, viết một bài thơ bốn câu:
 
Ngàynày, năm ngoái, cửa đây,
Hoađào, mặt ngọc, hây hây ánh hồng.
Mặtngọc đâu, để vắng không?
Hoađào bỡn cợt gió đông vẫn cười.
 
Để rồi, đi về. Ngàyhôm sau, thấy ḷng không yên, lại đến xem sao. Bỗng thấy kẹt một tiếng, cửa mở,một người bước ra. Thấy: Râu mày như cước, tóc lưa thưa. Thân mặc đạo bào trắng,tay cầm cây gậy trúc vân hoa: Tựa như khách bốn biển ngao du, giống như ngườingồi trên bàn đá, một mình bên suối buông câu.
 
Ông lăo nói với Thôisinh: "Quân có phải là Thôi Hộ?". Thôi sinh nói: "Xin bái chào trượng nhân,chính là kẻ thấp hèn này. Không rơ làm sao trượng nhân biết được?". Ông lăo nói:"Quân đã giết con gái ta, làm sao không biết?". Thôi Hộ nghe nói sợ hăi tái mặt,nói: "Kẻ thấp hèn chưa từng vào trong nhà lăo trượng, sao lại nói vậy?". Lăotrượng nói: "Con gái ta năm ngoái chỉ có một mình ở nhà, gặp quân đến xin nướcuống. Quân đi rồi, mê man như say, không rời giường chiếu. Hôm qua bỗng nói:"Ngày này năm ngoái đã gặp Thôi lang, ngày hôm nay chắc sẽ lại đến". Đi ra trướccửa, đứng đợi một ngày, không thấy. Quay mình ngẩng đầu, bỗng thấy bài thơ trêncánh cửa gỗ trắng, khóc to một tiếng, ngă lăn ra đất. Lăo đỡ vào trong pḥng,suốt đêm không tỉnh. Buổi sớm, bỗng mở mắt nói: "Thôi lang đến rồi, cha hăy ranghênh tiếp". Hôm nay, quả nhiên quân đến, chàng phải liệu định sao. Giờ xin mờivào trong nhà xem". Ai ngờ khi Thôi sinh bước vào trong cửa, bên trong bỗng cótiếng khóc. Khi nhìn kỹ, nàng đã chết rồi. Lăo trượng nói: "Lần này chàng phảiđền mạng!". Thôi sinh lúc đó vừa sợ vừa đau đớn. Liền đi đến bên giường, ngồiduỗi chân bên cô gái, nâng đầu nàng, đặt trên đùi, thơm vào mặt nàng mà nói:"Tiểu nương tử, Thôi Hộ đây". Khoảnh khắc, cô gái ba hồn lại tụ, bảy vía lạitrùng sinh, chỉ trong một giây phút, đã đi lại được. Lăo trượng mựi phần hoanhỉ. Liền đem hộp đồ trang sức ra, nhận Thôi Hộ làm rể. Về sau Thôi Hộ phát tíchlàm quan, vợ chồng một đời đoàn viên. Thực là:
 
Trăngkhuyết lại tròn,
Gươngvỡ lại lành,
Hoarụng lại nở,
Ngườichết hồi sinh.
 
Tại sao ngày nay nóiđến đoạn này? Đây là truyện từ cái chết sống lại. Nay nói về một cô gái đa t́nh,không may gặp một thiếu niên phong lưu, không thể kết hôn, mất đi tính mệnh,biến thành một người khác động pḥng hoa chúc. Thực là:
 
Códuyên nghìn dặm gặp nhau,
Khôngduyên đối mặt mà sao cách vời!
 
Cô gái này gặp ngườinào vậy? Nguyên ở phủ Khai Phong, Đông Kinh triều Tống, có một viên ngoại, họNgô tên Tử Tư. bình sinh là một người chân thực, chỉ sinh được một người contrai, tên gọi Ngô Thanh. Đúng là con một, rất được yêu quý nuông chiều. Vị viênngoại này yêu quý con trai đến mức một ngày cũng không cho ra khỏi cửa. Ngườicon trai này lại là một kẻ phong lưu phóng túng, chỉ thích kết giaobaèng hữu, kiếm liễu t́m hoa. Bỗng một hôm, có hai người bạn đếnthăm, thuộc ḍng dơi lá ngọc cành vàng, con rồng cháu phượng, là con tôn thấtTiết độ sứ Triệu Bát, anh em hai người, anh tên là Ứng Chi, em là Mậu Chi, đềulà những kẻ ném tiền qua cửa sổ. Hai anh em nhờ người trong viện thông báo. Ngôtiểu viên ngoại mời trà xong, hỏi: "May được ân giáng, không biết sẽ phải thựchiện lệnh gì đây?". Hai người nói: "Nay là tiết Thanh Minh, ở chỗ hồ Kim Minh,trai gái tấp nập, người đi chơi đông như kiến. Muốn cùng túc hạ đi du ngoạn, tônư thế nào?". Tiểu viên ngoại rất mừng, nói: "Ơ hai huynh không chê hàn tiện, xinđược cùng đi". Tiểu viên ngoại liền gọi tiểu đồng gánh rượu và các thức nhắm,chuẩn bị ba con ngựa, cùng hai người đến hồ Kim Minh. Đào Cốc học sĩ có thưđề:
 
Vạnchỗ sênh ca tỉnh nối say,
Quanhhồ rèm lụa khói lam quây.
Cửutrùng cung điện che mây biếc,
Nhậtchiếu càn khôn ngũ sắc vây.
mặtsóng cầu vươn đường thượng giới,
Bênbờ du khách ngắm mê say.
Thuyềnrồng ngự giá vua ban yến,
Vạntuế gió thuyền tiếng hô bay.
 
