Người dịch: Trần văn Nuôi
Chương 6

     eremy hơi thất vọng, bác sĩ Obispo chẳng hề cụt hứng khi nghe nói giải pháp của ông ta đã có người biết từ thế kỷ 18. Khi hai người cùng xuống thang máy. Ông nói:
- Tôi muốn biết chút ít về vị Bá tước thứ năm ấy. Anh nói là ông ta còn sống đến chín mươi tuổi?
- Hơn chín mươi. Chín sáu hay chín bảy thôi, tôi không nhớ rõ. Chết trong một vụ bê bối mới ghê chứ!
- Bê bối loại gì?
Jeremy e hèm, tay sờ đỉnh đầu:
- Thì loại thông thường…
- Anh muốn nói rằng lão già chơi trống bỏi?
- Lão vẫn chơi trống bỏi. Về vụ này, nhà văn đương thời Greville có nhắc trong một tập chép. Lão chết vừa đứng lúc. Người ta định truy tố lão.
- Về tội gì?
Jeremy nháy mắt, e hèm, chậm rãi:
- Tội hưởng lạc có xu hướng gây nguy hại đến tính mạng người khác,
- Lão giết người?
- Không hẳn là giết mà là làm hư hại thân thể.
Bác sĩ Obispo hơi thất vọng, nhưng ông ta lại tự an ủi, nghĩa là ở tuổi ngoài chín mươi mà còn làm hại được thân thể người khác đã là khá quá. Ông ta vớ lấy cuốn sổ.
- Để tôi xem kỹ thêm.
- Anh có thể sử dụng cuốn sổ ấy. - Jeremy lễ phép nói.
Obispo cảm ơn, hai người bước vô căn phòng Jeremy làm việc.
- Chữ hơi khó đọc, Để tôi đọc to cho anh nghe tiện hơn,- Jeremy nói và đọc tiếp đoạn bỏ dở lúc đi ăn trưa.
“… Nó nằm trong đống bùn, nó chờ tay câu giỏi…’’
Bác sĩ Obispo cười rú lên:
- Định nghĩa khoa học đấy. Khoa học là gì? Khoa học là cái trong vũng bùn - câu sự bất tử và nhiều thứ nữa tình cờ xuất hiện trong bùn đen, đấy là chức năng của khoa học.
Jeremy tiếp tục đọc:
“Tháng 8-1796. Hôm nay cô cháu gái Caroline ba hoa của tôi chê trách cái tính khí mà cô gọi là bất thường của tôi. Một người đối xử nhân đạo với ngựa trong chuồng, nai ngoài bãi, cá trong hồ như tới thì nên rộng rãi hơn đối với Người đời…
Tôi trả lời rằng cái tên gọi “Con người” là một tên chung để chỉ những tính khí bất thường chứa trong các sinh vật hai chân, không có lông vũ, còn những tên riêng như Caroline, John… vân vân… là dành cho những tính khí bất thường riêng biệt. Tính khi bất thường ư? Loại tính khí bình thường chỉ là loại bình thường trong bất thường. Nói rõ hơn, tính khí bình thường là loại bất bình thường không vượt quá những giới hạn nào đó.
Tôi nhắc Caroline hãy tự xét lại mình. Xem xét lại mình, xem xét kiểu tính khí bình thường như cô. Cô hỏi gì khi cô thưa với Cha xứ về vấn đề Chúa trên trời và cô làm gì với các cô hầu phòng trẻ. Cô nghĩ gì giữa buổi lễ chầu sáng chủ nhật và lúc ngủ với chồng ở đêm thứ bảy. Nghĩ gì các đêm thứ năm lúc ngủ với một Tử tước trẻ mà tôi xin giấu tên? Tôi chưa chấm dứt câu hỏi cuối cùng cô cháu gái Caroline của tôi đã bỏ chạy mất”.
- Tội nghiệp Caroline! - Bác sĩ Obispo cười nói.
Jeremy đọc tiếp:
“Tháng chạp 1796. Sau ca ứ huyết phổ lần thứ hai, tôi hồi phục chậm hơn lần trước và khó khăn hơn. Tôi bị treo lơ lửng trên vực thẳm bằng một sợi chỉ”
Bác sĩ Obispo cong ngón tay búng tàn thuốc:
- Tấn bi kịch về thuốc men. Như hây giờ, tôi sẽ trị cho ông ta bằng Clorua thiamin với một ít Teslosteione thì ông ta sẽ khỏi ngay. Trên đời này hàng đống văn thư tuyệt tác sở dĩ còn đến chúng ta là do kết quả của trị liệu sai lầm, anh cố thấy không?
