Phần bốn: Đỉnh Điểm 1918 - 1950
Chương 52

- “Trông anh như sắp sửa đi giết người vậy”, Winston nói lặng lẽ và dừng lại bên cạnh Paul McGill. Anh dõi theo cái nhìn của Paul đang nhìn Arthur Ainsley đầy căm ghét. “Anh ta là một thằng thộn”, Winston nói tiếp: “Đừng chú ý đến hắn. Frank và tôi không chú ý đến hắn đâu”.
Paul quay ngoắt sang Winston, vẻ mặt anh lẫn lộn vừa tức giận vừa ghê tởm. “Nó làm máu tôi sôi lên! Cái thằng điên lố bịch đã làm Emma bối rối suốt cả bữa trưa và bây giờ nó lại còn phơi bày cái hành vi khả ố của nó ra nữa. Thằng khốn nạn. Ngoài cái việc không ngớt uống rượu, bàn tay nó còn không ngớt sờ soạng các bà các cô có mặt tại đây. Emma chắc phải mất thể diện lắm”.
Winston mỉm cười gượng gạo, sự hằn thù của anh đối với Arthur không thể che giấu nổi. “Tôi biết. Anh không cần phải nói với tôi. Nó là một thằng chó đẻ trăm phần trăm. Hơn nữa, tôi hoàn toàn chắc nó cố ý làm như thế. Còn đối với Emma, cô ấy làm ra vẻ không để ý thấy. Tất nhiên đó chỉ là một sự chống đỡ. Anh biết em gái tôi. Cô ấy không bỏ qua một mẹo nhỏ nào đâu”. Winston lắc đầu. “Tôi sẽ rất sung sướng tuần sau Frank và Natalie làm đám cưới, và những bữa ăn trưa, ăn tối bất tận này chấm dứt đi. Lúc đó chúng tôi không còn phải chịu đựng sự có mặt liên tục của Ainsley nữa. Hắn ta có một nhân cách ghê tởm, phải thế không?”. Paul hỏi ướm. Winston yên lặng, Paul nói tiếp: “Tôi biết nhiều người Anh do một nền giáo dục và nuôi dạy đặc biệt có những cử chỉ điệu bộ có vẻ đàn bà, điều ấy cũng không có nghĩa là họ thiếu chất đàn ông, nhưng tôi thề trước Chúa, hắn ta là một gã đồng tính luyến ái. Anh có đồng ý thế không, Winston?”.
- “Gần đây, có nảy ra trong đầu tôi, mà không phải chỉ là một lần. Tôi đã để ý thấy một sự thay đổi ở Arthur mấy tháng nay. Một vài khuynh hướng dường như đang phát sinh. Lấy Emma và làm cha hai đứa bé sinh đôi không có nghĩa là loại trừ được sự sai lạc về tình dục mặc dù tôi không có bằng cứng gì để chứng minh điều đó. Mà hắn cứ liên tục chạy theo phụ nữ”.
Paual cau mặt. “Có lẽ nó thích cả hai giới. Điều này không phải chưa hề nghe thấy – Đồng tính lưỡng giới mà”. “Tôi cầu nguyện Chúa Trời giá như em gái tôi không bao giờ lấy hắng. Chúng tôi tất cả đã cố gắng ngăn chận cô ấy, nhưng cô ấy rất ương ngạnh, tất nhiên cô ấy làm ngược lại”.
- “Tôi biết quá rõ điều ấy”, Paul lẩm bẩm, mắt nhìn xuống ly rượu trong tay. “Anh chẳng cần nhắc tới điều ấy nữa”.
Winston kéo Paul vào một góc kín đáo của phòng khách Lionel Stewart, nơi các vị khách đã tụ tập sau bữa ăn trước lễ cưới.
Winston xưa nay vẫn thích Paul, nay anh đã khám phá ra rằng lòng kính phục và thiện cảm của anh đối với người Úc này đã tăng lên rất nhiều sau mười ngày ở gần nhau và đã cuốn hút lại với nhau. Lúc này anh nói một giọng tâm tình: “Frank nói với tôi, anh đã gặp gỡ Emma rất nhiều tháng qua. Tôi mừng vì điều ấy”. Thấy vẻ ngạc nhiên lướt trên nét mặt đẹp trai của Paul, Winston cười: “Tôi biết anh coi tôi như một người anh che chở, vì thế tôi muốn anh biết là tôi tán thành mặc dù những phức tạp trong cuộc đời rất là phức tạp cho hai người. Emma cần một người đàn ông như anh. Anh là người đàn ông duy nhất tôi biết là rất mạnh để hợp với cô em tôi. Cô ấy rất cương cường. Hầu hết đàn ông đều không thể đương đầu với một người phụ nữ độc lập và xuất sắc- mặc dù là một con người rất hấp dẫn!”.
