Trong tiểu thuyết "Dốc cây gai” của Trung Quốc đương đại, tác giả kể một chuyện sau: Trong những năm tháng sôi động của Đại cách mạng văn hoá, một cô gái trí thức tên là Đào phải đi lao động ở vùng Đại thảo nguyên mênh mông. Một tối nọ đại đội trưởng ra lệnh cho cô đi làm nhiệm vụ đơn độc. Đêm đó viên đại đội trưởng đã ỷ vào quyền lực chiếm hữu Đào. Từ đó cô phải thường xuyên đi làm nhiệm vụ đơn độc ban đêm để giải khuây cho đại đội trưởng. Không hiểu việc đó đã diễn ra bao nhiêu lần và cô gái đã xảy thai bao nhiêu lần, không sao nhớ được. Sau này cô gái được trở về đi học Đại học. Trong buổi tối cuối cùng hai người gặp nhau, mắt viên đại đội trưởng không vương chút nào tình dục mà lại lộ vẻ rất căm phẫn. Hắn hét vào mặt cô Đào đang nằm ngửa trên bãi cát. "Hãy cho tao làm một cuộc giao hợp thực sự, tao cần đồ thực không cần đồ rởm. Mày chưa bao giờ thật tình với tao, một lần cũng không. Chẳng qua mày chỉ cho tao ép lên bụng mày mà thôi còn tâm trí để tận đâu đâu. Thậm chí mày cũng không thèm mở mắt nhìn nữa kia. Trái tim mày, tao không làm sao chiếm được". Câu chuyện nói trên đã phản ánh một cách quanh co tế nhị cái khác nhau giữa nhân tính và thú tính. Về hình thức biểu hiện thấy hành vi tình dục của người và xúc vật rất giống nhau, cuối cùng là phải giao hợp. Nhưng về thực chất rất khác nhau. Hành vi tình dục của con vật hoàn toàn chịu sự chi phối của bản năng giới tính, là quá trình hoạt động của bản năng sinh lý, không có vấn đề đạo đức gì hết, cũng không có vấn đề hạnh phúc hay không. Còn hành vi tình dục của con người lại là bản năng sinh vật đầy lý tính. Cùng với hành vi tình dục, con người còn có tư tưởng. Hoạt động tư tưởng này có thể đồng điệu với hưng phấn tình dục khoái lạc, biểu hiện thành chủ động phối hợp với nhau, mà cũng có thể trái ngược và hưng phấn theo bản năng tình dục. Sự khác biệt giữa tâm lý tích cực và tiêu cực này không có ở động vật. Do đó mới xảy ra chuyện nói trên, tuy gã đàn ông có thể dày vò thân thể người phụ nữ như một con vật nhưng không chinh phục được chân tình của cô. Người phụ nữ tuy phải có quan hệ tình dục, nhưng không hề hiến dâng tình cảm của mình. Sự khác nhau giữa con người và con vật trước hết là ở kết quả thay đổi phương thức tính giao. Sau khi đứng thẳng đi lại được, phương thức tình dục đã từ mặt úp lưng chuyển thành mặt áp mặt. Phương thức mới này rõ ràng tiện cho loài người làm động tác âm yếm nhau khi giao hợp. Giao hợp của động vật chủ yếu là mặt úp lưng do đó hành vi tình dục của nó lấy khứu giác (hít, ngửi) làm chính. Đứng thẳng đi lại đã giải phóng đôi tay của loài người, hành vi tình dục của họ tiến hoá theo hướng lấy xúc giác (sờ mó) làm chính. Sự xuất hiện của động tác vuốt ve âu yếm có tác dụng rất lớn đối với sự phát triển của thân tâm con người làm cho hành vi tính giao của con người khác xa thêm nữa với con vật. Nếu nói động vật cũng có khu vực nhạy cảm tình dục thì đó chỉ hạn chế ở khí quan sinh dục, thường dựa vào khí