Ba người du ngoạnquanh hồ, chỉ thấy:
 
Như gấm đào hồng, nhưkhói liễu xanh. Từng đôi bướm phấn bay giữa hoa, từng cặp hoàng anh nhảy trêncành. Giẫm cỏ gái trai lũ lượt đến, thưởng ngoạn du nhân đoàn lạiđoàn.
 
Ba người kiếm một chỗtrống, ngồi uống rượu một hồi. Ngô tiểu viên ngoại nói: "Hôm nay trời rất đẹp,chỉ tiếc thiếu một người mời rượu". Hai anh em họ Triệu nói: "Rượu uống đã đủrồi, ngồi măi một chỗ không bằng đi dạo chơi tiêu khiển, xem trai gái du xuân".Ba người dắt tay nhau cùng đi. Vừa được mấy bước, bỗng một làn gió thơm thoảngqua, giống như xạ hương, lại có mùi son phấn. Ngô tiểu vương ngoại tiến lên đónlàn gió thơm đó. Chợt thấy một tốp phụ nữ, như trăm hoa đua sắc, vạn cỏ khoetươi. Ở giữa có một vị nương tử, chừng mười lăm, mười sáu tuổi, mình mặc áo hạnhhoàng, người trông: Mắt như nước mùa thu, mày tựa núi mùa xuân, tóc như mâycuộn, chân tựa nhụy sen, hai quả anh đào phân môi thắm, một nhành liễu dương đấulưng ong. Chưa biết mùi hương của tấm thân ấm áp, đã thấy rơ là một giai nhânphong nhă mười phần.
 
Ngô tiểu viên ngoạitrông thấy chỉ lăm le muốn giáp mặt. Nhưng bị anh em họ Triệu kéo lại, nói: "Congái nhà lành, không được đùa cợt. Sợ rằng ở đây tai mắt rất nhiều, sẽ dẫn đếntai họa". Tiểu viên ngoại tuy nghe theo, nhưng chẳng khác gì một kẻ hồn vía đăra đi. Vị tiểu nương tử đó theo đám phụ nữ đi mất. Tiểu viên ngoại và hai anh emhọ Triệu chào biệt nhau rồi về. Tiểu viên ngoại về nhà suốt đêm không ngủ, nói:"Thực là một cô gái mười phần xinh đẹp. Chỉ tiếc một điều là không hỏi rơ họ tênvà chỗ ở. Nếu biết được, nhờ người làm mối đến cầu thân, chắc cũng có thể đượcba phần may mắn". Ngày hôm sau, ḷng dạ không yên, mặc quần áo đẹp, lại hẹn haianh em họ Triệu, đến hồ Kim Minh để t́m tung tích người đẹp đã gặp ngày hômqua.
 
Rơràng đường chốn Dương Đài,
Màsao không gặp được người làm mưa.
 
Ngô tiểu vương ngoạiđi trong đám du nhân, t́m đi t́m lại, không thấy vị tiểu nương tử đã gặp ngàyhôm qua, trong ḷng buồn phiền không vui. Triệu đại ca nói: "Túc hạ trong ḷngkhông vui, muốn t́m hứng xuân mà chiêu đạt. Lúc này trong các quán rượu, thườngcó thiếu phụ bán rượu. Hai anh em ngu đệ xin dẫn túc hạ đến đó, nếu thấy vuimắt, sẽ mua ba chén, cũng coi như hưởng một trận gió xuân, thế nào?". Tiểu viênngoại nói: "Bọn kỹ nữ này, hoa tàn liễu gẫy, người có học thường ngày không đểư". Triệu nhị ca nói: "Nhà số năm phố bắc, có một quán rượu nhỏ, rất chi tinhnhă. Ở đó có một cô gái đong rượu, rất có nhan sắc, tuổi chừng đôi tám, chỉ cóđiều là; thường không xuất hiện". Tiểu viên ngoại bỗng nhiên nói: "Phiền dẫn đếnxem". Ba người đi đến phố bắc, quả nhiên thấy một quán rượu nhỏ, bên ngoài hoatrúc tốt tươi đều đặn, bên trong chén đĩa bày la liệt. Triệu nhị ca chỉ tay nói:"Nhà đó đây rồi". Ba người đi vào trong cửa, im lặng không một tiếng người. Liềngọi một tiếng: "Có ai không? Có ai không?". Trong giây lát, như có như không,cảm thấy có một cô gái tuổi chừng mười lăm, mười sáu yêu kiều xinh đẹp như hoa,đi ra. Vừa thấy cô gái, ba chàng trai đã cùng cúi đầu ṿng, nói: "Xin bái lễtiểu nương tử". Cô gái đa t́nh thấy ba người, ḷng xuân bỗng dậy, không ḱm giữnổi, chân đã bước ra, trở vào không được. Nàng bèn ngồi xuống bên cạnh ba người,rồi gọi Nghênh Nhi mang rượu đến. Cả bốn người đã biết mừng vui là thế nào! Bốnmiệng cùng cất tiếng, ai cũng nói về chuyện chọn bạn trăm năm. Vừa uống cạn chénrượu, bỗng nghe tiếng la hí, tiếng bánh xe lọc cọc, hóa ra là cha mẹ cô gái điviếng mộ đã trở về. Ba người mất hứng đành vội chia tay.
 