Paul mỉm cười, hơi giật mình một chút nhưng sung sướng vì sự tán đồng này. “Cám ơn Winston. Tôi sung sướng được nghe điều đó. Và tôi đồng ý với anh?”. Đôi mắt anh cười nheo lại. “Anh hãy cho tôi một ân huệ và nói điều đó với người phụ nữ ấy. Tôi cần mọi sự giúp đỡ có thể có được”.
- “Tôi đã nói với cô ấy rồi, cả Frank nữa. Nhưng anh biết Emma rồi đó. Cô ấy phải tự mình quyết định lấy”. Winston nhìn Paul soi mói. “Có lẽ cô ấy nghĩ anh sẽ trở về Úc bất cứ lúc nào. Anh chẳng có công việc kinh doanh lớn lao ở đó sao?”.
- “Đúng. Tuy nhiên tôi đã nói với nàng tôi có ý định ở lại đây một thời gian dài. Hình như nó không bị một vết mẻ nào hết. Thực tế tôi đã tổ chức lại công việc đâu vào đấy trong mấy năm vừa qua, từ nay tôi chỉ thỉnh thoảng mới cần đi Úc một chuyến… có lẽ một năm một lần, nhiều nhất là hai lần. Emma cũng thấy là tôi đã mở rộng những văn phòng của tôi ở London năm ngoái và tôi sẽ điều hành từ đây trong tương lai”. Anh lắc đầu, “tôi sẽ không nói thêm nữa bởi vì nàng luôn luôn có vẻ hoài nghi. Tôi cũng không thể trách được nàng”.
- “Có lẽ anh quá tinh tế”, Winston nhận định: “Anh biết phụ nữ như thế nào. Đôi khi mình phải đánh vần mọi thứ cho họ”.
- “Emma không giống hầu hết các phụ nữ khác”.
- “Đó là một lối nói thôi”. Winston cười to. “Hãy tạo cho cô ấy một dịp để làm quen với ý nghĩlà anh sẽ ở đây thường xuyên. Cuối cùng rồi cô ấy sẽ chấp nhận điều ấy”.
Paul gật đầu rồi liếc nhìn quan căn phòng khác thênh thang, trang hoàng thanh nhã tìm Emma. Anh thấy nàng đang nói chuyện với Frank và Natalie cùng với bố mẹ cô dâu. Đó là một ngày tháng bảy nóng như rang mọi người đều ngột ngạt vì cái nóng. Các vị khách trông có vẻ không được thoải mái và hơi héo mòn – chỉ trừ Emma. Nàng mặc một chiếc áo lụa mùa hè kiểu đơn giản, mới mẻ và tươi tắn. Nó tạo cho nàng một dáng vẻ con gái vô tư lự cũng như mái tóc hung đỏ bồng bềnh của nàng. Trông nàng hết sức là phụ nữ và làm mờ nhạt tất cả những người đàn bà khác. Không phải chỉ nhan sắc của nàng làm nàng khác biệt mà cả ánh hào quang trong suốt phát ra, từ con người nàng. Phải là một phụ nữ như thế nào mới cư xử được một cách lịch lãm đàng hoàng trước những trò hề của Ainsley, anh thừa nhận. Rồi anh thấy, trước sự ngạc nhiên của mình, Emma bỏ đi. Anh vội vã đưa ly rượu của mình cho Winston. “Anh cầm lấy cái này. Tôi sẽ trở lại ngay. Xin lỗi”.
Paul bắt kịp Emma ở phòng lớn: “Em đi đâu mà vội vàng thế?”, anh hỏi, nắm lấy cánh tay nàng, quay nàng lại phía anh. “Chạy đi sao? Anh cứ nghĩ anh là người duy nhất làm điều ấy”. Anh cười.