quan lồ lộ ra ngoài để hấp dẫn nhau giao phối. Khu vực nhạy cảm tình dục của loài người đã được mở rộng rất nhiều nhờ tác dụng vuốt ve của đôi tay và sự tiếp xúc da thịt chính diện của thân thể. Ngoài phạm vi khí quan sinh dục ra, ở chính diện thân thể con người còn phát triển một khu vực nhạy cảm khác nữa mà động vật không có. Mọi người đều rõ bộ ngực đàn bà, khoảng 10% phụ nữ chỉ cần được kích thích ở vú là đã có thể đạt tới cao trào tình dục. Hiện tượng này không thể có ở động vật. Ngoài ra, khu vực nhạy cảm còn có môi, miệng, vành tai, cổ, lưng, ngực, bẹn và vùng xung quanh hậu môn. Khu vực nhạy cảm tình dục của con người không chỉ là hiện tượng sinh lý mà còn là hiện tượng tâm lý. Theo điều tra của các nhà tâm lý học tình dục, 90% phụ nữ thích được vuốt ve một vùng đặc biệt nào đó trên người, vùng này có 7 chỗ: tai, đầu, bàn chân (ngón chân), mông, vú môi ngoài âm hộ, môi trong âm hộ, âm vật. Ở các nơi đó có chỗ hội đủ nhân tố sinh lý gây ra hưng phấn tình dục, như âm vật chẳng hạn, nhưng cũng có chỗ không hội đủ, như tai, ngón chân. Rõ ràng ở đây có vấn đề tác dụng của nhân tố tâm lý từng cá nhân. Ngay ở khu vực nhạy cảm tình dục thuần tuý, cảm giác của từng người cũng khác nhau. Có phụ nữ chỉ thích vuốt ve vú, sờ mó vào đó là toàn thân sung sướng run rẩy, nhưng có phụ nữ lại không hề phản ứng gì khi sờ mó vú. Có một chuyện tiếu lâm sau đây: một chàng thanh niên nghe nói sờ vú sẽ làm cho vợ hưng phấn bèn làm theo. Quả nhiên khi được anh ta vuốt ve, sờ mó đầu vú, chị vợ đã lim dim đôi mắt, tỏ vẻ như rất thoả mãn anh ta tiếp tục sờ mó nhưng sờ mãi cũng chả thấy vợ tỏ thái độ gì. Anh ta vội ghé sát mắt nhìn thì ra vợ đã ngủ rồi. Lại nói về âm vật, mọi người đều biết chỗ đó nhạy cảm lắm nhưng cảm giác ở mỗi người lại khác nhau. Có người đặc biệt thích đối với vuốt ve đầu âm vật, có người lại thích vuốt ve phần bên cạnh. Cùng là âm vật cả và nó chỉ là một điểm nhỏ, đáng lẽ không thể khác biệt lớn về vị trí và cảm giác khi được với vuốt ve, chắc đó là do nhân tố tâm lý gây ra. Có người lại hình thành một khu vực nhạy cảm tình dục độc đáo như chân tóc, nách, cùi tay, đầu gối v.v... Kỳ lạ hơn nữa, có người cứ sờ mó vào rốn là hứng tình. Rốn và tình dục không có liên quan gì với nhau về sinh lý. Thói quen kỳ quặc này phải tìm nguyên nhân ở nhân tố tâm lý. Giao hợp mặt áp mặt còn tiện cho hai giới giao lưu với nhau về tình cảm, làm tăng thêm tác dụng quan trọng của tình cảm và tâm lý trong sinh hoạt tình dục. Đây cũng là một trong những khác biệt quan trọng về sinh hoạt tình dục giữa người và động vật. Hành vi tình dục của thú vật hoàn toàn là một quá trình của khả năng tình dục còn đối với con người thì lại là một quá trình truyền đạt thông tin. Trong khi giao hợp con người có thể dùng ánh mắt, động tác, nét mặt để truyền đạt vô vàn thông tin. Thông tin đó có thể là yêu mà cũng có thể là ghét, có thể là thoả mãn, mà cũng có thể là chán chường. Trong trường hợp bình thường các thông tin