Sắc xuân nhanh chóngphai tàn, không c̣n đi chơi cảnh đẹp được nữa, trong ḷng nhớ nhung, mộng thấymỹ nhân. Chớp mắt, lại một năm trôi qua. Ba chàng trai không hẹn mà gặp, lại t́mđến nơi cũ. Thoáng chốc đã đi đến cái nơi định đến. Nhưng chỉ thấy cửa nhà vắngvẻ, không biết người đong rượu ở nơi đâu. Ba người nghỉ ngơi một chút, rồi đihỏi tin tức, thấy ông lăo và bà lăo năm ngoái đi ra, ba người nói: "Xin bái lễhai cụ. Có rượu xin cho một bình". Rồi lại hỏi: "Trượng nhân, năm ngoái đến đây,thấy có một tiểu nương tử đong rượu; hôm nay sao không thấy?". Ông lăo nghe hỏi,rơi hai hàng lệ, nói: "Bẩm quan nhân, già này họ Lư tên Vinh. Cô gái đong rượunăm ngoái mà quan nhân trông thấy chính là con gái già này, tiểu danh là Ái Ái.Ngày này năm ngoái cả nhà tôi đi viếng mộ, không biết có ba đứa chết tiệt từ đâuđến, cùng nó uống rượu, thấy tôi về liền bỏ đi. Giữa hai bên đã xảy ra những gì,không được biết. Hai vợ chồng già chúng tôi có trách mắng nó mấy câu, ai ngờtính nó quá tự trọng, thoắt buồn thoắt vui, không ăn không uống, mấy ngày sauthì chết. Cái g̣ nhỏ ở sau nhà, chính là mộ của nó đó". Nói rồi, nước mắt lă chătuôn rơi. Ba người không dám hé miệng hỏi thêm, vội vă trả tiền rượu, lên ngựara về, suốt dọc đường đi, thấy ḷng thương cảm. Quay đầu nhìn lại, lệ rơi ướtáo, không thể nguôi ḷng. Thực là:
 
Đêmkhuya tiếng ồn tạm lắng,
Đàihồ trăng sáng lung linh.
Đọngngưng cảnh trời thanh vắng,
Banngày có sự hoàn sinh.
 

 
 
1 2
 
 
Bên Hồ KimMinh
Dịch Giả:Nguyễn Huy
 
 
Trong lúc ba ngườiđang đi, bỗng thấy một phu nhân, lụa trắng trùm đầu, lắc lalắc
 
lư, nửa tiếnnửa lui. Phu nhân nhìn ba người, khe khẽ chúc lời vạn phúc. Ba người như say nhưmê, không biết nên làm thế nào. Nếu nói phu nhân đó là ma, sao quần áo có đườngkhâu, thân hình có bóng trên mặt đất; nếu nói là mộng, sao véo thịt thấy đau.Chỉ thấy phu nhân đó nói: "Các quan nhân hẳn nhận ra nô gia, người năm ngoái đăgặp bên hồ Kim Minh. Hôm nay các quan nhân đến gặp nô gia, cha mẹ nói dối rằngnô gia đã chết, đắp một cái mộ giả, cốt để đánh lừa các quan nhân. Nô gia nghĩrằng kiếp trước có duyên, may mà tương ngộ. Nay nô gia đã dọn đến một cái lầunhỏ ở trong một ngỏ hẹp trong nội thành, vẫn rót rượu trong. Nếu không chê bỏ,cố xin mời hạ cố". Ba người liền xuống ngựa cùng đi bộ. Chẳng mấy chốc đã đếnnơi cần đến. Đi vào trong cửa, chỉ thấy: Lầu nhỏ liền vườn, sau trướng ẩn xuân.Mái hiên thấp đẹp mắc rèm hồng, gác uốn xa xa rủ trưôùng gấm. Nửa sángnửa tối, người ở chỗ khuất ánh sáng soi; trăm tía ngàn hồng, xuân tràn cảnh vậtnơi nơi.
 