Emma không thể nhịn được cười. “Nếu em muốn em cũng rất nhanh chân, thưa ông McGill”, nàng nói. “Em cảm thấy lặng lẽ rút là đơn giản hơn. Em không muốn làm tan buổi tiệc và thật là không may, em phải quay về cửa hàng”. Chạy như ma đuổi, Paul bình luận với mình một cách khô khan, anh đoán nàng muốn chạy trốn người chồng lố lăng của mình. “Anh sẽ lái xe cho em”, Paul nói nhanh, tay đưa nàng ra cửa. Lúc đầu Emma nói chuyện rời rạc khi Paul lách chiếc Roll Royce qua dãy xe cộ đông nghịt ở Mayfair. Nhưng một lát sau, nàng yên lặng, nghĩ lại bữa tiệc. Nàng sôi sục. Những cái trò khả ố của Arthur làm nàng ghê tởm. Anh ta không chỉ hạ thấp con người mình mà còn hạ thấp nàng nữa. Vốn dửng dưng với chồng, nàng cảm thấy lúng túng thật sự trong bữa ăn và sau đó. Nàng đã cư xử khéo léo, giấu sự tức giận của mình sau cái vẻ trang trọng nhưng thái độ của Arthur thật không thể chịu nổi. Nàng không còn có thể nhắm mắt làm ngơ. Sau đám cưới của Frank nàng sẽ không chường mặt ra nữa. Một phần, sự bối rối của nàng nảy sinh vì Paul đã chứng kiến tất cả. Thế nhưng thật là lạ, sự hiện diện của anh cũng an ủi được nhiều.
Emma liếc nhìn Paul, tự hỏi anh đang nghĩ gì. Nét mặt anh không biểu lộ gì hết. Trong những chuyến đi đến London gần đây của mình, nàng đã ăn thường xuyên với Paul. Anh đã đưa nàng đi xem hát, nhạc kịch và các buổi tiệc tùng. Anh đã tỏ ra duyên dáng, lịch thiệp và vô tư. Nàng cứ ngờ ngợ là anh sẽ làm những khúc mở màn sau mấy buổi tối đầu tiên bên nhau, nhưng anh không, và nàng thấy nhẹ nhõm trong người. Thành thực mà nói, nàng muốn gặp anh, ở bên anh, và nàng không phủ nhận là anh có một sức hấp dẫn đối với nàng. Mặt khác, cái tính tự bảo vệ mình cố kìm của nàng vẫn làm nàng đề phòng anh. Cuộc hôn nhân của nàng chẳng phải là một cuộc hôn nhân gì hết. Thế nhưng cuộc đời nàng là cuộc đời ngăn nắp. Nàng không thể cho phép bất cứ một cái gì làm phương hại đến tâm hồn thanh thản của nàng mà Paul thì có thể dễ dàng làm điều đó bởi vì anh có khả năng gây tổn thương cho nàng. Nàng quyết tâm không bao giờ bị đau khổ vì tình nữa. Một cảm giác buồn nản chưa từng có ập tới. Nàng nhìn đồng hộ. “Paul, có lẽ anh nên đưa em về nhà”, nàng nói. “Đến cửa hàng bây giờ hơi muộn. Gần năm giờ rôồ”.
- “Tất nhiên”, Paul nói, “bất cứ cái gì em muốn, Emma”. Anh để ý thấy nét mặt nàng suy tư và một tình cảm dịu dàng bỗng tràn ngập lòng anh. Khi anh dừng xe trước hàng đèn giao thông, anh suy nghĩ về nàng, cố gắng đo tình cảm của nàng đối với anh. Mỗi lần hai người gặp nhau nàng đều dịu dàng, vui vẻ, nhưng rất đúng mực, và mấy hôm trước đây, anh đã thú nhận là nàng trơ trơ trước sức quyến rũ của anh. Anh biết nàng cảm thấy không an toàn và anh hành động thận trọng, cố gắng xua tan cảm giác đó, nhưng không thành công. Anh tự hỏi không hiểu chiến lược của anh có phải là lầm lạc không. Khi anh lái xe về phía quảng trường Belgrave anh đã làm một quyết định đột ngột, anh lái vòng quanh quảng trường, qua Wilton Mews, và quay trở lại Mayfair.
- “Anh đi đâu đấy”, Emma hỏi giọng bối rối. “Em nghĩ anh đưa em về nhà”.