Ta nằm dài như trẻ thơ mệt mỏi
Và ta khóc, quên đi sự đời rắc rối…
- Tuyệt cú! Những ngày ấy người ta biết cách trị chứng viêm màng phổi mãn tính thì làm gì có hai câu thơ đó của Shelley! Nằm dài như một đứa trẻ mà khóc, mà quên đi cả sự đời. Đấy chính là hội chứng rõ rệt nhất của chứng viêm màng phổi mãn tính ấy! Và còn nhiều nhiều vị nữa hoặc bị nhiễm độc, hoặc nhàm thuốc, hoặc nghiện ngập cái gì đó, tôi có thể làm cho họ viết khác đi một trời một vực khi họ được tôi chuẩn trị. - Obispo nhìn Jeremy với nụ cười của một con sói.- Nào tiếp xem lão già xoay trở ra làm sao?
“Tháng chạp 1795- Jeremy đọc to.- Lũ chó heo lởn vởn quanh tôi để ra vẻ săn sóc làm cho tôi bực bội đến mức hôm qua, tôi quyết định chấm dứt chuyện đó. Khi tôi bảo Caroline và John hãy để tôi yên, hạ tíến lên, nói họ còn quý tôi hơn cả bố đẻ. Tôi nói hôm nay nếu họ không đi, tôi sẽ cho người ném họ xuống đường. Sáng hôm sau từ trên cửa sổ, tôi nhìn thấy họ lên xe”.
Đoạn sau đó ngày 11 tháng Giêng 1797.
“Sinh nhật năm nay gợi cho tôi những ý nghĩ đen tối hơn tất cả năm trước. Nhân ngày đẹp trời, tương đối ấm áp, tôi ngồi lên ghế bắt bọn người nhà khênh ra hồ.
Chuông gióng, lũ cá chép nhào lên đớp mồi. Xem cá ăn là thú vui duy nhất còn lại của tôi. Bọn cá chỉ tranh giành nhau khi đói, nghĩa là tùy lúc, còn con người thì tranh cướp nhau thường xuyên có tính toán. Tranh cướp nhân danh tôn giáo, chính trị, to mồm nói triết học để che giấu sự dốt nát của mình.
Tôi nhìn lũ cá xô đẩy tranh cướp nhau, giống như một bày thày tu giành quả thực, và tôi ngẫm nghĩ về câu hỏi khó giải đáp trước nay tôi thường đặt. Tại làm sao con người phải chết khi bảy mươi tuổi còn một con cá thì vẫn thanh xuân sau khi sống đến hai ba trăm năm. Đã có lúc tới nghĩ do chúng sống trong nước, nhưng nhiều loài sống trong nước vẫn chết sớm và nhiều loài chim không sống trong nước vẫn sống lâu hơn người.
Có lúc tôi lại nghĩ hay à do cách chúng ăn nằm và cách chúng sinh nở. Nhưng cũng không đúng. Két đực và quạ đực không rắc tinh như cá trống mà chúng đạp mái. Còn voi cái thì không đẻ trứng mà mang thai như người. Tại sao chúng vẫn sống lâu. Vậy ta phải tìm nguyên nhân cái chết của loài người ở chỗ khác.
Chỉ có những giả thiết này nghe lọt tai. Một là thức ăn của bọn cá chép, cá mè có chất gì đó chống lão hoá. Hai là chất chống lão hóa nằm đâu đó trong cơ thể con cá. Có thể là trong bao tử hoặc ruột, gan. Đối với loài vật có đời sống ngắn, ta phải nghĩ rằng chúng thiếu chất chống lão hóa. Có thể đưa các chất ấy vào cơ thể con người được không? Nhưng các bộ tộc ăn cá cũng như dân vùng biển ăn nhiều cá, sao không thấy họ sống lâu? Là vì con người nấu chín thức ăn, làm biến hóa các chất chống già. Chỉ vậy thôi.
Bác sĩ Obispo kêu lớn:
- Trời ơi! Cái lão già ấy định ăn sống ruột cá ư?
Jeremy ranh mãnh đảo mắt xuống dưới trang, rồi lại đảo mắt lên đầu trang kể tiếp.