Lên tới trên lầu, côgái gọi: "Nghênh Nhi, mau bày rượu, để chúc mừng ba vị thư sinh". Thời gian nhưngừng trôi, rượu uống thích khẩu. Cô gái khéo léo chuốc rượu. Hát một bài hát dudương, nhảy một điệu múa yêu kiều, gảy một khúc đàn thánh thót, nói những lời êmdịu ngọt ngào. Hai anh em họ Triệu uống xong, chào biệt ra về. Ngô tiểu viênngoại quay mình vươn tay, bá đôi vai thơm, ôm tấm lưng ong, coi lầu là giường,nổi trận mây mưa. Ngủ đến khi trời sáng, trở dậy rửa mặt chải đầu, hai ngườiquấn quýt, chẳng chịu rời nhau. Ngô tiểu viên ngoại đốt hương thề nguyện, cắntay thề ước. Cô gái che mặt, tủm tỉm bước vào nhà trong. Ngô tiểu viên ngoại vềnhà, trong ḷng buồn bă. Cha mẹ thấy Ngô Thanh về, hỏi: "Con trai, đêm qua nghỉở chỗ nào? Làm cho cha mẹ suốt đêm không ngủ, mộng mị lung tung". Tiểu viênngoại nói: "Thưa cha mẹ, có hai vị hoàng thân quốc thích muốn con ở lại, conđành phải nghe theo". Cha mẹ nghe nói là các vị hoàng thân, lại đã từng đến nhàchơi, không ai nghi ngờ gì. Ai ngờ mối t́nh đã vướng, không thể gỡ ra. Có thơlàm chứng như sau:
 
Gai gốc rẫybằng, lầu dựng xây,
Trên lầu đànhát, đỉnh vui say.
Tiếng cười chưadứt đã ly biệt,
Gai gốc xưa kialại mọc đầy.
 
Tiểu viên ngoại và côgái, t́nh cực sâu đậm, không sao tả xiết. Thực là:
 
Giai nhân yểuđiệu đang xuân sắc,
Tài tử phonglưu lúc thiếu niên.
 
Tiểu viên ngoại t́nh ưvương vấn, không quá hai ngày, lại đến qua đêm cùng cô gái. Chỉ có một điều là,mỗi khi gặp cô gái thì tự thấy tinh thần phấn chấn gấp trăm lần, dung mạo hơnhẳn lúc bình thường; nhưng khi về đến nhà thì sắc mặt tiều tụy, thân thể khôcằn, dần dần giống như ma quỷ trông không c̣n ra dáng con người. Chẳng thiết ănuống, chẳng cần thuốc thang. Cha mẹ thấy con trai như vậy, phụ tử t́nh thâm,chẳng cần quan tâm đến t́nh bằng hữu, cũng chẳng quản là hoàng thân hay quốcthích, mời hai anh em công tử họ Triệu đến, nói rằng: "Không biết hai huynhnhững ngày trước đây đã đem con tôi đi làm những điều gì không phải? Đến nỗi naynó bị bệnh nặng. Nếu chữa trị được, một lời cũng không dám nói; vạn nhất có điềugì không lường trước được, thì không thể không đi đánh trống kêu oan, lúc đó xinđừng trách già này là không phải". Hai anh em họ Triệu nghe xong, thì thầm bànvới nhau: "Chúng ta tuy là cành vàng lá ngọc, nhưng quốc pháp rất nghiêm: nếu tangay thẳng như mọi người bình thường thì chẳng sao; nếu có điều gì sai phạm, tộikhông phải nhỏ. Vạn nhất bị ông lăo cáo giác, thì chúng ta đều không có lợi".Vội vă trả lời: "Thưa cụ, bệnh của hiền đệ, vốn không phải do lỗi của anh emchúng tôi". Rồi đem chuyện gặp người con gái đa t́nh đẹp như hoa ở quán rượu gầnhồ Kim Minh, từ đầu chí cuối thuật lại một lượt. Ông lăo cả kinh, nói: "Nói nhưvậy, con tôi bị ma ám rồi! Hai vị có kế hay gì xin hăy chỉ bảo". Hai người nói:"Có Hoàng Phủ Chân Nhân, ông ấy có kiếm trảm yêu, hăy mời ông ấy đến trổ tàipháp thuật, đuổi con ma này đi, mới lành bệnh được". Ông lăo bái tạ, nói: "Trămsự đều nhờ hai vị". Hai người liền đi ngay.
 
Họ đến một ngọn núixa, tới một nơi sâu kín, có mây trắng bay ra, trông thấy một cái am tranh: Nóclợp tranh vàng, tường xây đá trắng. Rừng tùng xanh tốt đêm hạc bay về, ao nhỏtrời soi rùa ra phơi nắng. Ngô đồng liễu rủ bóng bên đường, vượn xanh hạc trắng,trước cửa chờ trông.
 