đó có thể ảnh hưởng đến hành vi tính giao. Ví dụ bên nữ tỏ ra đau đớn thì bên nam có thể nhận thấy hành vi của mình thô bạo quá và sẽ thay đổi ngay kiểu cách hoặc nhịp điệu làm tình, hoặc ngừng giao hợp. Khi bên nam tỏ ra miễn cưỡng mệt mỏi thì bên nữ có thể nhận thấy bạn mình ốm hoặc quá mệt mỏi và sẽ tỏ ra thông cảm. Ngay cả việc cởi quần áo mà mọi người vẫn quen làm trước khi giao hợp cũng có thể truyền đạt những thông tin ân ái quan trọng. Cởi áo lót một cách nhẹ nhàng chứng tỏ trong lòng tràn đầy tình cảm âu yếm, vội vàng lột áo lột quần chứng tỏ lửa tình đang bốc cao ngùn ngụt, khó kìm giữ được. Đối với các võ sĩ thời xưa, cởi bỏ quần áo có một ý nghĩa hết sức phi thường. Bộ phận nguy hiểm nhất của con người là cái đầu và phần trước cơ thể, do đó bình thường các võ sĩ đều đội mũ sắt, mặc áo giáp, rất chú ý bảo vệ đầu và ngực. Nhưng khi sắp làm tình thì họ phải cởi bỏ áo giáp mũ sắt để sang một bên, bộc lộ trần truồng cơ thể. Về một ý nghĩa nào đó mà nói, bản thân động tác giao hợp mặt áp mặt đã hàm ý hết sức tín nhiệm đối phương. Truyền đạt thông tin tình dục rõ ràng nhất, trực tiếp nhất là ngôn ngữ, còn truyền đạt thông tin tình dục dồi dào nhất, phong phú nhất là mặt và mắt. Do đó kích thích tình dục của con người đã một mặt lấy xúc giác làm chủ đồng thời ngày càng phát triển sang thị giác, từ đó đã hình thành mỹ cảm khác với các động vật. Trong quá trình giao hợp, biểu cảm trên khuôn mặt bên nữ phong phú hơn một chút. Do nồng độ kích thích tố tăng lên, tốc độ máu lưu thông nhanh hơn, đôi má bên nữ sẽ hồng hào, da dẻ sẽ trở nên mềm hơn, thần thái tươi tỉnh hơn, cô gái lúc bình thường không xinh đẹp lắm thì lúc đó cũng có phần yêu kiều hơn. Mỹ cảm tình dục đã trở thành một trong nhũng nguồn quan trọng của khoái cảm tình dục đối với con người hiện đại. Cái gọi là mặt mũi ưa nhìn là có ý nghĩa đó. Người hiện đại coi dung nhan là một tiêu chuẩn chọn bạn đời, nhưng có nhiều người lại bác bỏ, lớn tiếng kêu gọi chớ có vì cái đẹp mà lấy nhau (bản thân họ chưa chắc đã làm như vậy), họ đâu có biết lấy người đẹp là có cái lý của nó. Con người truyền đạt tin tức tình dục đòi hỏi đối phương phải có đáp ứng. Một bên tỏ ý thì bên kia phải đáp lại Một bên tỏ ý cự tuyệt hoặc không thích thì bên kia dù có thích cũng phải tự kiềm chế. Tôn trọng ý chí của đối phương là biểu hiện nhân tính của loài người trong tình dục. Trái lại, cứ cố chạy theo thú vui xác thịt là nhân tính đã sa đoạ xuống hàng xúc vật. Đánh giá theo tiêu chuẩn đó, viên đại đội trưởng trong câu chuyện nói trên đã thể hiện thú tính trong tình dục, còn cô gái trí thức khi bị ép làm tình đến đôi mắt cũng không chịu mở ra đã thể hiện rõ sự ác cảm đối với hành vi tình dục. Gã đàn ông đó vẫn cứ hoàn thành cuộc giao hợp, như vậy có khác gì giao phối thuần tuý theo bản năng của thú vật. Biểu hiện thú tính cực đoan trong tình dục của con người là cưỡng dâm, luân phiên hiếp dâm. Những tên tội phạm này đã hoàn toàn không đếm xỉa đến ý