- Đúng vậy, - Jeremy nói. - Anh nghe tiếp nhé.
“Tôi thử nuốt ba lần, không nuốt được. Lần thứ tư nuốt được nhưng ọe ra ngay. Lần thứ chín, thứ mười mới nuốt được chút ít mà không mửa.
- Gan cùng mình! - bác sĩ Obispo nói. - Chẳng thà tôi hứng một trận bom còn hơn.
Jeremy vẫn tiếp tục đọc:
“Đã mấy tháng nay, tôi bắt đầu thấy hiệu quả, và mỗi ngày tôi nuốt khoảng sáu once (1) ruột cá tươi vừa mới mổ.
Bác sĩ Obispo lắc đầu:
- Lũ cá ăn chìm chứa nhiều ký sinh trùng hơn bất cứ loài vật nào khác, chúng ăn bùn! Nghe mà sởn tóc gáy.
- Đừng lo. - Jeremy nói - Vị tôn ông đáng mến này ngày càng khỏe ra. Tháng ba thì ông hoàn toàn phục sức, ông ăn ngày càng thấy ngon miệng, trí nhớ sáng ra và khả năng phiếm luận thêm dồi dào. “Khả năng phiếm luận!” Sướng thật! Màu thời đại đấy, anh có thấy không?
Jeremy lặng lẽ đọc và sau một lúc, ông nói:
- Ngay trong tháng tư, ông Bá tước đã cưỡi được ngựa - mỗi ngày một giờ sau bữa trưa, trên lưng con ngựa nâu. Liều Iượng ruột cá tăng lên đến mức mười once một ngày!
Bác sĩ Obispo đứng phắt dậy, đi ngang dọc trong căn phòng.
- Trời ơi! Đâu phải chuyện đùa. Vấn đề đã rõ ruột cá tươi; lòng ruột cá; sự miễn nhiễm độc tố do sterol và sự hồi xuân! Sự hồi xuân trong tay ta!
Vị Bá tước có dè dặt hơn anh. Hãy nghe đây. “Tôi khỏi bệnh nhờ cá chép, nhờ tiết xuân hay nhờ Medicatrix Naturan nhờ trị liệu thiên nhiên? Tôi chưa dám chắc do cái nào”.
Bác sĩ Obispo gật đầu:
- Tinh thần khoa học đấy!
Jeremy tiếp tục đọc:
- Nếu giả thiết của tôi là đúng, thì trong một thời gian nữa không những sức khoẻ hồi phục mà còn có thể hưởng thụ một nguồn sinh lực nào đó đã mất sau tuổi thanh xuân”.
- Ông ta khá thật đấy. Tôi muốn bác Jo cũng nhìn vấn đề một cách khoa học như vậy. - Rồi bỗng nhớ lại những liều thuốc ngủ, và sự ngây thơ của bác Jo, Obispo nói:
- Nhưng không nên. Bác Jo hồi xuân bất tiện lắm. - Rồi ông ta cười một mình.
Jeremy nói:
- Tới tháng chín ông ta cưỡi ngựa ba giờ liền không thấy mệt, bắt đầu đọc lại thơ văn Hy Lạp. Sau đó cho đến năm 1799 không thấy ông ta ghi thêm gì nữa.
- Đồ lười! Đúng lúc vấn đề trở nên hấp dẫn thì lại dừng (1), bỏ chúng ta trong bóng tối.
Jeremy nãy giờ vẫn tiếp tục đọc thầm, bèn ngẩng đầu lên cười:
- Chưa đâu, anh nghe tiếp.
Tháng năm 1799. Có một loại đàn bà rất đặc biệt. Không những trong số người lẳng lơ mất nết mà ngay cả trong giới thượng lưu đức hạnh. Họ không ưng một sự thỏa mãn tầm thường, họ tìm một sự thỏa mãn hòa đồng nghe nói, mà thiên nhiên không phú cho cơ thể họ, bởi với một gã si tình, loại người này là nguy hiểm nhất hạng! Cầu trời từ nay về sau tôi đừng gặp phải những của nợ như tôi đã gặp trong mùa xuân này ở Bath”.
Jeremy đặt cuốn vở xuống hỏi:
- Anh có còn thấy ông lão bỏ anh lại trong bóng đêm nữa thôi?
Chú thích
 
(1) Một once khoảng 30 gram. Mỗi ngày nuốt 180 gram ruột cá
(2) Lúc Bá tước 60 tuổi