Trong giây lát, cótiểu đồng từ trong am đi ra, nói: "Có phải hai vị đến t́m sư phụ đi cứu ngườikhông?". Hai người nói: "Chính phải, nhờ tiểu đồng vào báo giúp". Tiểu đồng nói:"Nếu là bệnh khác, sư phụ tôi không đi đâu, người chỉ chuyên trừ con yêu tinht́nh dục. Tại sao vậy nào? T́nh có thể sinh ra người, cũng có thể là chết người.Sinh người là cái tâm của đạo gia, chết người là điều kỵ của đạo gia". Hai ngườinói: "Chính là trừ con yêu tinh t́nh dục, cứu người khỏi chết". Tiểu đồng vộiquay vào, mời Hoàng Phủ Chân Nhân ra. Chân Nhân nghe tiểu đồng nói bèn bảo: "Taphải đi một chuyến". Rồi cùng theo đường quanh co đi đến nhà Ngô viên ngoại. Vừađến trước cửa đã nói: "Tà khí quá nặng, chín phần chết một phần sống, chỉ có mộtcon đường có thể cứu mệnh". Hai vợ chồng Ngô viên ngoại nghe nói sợ hăi vội quỳxuống nói với Chân Nhân: "Xin ra oai pháp thuật, cứu tính mệnh cho nhà chúngtôi". Chân Nhân nói: "Viên ngoại hăy làm theo lời tôi, mau đến một nơi ở phíatây cách đây ba trăm dặm để lánh nạn. Nếu đến nơi đó, con ma này chắc chắn cũngsẽ đến theo. Nếu trong ṿng một trăm hai mươi ngày, con ma này không đến, thìkhông thể cứu được". Viên ngoại tuân theo. Dọn bữa cơm chay, mời Hoàng Phủ ChânNhân ăn. Chân Nhân ăn rồi chào từ biệt mà đi. Lăo viên ngoại vội thu xếp hành lưcho tiểu viên ngoại đi đến Tây Kinh phủ Hà Nam tránh nạn.
 
Tiểu viên ngoại mờihai vị công tử họ Triệu cùng đi. Trên đường đi, do phải leo núi vượt khe, lộisuối qua cầu, nên lúc có bạn lúc không có ai bên cạnh, nhưng mỗi khi tiểu viênngoại ăn cơm thì cô gái ở bên cạnh đưa các món ăn. Khi tiểu viên ngoại đi ngủthì cô gái ở bên cạnh cởi quần áo; nếu tiểu viên ngoại đi nhà xí thì cô gái cầmquần áo. Ở đâu cũng không tránh được, lúc nào cũng không chịu xa rời. Thoáng cái đã ở Lạc Dương được mấy ngày. Rồi một hôm, chợt nhớ ra đã được một trăm hai mươingày. Làm thế nào cho tốt đây? Hai vị công tử và những người đi bảo vệ tiểu viênngoại, đưa nhau đến tửu lâu giải buồn, vừa lo sợ, ai nấy đều nước mắt lưngtròng. Sợ tiểu viên ngoại trông thấy, vội vàng lau đi. Tiểu viên ngoại đờ đẫn,không biết làm thế nào. Đang lúc cúi đầu dựa lan can, thì vừa khéo, Hoàng PhủChân Nhân cưỡi la đến. Tiểu công tử trông thấy, vội vàng chạy xuống lầu, bái lạygiữa phố, rồi níu lấy Chân Nhân, cầu xin cứu độ. Ngô Thanh và những người cùngđi đều đến quỳ lạy cầu cứu. Chân Nhân liền lên tửu lâu, lập pháp đàn, đốt hương,chân bước tay múa, mồm miệng chú lầm rầm. Làm lễ xong, lấy một thanh bảo kiếmđưa cho tiểu viên ngoại, nói: "Tính ra, viên ngoại hôm nay phải chết. Hăy cầmlấy thanh kiếm này, cho đến tối phải đóng chặt cửa. Lúc hoàng hôn sẽ có ngườiđến gơ cửa. Không cần hỏi xem là ai, cứ cầm thanh kiếm này chém ngay lập tức.Nếu may ra, chém được con ma đó, viên ngoại sẽ sống; nếu không may chém phảingười khác, viên ngoại đành phải đền mạng. Đằng nào cũng chết, làm sao mà thoátđược". Dặn ḍ xong, Chân Nhân cưỡi la ra đi. Tiểu viên ngoại nhận kiếm, đóngchặt cửa, đợi trời tối. Hoàng hông dần đến, bỗng nghe thấy tiếng gơ cửa lộc cộc.Tiểu viên ngoại không lên tiếng, bất chợt mở cửa ra, vung kiếm chém liền, cảmthấy có người theo đường kiếm bay ngă xuống. Tiểu viên ngoại vừa sợ, vừa mừng,tim đập thình thịch. Gọi liên tiếp: "Mau thắp đèn lên". Mọi người dốt đèn lênsoi, cả chủ quán cũng đến.
 