- “Thì đúng là nơi anh đang đưa em về … nhà, với anh”. Emma há miệng. “Nhưng…”.
- “Không nhưng gì cả, Emma”, anh nói một cách mạnh mẽ và dứt khoát, không cho tranh luận.
Emma ngồi cứng người trên ghế, tay nắm chặt túi xách. Một lời phản kháng dâng lên đôi môi, nhưng không nói ra được khi miệng nàng khô lại. Ngạc nhiên vì sự táo tợn của anh, nàng thấy mình ở trong một tình trạng bối rối khó xử. Nàng chưa bao giờ đến nhà anh và sợ đến hóa đá phải ở một mình với anh. Một nụ cười tự bảo vệ thoáng trên mặt nàng. Nàng, một con người không sợ gì hết, không sợ ai, thực sự đã sợ Paul McGill! Ấy thế mà anh chỉ là một con người. Xét cho cùng, nàng là một phụ nữ đã trưởng thành và hoàn toàn có đủ khả năng để tự chăm lo lấy mình. Mà dù sao đi nữa thì cuộc đời này, phải chăng là đầy những rủi ro nguy hiểm?
Mặt anh sắt lại quyết tâm. Sự căng thẳng trên đôi vai rộng của anh truyền sang cho nàng, nàng bất giác rùng mình. Đôi mắt nàng chăm chú vào đôi bàn tay khỏe mạnh của anh đang nắm lấy tay lái một cách hung dữ đến nỗi những đốt ngón tay nổi hằn lên, và trước sự ngạc nhiên của mình, tim nàng bắt đầu đập gấp.
Paul dừng xe lại quảng trường Berkeley. Yên lặng anh đỡ nàng ra khỏi xe và nắm lấy cánh tay nàng một cách kiên quyết, đưa nàng qua hành lang vào thang máy. Móng tay anh bấm vào da thịt nàng, nhưng nàng hoan nghênh sự giúp đỡ này. Nàng nghĩ đôi chân nàng muốn khuỵu đến nơi.
Anh không buông tay nàng ngay cả khi họ đã vào nhà anh. Anh đập cửa một cách hung bạo, quay nàng lại đối diện với anh. Anh đẩy tay kia nâng tấm mạng choàng mặt, tìm mặt nàng, rồi kéo mạnh nàng về phía anh. Đôi môi anh miết chặt lấy môi nàng, mạnh và tha thiết. Nàng cố đẩy anh ra, nhưng anh quá khỏe đối với nàng. Anh xiết chặt vòng ôm, sự chấn động gợn lên dọc đôi cánh tay anh, nàng nghe thấy tim anh đập như trống làng trong lồng ngực to lồng lộng của anh. Miệng anh đột nhiên mềm lại trong miệng nàng. Emma ngừng dẫy dụa, một sự mệt mỏi rã rời bao trùm lấy nàng. Nàng thấy mình nhượng bộ anh, bám lấy anh và hôn lại anh. Chiếc túi xách rơi xuống sàn lúc nào không hay. Hai bàn tay anh vuốt từ lưng xuống hai mông nàng, anh ép người nàng vào người anh đến độ hai người là một. Anh chuyển thế đứng khe khẽ, nàng cảm thấy cái cứng của tình dục tăng lên trong anh qua làn lụa mỏng của chiếc áo nàng mặc, đôi chân nàng muốn khuỵu xuống, người nàng lại tràn ngập với một hơi ấm quen thuộc xưa cũ tỏa lan như lửa trong thân thể nàng. Anh đặt đầu nàng tựa vào đôi vai rộng của anh, một tay ôm lấy vú nàng, ngón tay anh chà sát lên đó, mân mê đầu vú nàng ngày một nhanh, một mạnh thêm. Nàng bị choáng ngợp đầy một thứ cảm giác từ lâu đã quên lãng. Nàng hoàn toàn bất lực trong cánh tay anh.