chí của đối phương, thậm chí không cần biết đến thông tin tình dục của đối phương. trước hết chúng phải bịt mắt hoặc đánh cho đối phương ngất xỉu rồi mới làm việc ô dâm. Thập kỷ 70 thế kỷ 20, báo chí phương Tây thường xuyên đưa tin vợ kiện chồng cưỡng dâm mình. Người bị cưỡng dâm không phải ai khác mà là vợ mình. Gặp trường hợp này quan toà cũng đành bó tay. Chồng có cái lý của chồng, đã có quan hệ vợ chồng thì chồng có quyền sử dụng xác thịt của vợ mình, không thể coi là cưỡng dâm. Vợ lại có cái lý của vợ, vợ cũng là người, có ý chí riêng của mình, khi bản thân không thích mà chồng cứ cưỡng ép làm tình thì đó là cưỡng dâm. Các vụ án như vậy thường lúc đầu rất sôi nổi, cuối cùng phải dẹp đi cho xong chuyện. Nói một cách nghiêm túc thì chính nghĩa thuộc về vợ. Hành vi tình dục trái với ý chí đối phương là phi nhân tính, cần bị khiển trách. Chỉ có điều là hành vi cưỡng dâm này được che đậy bằng cái áo khoác hôn nhân nên thành ra hợp pháp. Một điều khác biệt nữa giữa nhân tính và thú tính là con người có quan niệm đúng sai đối với hành vi tình dục, đã xây dựng được một hệ thống kiềm chế ý thức tình dục. Trong trường hợp bình thường, cơ chế sinh vật càng phức tạp thì tác dụng kiềm chế của tinh thần càng lớn. Đối với loài người mà nói, tác dụng của ý thức tình dục chủ yếu là kiềm chế chứ không phải là thúc đẩy hành vi tình dục. Con người càng tách rời xa bản năng tình dục của động vật thì càng có nhiều quy phạm (cấm kỵ) về hành vi tình dục. Sai phạm tình dục đầu tiên mà loài người đặt ra là cấm loạn luân, tức là hành vi tình dục giữa những người thân thích trực hệ, nhất là giữa cha mẹ và con cái. Sự cấm kỵ này không những đánh dấu sự khác biệt giữa nhân tính và thú tính mà còn đánh dấu sự thắng lợi của nhân tính đối với thú tính. Ai vi phạm điều cấm kỵ này sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc, do đó sự cấm kỵ tình dục đã để lại dấu ấn sâu sắc trong ý thức tình dục của con người, trở thành điểm xuất phát cơ bản nhất trong hành vi tình dục của loài người. Con người và con vật còn có một điều khác biệt nữa trong hành vi tình dục, tức hành vi tình dục của con vật là do bản năng tự nhiên chi phối còn hành vi tình dục của con người lại là sản phẩm của học tập xã hội hoá. Bản năng của động vật hoàn toàn nảy nở từ khi còn trong bụng mẹ, nói chung con vật mới sinh ra đã biết đi còn con người mới sinh ra thì chỉ biết khóc oe oe và bú sữa, ngoài ra không biết gì hết. Con vật nói chung suốt từ khi sinh ra cho đến khi chết đều không có thêm bản năng gì mới, còn con người trong cuộc đời đã học thêm được nhiều tri thức và bản lĩnh mới. Đặc điểm này đã phản ánh ở hành vi tình dục, con vật hoàn toàn làm theo bản năng còn con người biết áp dụng cả những điều học được sau khi sinh ra. Xét theo ý nghĩa đó, con người biết học tập một cách có ý thức quy luật và phương pháp sinh hoạt tình dục, đó là sự tiến bộ so với động vật, còn sự ngu muội dốt nát về tình dục là một bước lùi của nhân tính.