Chủ quán nhận ra ngườibị chém, đó là tên hầu nhỏ A Thọ, mới mười lăm tuổi. V́ có việc phải ra phố, bịnhốt ở bên ngoài, nên phải gơ cửa, vừa lúc đó thì bị kiếm chém chết. Lúc đó,trong quán ồn ào náo động, người có trách nhiệm ở địa phương đến, thấy có ánmạng, liền trói ngay tiểu viên ngoại lại. Hai vị công tử họ Triệu cũng bị trói.Đợi đến sáng hôm sau, sẽ đưa đến phủ Hà Nam. Quan Đại doăn nghe có vụ giếtngười, đọc tờ tŕnh, giao cho Ngục tư xét hỏi. Ngô Thanh đem việc Hoàng Phủ ChânNhân dặn chém yêu quái, kể ra một lượt. Ngục tư nói: "Đây là lời nói hoangđường. Nay đã chém chết tên hầu nhỏ, rơ ràng là mạng người, làm sao chối được!".Liền thét thủ hạ dùng hình. Nhưng những người đi theo tiểu viên ngoại đã đút lóttiền bạc đầy đủ cả rồi. Cho nên ngục tốt vội bẩm: "Ngô Thanh ốm đã lâu chưakhỏi, không thể chịu hình. C̣n hai vị tôn thất, chỉ mắc tội nhỏ liên can màthôi". Ngục quan mượn gió bẻ măng, ra lệnh giam Ngô Thanh lại, đợi khi khỏi bệnhsẽ xét xử, hai vị công tử họ Triệu thì cho tại ngoại. Ra lệnh cho địa phương đặtxác tên hầu nhỏ vào quan tài, đợi trên xét nghiệm, trảm yêu kiếm là hung khí thìđưa vào trong kho. Lại nói Ngô tiểu viên ngoại ban đêm ở trong ngục rơi lệ thanrằng: "Cha mẹ sinh ra chỉ có một ta, từ nhỏ nửa bước không rời, sao hôm nay phảichết ở quê người! Nếu sớm biết thế nào cũng chết, thỉ rời quê ra đi làm gì chokhổ đến nỗi này!". Lại than tiếp: "Tiểu nương tử, chỉ thấy được khi sống yêunhau, chứ ai biết được sự quyến luyến sau khi chết, ân biến thành oán, làm chota cốt nhục phải chia ly, chết không có nơi chôn cất, ta khổ biết bao!Tahận biết bao!". Than văn đến nửa đêm, ngủ say lúc nào không biết. Mộng thấy côgái đa t́nh đẹp như hoa, diêm dúa yêu kiều, tiến đến gần, cúi mình chúc lời vạnphúc, nói: "Tiểu viên ngoại đừng căm giận tiện thiếp. Tiện thiếp từ sau khichết, đã làm cảm động Thượng Nguyên phu nhân lúc đó đang đi qua trên không,thương tiện thiếp vô tội chết yểu, truyền cho thuật thái dương luyện hình, giữnguyên được hình hài như khi sống, được đi rong chơi trên khắp thế gian. Cảm tấmḷng tiểu viên ngoại c̣n thương nhớ, v́ thế mới không biết xấu hổ mà theo. Cũnglà số phận tiền duyên, có một trăm hai mươi ngày làm vợ chồng. Nay đã trọn vẹn,tiện thiếp sẽ tự đi. Đêm trước, tiện thiếp đến chào từ biệt, không ngờ viênngoại lại sinh ḷng ác, vác kiếm chém tiện thiếp. Hôm nay bác lại, phải chịu mộtđêm lao tù. Tên hầu nhỏ A Thọ, đang ở trong mộ cổ ở bên ngoài Đông Môn, chỉ cầnquan phủ xét nghiệm lại tử thi, thì sẽ thoát tội. tiện thiếp cũng đã xin ThượngNguyên phu nhân được hai viên ngọc tuyết đan, tiểu viên ngoại hăy thử dùng mộtviên, bảo đảm trăm bệnh tiêu trừ, nguyên khí trở lại như cũ; c̣n một viên, phảicất giữ cẩn thận, đợi đến ngày khác, nó sẽ giúp tiểu viên ngoại kết mối tơ duyênđẹp đẽ, báo đáp cái ân huệ một trăm hai mươi ngày vợ chồng vừa qua". Nói rồi,lấy ra hai viên thuốc, to bằng hạt đậu, màu đỏ, rơ ràng là hai viên thần dược.Cô gái lấy một viên cất vào ống tay áo tiểu viên ngoại một viên đút vào mồm tiểuviên ngoại, rồi nói: "Tiện thiếp đi đây, ngày chàng trở về quê ngàn lần cầu xinđến thăm mộ hoang của tiện thiếp, cũng là thể hiện tấm ḷng của lang quân khôngquên mối t́nh cũ". Tiểu viên ngoại đang định hoûi cho tường tận, bỗngnghe thấy tiếng chuông kêu bên tai, giật mình tỉnh giấc. Trong miệng cảm thấy cómùi thơm lạ, trong bụng như có một cục lửa quay chuyển, mồ hôi ra như tắm. Phảiđợi đến khi trời sáng mới hết mồ hôi, thân thể bỗng thấy khỏe mạnh. T́m trongống tay áo, viên ngọc tuyết đan vẫn c̣n, giống hệt như viên thuốc đã thấy trongmộng. Tiểu viên ngoại giấu biệt mối t́nh, chỉ nói lại lời nói của người trongmộng rằng cần xét nghiệm thi hài tên hầu nhỏ, là có thể biết được thật giả. Ngụctư bẩm lên quan Đại Doăn. Mở quan tài ra xem, chỉ thấy một cái chổi cũ, chẳng cómột vật nào khác nữa. Đến t́m ở ngôi mộ cổ ngoài Đông Môn, thấy tên hầu nhỏ AThọ như đang đắm chìm trong giấc ngủ say trong một cái quách đá vỡ, mọi ngườilấy nước gừng đổ cho uống, A Thọ tỉnh lại, hỏi tai sao lại đến đây và đến nhưthế nào, tên hầu nhỏ chẳng biết chút gì. Ngục tư đem A Thọ và cái chổi cũ đếntŕnh trước mặt quan Đại doăn, gọi chủ quán đến nhận, quả thực A Thọ chưa chết,lúc đó mới biết tất cả đều do yêu nữ làm ra. Đại doă;n đuổi mọi người lui ra.Hoàng Phủ Chân Nhân biết trảm yêu kiếm không linh, bỏ lên núi tu đạo. Hai anh emcông tử họ Triệu đến đón tiểu viên ngoại, mồm liên tục nói: "Chúc mừng! Chúcmừng!". Chủ quán cũng đến tạ tội. Ba người từ biệt chủ quán, dẫn đám người hầu,hoan hỷ trở về phủ Khai Phong.
 