Những chiếc hôn nồng cháy của Paul dừng lại đột ngột, anh nhìn xuống mặt nàng. Nàng nhìn lại anh trong cơn choáng váng, thấy sự ham muốn man rợ nhảy ra khỏi đôi mắt màu xanh sáng của anh, nhận ra những áp lực thân xác và xúc cảm đang dồn đẩy anh đến chỗ không chịu nổi, những chấn động mới lướt qua người nàng. Môi nàng mở ra, một tiếng kêu nghẹt trong cổ họng. Mặt anh sát mặt nàng, ngấu nghiến miệng nàng một cách hung bạo và nàng cũng không muốn anh ngừng lại. Cầu cho anh đừng dừng lại. Ham muốn nhận chìm nàng, tất cả những tình cảm thật nổi lên, xóa đi mọi sự sợ hãi cả hữu lý và phi lý. Sự bảo vệ của nàng sụp đổ như một lâu đài cát trước ngọn thủy triều dâng và nàng sẵn lòng đầu hàng anh, lòng ham muốn nhục thể của nàng, làm nàng mê cuồng.
Anh để nàng cách xa anh một chút, nhưng hai tay vẫn không dời khỏi vai nàng. Miệng anh cong lên trong một nụ cười thách thức. Anh đưa người về phía trước, ép nàng vào cửa. “Nào bây giờ em hãy nói với anh là em không yêu anh đi!” Anh thì thào vào tai nàng, giọng khàn đi. Hơi thở của anh ấm nóng như thiêu ở cổ họng nàng. Trước khi nàng kịp trả lời, anh đã nói khẽ, giọng đặc lại vì ham muốn: “Em không chối được điều ấy, Emma, bởi vì anh biết em có!”. Anh nhìn sâu vào khuôn mặt bốc lửa của nàng, nhận thấy sự khát khao trong đôi mắt nàng phản chiếu cái khát khao của chính anh, cuối cùng anh buông nàng ra. Anh nhẹ nhàng cầm lấy tay nàng đưa nàng vào phòng ngủ.
Ánh mặt trời chiều muộn vào qua cửa sổ, Paul kéo rèm. Căn phòng đột nhiên mát và mờ tối. Như bị thôi miên, nàng đứng giữa phòng nhìn anh. Anh quay lại đi về phía nàng, dáng đi uyển chuyển như một con báo lớn, trông anh cao hơn, to hơn, lực lưỡng hơn bao giờ hết. Anh cởi mũ nàng và ném nó lên một chiếc ghế. Anh từ từ tháo găng tay của nàng. Anh cởi áo nàng luồn xuống vai. Nó tụt xuống sàn thành một vùng sóng vàng nhỏ dưới chân nàng. Anh hướng dẫn nàng bước ra khỏi áo, đặt nàng ngồi ở cuối giường, luôn mỉm cười khe khẽ với nàng, mắt không rời khỏi khuôn mặt nàng. Anh cởi bỏ áo vét, cà vạt và sơ mi của anh, nàng ngạt thở, ngạc nhiên vì thân hình tuyệt đẹp của anh.
Anh quì trước nàng. Anh tháo giày của nàng, hôn bàn chân nàng và vùi đầu trong lòng nàng. Nàng đưa bàn tay lồng vào mớ tóc đen dầy của anh và hôn lên đó. Nàng đưa những ngón tay ve vuốt đôi vai rộng và chiếc lưng cháy nắng của anh, và nàng cảm thấy những thớ thịt của anh rung lên dưới sự ve vuốt ấy.
- “Không một ngày nào anh không nghĩ tới em, Emma. Không một ngày anh không muốn em, mong mỏi em, cần em, em yêu. Trong suốt những năm tháng ấy”, anh kêu một giọng nghẹn ngào. Anh nắm lấy trái bắp đùi nàng, vùi mặt sâu hơn vào lòng nàng. Cuối cùng anh ngẩng đầu nhìn lên, đôi mắt sáng: “Anh chưa bao giờ ngừng yêu em, Emma”.
- “Em cũng chưa bao giờ ngừng yêu anh, Paul”, nàng nói nhẹ nhàng, đôi mắt nàng to hơn, đen hơn và đẫm nước mắt. Anh đứng lên, ép đôi vai nàng xuống giường. Anh nằm đè lên nàng ôm chặt và hôn lên mặt, cổ và vai nàng. Paul thấy hình như những mảnh vải quần áo còn lại của hai người tự rơi ra. Họ trần truồng và lại cuộn trong vòng tay nhau, anh mở mắt vì lòng ham muốn sôi sục của mình cơn bừng bừng như sốt của tình dục không kiềm chế nổi. Anh không thể nán đợi để chiếm lấy thân thể nàng, trở thành một tấm thân với nàng, nưng anh tự kiềm chế một cách phi thường, dẫn dắt nàng dần dần như anh luôn luôn làm ngày xưa, kích thích nàng đết tột cùng. Anh hôn lên khắp người nàng, sờ nắn tất cả những chỗ thầm kín nhất trong cơ thể nàng cho đến khi nàng há miệng ra vì sướng khoái và cơn kích thích của nàng chỉ làm anh thêm bốc lửa.