Cách thành hơn nămmươi dặm, có một thị trấn lớn, đoàn người đến nghỉ ở một quán trọ. Trông thấytrên tường của ngôi nhà lớn bên cạnh, dán một bảng yết thị mời danh y nhưsau:
 
"Nhà tôi có ái nữ bịbệnh nguy cấp, mê man, bất tỉnh. Danh y bốn phương, nếu ai chữa trị được, xinhậu tạ mười vạn bạc, hoa hồng rượu dê phụng nghênh, quyết không dám sailời".
 
Ngô tiểu viên ngoạixem xong, hỏi tiểu nhị: "Nhà bên cạnh là nhà ai? Bị bệnh gì? Không có người biếtsao?". Tiểu nhị đáp: "Đất này gọi là Chử gia trang, nhà bên cạnh là nhà của Chửviên ngoại. Có một người con gái đẹp như hoa như ngọc, tuổi mới mười sáu. đã cónhiều người đến cầu hôn, nhưng lăo viên ngoại vẫn chưa gả cho ai. Trong ṿng mộttháng, bỗng mắc một bệnh, phát điên nói nhảm, không thiết ăn uống. Rất nhiềuthái y xem bệnh bốc thuốc, bệnh chỉ tăng không giảm. Thật đáng tiếc cho cô gáinết na, khó gặp trên đời. Nay xem ra sắp chết, hai vợ chồng lăo viên ngoại ngàyđêm kêu khóc, chỉ c̣n biết cầu thần lễ Phật, làm việc thiện để giải phúc, đã chikhông biết bao nhiêu là tiền bạc rồi". Tiểu viên ngoại nghe nói, trong ḷng mừngthầm, nói: "Tiểu nhị ca, phiền môi giới giúp, tôi muốn cưới cô gái này làm vợ".Tiểu nhị nói: "Tiểu nương tử đang thập tử nhất sinh, quan nhân nếu muốn cầuthân, hăy đợi khi khỏi bệnh". Tiểu viên ngoại nói: "Tôi biết trị bệnh cuồng.Không cần tiền bạc tạ ơn, chỉ cần đồng ư cho tôi thành hôn, tôi mà ra tay, bệnhắt khỏi liền". Tiểu nhị nói: "Xin mời quan nhân ngồi, tiểu nhân lập tức đichuyển lời". Chỉ trong giây lát, đã thấy tiểu nhị dẫn Chử công đến quán, cùng bangười tương kiến. Chử viên ngoại hỏi: "Chẳng hay vị tiên sinh nào có thể trịbệnh?". Hai anh em họ Triệu chỉ tay nói: "Vị Ngô tiểu viên ngoại này". Chử côngnói: "Nếu tiên sinh chữa khỏi bệnh cho tiểu nữ, những lời viết trên tờ yết thịkia, quyết không sai một ly". Ngô tiểu viên ngoại nói: "Văn sinh họ Ngô tênThanh, nhà ở một phố lớn trong thành thuộc bản phủ. Cha mẹ đều c̣n, gia tư nhỏbé, lẽ nào lại cho tiền thưởng vạn bạc là ít ỏi. Nhưng văn sinh tuổi mới haimươi, chưa thành gia thất. Từ lâu đã ngưỡng mộ tiểu nương tử dung mạo đức hạnhvẹn toàn, nếu được kết duyên Tấn Tần, sẽ xin nhận việc chữa trị, khỏi phải đit́m Lư Biển". Hai anh em họ Triệu đứng bên cạnh, cũng nói nhiều lời tốt đẹp,Khoe nhà họ Ngô là danh môn phú thất, lại khoe tiểu viên ngoại là người trunghậu. Chử công yêu con gái, không việc gì không làm, nên cũng ưng thuận. Liềnnói: "Nếu quả chữa khỏi bệnh cho tiểu nữ, già này xin đem ḥm nữ trang nho nhỏ,gửi đến quý phủ thành hôn". Ngô Thanh nói với hai anh em họ Triệu: "Nay nhờ haihuynh làm mối, không thể chối từ". Chử công nói: "Đâu dám". Ngay sau đó, Chửcông mời cả ba người đến nhà, thiết tiệc khoản đăi, Ngô Thanh nôn nóng, nói vớilăo viên ngoại: "Xin dẫn đến pḥng của lệnh á, để xem bệnh cho thuốc". Chử côngđi trước, Ngô Thanh theo sau. Cũng là duyên phận đương nhiên, Ngô tiểu viênngoại vừa vào cửa, cô gái lập tức không điên nữa. Ngô tiểu viên ngoại giả vờ xemmạch, nhũ mẫu vén màn lên, chỉ nghe tiếng ṿng vàng leng keng, một cánh tay ngọcngà đưa ra. Thực là:
 
Chưabiết rơ mặt hoa,
Thấytrước bàn tay ngọc.
 
Tiểu viên ngoạixem mạch hai tay xong, như trông thấy thần thấy quỷ, nói: "Bệnh này do tà ma ámhại, ngoài văn sinh ra, không ai có thể chữa khỏi". Nói rồi, lấy ra viên ngọctuyết đan, ḥa với nước giếng khơi, cho tiểu nương tử uống. Cô gái bỗng nhiênthấy tinh thần sảng khoái, bệnh đã khỏi hẳn. Chử công cảm tạ hết lời. Ban ngày,cả ba người cùng vui uống rượu tại nhà Chử công. Ban đêm, Chử công mời ngủ trongthư pḥng. Sáng hôm sau, lại mời rượu. Hai anh em họ Triệu nói: "Quấy quả nhiềurồi, xin được cáo từ. Chỉ có điều là đối với việc hôn nhân của Ngô tiểu viênngoại, không nên thất tín". Chử công nói: "Tiểu nữ mang ơn cứu bệnh, lẽ nào dámvong ân phụ nghĩa. Đâu dám coi lời hứa không bằng mạng sống của mình". Tiểu viênngoại liền bái tạ nhạc phụ. Chử công bày lễ tiễn đưa. Ba người không nhận bất cứmột vật nào, chào từ biệt về nhà. Ngô lăo viên ngoại thấy con khỏi bệnh trở về,mừng vui như thế nào, khỏi phải nói. Hai anh em họ Triệu đem việc hôn nhân nóira, lăo viên ngoại mười phần mỹ măn. Chọn ngày ăn hỏi, sáu lễ đã xong, Chử côngchuẩn bị đồ cưới nghìn vàng, thân tiễn con gái qua cửa thành thân. Ngô tiểu viênngoại dưới ánh nến hoa, nhìn cô dâu, giật mình: thật giống mỹ nữ mặc áo màu hạnhhoàng đã gặp gỡ ở bên hồ Kim Minh trước đây. Qua năm bữa nửa tháng, vợ chồngquen hơi. Ngô tiểu viên ngoại hỏi vợ, quả là hai ngày trước tiết Thanh Minh nămngoái, có vào thành thăm hỏi người thân, mình mặc màu áo hạnh hoàng, và có đếnhồ Kim Minh du ngoạn. Thực là ḷng người ước nguyện, trời cao xui khiến. Vị tiểunữ họ. Chử cũng có tiểu danh là Ái Ái. Ngô tiểu viên ngoại đem chuyện này nóicho hai anh em họ Triệu biết, cả hai người đều cho là kỳ lạ: "Mối nhân duyên nàyđích thị do Lư nữ tác thành, không được quên ơn". Ngô tiểu viên ngoại ngay ngàyhôm đó đến Lư gia điếm ở bắc hồ Kim Minh, kể chuyện về con gái của Lư gia, dânvàng gấm, bái nhận hai vợ chồng Lư Vinh làm nhạc phụ nhạc mẫu, xin được bốc mộ,mua quan tài cải táng. Lư công là dân thường nơi chợ búa, được viên ngoại nhậnthân, nói gì cũng nghe. Tiểu viên ngoại xin âm dương chọn ngày tốt, trước tiêndùng ba con vật tế lễ, đốt đồ cúng, rồi sau đó đào mộ mở áo quan. Vị tiểu nươngtử Ái Ái sắc mặt vẫn như lúc sống, mùi hương vẫn chưa tan, đó là nhờ thuật TháiÂm luyện hình mà có kết quả như vậy. Ngô tiểu viên ngoại ca ngợi hồi lâu. Cảitáng xong, mời cao tăng cúng lễ bảy ngày bảy đêm. Đến đêm lại mộng thấy Ái Áiđến tạ ơn, từ đó mất hẳn tung tích. Về sau Ngô tiểu viên ngoại cùng Chử Ái Áibách niên giai lăo. Hai vợ chồng Lư công nhờ tiểu viên ngoại lo việc hậu sự, đócũng là cái đức của tiểu viên ngoại.