Nàng nghĩ: chỉ có anh ấy. Anh ấy là cái duy nhất quan trọng trong đời nàng. Anh ấy là người đàn ông duy nhất mà tôi thật sự yêu và thèm muốn. Nếu như anh ấy ra đi, và tôi không còn bao giờ được nhìn lại anh ấy nữa, chừng nào tôi còn sống thì giây phút này là đáng giá. Nó sẽ kéo dài vĩnh viễn đối với tôi.
Anh cảm thấy những ngón tay nàng bóp lấy vai anh. Nàng cứng người và co thắt lại rồi toàn thân rung lên từng đợt, nàng rên rỉ, gọi tên anh, anh hiểu một cách hết sức chắc chắn là chỉ có với anh nàng mới được hưởng cơn khoái lạc và sự toàn vẹn. Anh nâng đầu lên, kéo lê đôi môi mình trên chiếc bụng phẳng, mịn màng của nàng cho đến khi tới đôi vú. Miệng anh nán lại ở đó một lúc và đi tiếp tới chỗ trũng của cổ nàng. Nàng thở dài, run lên dưới tấm thân anh, đôi tay đan bện người anh, bàn tay nàng xoa miết xuống lưng anh. Anh nghĩ anh sẽ nổ tung ra mất. Anh cong người trên người nàng, đôi tay vòng hai bên nhìn xuống cặp mắt đầy lạc thú của nàng.
Những xúc động sâu sắc nhất lộ trên mặt nàng, cái khuôn mặt yêu thương nhất vẫn luôn ám ảnh anh, anh xúc động vì sự kỳ diệu của tất cả những điều ấy, sự kỳ diệu của nàng và tim anh đau quặn lại.
Và lúc ấy anh đã làm tình với nàng, chất đàn ông của anh hừng hực, nhào vào tận cội rễ của nàng, chạm tới con tim nàng và nàng đáp lại ngọt ngào và điên dại, không một chút giữ gìn. Nàng cần anh cũng hệt như anh cần nàng.
Những kỷ niệm trở thành sự thật. Nỗi đau trở thành niềm vui. Sự giận dỗi đã tiêu tan vì lòng cuồng si. Tất cả đã tan vào nhau trong ham muốn và hạnh phúc. Và cũng hoàn hảo như những cuộc làm tình của họ ngày xưa, lần này nó còn ngây ngất hơn bao giờ hết họ bị tàn phá vì cuộc gặp gỡ này.
Rất lâu sau đó, khi họ đã nằm ôm nhau, không thể chia rời, tơi tả và kiệt lực, Paul nói: “Anh sẽ không bao giờ rời em nữa, Emma. Không bao giờ, chừng nào anh còn sống. Anh biết em sợ anh làm em đau khổ. Nhưng không đâu. Em phải tin anh, em yêu”.
- “Em không sợ, Paul”, nàng nói trong ngực anh. “Và em tin anh. Bây giờ thì em biết anh sẽ mãi mãi ở bên em”.
Anh cảm thấy nụ cười của nàng. “Cái gì vậy?”. “Nhiều năm trước đây có người gọi em là Emma hoài nghi. Có lẽ em như thế thật. Anh có còn nhớ khi anh dùng danh ngôn của Abélard và bảo em phải có lòng tin trước khi anh lên đường ra mặt trận không?”.
- “Có, anh nhớ, em yêu”.
- “Ừ, nếu như em có lòng tin ấy, khi anh ở Úc vắng năm 1919 thì có lẽ tất cả những nỗi lo buồn và giày vò của chúng ta đã trải qua hẳn đã tránh được. Em sẽ không bao giờ còn ngờ vực anh nữa”.
Anh mỉm cười, kéo nàng sát anh hơn và hôn lên mái tóc của nàng: “Chúng ta có thể đền bù lại những năm tháng đã mất”, anh nói.